Samenvatting Economie in context vwo bovenbouw leerboek 1 Hoofdstuk 3 Risico en verzekeren

Hoofdstuk 3 Risico en
verzekeren
Paragraaf 1 Verzekeringspolis
Je verzekert je tegen risico’s
Onzeker voorval: gebeurtenis die je niet kunt voorkomen of zien aankomen.

Premie, uitkering en solidariteit
Verzekerd  schade  schade-uitkering. Alle verzekerden betalen verzekeringspremie, daarmee wordt
gedaan: schade-uitkeringen betalen, overige kosten verzekeringsmaatschappij, wat over is, is winst.
Je bent solidair met degenen die de schade ondervinden, als je premie betaalt.

Polis en polisvoorwaarden
Polis: bewijs dat je verzekerd bent, met alle gegevens (premiebedrag, verzekerde waarde, duur
verzekering)
Polisvoorwaarden: de rechten en plichten van de verzekerde en de verzekeraar (wat wordt vergoed?)
Eigen risico: deel van schade wat niet wordt vergoed. Hoger eigen risico  lagere premie.
Uitsluitingen: schadegevallen die niet door verzekeringsmaatschappij worden vergoed.

Wel of niet vrijwillig verzekeren?
Vaak verzekeren vrijwillig  de vraag of je wel of niet wilt laten verzekeren. Mensen grotere aversie
tegen nadelen  risico-avers gedrag, je moet je dan een aantal dingen afvragen: Hoe groot is de kans op
schade? Hoe groot is de schade als er wat gebeurd? Is het risico de premie waard?

Verplicht verzekerd
Sommige verzekering verplicht, strafbaar  verplichte solidariteit. VB. WA-bromfietsverzekering (WA=
Wettelijke Aansprakelijkheid, je bent dan aansprakelijk voor schade die je aan andere toebrengt.)
Zorgverzekering verplicht. Er zijn verplichte collectieve sociale verzekering, als WW en WIA. Redenen voor
verplichte verzekeringen:
-Schade kan hoog worden, zonder verzekering niet te betalen
-Hoge premie  niemand wil verzekering nemen  te weinig geld voor schades.
-Sociale solidariteit. Verheid vindt rechtvaardig dat iedereen meebetaald aan sociale verzekeringen
(WW/WIA)

Opzet, nalatigheid en schuld
In geval van schuld: we verzekerd.
Opzet: opzettelijke schade moreel wangedrag niet verzekerd.
Nalatigheid: niet voldoende inzet om schade te voorkomen  geen verzekering.
Vaak onenigheid tussen verzekerden tegen verzekeraars welke van de 3 het is. Bij Klachteninstituut
Verzekeringen kun je vragen te bemiddelen of mediator inschakelen. Als dat niet werkt kan rechter
bepalen.

, Paragraaf 2 Moreel gevaar en averechtse selectie
Asymmetrische informatie: als een van de marktpartijen onvolledige informatie is.
Verzekeringsmaatschappij kan niet iedere verzekerde controleren  informatienadeel  kan leiden tot
morele gevaren en averechtse selectie.

Moreel gevaar (moral hazard), eigen risico en uitsluiting
Iemand verzekerd  morele gevaar dat hij zich risicovoller gaat gedragen.
Moreel wangedrag vb. brandverzekering afsluitenhuis in de fik stekenhoge uitkering op te vragen:
moral hazard/moreel risico: risico da wordt veroorzaakt door onzorgvuldig/oneerlijk gedrag van verzekerd
Oplossingen voor verzekeraars: polisvoorwaarden uitsluitingen de maken en eigen risico’s vormen.
Zelf veroorzaakte schade aan eigen bezittingen worden uitgesloten van schadevergoeding.

Averechtse en negatieve selectie (adverse selectie) en verplichte
verzekering
Verzekerden die bijna nooit schade claimen betalen in verhouding hogere premie, dan iemand die vaak
schade claimt. Gaan op zoek naar goedkopere maatschappij  oude maatschappij alleen nog mensen die
veel claimen  moeten premie verhogen  sommige niet meer kunnen betalen, raken
onverzekerd/onderverzekerd.
Averechtse selectie  negatieve risicoselectie: niet iedereen wordt geaccepteerd voor verzekering, alleen
met uitsluitingen of met (veel) hogere premie)
Nederland grijpt in: verzekeringen verplichten. Vb. zorgverzekering: sommige verzekeraars alleen
gezonde, jongen mensen  vereveningsfonds gezondheidszorg, komen aan inkomsten van:
inkomensafhankelijke zorgpremies en deel aan belastingen  geld wordt verdeeld over zorgverzekeraars.
Door verplicht sociale premies en belastingen af te dragen heeft iedereen in Nederland recht op sociale
uitkeringen en voorzieningen.


Paragraaf 3 Goed verzekerd
Aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren
Je bent wettelijk aansprakelijk (WA) voor schade die je aan andere toebrengt en voor schade van huisdier.
AVP verzekert je hier tegen  niet verplicht  toch veel mensen verzekerd, omdat schade hoog kan zijn.
AVP dekt geen schade van voortuigen, daar moet je je apart voor verzekeren.
Opzichtschade: schade aan goederen van anderen, die je zelf in bezit hebt of gebruikt, keert AVP niet uit.

Rechtsbijstandverzekering
Rechtsbijstandverzekering: verzekerd van juridische hulp bij geschillen. Vaak een naturapolis: levert geen
geld maar hulpverlening van juristen. Niet verplicht

Reisverzekering
Reisverzekering dekt veel dingen: diefstal, verlies, ongeluk, schade, etc. vaak een doorlopende
reisverzekering: betalen 1x per jaar, loopt het hele jaar door.

Bromfietsverzekering en motorrijtuigenverzekering
Hoe kun je je bromfiets of scooter verzekeren:
1. WA (Wettelijke Aansprakelijkheid): is verplicht voor motorrijtuigen. Verzekerd voor schade die je aan
andere toe brengen.