THEORI OPERATING SYSTEMS
E
Deel 1
INLEIDING
GESCHIEDENIS
1965: UNIX, C: Ken Thompson, Dennis Richie
1985-1989: Open source, GNU: Richard Stallman
1987: Minix: Andrew S. Tanenbaum
1991: Linux kernel: Linus Torvalds
WAT IS LINUX? WAT IS OS? OP WELKE APPARATEN GEBRUIK JE LINUX?
Linux is een besturingssysteem, dat is het programma dat eigenlijk alles op je computer bestuurd
Andere besturingssystemen
o Windows
o MacOS
Een soort Windows
Meest gebruikt besturingssysteem in de wereld
Meeste servers gebruiken Linux
Linux is eigenlijk niet echt één besturingssysteem
o Het is meer een combinatie van allemaal verschillende besturingssystemen die allemaal
gebruik maken van dezelfde kern
Die kern (kernel) zorgt voor de belangrijkste functies van het besturingssysteem
Allemaal verschillende versies (distributies)
o Veel software werkt dus op Linux
Open source
[NAAM VAN AUTEUR] 1
, o Dit betekend dat Linux voor iedereen gratis te downloaden is, maar ook dat iedereen kan
meehelpen om het beter te maken
Makkelijk en gratis gebruik
Wie gebruikt Linux?
o Meeste servers
o Google, Facebook, Twitter
o NASA
o Smartphone
Android = aangepaste versie Linux
o Smart-tv
o Auto’s zoals Tesla
Waarom Linux gebruiken?
o Makkelijk in gebruik
o Gratis voor ons allemaal
o Aanpassen totdat het is zoals je het zelf wilt
o Veiliger dan Windows
UNIX
Een familie van besturingssystemen met multitasking- en multiuser-mogelijkheden voor zeer
uiteenlopende typen computers, ontwikkeld door verscheidene fabrikanten en groepen
Mulit-user: gebruikers kunnen tegelijk op 1 systeem werken
o via terminals
Interactie met gebruikter via terminal (tekst) of X-terminal (grafish)
Multi-tasking
Processor onafhankelijk
o Grotendeels geschreven in C
Filosofie
o Kleine programma's die gecombineerd kunnen worden
Minder kans op bugs
o Programma's werken met tekstbestanden (ASCII of unicode) als input-output
Kernel
o Taken
Hardware aansturen (muis, toetsenbord, scherm, disk, netwerkkaart,…)
Booting
Bestandsbeheer
Procesbeheer
Geheugenbeheer
etc.
o Zonder kernel moet iedere applicatie dit allemaal doen
[NAAM VAN AUTEUR] 2
, GPL
o GNU Public License
Een copyleftlicentie voor software die stelt dat je met de software mag doen wat je
wilt, inclusief aanpassen en verkopen, mits je dat recht ook doorgeeft aan anderen en
de auteur(s) van de software vermeldt
VIRTUALBOX
Creëert virtuele computer
o Processor = echte processor
o Geheugen = deel van echte geheugen
o Harde schijf = bestand op HD
o Scherm/toestenbord/muis = venster in het host OS (Windows/OSX/Linux)
Voordelen
o Werkt op alle gangbare systemen
o Experimenteren (snapshots)
o Meerdere machines naast elkaar mogelijk
o Gelijkenis met server in de cloud
Nadelen
o iets trager (alles passeert het onderliggende OS)
SHELL
COMMAND PROMPT
Bestaat ook in Windows
o “DOS” prompt
o “cmd” of “powershell”
o Windows subsystem for Linux
Bestaat ook in MacOSX
o “terminal”
Secure Shell
o Linux draait dikwijls op een server in de cloud
o Geen scherm, geen toetsenbord, geen muis
o Gebruik secure shell om een verbinding te maken
Secure shell demo
o Ifconfig op de sever IP address
Sudo apt install net-tools
o Open verbinding met machine
o Zet newerkadapter naar bridge
o Ssh werkt nog niet installeer sshd
[NAAM VAN AUTEUR] 3
, Sudo apt install openssh-server
Cd Desktop
Echo “hello , world!” >hallo.txt
Iets installeren
o sudo apt install ….
Wijzigt de huidige directory naar desktop
o Cd Desktop
Print iets op het scherm
o Echo “…”
Print iets in een bestand dat bestaat of aangemaakt wordt
o Echo “…”>bestand.txt
LINUX BESTANDSSYSTEEM
Grafisch: links boven, onder firefox
Klik op "+ Andere locaties" links onderaan
Klik op "Computer"
Deze folder heet de "root" van het filesystem of ook wel "/"
alle folders (directories)
o beginnen vanaf /
o voorbeelden: /etc, /home/anouck
o geen C: of D:
o altijd "forward slash"
navigeren via commandline
o Start terminal op (klik ‘windows”-toets en typ “terminal”, of ctrl-alt-t)
pwd
print working directory
ls
list
cd
change directory
o absolute en relatieve paden
o home folder ~
o cd …
[NAAM VAN AUTEUR] 4
E
Deel 1
INLEIDING
GESCHIEDENIS
1965: UNIX, C: Ken Thompson, Dennis Richie
1985-1989: Open source, GNU: Richard Stallman
1987: Minix: Andrew S. Tanenbaum
1991: Linux kernel: Linus Torvalds
WAT IS LINUX? WAT IS OS? OP WELKE APPARATEN GEBRUIK JE LINUX?
