STEDENBOUW H1: WAT IS EEN ‘STAD’? WAT IS ‘VERSTEDELIJKING’? EN WAT IS
‘GESCHIEDENIS VAN DE STEDENBOUW’? EEN POGING TOT BEGRIPSBEPALING.
Wat is een stad?
Altijd duidelijk maken waarover het gaat
=> hier afbeeldingen van nederzettingen
=> we stellen vast dat het 6 totaal verschillende omgevingen zijn
Foto 1: Lucca
Foto 2: Parijs
Foto 3: Kinshasa
= stad groeit en neemt meer en meer groene ruimte in
Foto 4: Delhi
= als we de stad steeds laten groeien, is dit het resultaat (iedereen woont op elkaar)
Foto 5: Houston
= extreme leegte, wolkenkrabbers, gigantische parken
Foto 6
= typische / palahumbur aziatische stad
Steden zijn er in alle soorten, maten, groottes en verschijningsvormen. Welke
gemeenschappelijke kenmerken kunnen we er uit distilleren?
Wie woont er in een stad?
3/4 zegt nee, 1/4 zegt ja
=> geen verrassende antwoord
=> met welke criteria kunnen we dit onderscheid maken?
Wat is een stad?
- Ziekenhuis: logische vestiging bij veel mensen => heeft geld nodig => plaats met veel mensen
- Bevolkingsdichtheid (aantal mensen per m²) => hiermee kan je vergelijken
- Faciliteiten bv ziekenhuis, school, ... hangen ook weer samen met de bevolkingsdichtheid
, - Densiteit
- Diversiteit => mensen van overal
Wat is een stad?
Wat zeggen anderen hierover?
=> we zien heel veel verschillende definities
=> een allesomvattende kader vinden we nog niet direct terug
Amerikanen:
Nagedacht over wat een stad is en hoe er moet worden omgegaan met de stad
Probeert een definitie te geven met enkel termen die absoluut noodzakelijk zijn!!
Geographic plexus
o Stad ligt op een bepaalde plaats
o Heeft altijd een reden waarom daar en niet 5 km verder
o Altijd gelinkt aan de geografie (weinig steden die in de woestijn ligt)
o Waarom ligt gent daar??? de leie en de schelde, passage, verkeer, strategisch
o Brussel: zenne, ontstaan op het laatste vaarbare punt
Economische organisatie
Mensen zijn economisch afhankelijk van elkaar
Institutioneel proces
Op bepaald moment moeten we kijken hoe we alles gaan organiseren (wie neemt de leiding)
Cultuurgeschiedenis: Lewis Mumford, ‘What is a City?’ (1937)
“The city in its complete sense (…) is a geographic plexus, an economic organization, an institutional
process, a theater of social action, and an aesthetic symbol of collective unity. The city fosters art and
is art; the city creates the theater and is the theater. (…)”
“Social facts are primary, and the physical organization of the city (…) must be subservient to its
social needs”
Deze definitie van Mumford is ook een kritiek: toepassing op de Middeleeuwse stad, die hij als het
ideale stadsmodel zag. In de moderne metropolis grote metropolen van zijn tijd vond Mumford deze
sociale en culturele kwaliteiten niet terug
leerkracht, politie iets meer macht dan leerling en gewone burger
=> gaat om het maken van afspraken
Gemeenschap
=> wij als mensen vormen dit op verschillende manieren
=> er ontstaat ook een wisselwerking tussen de gebouwde omgeving en ons
=> fameuze plek van je eerste afspraakje => krijgt een betekenis
=> plek met een reservoir aan geheugen, herinneringen => stad is een decor voor ons
Sociologie: Louis Wirth, ‘Urbanism as a Way of Life’ (1938)
“While the city is the characteristic locus of urbanism, the urban mode of life is not confined to cities.
For sociological purposes, the city is a relatively large, dense and permanent settlement of
heterogenous individuals” – “The city is not only in ever larger degrees the dwelling-place and the
workshop of modern man, but it is the initiating and controlling center of economic, political, and
cultural life that has drawn the most remote parts of the world into its orbit and woven diverse areas,
peoples, and activities into a cosmos.”
