Hoofdstuk 8)
Keuze Nederlandse rechtsvormen:
- Eenmanszaak
- Persoon vennootschappen
Maatschap (art 7a : 1655 t/m 1688 BW) advocaat, architect, accountant, kan
alleen voor beroepen.
Vennootschap onder firma (art 15 t/m 34 WvK + artikelen omtrent maatschap)
taxi, schilder, bouwvakker
Commanditaire vennootschap (art 19 t/m 21 WvK + artikelen omtrent maatschap)
- Rechtspersonen (boek 2 art 3 BW) iets op papier, een ding
1. Vereniging
2. Coöperatie
3. Onderlinge waarborgmaatschappij
4. Naamloze vennootschap
5. Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
6. Stichting
Verplichtingen alle rechtsvormen:
1. Voeren van een administratie art 3:15i BW
2. Inschrijving bij de KvK in het handelsregister art 18 HRW
De keuze van een rechtsvorm is afhankelijk van de volgende zaken:
- Zijn er één of meer personen vereist voor de oprichting van de rechtsvorm?
- Mag de winst worden uitgekeerd aan de ondernemer achter de rechtsvorm?
- Zijn de functionarissen (bestuursleden, leden, aandeelhouders) aansprakelijk voor de
schulden van de organisatie?
- Wordt de winst bij de rechtsvorm zelf belast met winstbelasting?
Kenmerken eenmanszaak:
- Geen wettelijk kader
- Geen rechtspersoon
- Gemakkelijk op te starten
- Één verantwoordelijke, maar wel (mogelijk) personeel
- Privévermogen en ondernemingsvermogen zijn niet gescheiden. Dus risicovol, mogelijk ook
voor echtgenoot.
Algemene kenmerken personenvennootschappen (maatschap, vof, cv):
- Overeenkomst
- Gericht op samenwerking
- Gemeenschappelijk doel is voordeel of winst te behalen
- Inbreng
- Geen rechtspersoonlijkheid
- Afgescheiden vermogen
- Gelijkwaardigheid van partijen
1
,Personenvennootschap:
Inbreng in- en winst en verlies regeling personenvennootschappen;
- Inbreng
Geld
Goederen (juridische of economische eigendommen)
Arbeid
- Winst en verliesregeling art 7A:1670 t/m 1672
Afgescheiden vermogen personenvennootschappen:
Privéschuldeisers van de vennoten kunnen, tijdens het bestaan van de vennootschap zich niet
verhalen op het vennootschappelijk vermogen.
Aan de andere kant kunnen schuldeisers van de vennootschap zich wel verhalen op het
privévermogen van de vennootschap, indien het vennootschappelijk vermogen ontoereikend is.
Commanditaire vennootschap:
- Vof met geldschieters
- Minimaal één beherende vennoot en een stille vennoot
- Stille vennoot is beperkt aansprakelijk
Dus, de cv is een bijzondere vorm van de vof. En de vof is een bijzondere vorm van een maatschap.
Gebondenheid en externe aansprakelijkheid maatschap (art 7a:1679,80,81):
- Aansprakelijkheid
Een vennoot/maat handelt in principe voor zichzelf art 7a:1679. De crediteur kan
dan terecht bij het prive vermogen van de handelende maat én op het deel in de
maatschap van de handelende maat. (als maatschap is gebonden)
- De handelende vennoot /maat verbindt ook de andere maten/vennoten ofwel; de andere
maten/vennoten zijn ook aansprakelijk als de handeling:
Een beheersdaad is art 7a:1676
Achteraf wordt bekrachtigd art 7a:1681
Vooraf een volmacht is gegeven art 7a:1679
Voordelig voor de maatschap blijkt te zijn art 7a:1681
Sprake is van toerekenbare schijn art 3:61 lid 2
- Alle maten zijn voor gelijke delen aansprakelijk (uitzondering; hoofdelijke aansprakelijkheid)
Gebondenheid en externe aansprakelijkheid VOF en beherende vennoten CV art. 17 en 18 WvK:
Iedere vennoot handelt in beginsel ook namens de andere vennoten. Uitzondering:
- de vennoot is uitgesloten van vertegenwoordigingshandelingen in de vennootschapsakte
- de handelende vennoot blijft niet binnen het doel van de VOF
- een handeling waarvoor de handelend vennoot volgens de vennootschapsovereenkomst is
uitgesloten en/of beperkt
beperkingen moeten worden ingeschreven in het handelsregister, iedere vennoot is hoofdelijk
aansprakelijk.
