Samenvatting
SAMENVATTING
Nel Verhoeven
, Samenvatting ‘Wat is onderzoek?’ – Verhoeven
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Waarom doe je onderzoek? (ONDZ) .......................................................................................... 2
Hoofdstuk 2: Het onderwerp kiezen (ONDZ) .................................................................................................. 8
Hoofdstuk 3: De aanleiding van je onderzoek (ONDZ) .................................................................................. 11
Hoofdstuk 4: Probleemstelling en doelstelling (ONDZ) ................................................................................. 16
Hoofdstuk 5: begripsafbakening en modelbouw (ONDZ) .............................................................................. 20
Hoofdstuk 6: onderzoeksvoorstel (ONDZ) .................................................................................................... 22
Hoofdstuk 7: kwantitatieve methoden van dataverzameling ....................................................................... 26
Hoofdstuk 9: Onderzoekskwaliteit (STAT) .................................................................................................... 31
Hoofdstuk 10: Probleemstelling en doelstelling (STAT) ................................................................................ 35
Hoofdstuk 11: operationaliseren (ONDZ) ..................................................................................................... 39
Hoofdstuk 13: Kwantitatieve gegevens verwerken: voorbereiding (STAT) .................................................... 43
Hoofdstuk 14: kengetallen (STAT) ................................................................................................................ 45
1
,Hoofdstuk 1: Waarom doe je onderzoek? (ONDZ)
Wat is onderzoek? = analyseren van een probleem/situatie volgens een bepaald stappenplan.
- Werken volgens stappenplan = systematische aanpak, de hulpmiddelen = soort toolkit
Waarom doe je onderzoek? = vragen beantwoorden of problemen aanpakken.
- Goed onderzoek doen = de juiste vragen kunnen stellen (niet juiste antwoorden geven)
Onderzoek als een reis = geen eenrichtingsverkeer.
- Je deelt ook ervaringen met collega’s, medestudenten etc. Je leert van elkaar
Hulpmiddelen toolkit
- Instrumenten, uitgangspunten etc. = basis voor je project. Zonder gaat je project mislukken.
Onderzoekstechnieken
- Zie voorbeeld 1.1 blz. 21
- Een onderzoek gaat in stappen, die bij elk onderzoek hetzelfde zijn
Eenvoudig en complex
Je hebt ingewikkelde en eenvoudige onderzoeken, maar deze hebben wel hetzelfde patroon
Informeel en systematisch
Informele observatie = dagelijks leven, onderzoek zonder dat van plan te zijn
- Zie voorbeeld 1.2 blz. 22
Systematische observatie = onderzoeken met vastgesteld stappenplan, zonder de uitkomst van
tevoren bedacht te hebben
§1.1 uitgangspunten van onderzoek
Praktische aandachtspunten
Een onderzoek doe je niet vanuit het niets, je maakt een onderzoeksplan:
- Probleemstellingen formuleren, budget bekijken, deskresearch, uitvoering etc.
Markers
Naast praktische zaken zijn er ook basisprincipes (normen) van onderzoek doen
- = methodologie, om je onderzoek op verschillende manieren te kunnen beschrijven
- Bijvoorbeeld: fundamenteel, praktijkgericht, kwalitatief, kwantitatief, inductie, deductie
etc.
§1.1.1 fundamenteel of praktijkgericht onderzoek?
2 hoofdtypen onderzoek bij methodologie: fundamenteel en praktijkgericht
Grootste verschil = soort probleem dat je oplost.
- Fundamenteel onderzoek = vragen beantwoorden om kennis te ontwikkelen (kennisvragen)
o Zie voorbeeld 1.3 blz. 23
- Praktijkgericht onderzoek = oplossen van praktijkproblemen (praktijkvragen)
§1.1.2 Kennis- of praktijkvragen?
Kennisvraag: oplossen met fundamenteel onderzoek en levert kennis op, intern (wetenschap
gericht)
- Zijn handvatten om praktijkprobleem op te lossen
Praktijkgericht onderzoek: extern (maatschappij/samenleving) gericht
- Zie voorbeeld 1.4 blz. 24
2
, - In praktijk onderzoek kun je ook kennisvragen beantwoorden en vise versa
o Zie voorbeeld 1.3 blz. 23
KERNBEGRIPPEN BLZ. 25
§1.1.3 kwalitatief of kwantitatief
Belangrijk bij het kiezen van een onderzoeksmethode = kwalitatieve of kwantitatieve methode?
