NEDERLANDS RECHT
BEGREPEN
Remco van der Schoot
, Remco van der Schoot
DE MEGA SAMENVATTING: NEDERLANDS RECHT BEGREPEN
Inhoudsopgave
1. Het recht ............................................................................................................................................................. 5
1.2. Het doel van recht ....................................................................................................................................... 5
1.3. Rechtsgebieden ........................................................................................................................................... 5
1.3.1. Staatsrecht ........................................................................................................................................... 5
1.3.2. Bestuursrecht ....................................................................................................................................... 5
1.3.3. Strafrecht .............................................................................................................................................. 5
1.3.4. Burgerlijkrecht A.K.A. civiel recht/privaatrecht .................................................................................... 5
1.4. Publiekrecht en privaatrecht ....................................................................................................................... 6
1.4.1. Publiekrecht.......................................................................................................................................... 6
1.4.2. Privaatrecht .......................................................................................................................................... 6
1.5. Materieel recht en formeel recht ................................................................................................................ 6
1.5.1. Materieel recht ..................................................................................................................................... 6
1.5.2. Formeel recht ....................................................................................................................................... 6
1.6. Overige indelingen van het recht ................................................................................................................ 7
1.7. Visies op recht.............................................................................................................................................. 7
1.8. Indeling van recht ........................................................................................................................................ 7
2. Rechtsbronnen .................................................................................................................................................... 8
2.1. Rechtsbronnen............................................................................................................................................. 8
2.1.1. Wetten.................................................................................................................................................. 8
2.1.2. Jurisprudentie ....................................................................................................................................... 8
2.1.3. De gewoonterecht ................................................................................................................................ 9
2.1.4. Internationale verdragen ..................................................................................................................... 9
2.2. Totstandkoming van de wet ........................................................................................................................ 9
6. Rechtspraak ....................................................................................................................................................... 10
6.1. Rechtelijke macht ...................................................................................................................................... 10
6.1.1. Organisatie van de rechterlijke macht ............................................................................................... 10
6.2. Kenmerken van de Nederlandse rechtspraak ............................................................................................ 10
6.3. De rechterlijke organisatie ......................................................................................................................... 11
6.3.1. Rechtbank ........................................................................................................................................... 11
6.3.2. Gerechtshof ........................................................................................................................................ 11
6.3.3. De Hoge Raad ..................................................................................................................................... 11
6.3.4. Rechterlijke indeling ........................................................................................................................... 12
6.3.5. Raad voor de rechtspraak................................................................................................................... 12
6.4. Karakter van burgerlijke rechtspraak, strafrechtspraak en bestuursrechtspraak. .................................... 12
6.5. Rechtsvinding............................................................................................................................................. 13
6.6. Eenheid & rechtmatigheid ......................................................................................................................... 14
6.6.1. Legaliteitsbeginsel .............................................................................................................................. 14
7. Bestuur .............................................................................................................................................................. 15
7.1. De algemene wet bestuursrecht (Awb) ..................................................................................................... 15
1
, Remco van der Schoot
DE MEGA SAMENVATTING: NEDERLANDS RECHT BEGREPEN
7.2. Het bestuursorgaan en de belanghebbende ............................................................................................. 15
7.2.1. Bestuursorgaan .................................................................................................................................. 15
7.2.2. Belanghebbende................................................................................................................................. 15
7.3. Besluit ........................................................................................................................................................ 15
7.3.1. Rechtshandelingen ............................................................................................................................. 16
7.3.2. Twee soorten besluiten ...................................................................................................................... 16
7.4. Attributie, delegatie en mandaat .............................................................................................................. 17
7.5. Algemene beginselen van behoorlijk bestuur ........................................................................................... 17
7.6. Handhaving ................................................................................................................................................ 18
7.6.1. Strafrechtelijke sancties ..................................................................................................................... 18
8. Materieel strafrecht .......................................................................................................................................... 19
8.1. Het legaliteitsbeginsel................................................................................................................................ 19
8.2. Het algemeen en het bijzonder deel van het strafrecht ............................................................................ 19
8.3. Misdrijven en overtredingen ..................................................................................................................... 19
8.4. De opbouw van een strafbepaling ............................................................................................................. 20
8.5. De dader .................................................................................................................................................... 20
8.6. De poging ................................................................................................................................................... 21
8.7. Deelneming ................................................................................................................................................ 21
