Samenvatting Verlichting nu, ISBN: 9789045026503 Kunst, Cultuur en Lifestyle

Samenvatting boek Pinker

Verlichting
Verlichtingsprincipe: we kunnen rede en mededogen toepassen om de mens
beter/voorspoediger te laten voortbestaan  ouderwetse benadering  wel heel
belangrijk  Pinker verdedigd de idealen van de Verlichting
De idealen van de Verlichting:
- Wetenschap
- Rede
- Humanisme
- Vooruitgang
We zijn ons niet goed genoeg bewust van de omvang van menselijke vooruitgang  kan
leiden tot cynisme en levensangst.
Opnieuw formuleren van de vooruitgang die de idealen van de Verlichting hebben
meegebracht in de taal van nu = Pinkers boek
We moeten de Verlichting als overwinning van de mensheid zien en deze meer vieren.

H1 Durf te begrijpen
Kant in 1784: Verlichting is het afschudden van haar zelfgekozen onvolwassenheid van
luiheid, dogma’s en formules van politiek/religieus gezag.  Motto van de Verlichting
bedacht: Durf te weten!  vrijheid van denken en vrijheid van meningsuiting zijn een
fundamentele basiseis van de Verlichting.

Verlichting vloeit voort uit de wetenschappelijke revolutie (gebruik verstand en waarneming
ipv klakkeloos volgen wat er wordt voorgelezen uit religieuze boeken)  Verlichting duurde
ongeveer van 1650-1800  hoogtepunt Verlichting 1760 ongeveer
Kenmerken van de tijd van de Verlichting:
- Veel ideeën
- Nieuwe visie

Rede: de verlichte denkers vonden dat de rede de norm was om te gebruiken bij het
begrijpen van de wereld. (nadenken, redeneren, gebruikmaken van eigen hersenen) niet
terugvallen in dogma’s, godsdienst, gezag, mystiek of visioenen.
Niet alle verlichte denkers atheïst  sommigen waren deist (God heeft de wereld
geschapen/op gang gebracht maar bemoeit zich er niet meer mee) of pantheïst (god is de
natuurwetten)

Niet denken dat doordat de rede centraal staat binnen de Verlichting alle mensen altijd
rationeel handelden  we blijven onvoorspelbare mensen met gevoelens  wel goed om
de rede doelbewust toe te passen omdat het nog te weinig gebeurde

Wetenschap: het verfijnen van de rede om de wereld te begrijpen  wetenschappelijke
revolutie heeft gezorgd voor alle uitvindingen van nu die we als normaal beschouwen 
toen der tijd een echte revolutie en enorm vernieuwend  nieuw paradigma
Men begon ook de menselijke natuur te onderzoeken  een universele menselijke natuur
onderzoeken en wetenschappelijk bestuderen

, Humanisme: het welzijn van de individuele mens kwam hoger te staan dan
stam/ras/natie/religie  mensen hebben een bewustzijn en voelen genot/pijn/geluk etc.
Mensen behandelen met morele betrokkenheid ipv mensen behandelen als middel  toont
aan dat mensen vol met mededogen zitten  dit bewustzijn van mededogen zorgde ervoor
dat de mensen wrede dingen (kruistochten, slavernij, religieus geweld etc) ging veroordelen
 leidde tot afschaffing van barbaarse praktijken in veel beschavingen

Vooruitgang: door de rede, wetenschap en mededogen voor de medemens kon de
mensheid vooruitgang boeken  ons begrip van de wereld was vergroot, we werden
intellectueler  met deze drie dingen kunnen we de wereld steeds beter maken 
progressie is mogelijk en dat is een streven  vooruitgang kan geboekt worden door rede,
wetenschap en mededogen van de mens te gebruiken = dus het gebruiken van mensen voor
door de mens bedachte instituties die het leven voor de mens beter moesten maken 
welzijn vergroten

Onafhankelijkheidsverklaring = beroemdste product van de Verlichting
 staat o.a. in dat er straffen mogen worden uitgedeeld  dat is onderdeel van een
structuur die mensen ervan weerhoudt om asociaal te handelen en een ander pijn te doen
 straffen moesten wel in verhouding zijn

 ook nadenken over de verwerving van rijkdom  Smith pleitte voor zachte handel

 vrede is ook een ideaal van de Verlichting  oorlog was geen straf van god meer, maar
een praktisch probleem waar iets aan gedaan kon worden door de mens

Niet kijken naar de persoonlijkheden van de verlichte denkers van vroeger  alleen kijken
naar tijdsgeest en ideeën

H2 Entro, Evo, Info
Entropie, Evolutie en Informatie
Het concept van entropie = het concept van wanorde  alles vervalt tot wanorde, want er
zijn veel meer manieren waarop iets wanordelijk kan zijn dan ordelijk  energie en kennis
inzetten om orde te creëren en het tij van entropie te keren (het einddoel van entropie is
verval)
 niet alleen maar wanorde, want alles heeft de eigenschap om ordelijk te kunnen zijn en
hiermee beter te worden + onze lichamen zijn zo ontworpen dat we kunnen leven en zijn
dus ordelijk  als ze wanordelijk waren geordend dan hadden we niet geleefd  lichamen
en processen zijn perfect gemaakt zodat we kunnen leven (misschien toch het werk van een
goddelijke schepper  reden voor veel verlichte denkers om deist te zijn omdat god het zo
perfect geschapen zou hebben)  later kwam hier een verklaring op door Darwin 
evolutietheorie  we evolueren steeds om onszelf in leven te houden dus alle processen
worden steeds beter aangepast aan de omstandigheden om te kunnen blijven leven en dus
werkt alles zo goed en ordelijk.
Natuur is hierdoor ook een wapenwedloop  jezelf zo goed mogelijk kunnen voeden ten
koste van een ander om te kunnen voortbestaan
Informatie is een reductie voor entropie  door signalen op een bepaalde manier te
rangschikken zodat ze overeenkomen met de wereld om ons heen = informatie overdragen