2
,Belang Handelsregister
art. 29 WvK – gevolgen van niet inschrijven in het Handelsregister van de VOF of de CV
ontbinding personenvennootschappen (art 7a:1683,1684):
1. door verloop van tijd waarvoor de vennootschap is aangegaan
2. door het tenietgaan van het goed dat het onderwerp van de vennootschap uitmaakt
3. door het volbrengen van de handeling die het onderwerp van de vennootschap is
4. door opzegging van een vennoot aan de andere vennoten
5. door de door of curatele van een vennoot
6. door faillietverklaring van een vennoot of als ten aanzien van hem de WSNP van
toepassing is verklaard
voortzetting personenvennootschappen:
- vermogensbedingen
het verblijfsbeding wordt beoogd dat het aandeel van de uittreder in de goederen
van de gemeenschap toevalt aan de overblijvende vennoten
het overnemingsbeding een vennootschap heeft het gebruikrecht van een goed,
maar niet de eigendom. Dan kan de vennootschap dit eigendom alsnog verkrijgen
hoofdstuk 2 en 5)
rechtspersonen: een juridische entiteit.
Waarom een rechtspersoon oprichten?
- Continuïteit onderneming
- Fiscale motieven
- Financiële motieven aantrekking kapitaal
- Aansprakelijkheid in de regel bij rechtspersoon
Kenmerken vereniging algemeen:
- Art 8 GW (basis vereniging)
- Leden, democratisch karakter
- Vaak een charitatief of ideëel doel
- Winst maken is niet verboden
- Winst mag niet onder de leden worden verdeeld
- Kans als rechtspersoon een onderneming drijven
Informele vereniging:
- Ontstaan bewust of onbewust
- Wordt opgericht door een rechtshandeling
- Oprichting is vormvrij
- Statuten zijn vormvrij
- Synoniem voor vereniging met beperkte rechtsbevoegdheid
- Geen verplichte inschrijving handelsregister
3
, - Kan geen erfgenaam zijn en geen registergoederen verkrijgen zolang de statuten niet
notarieel zijn vastgelegd
- Kan worden omgezet in een formele vereniging, de ALV moet hiertoe een besluit nemen en
de statuten moeten notarieel worden vastgelegd
Aansprakelijkheid bestuurders informele vereniging:
- Verzwaarde aansprakelijkheid: bestuur is naast de vereniging hoofdelijk aansprakelijk voor
rechtshandelingen opeisbaar tijdens hun bestuur
- Na het aftreden hoofdelijk aansprakelijk voor tijdens hun bestuur verrichte
rechtshandelingen voorover er geen huidig bestuurder aansprakelijk is
- Subsidiaire/beperkte hoofdelijke aansprakelijkheid: het bestuur na de vereniging hoofdelijk
aansprakelijk voor rechtshandelingen opeisbaar tijdens hun bestuur- hoe? Door inschrijving
in het handelsregister
Formele vereniging:
- Oprichtingsvereiste: notariële akte
- Rechtspersoon
- Synoniem voor vereniging met volledige rechtsbevoegdheid
- Verplichte inschrijving handelsregister
- Verplicht voeren van een administratie
Leden:
- Rechtsbetrekking ontstaat door besluit door bestuur of (statutaire) ballotagecommissie tot
toelating (art. 2:33 BW
- De ALV kan besluiten bij niet toelating besluiten tot alsnog toelaten (kan statutair worden
weggeschreven)
- Soms toelatingseisen (bijv. bij Huisartsenvereniging, mannenkoor)
- Lidmaatschap is in beginsel persoonlijk, niet overdraagbaar
- Inzetten voor gezamenlijk doel
- Zeggenschap: vergaderrecht en stemrecht in ALV
- Vermogensrechtelijke verplichtingen moeten in de statuten staan
Beëindiging lidmaatschap:
• Door overlijden lid
• Opzeggen door vereniging, bijv. door niet meer te voldoen aan bepaalde eis of kwaliteit
• Niet van rechtswege, opzegging vereist – art. 2:36 BW
• Ontzetting (royement) – moet goed gemotiveerd worden
moet goed gemotiveerd worden
Algemene leden vergadering:
• Titel 2.2 BW, in het bijzonder art. 2:38 – 2:43 BW
• Restbevoegdheid – alles wat niet aan andere organen is opgedragen via wet of statuten
4