Jeugdrecht
1. Voor welke minderjarigen is het
jeugddelinquentierecht bedoeld?
Voor wie? o Minderjarige (delinquenten) die een jeugddelict hebben gepleegd
Jeugddelict o = een handeling of een onthouding van een persoon ouder dan 12 maar
jonger dan 18 jaar die, indien gepleegd door een meerderjarige, gestraft
zou mogen worden op de grond van het Strafwetboek of andere
strafbepalingen.
o Jeugddelict ≠ misdrijf
o Misdrijf = strafbaar feit gepleegd door een persoon die
toerekeningsvatbaar en schuldbekwaam zijn. Dit ontbreekt bij de
minderjarigen
o Jeugddelict vervang MOF
2. Visies/modellen over de aanpak van
minderjarige delinquenten
Oude Rehabilitatief Herstelrechts- Beveiligings-
strafrechtsmodel rechtsmodel (= model model
beschermingsmodel)
Middel Gebruik maken Heropvoeding/ Herstelverplichting: Vrijheidsberoving,
van straffen, leed- behandeling van de dader aanzetten dader wordt
toegeving dader tot herstel van de opgesloten
schade
Doel Verstoorde Delinquent gedrag Opheffing/ herstel Maatschappij-
evenwicht van weerhouden van de aangerichte beveiliging,
openbare orde aangepaste persoon schade onszelf
herstellen beschermen
tegen het gevaar
Referentie = Gepleegde Persoon van de De geleden schade Gevaarlijkheid van
criterium misdrijf dader (hijzelf en niet (materieel, moreel de dader
het misdrijf) als sociaal)
Positie van het Secundair Secundair Centraal Secundair
slachtoffer
2.1 Het verantwoordelijkheidsmodel
Wat o Nieuw model van aanpak
o Verwijst naar het belangrijke uitgangspunt van het decreet:
minderjarigen vanaf 12 jaar kunnen verantwoordelijk gesteld worden
voor hun daden
o ‘te soft’ voor een dergelijk uitgangspunt
o Plaats maken voor hybride model met doelstellingen:
Normatief-destructief sanctioneren, herstel van schade, zorg en
beveiliging
1
, 3. De krachtlijnen van het nieuwe
jeugddelinquentierecht
De basisprincipes van het nieuwe jeugddelinquentierecht:
1. Uitgaan van de verantwoordelijkheid van de minderjarige
2. De betrokkenheid van de ouders activeren
3. Snel, normbevestigend en constructief antwoord op het jeugddelict
4. Herstelgericht werken
5. Evidence-based werken
6. Subsidiariteit
7. Duidelijk onderscheid met jeugdhulp
8. Aandacht voor rechtsvoorwaarden
1) Uitgaan van de o Jongeren vanaf 12 jaar worden verantwoordelijk gesteld voor hun
verantwoordelijkheid daden
van de minderjarige o Van welfare-state naar neoliberal-workfare state
o Belangrijke gevolgen:
MOF wordt vervangen door jeugddelict
De reactie van de jeugdrechter is anders op het delinquent
gedrag sancties ipv straf
De mogelijkheid om actief mee te werken aan de invulling van
het antwoord op het jeugddelict
2) De betrokkenheid o Jeugdrechter/jeugdrechtbank zal ook de ouders bevragen en verhoren
van de ouders over de feiten
activeren o Contextgerichte werking
o Delictgerichte werking
3) Snel, o Snel
normbevestigend en o Normbevestigend
constructief antwoord o Constructief
op het jeugddelict
4) Herstelgericht o Gewerkt worden naar herstel van de aangebrachte schade, het
werken slachtoffer, de maatschappij en de relaties met oog op re-integratie
herstelmodel
5) Evidence-based o Antwoorden kiezen waarvan uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat
werken ze effectief werken
6) Subsidiariteit o De minst ingrijpende aanpak
o Gesloten instelling als laatste redmiddel, onder voorwaarden:
Ernstige aanwijzingen van schuld
Ernstig (opgelijst) jeugddelict
Opsluiting is noodzakelijk voor bescherming van de minderjarige
en de maatschappij
7) Duidelijk o Duidelijk antwoord op jeugddelict, aanvoelend als gevolg van daden en
onderscheid met niet als jeugdhulp
jeugdhulp o Minderjarige delinquenten enkel nog in gesloten
2
1. Voor welke minderjarigen is het
jeugddelinquentierecht bedoeld?
