Oriëntatie – deel 4
Thema: krachtgericht en verbindend hulpverlenen
0. Inleiding
0.1 De doelstellingen van dit deel
Doelstellingen o Studenten illustreren hoe je versterkend en verbindend kunt werken
met cliënten vanuit het empowermentparadigma.
o Studenten omschrijven hoe een ‘eerste contact, warm onthaal, …’ vorm
kan krijgen binnen de hulpverleningsrelatie.
o Studenten illustreren wat wordt bedoeld met ‘krachtenperspectief’.
o Studenten omschrijven een aantal kernkwaliteiten die belangrijk zijn bij
een krachtgerichte basishouding.
o Studenten formuleren krachtgerichte vragen
o Studenten reflecteren over hun eigen krachtgerichte basishouding.
o Studenten lichten de factoren toe die de leef- en ervaringswereld van
cliënten kunnen beïnvloeden.
o Studenten geven voorbeelden van hoe je kan aandacht hebben voor de
leef-en ervaringswereld van cliënten.
o Studenten verduidelijken wat ze zelf moeilijk (zullen) vinden in het
aansluiting vinden met cliënten.
o Studenten omschrijven welke spanningsvelden er zijn bij het
krachtgericht en verbindend werken.
o Studenten omschrijven welke grenzen zich kunnen aandienen in een
hulpverleningsrelatie.
o Studenten geven vanuit zelfreflectie voorbeelden van welke
spanningsvelden ervaren kunnen worden in contact met cliënten.
o Studenten reflecteren kritisch over de wenselijkheid van een
krachtgericht- en verbindend werken.
0.2 De bouwstenen om krachtgericht en verbindend te werken
De bouwstenen 1. Versterkend en verbindend werken vanuit het
empowermentparadigma
2. De krachtgerichte basishouding
3. Aandacht voor de leef- en ervaringswereld van mensen
4. Evenwichtig omgaan met spanningsvelden en rolpatronen
De hulpverleners o Hoe spreken cliënten over hulpverleners?
o Wat willen cliënten? (Toledo [VIVES] Opnames TV-Media Gallery- Bind-
Kracht : ‘warm onthaal en basishouding’)
Het videofragment: 1. De eerste 10 minuten: Noteer waar je je moet van bewust zijn tijdens
Warm onthaal – het eerste contact?
basishouding bind – • Vriendelijke mensen/hulpverleners die ‘goeiendag’ zeggen
kracht (32min 56) • Bewust zijn dat voor de hulpverlener het een eerste stap is
(eerste keer dat een HV de cliënt ziet) en voor de hulpvrager is
het de laatste stap (niet zelf een probleem kunnen oplossen)
1
, • De cliënt heeft een voorgeschiedenis, soms al eerdere HV
• Cliënten kunnen zich klein voelen en de HV als drempel zien
• Niet simpel om de situatie steeds te moeten uitleggen
• Schrik over hoe de situatie verder zal verlopen
• Duidelijke verwachtingen meedelen aan de cliënt
• Bewust zijn dat sommige cliënten niet op 0 starten maar onder
0 starten in de hulpverlening
2. Vanaf 12de minuut: Noteer wat er wordt bedoeld met warm onthaal?
• Niet direct hetzelfde overnemen: stem bij de cliënt laten
• Empoweren
• Acceptatie
• Echtheid, eerlijkheid
• Niet betuttelen
• Afwachtende luisterende houding
• Niet meteen te veel vragen stellen
• De cliënten verwelkomen (bv koffie, hand geven, in de ogen
kijken, afwachtende luisterende houding, …)
• Bereidheid uitstralen
• Niet te veel vragen, niet té nieuwsgierig zijn
3. Vanaf de 20ste minuut: Noteer wat er wordt bedoeld met basishouding?
• Respectvol behandelen
• Op dezelfde golflengte zitten
• Gelijkwaardig behandelen
• Vermenselijking: mens zien ipv het probleem
• Inlevingsvermogen/empathie
• In dialoog en geen monoloog
• Serieus nemen
• Relaxed houding aannemen
Het eerste contact o Je kan hier de lijn doortrekken naar elke vorm van hulpverlening
o Watzlawick zegt : ‘De eerste vijf minuten zijn heel bepalend voor je
hulpverleningsrelatie’
Reflectie vragen “Een groepsgesprek over warm onthaal en basishouding”
o Welke begrippen m.b.t basishouding zijn volgens jou essentieel?
o Wat is volgens jou een ‘slechte basishouding’? Welke gevolgen kan die
hebben voor de cliënt? Voor jezelf?
o Wat is eerlijkheid? Moet/kan je altijd eerlijk zijn? Wanneer wel/niet?
o Wanneer voelen mensen zich minder/niet au serieux genomen?
o Hoe/waardoor kan vertrouwen ontstaan tussen een cliënt en jezelf?
