Thema 10
COPD
Nicole Grootenboer
,Inhoudsopgave
Burgt, M van der, et al (2017), Fysiologie, leerboek voor paramedische opleidingen (8e druk), Houten: Bohn
Stafleu van Loghum. ......................................................................................................................................... 4
Hoofdstuk 10: bloedsomloop ............................................................................................................................ 4
Hoofdstuk 11 Ademhaling ................................................................................................................................. 7
van der Poel, et al (2019) Inspanningsfysiologie, oefentherapie en training 3e druk. Houten: Bohn Stafleu van
Loghum .......................................................................................................................................................... 11
Hoofdstuk 1: energielevering bij inspanning .................................................................................................. 11
Hoofdstuk 2: spierwerking bij inspanning ...................................................................................................... 11
Hoofdstuk 4: ventilatie en gaswisseling bij inspanning ................................................................................. 12
Hoofdstuk 9: trainen van fysieke belastbaarheid ........................................................................................... 12
Hoofdstuk 10: Trainingsleer ............................................................................................................................ 13
Hoofdstuk 11: Richtlijnen voor training .......................................................................................................... 15
Hoofdstuk 12: testen en meten ....................................................................................................................... 17
Hoofdstuk 15: training van patiëntgroepen ................................................................................................... 20
Kortleve, V. (2021) Fysiotherapeutische gespreksvoering 2e druk. Driebergen: ............................................. 20
Hoofdstuk 1: ..................................................................................................................................................... 20
Hoofdstuk 2: ..................................................................................................................................................... 21
Hoofdstuk 8: Uitleg gezamenlijke besluitvorming, doelen stellen en plannen ............................................. 22
Hoofdstuk 10: consult afsluiten ....................................................................................................................... 23
Hoofdstuk 13: onvoldoende motivatie ............................................................................................................ 23
Geriatrie ......................................................................................................................................................... 24
Geriatrie Hoofdstuk 4: klinisch redeneren ...................................................................................................... 24
Mutubuki, E.N., E., Van Doormaal, M.C.M., Conijn, D., Toonders, S., Ostelo, R.W.J.G. (2022), KNGF- richtlijn
Zelfmanagement, Koninklijk Genootschap Voor Fysiotherapie. ..................................................................... 24
Swinkels, R.A.H.M., Meerhoff, G.A, Beekman, E., Beurskens, A.J.H.M. (2016), KNGF-richtlijn Raamwerk
klinimetrie, Koninklijk Genootschap Voor Fysiotherapie. ............................................................................... 25
Vreeken, H.L., Beekman, E., Van Doormaal, M.C.M., Post, M.H.T., Meerhoff, G.A., Spruit, M.A. ................... 25
(2020), KNGF-richtlijn COPD, Koninklijk Genootschap Voor Fysiotherapie. .................................................... 25
Gold slides:..................................................................................................................................................... 32
Klinimetrie testen: ......................................................................................................................................... 34
Borg dyspnoe/zwaarte .................................................................................................................................... 34
BORG RPE ......................................................................................................................................................... 34
Clinical COPD Questionnaire (CCQ) ................................................................................................................. 35
COPD Assesment Test (CAT) ............................................................................................................................ 36
Hand Held Dynamometer (HHD) ..................................................................................................................... 37
, Holten Diagran HD ........................................................................................................................................... 38
Modified MRC Dyspnoe (M-MRC) ................................................................................................................... 39
Modified Shuttle Walk Test (M-SWT) ............................................................................................................. 40
Motiverende Gesprekvoering Ambivalentie Matrix ....................................................................................... 44
Fysiotherapie proces en werkwijze ................................................................................................................ 44
Hoofdstuk 9: diagnose en indicatiestelling ..................................................................................................... 44
Hoofdstuk 10: behandelplan ........................................................................................................................... 45
Hoofdstuk 11: evaluatie .................................................................................................................................. 47
Merendonk, S. & Hulsenboom, M. (2012) Motivatie de sleutel tot verandering. Fysiopraxis februari.
Beschikbaar via https://www.academiemg.nl/library/downloads/1535091704.5822.pdf ......................... 50
Gosselink, H.A.A.M (2016) Revalidatie bij chronisch obstructieve longziekten. Houten: Bohn Stafleu van
Loghum. ......................................................................................................................................................... 52
Hoofdstuk 6: behandeling van stoornissen in het mucustransport ............................................................... 52
Achttien, R.J. et al. (2017), KNGF-richtlijn Hartrevalidatie, Koninklijk Genootschap Voor Fysiotherapie. ....... 55
College week 10.1 .......................................................................................................................................... 58
College week 10.2 .......................................................................................................................................... 62
College week 10.3 .......................................................................................................................................... 63
College week 10.4 .......................................................................................................................................... 66
, Burgt, M van der, et al (2017), Fysiologie, leerboek voor paramedische opleidingen (8e druk),
Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Hoofdstuk 10: bloedsomloop
10.1 Inleiding
• O2- transport van de longen naar de weefsels
• Co2- transport van de weefsels naar de longen
• Voedingsstoffen vanuit de darmen naar weefsels
• Afvalstoffen vanuit weefsels naar de nieren en de lever
• Signaalstoffen zoals hormonen naar de doelorganen
Functie hart en bloed:
• Handhaven van het interne milieu
• De bloedstroom draagt bij, bij het handhaven van de lichaamstempratuur
De rechterpomp/rechterventrikel: pompt zuurstofarm bloed uit het lichaam > door de longen
De linkerpomp/linkerventrikel: pompt zuurstofrijk bloed door de rest van het lichaam.
