Strafprocesrecht
1.Inleiding
Formeel strafrecht – strafprocesrecht – strafvordering
Het strafrecht is het geheel van alle rechtsregels met betrekking tot de opsporing, vervolging
en berechting van personen die ervan verdacht worden een misdrijf te hebben gepleegd.
Het strafprocesrecht is het geheel van alle rechtsregels met betrekking tot de organisatie,
bevoegdheid en werking van de publiekrechtelijke instellingen en organen die daarmee
belast zijn (het gerechtelijk apparaat). De strafvordering kent vier fases:
De aangifte
De fase van het onderzoek
De fase van het vonnis
De strafuitvoering
De fase van het onderzoek bestaat uit het opsporingsonderzoek en het gerechtelijk
onderzoek. Het opsporingsonderzoek wordt niet geleid door een rechter maar door de
Procureur des Konings terwijl het gerechtelijk onderzoek wordt geleid door een
onderzoeksrechter. Bij een opsporingsonderzoek kan het parket beslissen om een zaak te
seponeren (niet te vervolgen).
Het strafprocesrecht kent een dubbele doelstelling. Ze wil men zoveel mogelijk schuldigen
pakken maar anderzijds ook het straffen van onschuldigen vermijden. De politie mag iemand
maar max 48u arresten. De verdere procedureregels moeten ook zeer strikt worden
nageleefd. Zo moet de gearresteerde binnen deze 48u voor de onderzoeksrechter
verschijnen en niet later, anders is de arrestatietermijn verlopen.
Wanneer we het hebben over het opleggen van straffen bestaat ook de bijzondere
verbeurdverklaring. Dit houdt in dat de eigendommen worden overgedragen naar de staat.
Uiteraard zijn er ook nog andere straffen die bijkomend kunnen worden gegeven Art. 42-45.
De vonnisfase wordt ook wel de accusatoire rechtspleging genoemd. Deze fase kent drie
kenmerken:
Mondeling
Openbaar
Tegensprekelijk
Het mondelinge kenmerk slaat op het feit dat de conclusie/standpunt naast de neerlegging
op papier ook mondeling moet worden aangekaart en beargumenteert. De kracht van het
woord is namelijk zeer belangrijk. In principe zijn alle zaken voor het vonnisgerecht
openbaar. Dit is een vrij uniek kenmerk aangezien dit bij andere rechtbanken niet altijd het
geval is.
, Zo zijn de zaken in het Hof Van Assisen niet altijd openbaar, de echtscheidingsgevallen in de
Familierechtbank niet openbaar en de zedenzaken zoals verkrachtingen zijn ook niet
openbaar. Met het kenmerk tegensprekelijk wordt bedoeld dat de beide partijen aanwezig
in de rechtbank, beide hun argumenten mogen weerleggen met wederwoorden.
De onderzoeksfase wordt ook wel de inquisitoire rechtspleging genoemd. Deze fase kent
drie kenmerken:
Schriftelijk
Geheim
Niet-tegensprekelijk
Het schriftelijk kenmerk slaat op het feit dat alles wat er gebeurt in het onderzoek schriftelijk
moet worden vastgelegd. Zo moet er bv. een verslag worden gemaakt van een huiszoeking.
Met het geheim kenmerk wordt bedoeld dat er zoveel mogelijk geheim moet verlopen in het
onderzoek zodat alles efficiënt kan verlopen. Ook moet het vermoeden van onschuld
gewaarborgd worden. Het niet-tegensprekelijk kenmerk wil zeggen dat er geen tegenwoord
kan gegeven worden aan het onderzoek. Men kan pas in de vonnisfase een wederwoord
geven.
Het strafprocesrecht kent verscheidene bronnen, de voornaamste bronnen zijn:
Wetboek strafvordering SW
Wet voorafgaande titel van het Wetboek van Strafvordering = V.T.S.w
Wet betreffende de voorlopige hechtenis
Wet betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie
Internationale verdragen
Gerechtelijk wetboek
Rechtspraak
Rechtsleer
De opschorting van de uitspraak komt voor in het geval dat de rechter alle feiten kent maar
toch de zaak wil opschorten. Dit omdat hij een bepaalde periode wil wachten om te zien of
er nog nieuwe feiten zullen worden gepleegd. Het uitstel kent een voorwaardelijk kenmerk.
Bij probatie worden er bepaalde voorwaarden opgelegd.
2.Vorderingen die ontstaan uit een misdrijf
Er kunnen twee soorten vorderingen ontstaan uit een misdrijf:
De strafvordering; gegeven door het openbaar ministerie startende vanaf de
onderzoeksfase
De burgerlijke vordering; een schadevergoeding die kan gevraagd worden door de
burgerlijke partij (het slachtoffer)
1.Inleiding
Formeel strafrecht – strafprocesrecht – strafvordering
Het strafrecht is het geheel van alle rechtsregels met betrekking tot de opsporing, vervolging
en berechting van personen die ervan verdacht worden een misdrijf te hebben gepleegd.
