1. Naar een integrale jeugdhulp in Vlaanderen
1.1 Inleiding
Maart 2014
Hertekening van het jeugdhulp landschap
Elke jongere die hulp nodig heeft die dat zo snel mogelijk kan krijgen in zo weinig
mogelijk stapjes
1.1.1 Ontstaan integrale jeugdhulp
Fundamentele problemen hieruit nieuwe landschap
- Aanbod gestuurde (niet cliënt gericht maar vanuit aanbod
- Lokketensyndroom elk specifiek probleem naar een ander syndroom
Antwoord door
- Cliënt gericht werken
- Meer inzetten op samenwerking en integratie
Van en versnipperd sectoraal aanbod met 2 toegangspoorten
- AWW: algemeen welzijnswerk
- CGG: centra geestelijke gezondheidszorg
- CIG: centra integrale gezinszorg
- CLB: centra leerlingbegeleiding
- K&G: kind en gezin
- Bijzondere jeugdzorg jongeren welzijn noemt nu jeugdhulp
- CAW: centra voor algemeen welzijnswerk
2 grotere werkvelden, je moest via de comités of jeugdrechtbanken om een
kind daar te kunnen plaatsen en hulp te kunnen toedienen
- BJB bijzondere jeugdbijstand
- VAPH Vlaams agentschap
Ze bestaan naast elkaar maar voelen ook de nood om samen te werken. Voor
2014 gingen ze apart werken en waren ze heel sectoraal naast elkaar aan het
werken. Mensen hadden meer nood aan sectorale afspraken
Hoe het er vroeger aan toe ging
, Van een versnipperd sectoraal aanbod met 2 toegangspoorten wil men samen
werken met rechtstreekse hulp idee is meer duidelijk kader en minder vanuit
sectoren denken maar meer vanuit hulpverlenende netwerken. De toegang tot het
aanbod dat niet rechtstreeks toegankelijk is wordt nu geregeld. Ook een
netwerkcrisis hulp is 1 toegangspoort.
Wat is de integrale jeugdhulp?
- Organisatie van de jeugdhulp
= Hulp aan kinderen en jongeren 0-18/25 jaar, hun ouders, gezin of ruimere
context
= Gebaseerd op decreet integrale jeugdhulp (2013)
Waar?
- In Vlaanderen
= Vlaamse overheid
= 2 ministers aan zet: Minister Welzijn, Volksgezondheid & gezin, Wouter
Beke (nu Hilde Crevits)
= Minister van onderwijs, Ben Weyts
2. Historiek
Geduldige zoektocht naar een draagkracht voor de jeugdhulp in Vlaanderen. Men
was het erover eens dat er nood was aan verandering.
Tijdslijn niet tot in detail kennen!
Wel belangrijk in de historiek:
Kritieken die geformuleerd zijn, de grond waar de integrale jeugdhulp is ontstaan.
Door de kritieken is men beginnen denken aan iets nieuws
- 1998 eerste fase: debat over de verhoogde druk binnen de bijzondere
jeugdzorg
- Maatschappelijke beleidsnota (BJB) (een aantal kritieken):
o Gebrek aan profilering en duidelijkheid
Cliënten komen niet altijd op de juiste plaats terecht, niet altijd
duidelijk waarin opvangen van elkaar onderscheiden
o Verkokering van het zorgaanbod
Verkokering en gebrek aan samenwerking tussen sectoren.
, o Gebrek aan samenwerking
Grijze zone tussen de sectoren en daarom komt niet iedereen niet
terecht waar die moet terecht komen (of ze komen zelf nergens
terecht) Weinig samenwerking, weinig gedeelde zorg en zo zorg om
maat niet haalbaar. Intersectoraal georganiseerd met
gemeenschappelijke spelregels en hulpverleningstaal.
o Aanbodgerichte zorg
Men vindt dat de vraag van de cliënt centraal moet staan en mag
niet veranderd worden. De hulp moet vraaggericht zijn. Men moet
binnen de sector blijven, men moet zich wel stellen met wat er daar is
en je kan niet zomaar wisselen.
o Niet naleven subsidiariteitsprincipe
Hulp zou zo licht en kort mogelijk moeten zijn en zo dicht mogelijk
bij de cliënt. Niet specifiek genoeg moest men naar een specifiekere
instelling maar soms waren daar langere wachtrijen waardoor er
soms ingrijpende interventies soms nodig waren.
o Moeizame toeleiding
Moeizaam een juist plekje vinden binnen de jeugdzorg. Niet altijd
bij de juiste hulpverlening vorm maar op dat moment oor handen is.
