Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen Externaliserende stoornissen
Hoofdstuk 1 Introductie
1.1 Ontwikkelingspsychopathologie
Ontwikkelingspsychopathologie: de wetenschappelijke discipline die onderzoekt hoe psychische
stoornissen ontstaan en zich ontwikkelen.
De psychiatrie is iets anders namelijk; een medische discipline die zich bezighoudt met
onderzoek, diagnose en behandeling van psychische stoornissen.
Omdat zo veel verschillende factoren een rol spelen bij het ontstaan en het beloop van
psychische stoornissen, gebruikt de ontwikkelingspsychopathologie de inzichten van
verschillende disciplines:
- De ontwikkelingspsychologie (de normale ontwikkeling)
- De klinische psychologie (de afwijkende ontwikkeling)
- De pedagogie (de opvoeding)
- De kinderpsychiatrie (psychiatrische ziekten)
- De biologie (erfelijkheid en lichamelijke rijping)
- De sociologie (maatschappelijke processen)
- De antropologie (culturele normen en waarden)
- De epidemiologie (het voorkomen van ziekten en stoornissen onder de bevolking)
We spreken over psychische stoornissen en niet over psychiatrische, omdat psychiatrisch vaak in
verband wordt gebracht met opnames in een instelling en het slikken van medicatie. Kinderen met
psychische aandoeningen hebben op een aantal vlakken moeite om zich normaal te gedragen maar
de meesten hoeven niet naar een kliniek en hoeven ook geen pillen te slikken.
Normaal: gedrag dat volgens de Nederlandse normen, waarden en verwachtingen niet te veel afwijkt
van het gemiddelde. Normaal is een tijd en plaatsgebonden begrip, in een andere tijd of een ander
land wordt anders over normaliteit gedacht dan op dit moment in Nederland.
Baby’s 0 tot 2 jaar
peuters 2 tot 4 jaar
kleuters 4 tot 6 jaar
schoolleeftijd 6 tot 12 jaar
pubers 11 tot 13 jaar
jongeren of adolescenten 12 jaar en ouder
1. Vroeger en nu
Herinneringen beïnvloeden de waardering van bepaalde ervaringen, maar andersom
beïnvloeden ervaringen ook weer herinneringen: het is een in principe eindeloze
wisselwerking. Dit boek heeft de theorie van de ontwikkelingsopgaven als uitgangspunt om
de ontwikkeling van kinderen en jongeren te beschrijven. Het gaat daarbij om
leeftijdsfasegebonden opgaven zoals een veilige gehechtheid met de ouders en het leren
omgaan met leeftijdsgenoten. Of we gedrag normaal of wenselijk vinden, hangt samen met
de ontwikkelingsopgaven die een kind op een bepaalde leeftijd heeft.
Hoofdstuk 1 Introductie
1.1 Ontwikkelingspsychopathologie
Ontwikkelingspsychopathologie: de wetenschappelijke discipline die onderzoekt hoe psychische
stoornissen ontstaan en zich ontwikkelen.
De psychiatrie is iets anders namelijk; een medische discipline die zich bezighoudt met
onderzoek, diagnose en behandeling van psychische stoornissen.
Omdat zo veel verschillende factoren een rol spelen bij het ontstaan en het beloop van
psychische stoornissen, gebruikt de ontwikkelingspsychopathologie de inzichten van
verschillende disciplines:
- De ontwikkelingspsychologie (de normale ontwikkeling)
- De klinische psychologie (de afwijkende ontwikkeling)
- De pedagogie (de opvoeding)
- De kinderpsychiatrie (psychiatrische ziekten)
- De biologie (erfelijkheid en lichamelijke rijping)
- De sociologie (maatschappelijke processen)
- De antropologie (culturele normen en waarden)
- De epidemiologie (het voorkomen van ziekten en stoornissen onder de bevolking)
We spreken over psychische stoornissen en niet over psychiatrische, omdat psychiatrisch vaak in
verband wordt gebracht met opnames in een instelling en het slikken van medicatie. Kinderen met
psychische aandoeningen hebben op een aantal vlakken moeite om zich normaal te gedragen maar
de meesten hoeven niet naar een kliniek en hoeven ook geen pillen te slikken.
Normaal: gedrag dat volgens de Nederlandse normen, waarden en verwachtingen niet te veel afwijkt
van het gemiddelde. Normaal is een tijd en plaatsgebonden begrip, in een andere tijd of een ander
land wordt anders over normaliteit gedacht dan op dit moment in Nederland.
Baby’s 0 tot 2 jaar
peuters 2 tot 4 jaar
kleuters 4 tot 6 jaar
schoolleeftijd 6 tot 12 jaar
pubers 11 tot 13 jaar
jongeren of adolescenten 12 jaar en ouder
1. Vroeger en nu
Herinneringen beïnvloeden de waardering van bepaalde ervaringen, maar andersom
beïnvloeden ervaringen ook weer herinneringen: het is een in principe eindeloze
wisselwerking. Dit boek heeft de theorie van de ontwikkelingsopgaven als uitgangspunt om
de ontwikkeling van kinderen en jongeren te beschrijven. Het gaat daarbij om
leeftijdsfasegebonden opgaven zoals een veilige gehechtheid met de ouders en het leren
omgaan met leeftijdsgenoten. Of we gedrag normaal of wenselijk vinden, hangt samen met
de ontwikkelingsopgaven die een kind op een bepaalde leeftijd heeft.