Het strafprocesrecht is het geheel van alle rechtsregels met betrekking tot de organisatie,
bevoegdheid en werking van de publiekrechtelijke instellingen en organen die daarmee
belast zijn (het gerechtelijk apparaat). De strafvordering kent vier fases:
De aangifte
De fase van het onderzoek
De fase van het vonnis
De strafuitvoering
De fase van het onderzoek bestaat uit het opsporingsonderzoek en het gerechtelijk
onderzoek. Het opsporingsonderzoek wordt niet geleid door een rechter maar door de
Procureur des Konings terwijl het gerechtelijk onderzoek wordt geleid door een
onderzoeksrechter. Bij een opsporingsonderzoek kan het parket beslissen om een zaak te
seponeren (niet te vervolgen).
Het strafprocesrecht kent een dubbele doelstelling. Ze wil men zoveel mogelijk schuldigen
pakken maar anderzijds ook het straffen van onschuldigen vermijden. De politie mag iemand
maar max 48u arresten. De verdere procedureregels moeten ook zeer strikt worden
nageleefd. Zo moet de gearresteerde binnen deze 48u voor de onderzoeksrechter
verschijnen en niet later, anders is de arrestatietermijn verlopen.
Wanneer we het hebben over het opleggen van straffen bestaat ook de bijzondere
verbeurdverklaring. Dit houdt in dat de eigendommen worden overgedragen naar de staat.
Uiteraard zijn er ook nog andere straffen die bijkomend kunnen worden gegeven Art. 42-45.
De vonnisfase wordt ook wel de accusatoire rechtspleging genoemd. Deze fase kent drie
kenmerken:
Mondeling
Openbaar
Tegensprekelijk
Het mondelinge kenmerk slaat op het feit dat de conclusie/standpunt naast de neerlegging
op papier ook mondeling moet worden aangekaart en beargumenteert. De kracht van het
woord is namelijk zeer belangrijk. In principe zijn alle zaken voor het vonnisgerecht
openbaar. Dit is een vrij uniek kenmerk aangezien dit bij andere rechtbanken niet altijd het
geval is.
, Zo zijn de zaken in het Hof Van Assisen niet altijd openbaar, de echtscheidingsgevallen in de
Familierechtbank niet openbaar en de zedenzaken zoals verkrachtingen zijn ook niet
openbaar. Met het kenmerk tegensprekelijk wordt bedoeld dat de beide partijen aanwezig
in de rechtbank, beide hun argumenten mogen weerleggen met wederwoorden.
De onderzoeksfase wordt ook wel de inquisitoire rechtspleging genoemd. Deze fase kent
drie kenmerken:
Schriftelijk
Geheim
Niet-tegensprekelijk
Het schriftelijk kenmerk slaat op het feit dat alles wat er gebeurt in het onderzoek schriftelijk
moet worden vastgelegd. Zo moet er bv. een verslag worden gemaakt van een huiszoeking.
Met het geheim kenmerk wordt bedoeld dat er zoveel mogelijk geheim moet verlopen in het
onderzoek zodat alles efficiënt kan verlopen. Ook moet het vermoeden van onschuld
gewaarborgd worden. Het niet-tegensprekelijk kenmerk wil zeggen dat er geen tegenwoord
kan gegeven worden aan het onderzoek. Men kan pas in de vonnisfase een wederwoord
geven.
Het strafprocesrecht kent verscheidene bronnen, de voornaamste bronnen zijn:
Wetboek strafvordering SW
Wet voorafgaande titel van het Wetboek van Strafvordering = V.T.S.w
Wet betreffende de voorlopige hechtenis
Wet betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie
Internationale verdragen
Gerechtelijk wetboek
Rechtspraak
Rechtsleer
De opschorting van de uitspraak komt voor in het geval dat de rechter alle feiten kent maar
toch de zaak wil opschorten. Dit omdat hij een bepaalde periode wil wachten om te zien of
er nog nieuwe feiten zullen worden gepleegd. Het uitstel kent een voorwaardelijk kenmerk.
Bij probatie worden er bepaalde voorwaarden opgelegd.
2.Vorderingen die ontstaan uit een misdrijf
Er kunnen twee soorten vorderingen ontstaan uit een misdrijf:
De strafvordering; gegeven door het openbaar ministerie startende vanaf de
onderzoeksfase
De burgerlijke vordering; een schadevergoeding die kan gevraagd worden door de
burgerlijke partij (het slachtoffer)