‘GESCHIEDENIS VAN DE STEDENBOUW’? EEN POGING TOT BEGRIPSBEPALING.
Wat is een stad?
Altijd duidelijk maken waarover het gaat
=> hier afbeeldingen van nederzettingen
=> we stellen vast dat het 6 totaal verschillende omgevingen zijn
Foto 1: Lucca
Foto 2: Parijs
Foto 3: Kinshasa
= stad groeit en neemt meer en meer groene ruimte in
Foto 4: Delhi
= als we de stad steeds laten groeien, is dit het resultaat (iedereen woont op elkaar)
Foto 5: Houston
= extreme leegte, wolkenkrabbers, gigantische parken
Foto 6
= typische / palahumbur aziatische stad
Steden zijn er in alle soorten, maten, groottes en verschijningsvormen. Welke
gemeenschappelijke kenmerken kunnen we er uit distilleren?
Wie woont er in een stad?
3/4 zegt nee, 1/4 zegt ja
=> geen verrassende antwoord
=> met welke criteria kunnen we dit onderscheid maken?
Wat is een stad?
- Ziekenhuis: logische vestiging bij veel mensen => heeft geld nodig => plaats met veel mensen
- Bevolkingsdichtheid (aantal mensen per m²) => hiermee kan je vergelijken
- Faciliteiten bv ziekenhuis, school, ... hangen ook weer samen met de bevolkingsdichtheid
, - Densiteit
- Diversiteit => mensen van overal
Wat is een stad?
Wat zeggen anderen hierover?
=> we zien heel veel verschillende definities
=> een allesomvattende kader vinden we nog niet direct terug
Amerikanen:
Nagedacht over wat een stad is en hoe er moet worden omgegaan met de stad
Probeert een definitie te geven met enkel termen die absoluut noodzakelijk zijn!!
Geographic plexus
o Stad ligt op een bepaalde plaats
o Heeft altijd een reden waarom daar en niet 5 km verder
o Altijd gelinkt aan de geografie (weinig steden die in de woestijn ligt)
o Waarom ligt gent daar??? de leie en de schelde, passage, verkeer, strategisch
o Brussel: zenne, ontstaan op het laatste vaarbare punt
Economische organisatie
Mensen zijn economisch afhankelijk van elkaar
Institutioneel proces
Op bepaald moment moeten we kijken hoe we alles gaan organiseren (wie neemt de leiding)
Cultuurgeschiedenis: Lewis Mumford, ‘What is a City?’ (1937)
“The city in its complete sense (…) is a geographic plexus, an economic organization, an institutional
process, a theater of social action, and an aesthetic symbol of collective unity. The city fosters art and
is art; the city creates the theater and is the theater. (…)”
“Social facts are primary, and the physical organization of the city (…) must be subservient to its
social needs”
Deze definitie van Mumford is ook een kritiek: toepassing op de Middeleeuwse stad, die hij als het
ideale stadsmodel zag. In de moderne metropolis grote metropolen van zijn tijd vond Mumford deze
sociale en culturele kwaliteiten niet terug
leerkracht, politie iets meer macht dan leerling en gewone burger
=> gaat om het maken van afspraken
Gemeenschap
=> wij als mensen vormen dit op verschillende manieren
=> er ontstaat ook een wisselwerking tussen de gebouwde omgeving en ons
=> fameuze plek van je eerste afspraakje => krijgt een betekenis
=> plek met een reservoir aan geheugen, herinneringen => stad is een decor voor ons
Sociologie: Louis Wirth, ‘Urbanism as a Way of Life’ (1938)
“While the city is the characteristic locus of urbanism, the urban mode of life is not confined to cities.
For sociological purposes, the city is a relatively large, dense and permanent settlement of
heterogenous individuals” – “The city is not only in ever larger degrees the dwelling-place and the
workshop of modern man, but it is the initiating and controlling center of economic, political, and
cultural life that has drawn the most remote parts of the world into its orbit and woven diverse areas,
peoples, and activities into a cosmos.”