Voor wie? o Minderjarige (delinquenten) die een jeugddelict hebben gepleegd
Jeugddelict o = een handeling of een onthouding van een persoon ouder dan 12 maar
jonger dan 18 jaar die, indien gepleegd door een meerderjarige, gestraft
zou mogen worden op de grond van het Strafwetboek of andere
strafbepalingen.
o Jeugddelict ≠ misdrijf
o Misdrijf = strafbaar feit gepleegd door een persoon die
toerekeningsvatbaar en schuldbekwaam zijn. Dit ontbreekt bij de
minderjarigen
o Jeugddelict vervang MOF
2. Visies/modellen over de aanpak van
minderjarige delinquenten
Oude Rehabilitatief Herstelrechts- Beveiligings-
strafrechtsmodel rechtsmodel (= model model
beschermingsmodel)
Middel Gebruik maken Heropvoeding/ Herstelverplichting: Vrijheidsberoving,
van straffen, leed- behandeling van de dader aanzetten dader wordt
toegeving dader tot herstel van de opgesloten
schade
Doel Verstoorde Delinquent gedrag Opheffing/ herstel Maatschappij-
evenwicht van weerhouden van de aangerichte beveiliging,
openbare orde aangepaste persoon schade onszelf
herstellen beschermen
tegen het gevaar
Referentie = Gepleegde Persoon van de De geleden schade Gevaarlijkheid van
criterium misdrijf dader (hijzelf en niet (materieel, moreel de dader
het misdrijf) als sociaal)
Positie van het Secundair Secundair Centraal Secundair
slachtoffer
2.1 Het verantwoordelijkheidsmodel
Wat o Nieuw model van aanpak
o Verwijst naar het belangrijke uitgangspunt van het decreet:
minderjarigen vanaf 12 jaar kunnen verantwoordelijk gesteld worden
voor hun daden
o ‘te soft’ voor een dergelijk uitgangspunt
o Plaats maken voor hybride model met doelstellingen:
Normatief-destructief sanctioneren, herstel van schade, zorg en
beveiliging
1
, 3. De krachtlijnen van het nieuwe
jeugddelinquentierecht
De basisprincipes van het nieuwe jeugddelinquentierecht:
1. Uitgaan van de verantwoordelijkheid van de minderjarige
2. De betrokkenheid van de ouders activeren
3. Snel, normbevestigend en constructief antwoord op het jeugddelict
4. Herstelgericht werken
5. Evidence-based werken
6. Subsidiariteit
7. Duidelijk onderscheid met jeugdhulp
8. Aandacht voor rechtsvoorwaarden
1) Uitgaan van de o Jongeren vanaf 12 jaar worden verantwoordelijk gesteld voor hun
verantwoordelijkheid daden
van de minderjarige o Van welfare-state naar neoliberal-workfare state
o Belangrijke gevolgen:
MOF wordt vervangen door jeugddelict
De reactie van de jeugdrechter is anders op het delinquent
gedrag sancties ipv straf
De mogelijkheid om actief mee te werken aan de invulling van
het antwoord op het jeugddelict
2) De betrokkenheid o Jeugdrechter/jeugdrechtbank zal ook de ouders bevragen en verhoren
van de ouders over de feiten
activeren o Contextgerichte werking
o Delictgerichte werking
3) Snel, o Snel
normbevestigend en o Normbevestigend
constructief antwoord o Constructief
op het jeugddelict
4) Herstelgericht o Gewerkt worden naar herstel van de aangebrachte schade, het
werken slachtoffer, de maatschappij en de relaties met oog op re-integratie
herstelmodel
5) Evidence-based o Antwoorden kiezen waarvan uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat
werken ze effectief werken
6) Subsidiariteit o De minst ingrijpende aanpak
o Gesloten instelling als laatste redmiddel, onder voorwaarden:
Ernstige aanwijzingen van schuld
Ernstig (opgelijst) jeugddelict
Opsluiting is noodzakelijk voor bescherming van de minderjarige
en de maatschappij
7) Duidelijk o Duidelijk antwoord op jeugddelict, aanvoelend als gevolg van daden en
onderscheid met niet als jeugdhulp
jeugdhulp o Minderjarige delinquenten enkel nog in gesloten
2