Hartminuutvolume (HMV): volwassenen in rust ongeveer 5L/min
10.2.1 Functionele anatomie van het hart, de paragraaf over ‘Hart en Grote vaten’.
Ligging: Het hart ligt in de thoraxholte, achter het borstbeen ter hoogte van de tweede tot vijfde
intercostaal ruimte en steunt op het middenrif.
Hart en grote vaten
De twee grote slagaders:
1. De aorta (lichaamsslagader): vormt een boog vlak boven het hart, splitst in 2 takken naar de
hartspier ( de linker- en rechterkransslagader/ coronairarterie).
2. Arteria pumonalis (longslagader: splitst vlak boven het hart in een linker- en rechtertak die
naar de longen gaan.
De venen:
1. Vena cava inferior: aan de rechterbovenzijde, onderste en bovenste holle ader, bloed uit het
lichaam (voornamelijk afkomstig van de romp en benen en hoofd en armen)
2. De longaders/venae pumonales: aan de linkerbovenzijde, 4 aderen.
Bovenste ruimtes: atria/boezems
Onderste ruimtes: ventrikels/kamers, linkerventrikel ontspringt de aorta en de rechterventrikel de
pumonalisstam (truncus pulmonalis> splitst verder in de arteria pulmonales)
De hartwand
De linkerventrikel heeft de dikste wand, dit komt omdat deze meer druk moet leveren dan de
rechterventrikel. De linkerventrikel pompt vloed naar de aorta.
De wand bestaat voornamelijk uit spierweefsel (myocard). Het tussenschot: de septum bestaat ook
voornamelijk uit spierweefsel
Hartzakje: epicard met daaromheen het pericard
Links en rechts tussen het atrium en de ventrikel bevinden zicht de atrioventriculaire kleppen (AV).
Linker AV: mitralisklep
Rechter AV: tricuspidalisklep
Dunne bindweefseldraden: chordae tendinae
COPD
Nicole Grootenboer
,Inhoudsopgave
Burgt, M van der, et al (2017), Fysiologie, leerboek voor paramedische opleidingen (8e druk), Houten: Bohn
Stafleu van Loghum. ......................................................................................................................................... 4
Hoofdstuk 10: bloedsomloop ............................................................................................................................ 4
Hoofdstuk 11 Ademhaling ................................................................................................................................. 7
van der Poel, et al (2019) Inspanningsfysiologie, oefentherapie en training 3e druk. Houten: Bohn Stafleu van
Loghum .......................................................................................................................................................... 11
Hoofdstuk 1: energielevering bij inspanning .................................................................................................. 11
Hoofdstuk 2: spierwerking bij inspanning ...................................................................................................... 11
Hoofdstuk 4: ventilatie en gaswisseling bij inspanning ................................................................................. 12
Hoofdstuk 9: trainen van fysieke belastbaarheid ........................................................................................... 12
Hoofdstuk 10: Trainingsleer ............................................................................................................................ 13
Hoofdstuk 11: Richtlijnen voor training .......................................................................................................... 15
Hoofdstuk 12: testen en meten ....................................................................................................................... 17
Hoofdstuk 15: training van patiëntgroepen ................................................................................................... 20
Kortleve, V. (2021) Fysiotherapeutische gespreksvoering 2e druk. Driebergen: ............................................. 20
Hoofdstuk 1: ..................................................................................................................................................... 20
Hoofdstuk 2: ..................................................................................................................................................... 21
Hoofdstuk 8: Uitleg gezamenlijke besluitvorming, doelen stellen en plannen ............................................. 22
Hoofdstuk 10: consult afsluiten ....................................................................................................................... 23
Hoofdstuk 13: onvoldoende motivatie ............................................................................................................ 23
Geriatrie ......................................................................................................................................................... 24
Geriatrie Hoofdstuk 4: klinisch redeneren ...................................................................................................... 24
Mutubuki, E.N., E., Van Doormaal, M.C.M., Conijn, D., Toonders, S., Ostelo, R.W.J.G. (2022), KNGF- richtlijn
Zelfmanagement, Koninklijk Genootschap Voor Fysiotherapie. ..................................................................... 24
Swinkels, R.A.H.M., Meerhoff, G.A, Beekman, E., Beurskens, A.J.H.M. (2016), KNGF-richtlijn Raamwerk
klinimetrie, Koninklijk Genootschap Voor Fysiotherapie. ............................................................................... 25
Vreeken, H.L., Beekman, E., Van Doormaal, M.C.M., Post, M.H.T., Meerhoff, G.A., Spruit, M.A. ................... 25
(2020), KNGF-richtlijn COPD, Koninklijk Genootschap Voor Fysiotherapie. .................................................... 25
Gold slides:..................................................................................................................................................... 32
Klinimetrie testen: ......................................................................................................................................... 34
Borg dyspnoe/zwaarte .................................................................................................................................... 34
BORG RPE ......................................................................................................................................................... 34
Clinical COPD Questionnaire (CCQ) ................................................................................................................. 35
COPD Assesment Test (CAT) ............................................................................................................................ 36
Hand Held Dynamometer (HHD) ..................................................................................................................... 37
, Holten Diagran HD ........................................................................................................................................... 38
Modified MRC Dyspnoe (M-MRC) ................................................................................................................... 39
Modified Shuttle Walk Test (M-SWT) ............................................................................................................. 40
Motiverende Gesprekvoering Ambivalentie Matrix ....................................................................................... 44
Fysiotherapie proces en werkwijze ................................................................................................................ 44
Hoofdstuk 9: diagnose en indicatiestelling ..................................................................................................... 44
Hoofdstuk 10: behandelplan ........................................................................................................................... 45
Hoofdstuk 11: evaluatie .................................................................................................................................. 47
Merendonk, S. & Hulsenboom, M. (2012) Motivatie de sleutel tot verandering. Fysiopraxis februari.
Beschikbaar via https://www.academiemg.nl/library/downloads/1535091704.5822.pdf ......................... 50
Gosselink, H.A.A.M (2016) Revalidatie bij chronisch obstructieve longziekten. Houten: Bohn Stafleu van
Loghum. ......................................................................................................................................................... 52
Hoofdstuk 6: behandeling van stoornissen in het mucustransport ............................................................... 52
Achttien, R.J. et al. (2017), KNGF-richtlijn Hartrevalidatie, Koninklijk Genootschap Voor Fysiotherapie. ....... 55
College week 10.1 .......................................................................................................................................... 58
College week 10.2 .......................................................................................................................................... 62
College week 10.3 .......................................................................................................................................... 63
College week 10.4 .......................................................................................................................................... 66
, Burgt, M van der, et al (2017), Fysiologie, leerboek voor paramedische opleidingen (8e druk),
Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Hoofdstuk 10: bloedsomloop
10.1 Inleiding
• O2- transport van de longen naar de weefsels
• Co2- transport van de weefsels naar de longen
• Voedingsstoffen vanuit de darmen naar weefsels
• Afvalstoffen vanuit weefsels naar de nieren en de lever
• Signaalstoffen zoals hormonen naar de doelorganen
Functie hart en bloed:
• Handhaven van het interne milieu
• De bloedstroom draagt bij, bij het handhaven van de lichaamstempratuur
De rechterpomp/rechterventrikel: pompt zuurstofarm bloed uit het lichaam > door de longen
De linkerpomp/linkerventrikel: pompt zuurstofrijk bloed door de rest van het lichaam.
Hartminuutvolume (HMV): volwassenen in rust ongeveer 5L/min
10.2.1 Functionele anatomie van het hart, de paragraaf over ‘Hart en Grote vaten’.
Ligging: Het hart ligt in de thoraxholte, achter het borstbeen ter hoogte van de tweede tot vijfde
intercostaal ruimte en steunt op het middenrif.
Hart en grote vaten
De twee grote slagaders:
1. De aorta (lichaamsslagader): vormt een boog vlak boven het hart, splitst in 2 takken naar de
hartspier ( de linker- en rechterkransslagader/ coronairarterie).
2. Arteria pumonalis (longslagader: splitst vlak boven het hart in een linker- en rechtertak die
naar de longen gaan.
De venen:
1. Vena cava inferior: aan de rechterbovenzijde, onderste en bovenste holle ader, bloed uit het
lichaam (voornamelijk afkomstig van de romp en benen en hoofd en armen)
2. De longaders/venae pumonales: aan de linkerbovenzijde, 4 aderen.
Bovenste ruimtes: atria/boezems
Onderste ruimtes: ventrikels/kamers, linkerventrikel ontspringt de aorta en de rechterventrikel de
pumonalisstam (truncus pulmonalis> splitst verder in de arteria pulmonales)
De hartwand
De linkerventrikel heeft de dikste wand, dit komt omdat deze meer druk moet leveren dan de
rechterventrikel. De linkerventrikel pompt vloed naar de aorta.
De wand bestaat voornamelijk uit spierweefsel (myocard). Het tussenschot: de septum bestaat ook
voornamelijk uit spierweefsel
Hartzakje: epicard met daaromheen het pericard
Links en rechts tussen het atrium en de ventrikel bevinden zicht de atrioventriculaire kleppen (AV).
Linker AV: mitralisklep
Rechter AV: tricuspidalisklep
Dunne bindweefseldraden: chordae tendinae
