Verslag Filosofie & Psychologie II
a) De traditionele interpretatie van het Libet-experiment is dat het bestaan van vrije wil
mogelijk een illusie is (Libet, 1999). Een bewuste gedachte komt nadat het brein de
motorische beweging al heeft voorbereid. De gedachte is dus een gevolg van, en niet
een oorzaak van de beweging van het lichaam.
Gallaghers kritiek op deze interpretatie van het experiment is dat de proefpersonen
gevraagd worden om hun lichaam te bewegen op een atypische manier, en om aandacht
te besteden aan processen die ze normaal zouden negeren (Gallagher, 2006). Hij stelt
dat het uitvoeren van een actie doelgericht is, en dat de agent hierbij niet bewust
stilstaat bij de bewegingen die voor het doel gemaakt moeten worden, waar dit bij het
experiment van Libet wel het geval is. Ik ben het met Gallagher eens dat het experiment
van Libet niet reflecteert hoe personen zich normaal gesproken door de wereld
bewegen. Normaal gesproken voeren zij doelgerichte acties uit en worden de benodigde
bewegingen automatisch door het lichaam gefaciliteerd zonder dat de persoon daarbij
stilstaat.
b) Gallagher concludeert dat de lichamelijke mechanismen die plaatsvinden bij het
uitvoeren van een actie de actie enkel faciliteren; ze maken ruimte voor het uitvoeren
van de vrijwillige actie. Hij stelt verder nog dat bij het onderzoeken van vrije wil en
bewustzijn, er niet gezocht moet worden bij de geest-lichaamsrelatie of geest-
breinrelatie, maar bij de interactie tussen de geest-lichaamsrelatie en de fysiek-sociale
omgeving.
c) Ik geloof in de identiteitstheorie; we zijn ons brein.
Het feit dat we ons brein zijn hoeft niet te betekenen dat we geen vrije wil hebben. Als
het brein vrij is om te kiezen zijn wij dat ook; anders beweren zou betekenen dat het
brein zijn eigen agent is, los van de menselijke geest, en impliceert dualisme. Ik geloof
daarentegen wel dat mensen gestuurd worden door onbewuste impulsen, maar dat we
ons hiertegen kunnen verzetten.
Hoewel we gestuurd worden door de natuurwetten, onze onbewuste biologische
programmering en onze omgeving, geloof ik niet dat er in iedere situatie maar één
mogelijke manier van handelen is (zoals door het determinisme wordt beweerd). Het is
voor mensen dan ook mogelijk om bepaalde biologisch geprogrammeerde acties niet uit
te voeren, hoewel de drang wel aanwezig is.
Ik ben het daarom niet met Gallagher eens dat de breinprocessen de vrije wil faciliteren,
omdat ik geloof dat de breinprocessen de vrije wil zijn. Als breinprocessen de vrije wil
enkel ondersteunen, betekent dit dat de vrije wil ergens anders vandaan komt. Dit
impliceert het bestaan van een geest die zich niet in het brein bevindt, en is dus niet in
lijn met de identiteitstheorie.
d) Twee problemen met het voorstel van Gallagher zijn:
a) De traditionele interpretatie van het Libet-experiment is dat het bestaan van vrije wil
mogelijk een illusie is (Libet, 1999). Een bewuste gedachte komt nadat het brein de
motorische beweging al heeft voorbereid. De gedachte is dus een gevolg van, en niet
een oorzaak van de beweging van het lichaam.
Gallaghers kritiek op deze interpretatie van het experiment is dat de proefpersonen
gevraagd worden om hun lichaam te bewegen op een atypische manier, en om aandacht
te besteden aan processen die ze normaal zouden negeren (Gallagher, 2006). Hij stelt
dat het uitvoeren van een actie doelgericht is, en dat de agent hierbij niet bewust
stilstaat bij de bewegingen die voor het doel gemaakt moeten worden, waar dit bij het
experiment van Libet wel het geval is. Ik ben het met Gallagher eens dat het experiment
van Libet niet reflecteert hoe personen zich normaal gesproken door de wereld
bewegen. Normaal gesproken voeren zij doelgerichte acties uit en worden de benodigde
bewegingen automatisch door het lichaam gefaciliteerd zonder dat de persoon daarbij
stilstaat.
b) Gallagher concludeert dat de lichamelijke mechanismen die plaatsvinden bij het
uitvoeren van een actie de actie enkel faciliteren; ze maken ruimte voor het uitvoeren
van de vrijwillige actie. Hij stelt verder nog dat bij het onderzoeken van vrije wil en
bewustzijn, er niet gezocht moet worden bij de geest-lichaamsrelatie of geest-
breinrelatie, maar bij de interactie tussen de geest-lichaamsrelatie en de fysiek-sociale
omgeving.
c) Ik geloof in de identiteitstheorie; we zijn ons brein.
Het feit dat we ons brein zijn hoeft niet te betekenen dat we geen vrije wil hebben. Als
het brein vrij is om te kiezen zijn wij dat ook; anders beweren zou betekenen dat het
brein zijn eigen agent is, los van de menselijke geest, en impliceert dualisme. Ik geloof
daarentegen wel dat mensen gestuurd worden door onbewuste impulsen, maar dat we
ons hiertegen kunnen verzetten.
Hoewel we gestuurd worden door de natuurwetten, onze onbewuste biologische
programmering en onze omgeving, geloof ik niet dat er in iedere situatie maar één
mogelijke manier van handelen is (zoals door het determinisme wordt beweerd). Het is
voor mensen dan ook mogelijk om bepaalde biologisch geprogrammeerde acties niet uit
te voeren, hoewel de drang wel aanwezig is.
Ik ben het daarom niet met Gallagher eens dat de breinprocessen de vrije wil faciliteren,
omdat ik geloof dat de breinprocessen de vrije wil zijn. Als breinprocessen de vrije wil
enkel ondersteunen, betekent dit dat de vrije wil ergens anders vandaan komt. Dit
impliceert het bestaan van een geest die zich niet in het brein bevindt, en is dus niet in
lijn met de identiteitstheorie.
d) Twee problemen met het voorstel van Gallagher zijn:
