Summary
Samenvatting Staatsrecht alles wat je moet weten voor je tentamen.
- Course
- Institution
- Book
Staatsrecht leerdoelen
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
sisi1
Content preview
Leerdoelen staatsrecht:Week 1: De Nederlandse staat
Inleiding Hoofstuk 1 (1.2 alleen lezen) en 3.2
1. De student kan de kenmerken van een staat weergeven en kan de staatkundige
verhoudingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden beschrijven; (Statuut, Grondwet)
We spreken van een staat als er een gemeenschap is van mensen op
een bepaald grondgebied, waarover een organisatie het hoogste
gezag uitoefent.
De drie kenmerken van een staat zijn dan dus ook:
1. Grondgebied (territorium) -> het stuk grond of luchtruim tot hun
bezit
2. Gemeenschap (bevolking) -> de gemeenschap wordt gevormd
door mensen die daar wonen en die zich verbonden voelen met
elkaar.
3. Gezag -> staat heeft zeggenschap op en over zijn hele grondgebied. Hoogste gezag zorgt
voor orde en mag alleen geweld gebruiken. Niet alleen op burgers, maar iedereen op dat
grondgebied. (toeristen etc)
Statuut = regeling met betrekking tot de organisatie van het koninkrijk en de verhouding
tussen landen die daartoe behoren.
Grondwet = regelt de inrichting en het functioneren van de Nederlandse staat en de
staatsorganen en de verdeling van staatsmacht. Bijvoorbeeld : dat de regering wordt
gevormd door de koning en de ministers.
Hoogste gezag is overheid!
2. De student kan bronnen van staatsrecht benoemen en kan beschrijven wat de
Grondwet is en wat er in geregeld wordt;
Constitutioneel recht = staatsrecht
De rechtsregels die het staat gezag en de organisatie van de staat vast leggen, worden
constitutie op staatsregeling genoemd.
3 bronnen van staatsrecht:
1. Geschreven staatsrecht
- Verdragen (EU-verdragen)
- Statuut (voor koninkrijk der Nederlanden)
- Grondwet = regelt de inrichting en het functioneren van de Nederlandse staat en de
1
,staatsorganen en de verdeling van staatsmacht. Bijvoorbeeld : dat de regering wordt
gevormd door de koning en de ministers.
- Organieke wetten = wet in formele zin (door regering en Staten-Generaal) die in opdracht
van de grondwet tot stand komt.
- AMvB’s = Algemene Maatregel van Bestuur
- Ministiriele regelingen
2. Ongeschreven staatsrecht
Gewoonterecht -> regels over hoe je je moet gedragen
3. Jurisprudentie
Het rechtersrecht. Uitspraken van rechters waarin bestaande rechtsregels voor de
verduidelijkt en toegepast in een concreet geval.
3. De student kan de vier pijlers van de rechtsstaat beschrijven (grondrechten,
machtenscheiding, legaliteitsbeginsel, onafhankelijke rechtspraak);
De vier pijlers van de rechtstaat zijn:
1. Scheiding der machten = alle macht niet in handen van
1, anders kans op misbruik. De drie functies van de
overheid door verschillende afzonderlijke organen houden
zich bezig met 1 van die taken.
Wetgeving in handen van volksvertegenwoordiging, overheidsorganen voeren deze wetten
uit en de rechter past deze wetten goed toe. In Nederland is dit echter niet gelukt want,
meer spreiding dan scheiding!
Wetgevende macht:
- Staten-Generaal = eerste + tweede kamer (de volksvertegenwoordigers), maar
wetten worden samen met regering gemaakt!
- Regering = koning + alle ministers
Uitvoerende macht:
- Regering, maar de regering kan zonder medewerking van volksvertegenwoordiging
regels vaststellen in de vorm van een koninklijk besluit die de koning dan
ondertekend.
2
, Rechterlijke macht:
- Rechtbank
- Het gerechtshof
- Hoge raad
2. legaliteitsbeginsel = uitgangspunt dat elk publiekrechtelijk optreden van de overheid een
grondslag moet hebben in wetten die mede door volksvertegenwoordiging tot stand zijn
gekomen. Bijvoorbeeld; politie mag je niet zomaar aanhouden zonder enige reden, het moet
echt in de wet staan!
3. grondrechten = invloed van overheid wordt begrensd door fundamentele rechten van
burgers. De overheid moet deze rechten respecteren en mag hier alleen inbreuk op maken
als dit wettelijk is bepaald en in het wetboek staat geschreven.
4. onpartijdige en onafhankelijke rechters = rechters bieden burgers bescherming tegen
overheidsoptreden dat willekeurig is of op een andere manier in strijd is met het recht.
Week 2 en week 3: Grondrechten
Hoofdstuk 2 en 9.1
4. De student kan uitleggen wat er onder klassieke en sociale grondrechten wordt verstaan
en wat het verschil is tussen beiden;
Klassieke grondrechten = grondrechten die jou beschermen tegen de macht van de
overheid.
- Waarborgnormen (creëert staatsvrije sfeer)
- Overheidsingrijpen niet toegestaan, tenzij is vermeld in GW!
- Directe werking en rechtstreeks afdwingbaarheid bij rechter.
- Verticaal en horizontale werking
Stel iets van jou wordt beperkt of wordt aangetast dan: kun je de overheid daarop
aanspreken en in laatste instantie naar de rechter.
Overheid kan klassieke grondrechten niet tegen burger gebruiken, want die grondrechten
zijn juist voor bescherming van burger van de overheid en niet andersom.
Sociale grondrechten = grondrechten die de overheid verplicht iets te doen.
- Dwingen de overheid om zich actief op te stellen bijvoorbeeld zorgen dat er recht is
op werk, huisvestiging of onderwijs etc.
- Instructienormen -> overheidsingrijpen juist gewenst
- Indirecte werking en niet rechtstreeks afdwingbaar bij de rechter.
- Alleen verticale werking
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sisi1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.66. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now