Kwantitatieve methode = cijfermatig/numerieke informatie
- Gegevens over objecten, organisaties, personen uitdrukken in cijfers
- Bijv.: leeftijd in jaren, waardering 1-5 etc.
- Hierbij gebruik je statistische technieken voor verwerking en analyse van cijfermatige
resultaten
o Zie voorbeeld 1.5 blz. 25
Kwalitatieve methode = onderzoek uitvoeren in het veld (werkelijkheid), zoeken naar de betekenis
van de situatie die door de onderzochten zelf gegeven is.
- Onderzochte personen = onderzoekseenheden
- Interpretatief = ervaring is onderdeel van de belevingswereld vd personen, geen
opzichzelfstaand feit
- Kwalitatieve gegevens verwerk in alledaagse taal NIET in cijfers
- Taal = kwalitatieve onderzoeksmethode (feedback in tekst geven bijv.)
o Zie voorbeeld 1.6 blz. 26
KERNBEGRIPPEN BLZ. 26
Kwalitatief onderzoek = nadruk ligt op de betekenis die de onderzochte aan de situatie geeft vanuit
eigen achtergrond = context
- Veel gegevens van enkele personen
Kwantitatief onderzoek = meetbaar maken van verschijnselen = objectief meten van kenmerken
- Hierbij wordt de context niet gemeten
- Weinig gegevens van veel personen
Het is niet of kwalitatief of kwantitatief: beide kunnen ook te gelijk gebruikt worden of elkaar
aanvullen.
Triangulatie en Mixed Method-benadering
Triangulatie = meerdere methoden om gegevens te verzamelen combineren (probleemstelling uit
meerdere perspectieven bekijken
- = driehoeksmeting
- Wordt gebruikt om kwaliteit van onderzoek te verhogen (betrouwbaarheid)
- Zie voorbeeld 1.8 blz. 27
3
SAMENVATTING
Nel Verhoeven
, Samenvatting ‘Wat is onderzoek?’ – Verhoeven
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Waarom doe je onderzoek? (ONDZ) .......................................................................................... 2
Hoofdstuk 2: Het onderwerp kiezen (ONDZ) .................................................................................................. 8
Hoofdstuk 3: De aanleiding van je onderzoek (ONDZ) .................................................................................. 11
Hoofdstuk 4: Probleemstelling en doelstelling (ONDZ) ................................................................................. 16
Hoofdstuk 5: begripsafbakening en modelbouw (ONDZ) .............................................................................. 20
Hoofdstuk 6: onderzoeksvoorstel (ONDZ) .................................................................................................... 22
Hoofdstuk 7: kwantitatieve methoden van dataverzameling ....................................................................... 26
Hoofdstuk 9: Onderzoekskwaliteit (STAT) .................................................................................................... 31
Hoofdstuk 10: Probleemstelling en doelstelling (STAT) ................................................................................ 35
Hoofdstuk 11: operationaliseren (ONDZ) ..................................................................................................... 39
Hoofdstuk 13: Kwantitatieve gegevens verwerken: voorbereiding (STAT) .................................................... 43
Hoofdstuk 14: kengetallen (STAT) ................................................................................................................ 45
1
,Hoofdstuk 1: Waarom doe je onderzoek? (ONDZ)
Wat is onderzoek? = analyseren van een probleem/situatie volgens een bepaald stappenplan.
- Werken volgens stappenplan = systematische aanpak, de hulpmiddelen = soort toolkit
Waarom doe je onderzoek? = vragen beantwoorden of problemen aanpakken.
- Goed onderzoek doen = de juiste vragen kunnen stellen (niet juiste antwoorden geven)
Onderzoek als een reis = geen eenrichtingsverkeer.
- Je deelt ook ervaringen met collega’s, medestudenten etc. Je leert van elkaar
Hulpmiddelen toolkit
- Instrumenten, uitgangspunten etc. = basis voor je project. Zonder gaat je project mislukken.