Linux is een besturingssysteem, dat is het programma dat eigenlijk alles op je computer bestuurd
Andere besturingssystemen
o Windows
o MacOS
Een soort Windows
Meest gebruikt besturingssysteem in de wereld
Meeste servers gebruiken Linux
Linux is eigenlijk niet echt één besturingssysteem
o Het is meer een combinatie van allemaal verschillende besturingssystemen die allemaal
gebruik maken van dezelfde kern
Die kern (kernel) zorgt voor de belangrijkste functies van het besturingssysteem
Allemaal verschillende versies (distributies)
o Veel software werkt dus op Linux
Open source
[NAAM VAN AUTEUR] 1
, o Dit betekend dat Linux voor iedereen gratis te downloaden is, maar ook dat iedereen kan
meehelpen om het beter te maken
Makkelijk en gratis gebruik
Wie gebruikt Linux?
o Meeste servers
o Google, Facebook, Twitter
o NASA
o Smartphone
Android = aangepaste versie Linux
o Smart-tv
o Auto’s zoals Tesla
Waarom Linux gebruiken?
o Makkelijk in gebruik
o Gratis voor ons allemaal
o Aanpassen totdat het is zoals je het zelf wilt
o Veiliger dan Windows
UNIX
Een familie van besturingssystemen met multitasking- en multiuser-mogelijkheden voor zeer
uiteenlopende typen computers, ontwikkeld door verscheidene fabrikanten en groepen
Mulit-user: gebruikers kunnen tegelijk op 1 systeem werken
o via terminals
Interactie met gebruikter via terminal (tekst) of X-terminal (grafish)
Multi-tasking
Processor onafhankelijk
o Grotendeels geschreven in C
Filosofie
o Kleine programma's die gecombineerd kunnen worden
Minder kans op bugs
o Programma's werken met tekstbestanden (ASCII of unicode) als input-output
Kernel
o Taken
Hardware aansturen (muis, toetsenbord, scherm, disk, netwerkkaart,…)
Booting
Bestandsbeheer
Procesbeheer
Geheugenbeheer
etc.
o Zonder kernel moet iedere applicatie dit allemaal doen
[NAAM VAN AUTEUR] 2
, GPL
o GNU Public License
Een copyleftlicentie voor software die stelt dat je met de software mag doen wat je
wilt, inclusief aanpassen en verkopen, mits je dat recht ook doorgeeft aan anderen en
de auteur(s) van de software vermeldt
VIRTUALBOX
Creëert virtuele computer
o Processor = echte processor
o Geheugen = deel van echte geheugen
o Harde schijf = bestand op HD
o Scherm/toestenbord/muis = venster in het host OS (Windows/OSX/Linux)
Voordelen
o Werkt op alle gangbare systemen
o Experimenteren (snapshots)
o Meerdere machines naast elkaar mogelijk
o Gelijkenis met server in de cloud
Nadelen
o iets trager (alles passeert het onderliggende OS)
SHELL
COMMAND PROMPT
Bestaat ook in Windows
o “DOS” prompt
o “cmd” of “powershell”
o Windows subsystem for Linux
Bestaat ook in MacOSX
o “terminal”
Secure Shell
o Linux draait dikwijls op een server in de cloud
o Geen scherm, geen toetsenbord, geen muis
o Gebruik secure shell om een verbinding te maken
Secure shell demo
o Ifconfig op de sever IP address
Sudo apt install net-tools
o Open verbinding met machine
o Zet newerkadapter naar bridge
o Ssh werkt nog niet installeer sshd
[NAAM VAN AUTEUR] 3
, Sudo apt install openssh-server
Cd Desktop
Echo “hello , world!” >hallo.txt
Iets installeren
o sudo apt install ….
Wijzigt de huidige directory naar desktop
o Cd Desktop
Print iets op het scherm
o Echo “…”
Print iets in een bestand dat bestaat of aangemaakt wordt
o Echo “…”>bestand.txt
LINUX BESTANDSSYSTEEM
Grafisch: links boven, onder firefox
Klik op "+ Andere locaties" links onderaan
Klik op "Computer"
Deze folder heet de "root" van het filesystem of ook wel "/"
alle folders (directories)
o beginnen vanaf /
o voorbeelden: /etc, /home/anouck
o geen C: of D:
o altijd "forward slash"
navigeren via commandline
o Start terminal op (klik ‘windows”-toets en typ “terminal”, of ctrl-alt-t)
pwd
print working directory
ls
list
cd
change directory
o absolute en relatieve paden
o home folder ~
o cd …
[NAAM VAN AUTEUR] 4