Hoofdstuk 1
Paragraaf 1
Maatschappelijke vraagstukken
Je kan een maatschappelijk vraagstuk op 3 manieren herkennen:
1. Het heeft gevolgen voor verschillende meningen over de oorzaken en de aanpak.
2. Mensen hebben verschillende meningen over de oorzaken en de aanpak
3. Het is alleen gemeenschappelijk op te lossen, waarbij de overheid meestal een rol
heeft.
Vaak moet er bij een maatschappelijk vraagstuk een compromis (een oplossing waarbij alle
partijen een beetje moeten toegeven) sluiten.
Paragraaf 2
Waarden en normen
Waarde is een uitgangspunt of principe dat mensen belangrijk vinden in hun leven.
Waarden leiden tot normen.
Normen zijn regels over hoe je je in een bepaalde situatie hoort te gedragen. Vaak wordt het
opgelegd door je omgeving. Als iemand zich niet aan de normen houdt wordt er vaak wat
van gezegd. Dit is sociale controle (de manier waarop mensen anderen stimuleren of
dwingen zich aan normen te houden)
Belangen
Een belang is het voordeel dat iemand ergens bij heeft. Belangen kunnen ook tegengesteld
zijn. Je spreekt dan van een belangentegenstelling
Macht
Macht is het vermogen om het gedrag of denken van anderen te beïnvloeden. Macht kan
uitgeoefend worden dmv machtsmiddelen (middelen om het gedrag van anderen te
beïnvloeden). Gezag is gelegitimeerde macht.
Sociale ongelijkheid
In onze maatschappij is niet alles eerlijk verdeeld. Er is sociale ongelijkheid. Sociale
ongelijkheid is de ongelijke verdeling van kennis, inkomen, status en macht.
Voorbeelden
- Kennis: door onderwijs en lezen ontwikkel je kennis. Mensen met een goede
opleiding vinden makkelijker een goede baan.
- Inkomen: inkomens verschillen. De ene baan betaalt beter dan de andere. Mensen
met een goed inkomen zijn vaak gezonder.
- Status: de ene baan heeft een betere status dan de andere. Dit heeft gevolgen voor
aandacht, waardering en behandeling die een persoon krijgt.
- Macht: sommige mensen kunnen meer invloed uitoefenen dan anderen
Sociale cohesie
Sociale cohesie is hoe sterk mensen zich verbonden voelen met elkaar. Is er sprake van
een wij-gevoel?
Paragraaf 3
Nepnieuws
Nepnieuws is nieuws dat niet op waarheid berust. Het wordt gemaakt om aandacht te
vragen of voor de grap. Nepnieuws is een vorm van manipulatie. Manipulatie is het
opzettelijk verdraaien of weglaten van feiten, vaak zonder dat de lezer of kijker ervan bewust
is. Nepnieuws kan ook een politiek doel hebben. Een vorm is propaganda. Bij propaganda
Paragraaf 1
Maatschappelijke vraagstukken
Je kan een maatschappelijk vraagstuk op 3 manieren herkennen:
1. Het heeft gevolgen voor verschillende meningen over de oorzaken en de aanpak.
2. Mensen hebben verschillende meningen over de oorzaken en de aanpak
3. Het is alleen gemeenschappelijk op te lossen, waarbij de overheid meestal een rol
heeft.
Vaak moet er bij een maatschappelijk vraagstuk een compromis (een oplossing waarbij alle
partijen een beetje moeten toegeven) sluiten.
Paragraaf 2
Waarden en normen
Waarde is een uitgangspunt of principe dat mensen belangrijk vinden in hun leven.
Waarden leiden tot normen.
Normen zijn regels over hoe je je in een bepaalde situatie hoort te gedragen. Vaak wordt het
opgelegd door je omgeving. Als iemand zich niet aan de normen houdt wordt er vaak wat
van gezegd. Dit is sociale controle (de manier waarop mensen anderen stimuleren of
dwingen zich aan normen te houden)
Belangen
Een belang is het voordeel dat iemand ergens bij heeft. Belangen kunnen ook tegengesteld
zijn. Je spreekt dan van een belangentegenstelling
Macht
Macht is het vermogen om het gedrag of denken van anderen te beïnvloeden. Macht kan
uitgeoefend worden dmv machtsmiddelen (middelen om het gedrag van anderen te
beïnvloeden). Gezag is gelegitimeerde macht.
Sociale ongelijkheid
In onze maatschappij is niet alles eerlijk verdeeld. Er is sociale ongelijkheid. Sociale
ongelijkheid is de ongelijke verdeling van kennis, inkomen, status en macht.
Voorbeelden
- Kennis: door onderwijs en lezen ontwikkel je kennis. Mensen met een goede
opleiding vinden makkelijker een goede baan.
- Inkomen: inkomens verschillen. De ene baan betaalt beter dan de andere. Mensen
met een goed inkomen zijn vaak gezonder.
- Status: de ene baan heeft een betere status dan de andere. Dit heeft gevolgen voor
aandacht, waardering en behandeling die een persoon krijgt.
- Macht: sommige mensen kunnen meer invloed uitoefenen dan anderen
Sociale cohesie
Sociale cohesie is hoe sterk mensen zich verbonden voelen met elkaar. Is er sprake van
een wij-gevoel?
Paragraaf 3
Nepnieuws
Nepnieuws is nieuws dat niet op waarheid berust. Het wordt gemaakt om aandacht te
vragen of voor de grap. Nepnieuws is een vorm van manipulatie. Manipulatie is het
opzettelijk verdraaien of weglaten van feiten, vaak zonder dat de lezer of kijker ervan bewust
is. Nepnieuws kan ook een politiek doel hebben. Een vorm is propaganda. Bij propaganda