Onderzoekstechnieken
- Zie voorbeeld 1.1 blz. 21
- Een onderzoek gaat in stappen, die bij elk onderzoek hetzelfde zijn
Eenvoudig en complex
Je hebt ingewikkelde en eenvoudige onderzoeken, maar deze hebben wel hetzelfde patroon
Informeel en systematisch
Informele observatie = dagelijks leven, onderzoek zonder dat van plan te zijn
- Zie voorbeeld 1.2 blz. 22
Systematische observatie = onderzoeken met vastgesteld stappenplan, zonder de uitkomst van
tevoren bedacht te hebben
§1.1 uitgangspunten van onderzoek
Praktische aandachtspunten
Een onderzoek doe je niet vanuit het niets, je maakt een onderzoeksplan:
- Probleemstellingen formuleren, budget bekijken, deskresearch, uitvoering etc.
Markers
Naast praktische zaken zijn er ook basisprincipes (normen) van onderzoek doen
- = methodologie, om je onderzoek op verschillende manieren te kunnen beschrijven
- Bijvoorbeeld: fundamenteel, praktijkgericht, kwalitatief, kwantitatief, inductie, deductie
etc.
§1.1.1 fundamenteel of praktijkgericht onderzoek?
2 hoofdtypen onderzoek bij methodologie: fundamenteel en praktijkgericht
Grootste verschil = soort probleem dat je oplost.
- Fundamenteel onderzoek = vragen beantwoorden om kennis te ontwikkelen (kennisvragen)
o Zie voorbeeld 1.3 blz. 23
- Praktijkgericht onderzoek = oplossen van praktijkproblemen (praktijkvragen)
§1.1.2 Kennis- of praktijkvragen?
Kennisvraag: oplossen met fundamenteel onderzoek en levert kennis op, intern (wetenschap
gericht)
- Zijn handvatten om praktijkprobleem op te lossen
Praktijkgericht onderzoek: extern (maatschappij/samenleving) gericht
- Zie voorbeeld 1.4 blz. 24
2
, - In praktijk onderzoek kun je ook kennisvragen beantwoorden en vise versa
o Zie voorbeeld 1.3 blz. 23
KERNBEGRIPPEN BLZ. 25
§1.1.3 kwalitatief of kwantitatief
Belangrijk bij het kiezen van een onderzoeksmethode = kwalitatieve of kwantitatieve methode?
Kwantitatieve methode = cijfermatig/numerieke informatie
- Gegevens over objecten, organisaties, personen uitdrukken in cijfers
- Bijv.: leeftijd in jaren, waardering 1-5 etc.
- Hierbij gebruik je statistische technieken voor verwerking en analyse van cijfermatige
resultaten
o Zie voorbeeld 1.5 blz. 25
Kwalitatieve methode = onderzoek uitvoeren in het veld (werkelijkheid), zoeken naar de betekenis
van de situatie die door de onderzochten zelf gegeven is.
- Onderzochte personen = onderzoekseenheden
- Interpretatief = ervaring is onderdeel van de belevingswereld vd personen, geen
opzichzelfstaand feit
- Kwalitatieve gegevens verwerk in alledaagse taal NIET in cijfers
- Taal = kwalitatieve onderzoeksmethode (feedback in tekst geven bijv.)
o Zie voorbeeld 1.6 blz. 26
KERNBEGRIPPEN BLZ. 26
Kwalitatief onderzoek = nadruk ligt op de betekenis die de onderzochte aan de situatie geeft vanuit
eigen achtergrond = context
- Veel gegevens van enkele personen
Kwantitatief onderzoek = meetbaar maken van verschijnselen = objectief meten van kenmerken
- Hierbij wordt de context niet gemeten
- Weinig gegevens van veel personen
Het is niet of kwalitatief of kwantitatief: beide kunnen ook te gelijk gebruikt worden of elkaar
aanvullen.
Triangulatie en Mixed Method-benadering
Triangulatie = meerdere methoden om gegevens te verzamelen combineren (probleemstelling uit
meerdere perspectieven bekijken
- = driehoeksmeting
- Wordt gebruikt om kwaliteit van onderzoek te verhogen (betrouwbaarheid)
- Zie voorbeeld 1.8 blz. 27
3