Soms zeer geschikte alternatieven volzet waren.
o Stijging aantal jongeren in de zorg
Aantal jongeren neemt toe. Oorzaken waren niet duidelijk en er
was veel discussie. Gevolgen waren problemen want te grote
wachtlijsten en te grote aantallen.
Alle betrokken sectoren werden uitgenodigd om mee te werken.
Ze konden input geven en konden zelf nadenken over de vraag hoe
integrale jeugdhulp beter kon.
Strategisch plan: 6 basis pijlers (plan van aanpak met pijlers op de kritiek)
- Hulpverlening in integraal
o Hulpverlening moet integraal (onderwijs, bijzondere jeugdbijstand,
algemeen welzijnswerk, geestelijke gezondheidszorg, VAPH, K&G,
centra voor integrale gezinszorg) Betrokken worden en samen deel
worden van integrale jeugdhulp.
- Modulering: omschreven in afgelijnde eenheden
o Hulpverlening moet omschreven worden in modules en elke
organisatie moet hun aanbod omschrijven in modules zodat het
duidelijk is welke voorziening welk aanbod heeft
- Rechtstreeks & niet-rechtstreeks toegankelijke hulp
o Het zorgaanbod binnen de jeugdhulpverlening kan zowel rechtsreeks
toegankelijk zijn zoals CLB maar ook niet-rechtsreekstoegankelijk zijn
(enkel via toegangssluis waar men aan diagnose en indicatiestelling
moet doen)
- Toegangssluis: diagnose & indicatiestelling + toewijzing
- Recht op trajectbegeleiding bij niet-rechtstreeks toegankelijke hulp
o Iemand die je traject begeleid toevoegen aan de ondersteuning.
1.1 Inleiding
Maart 2014
Hertekening van het jeugdhulp landschap
Elke jongere die hulp nodig heeft die dat zo snel mogelijk kan krijgen in zo weinig
mogelijk stapjes
1.1.1 Ontstaan integrale jeugdhulp
Fundamentele problemen hieruit nieuwe landschap
- Aanbod gestuurde (niet cliënt gericht maar vanuit aanbod
- Lokketensyndroom elk specifiek probleem naar een ander syndroom
Antwoord door
- Cliënt gericht werken
- Meer inzetten op samenwerking en integratie
Van en versnipperd sectoraal aanbod met 2 toegangspoorten
- AWW: algemeen welzijnswerk
- CGG: centra geestelijke gezondheidszorg
- CIG: centra integrale gezinszorg
- CLB: centra leerlingbegeleiding
- K&G: kind en gezin
- Bijzondere jeugdzorg jongeren welzijn noemt nu jeugdhulp
- CAW: centra voor algemeen welzijnswerk
2 grotere werkvelden, je moest via de comités of jeugdrechtbanken om een
kind daar te kunnen plaatsen en hulp te kunnen toedienen
- BJB bijzondere jeugdbijstand
- VAPH Vlaams agentschap
Ze bestaan naast elkaar maar voelen ook de nood om samen te werken. Voor
2014 gingen ze apart werken en waren ze heel sectoraal naast elkaar aan het
werken. Mensen hadden meer nood aan sectorale afspraken
Hoe het er vroeger aan toe ging
, Van een versnipperd sectoraal aanbod met 2 toegangspoorten wil men samen
werken met rechtstreekse hulp idee is meer duidelijk kader en minder vanuit
sectoren denken maar meer vanuit hulpverlenende netwerken. De toegang tot het
aanbod dat niet rechtstreeks toegankelijk is wordt nu geregeld. Ook een
netwerkcrisis hulp is 1 toegangspoort.
Wat is de integrale jeugdhulp?