1. Versterkend en verbindend werken vanuit het empowerment-
paradigma
Definitie van Empowerment is een proces van versterking waarbij individuen, organisaties
empowerment (Van en gemeenschappen greep krijgen op de eigen situatie en omgeving en dit
Regenmortel) via:
Het verwerven van controle (op eigen leven)
Het aanscherpen van kritisch bewustzijn
Het stimuleren van participatie
2
Thema: krachtgericht en verbindend hulpverlenen
0. Inleiding
0.1 De doelstellingen van dit deel
Doelstellingen o Studenten illustreren hoe je versterkend en verbindend kunt werken
met cliënten vanuit het empowermentparadigma.
o Studenten omschrijven hoe een ‘eerste contact, warm onthaal, …’ vorm
kan krijgen binnen de hulpverleningsrelatie.
o Studenten illustreren wat wordt bedoeld met ‘krachtenperspectief’.
o Studenten omschrijven een aantal kernkwaliteiten die belangrijk zijn bij
een krachtgerichte basishouding.
o Studenten formuleren krachtgerichte vragen
o Studenten reflecteren over hun eigen krachtgerichte basishouding.
o Studenten lichten de factoren toe die de leef- en ervaringswereld van
cliënten kunnen beïnvloeden.
o Studenten geven voorbeelden van hoe je kan aandacht hebben voor de
leef-en ervaringswereld van cliënten.
o Studenten verduidelijken wat ze zelf moeilijk (zullen) vinden in het
aansluiting vinden met cliënten.
o Studenten omschrijven welke spanningsvelden er zijn bij het
krachtgericht en verbindend werken.
o Studenten omschrijven welke grenzen zich kunnen aandienen in een
hulpverleningsrelatie.
o Studenten geven vanuit zelfreflectie voorbeelden van welke
spanningsvelden ervaren kunnen worden in contact met cliënten.
o Studenten reflecteren kritisch over de wenselijkheid van een
krachtgericht- en verbindend werken.
0.2 De bouwstenen om krachtgericht en verbindend te werken
De bouwstenen 1. Versterkend en verbindend werken vanuit het
empowermentparadigma
2. De krachtgerichte basishouding
3. Aandacht voor de leef- en ervaringswereld van mensen
4. Evenwichtig omgaan met spanningsvelden en rolpatronen
De hulpverleners o Hoe spreken cliënten over hulpverleners?
o Wat willen cliënten? (Toledo [VIVES] Opnames TV-Media Gallery- Bind-
Kracht : ‘warm onthaal en basishouding’)
Het videofragment: 1. De eerste 10 minuten: Noteer waar je je moet van bewust zijn tijdens
Warm onthaal – het eerste contact?
basishouding bind – • Vriendelijke mensen/hulpverleners die ‘goeiendag’ zeggen
kracht (32min 56) • Bewust zijn dat voor de hulpverlener het een eerste stap is
(eerste keer dat een HV de cliënt ziet) en voor de hulpvrager is
het de laatste stap (niet zelf een probleem kunnen oplossen)
1
, • De cliënt heeft een voorgeschiedenis, soms al eerdere HV
• Cliënten kunnen zich klein voelen en de HV als drempel zien
• Niet simpel om de situatie steeds te moeten uitleggen
• Schrik over hoe de situatie verder zal verlopen
• Duidelijke verwachtingen meedelen aan de cliënt
• Bewust zijn dat sommige cliënten niet op 0 starten maar onder
0 starten in de hulpverlening
2. Vanaf 12de minuut: Noteer wat er wordt bedoeld met warm onthaal?
• Niet direct hetzelfde overnemen: stem bij de cliënt laten
• Empoweren
• Acceptatie
• Echtheid, eerlijkheid
• Niet betuttelen
• Afwachtende luisterende houding
• Niet meteen te veel vragen stellen
• De cliënten verwelkomen (bv koffie, hand geven, in de ogen
kijken, afwachtende luisterende houding, …)
• Bereidheid uitstralen
• Niet te veel vragen, niet té nieuwsgierig zijn
3. Vanaf de 20ste minuut: Noteer wat er wordt bedoeld met basishouding?
• Respectvol behandelen
• Op dezelfde golflengte zitten
• Gelijkwaardig behandelen
• Vermenselijking: mens zien ipv het probleem
• Inlevingsvermogen/empathie
• In dialoog en geen monoloog
• Serieus nemen
• Relaxed houding aannemen
Het eerste contact o Je kan hier de lijn doortrekken naar elke vorm van hulpverlening
o Watzlawick zegt : ‘De eerste vijf minuten zijn heel bepalend voor je
hulpverleningsrelatie’
Reflectie vragen “Een groepsgesprek over warm onthaal en basishouding”
o Welke begrippen m.b.t basishouding zijn volgens jou essentieel?
o Wat is volgens jou een ‘slechte basishouding’? Welke gevolgen kan die
hebben voor de cliënt? Voor jezelf?
o Wat is eerlijkheid? Moet/kan je altijd eerlijk zijn? Wanneer wel/niet?
o Wanneer voelen mensen zich minder/niet au serieux genomen?
o Hoe/waardoor kan vertrouwen ontstaan tussen een cliënt en jezelf?
1. Versterkend en verbindend werken vanuit het empowerment-
paradigma
Definitie van Empowerment is een proces van versterking waarbij individuen, organisaties
empowerment (Van en gemeenschappen greep krijgen op de eigen situatie en omgeving en dit
Regenmortel) via:
Het verwerven van controle (op eigen leven)
Het aanscherpen van kritisch bewustzijn
Het stimuleren van participatie
2