- Organisatie van de jeugdhulp
= Hulp aan kinderen en jongeren 0-18/25 jaar, hun ouders, gezin of ruimere
context
= Gebaseerd op decreet integrale jeugdhulp (2013)
Waar?
- In Vlaanderen
= Vlaamse overheid
= 2 ministers aan zet: Minister Welzijn, Volksgezondheid & gezin, Wouter
Beke (nu Hilde Crevits)
= Minister van onderwijs, Ben Weyts
2. Historiek
Geduldige zoektocht naar een draagkracht voor de jeugdhulp in Vlaanderen. Men
was het erover eens dat er nood was aan verandering.
Tijdslijn niet tot in detail kennen!
Wel belangrijk in de historiek:
Kritieken die geformuleerd zijn, de grond waar de integrale jeugdhulp is ontstaan.
Door de kritieken is men beginnen denken aan iets nieuws
- 1998 eerste fase: debat over de verhoogde druk binnen de bijzondere
jeugdzorg
- Maatschappelijke beleidsnota (BJB) (een aantal kritieken):
o Gebrek aan profilering en duidelijkheid
Cliënten komen niet altijd op de juiste plaats terecht, niet altijd
duidelijk waarin opvangen van elkaar onderscheiden
o Verkokering van het zorgaanbod
Verkokering en gebrek aan samenwerking tussen sectoren.
, o Gebrek aan samenwerking
Grijze zone tussen de sectoren en daarom komt niet iedereen niet
terecht waar die moet terecht komen (of ze komen zelf nergens
terecht) Weinig samenwerking, weinig gedeelde zorg en zo zorg om
maat niet haalbaar. Intersectoraal georganiseerd met
gemeenschappelijke spelregels en hulpverleningstaal.
o Aanbodgerichte zorg
Men vindt dat de vraag van de cliënt centraal moet staan en mag
niet veranderd worden. De hulp moet vraaggericht zijn. Men moet
binnen de sector blijven, men moet zich wel stellen met wat er daar is
en je kan niet zomaar wisselen.
o Niet naleven subsidiariteitsprincipe
Hulp zou zo licht en kort mogelijk moeten zijn en zo dicht mogelijk
bij de cliënt. Niet specifiek genoeg moest men naar een specifiekere
instelling maar soms waren daar langere wachtrijen waardoor er
soms ingrijpende interventies soms nodig waren.
o Moeizame toeleiding
Moeizaam een juist plekje vinden binnen de jeugdzorg. Niet altijd
bij de juiste hulpverlening vorm maar op dat moment oor handen is.
Soms zeer geschikte alternatieven volzet waren.
o Stijging aantal jongeren in de zorg
Aantal jongeren neemt toe. Oorzaken waren niet duidelijk en er
was veel discussie. Gevolgen waren problemen want te grote
wachtlijsten en te grote aantallen.
Alle betrokken sectoren werden uitgenodigd om mee te werken.
Ze konden input geven en konden zelf nadenken over de vraag hoe
integrale jeugdhulp beter kon.
Strategisch plan: 6 basis pijlers (plan van aanpak met pijlers op de kritiek)
- Hulpverlening in integraal
o Hulpverlening moet integraal (onderwijs, bijzondere jeugdbijstand,
algemeen welzijnswerk, geestelijke gezondheidszorg, VAPH, K&G,
centra voor integrale gezinszorg) Betrokken worden en samen deel
worden van integrale jeugdhulp.
- Modulering: omschreven in afgelijnde eenheden
o Hulpverlening moet omschreven worden in modules en elke
organisatie moet hun aanbod omschrijven in modules zodat het
duidelijk is welke voorziening welk aanbod heeft
- Rechtstreeks & niet-rechtstreeks toegankelijke hulp
o Het zorgaanbod binnen de jeugdhulpverlening kan zowel rechtsreeks
toegankelijk zijn zoals CLB maar ook niet-rechtsreekstoegankelijk zijn
(enkel via toegangssluis waar men aan diagnose en indicatiestelling
moet doen)
- Toegangssluis: diagnose & indicatiestelling + toewijzing
- Recht op trajectbegeleiding bij niet-rechtstreeks toegankelijke hulp
o Iemand die je traject begeleid toevoegen aan de ondersteuning.