8.8. Strafuitsluitingsgronden ............................................................................................................................ 22
8.8.1. Rechtvaardigheidsgronden................................................................................................................. 22
8.8.2. Schulduitsluitingsgronden .................................................................................................................. 22
8.9. Strafdoelen ................................................................................................................................................ 23
8.10. Straffen .................................................................................................................................................... 23
8.11. Maatregelen ............................................................................................................................................ 24
9. Strafprocesrecht ................................................................................................................................................ 25
9.1. Uitgangspunten ......................................................................................................................................... 25
9.2. Het strafproces .......................................................................................................................................... 25
9.3. Personen in het strafproces ....................................................................................................................... 25
9.4. Het openbaar ministerie ............................................................................................................................ 26
9.5. Dwangmiddelen ......................................................................................................................................... 26
9.5.1. Vrijheidsbenemende dwangmiddelen ............................................................................................... 27
9.6. Bijzondere opsporingsbevoegdheden ....................................................................................................... 27
9.6.1. Voorfase ............................................................................................................................................. 28
9.7. De terechtzitting ........................................................................................................................................ 28
9.7.1. De beraadslaging ................................................................................................................................ 29
9.8. Rechtsmiddelen ......................................................................................................................................... 29
9.8.1. Hoger beroep ..................................................................................................................................... 29
9.8.2. Cassatie............................................................................................................................................... 30
10. Rechtsbescherming tegen de overheid ........................................................................................................... 31
10.1. De ontwikkeling van het bestuursprocesrecht ........................................................................................ 31
2
, Remco van der Schoot
DE MEGA SAMENVATTING: NEDERLANDS RECHT BEGREPEN
10.1.1. Administratief beroep ................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
10.1.2. Bestuursrechtspraak (administratief rechtspraak) ...................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
10.2. Besluit en belanghebbende ................................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
10.3. Voorprocedure......................................................................................................................................... 31
10.4. Beroep ..................................................................................................................................................... 31
10.5. Hoger beroep ........................................................................................................................................... 31
10.5.1. Cassatie............................................................................................................................................. 31
10.6. Voorlopige voorzieningen ........................................................................................................................ 32
10.7. Rechtsbescherming door de burgerlijke rechter ..................................................................................... 32
10.8. Nadeelcompensatie ................................................................................................................................. 32
10.9. Klachtenbehandeling en ombudsman ..................................................................................................... 32
10.9.1. Interne klachtafhandeling ................................................................................................................ 32
10.9.2. Externe klachtafhandeling ................................................................................................................ 32
10.10. De juiste vorm van rechtsbescherming ................................................................................................. 32
11. Verbintenissenrecht, algemeen (Burgerlijk recht) .......................................................................................... 34
11.1. Het karakter van het burgerlijk recht ...................................................................................................... 34
11.2. Het Burgerlijk Wetboek (BW) .................................................................................................................. 34
11.3. Rechtsfeiten ............................................................................................................................................. 34
11.4. Onderdelen van het burgerlijk recht ....................................................................................................... 35
11.5. Verbintenissen ......................................................................................................................................... 36
11.5.1. Kenmerken van verbintenissen ........................................................................................................ 36
11.6. Handelingsbekwaamheid......................................................................................................................... 37
12. Verbintenissen uit overeenkomst ................................................................................................................... 38
12.1. De overeenkomst ..................................................................................................................................... 38
12.2. Het aanbod .............................................................................................................................................. 38
12.3. Ondeugdelijke vorming van de wil .......................................................................................................... 38
12.4. De inhoud van de overeenkomst ............................................................................................................. 39
12.5. Uitleg van de overeenkomst .................................................................................................................... 40
12.6. Algemene voorwaarden .......................................................................................................................... 40
12.7. Niet-nakomen van de overeenkomst ...................................................................................................... 40
12.7.1. Ontbinding van de overeenkomst .................................................................................................... 42
13. Verbintenissen uit de wet ............................................................................................................................... 43
13.1. Het begrip ‘’onrechtmatig’’ ..................................................................................................................... 43
13.2. Rechtvaardigingsgrond en relativiteitseis ................................................................................................ 43
13.2.1. Rechtvaardigheidsgrond................................................................................................................... 43
13.3. Voorwaarden voor schadevergoeding ..................................................................................................... 44
13.5. Risicoaansprakelijkheid ............................................................................................................................ 45
13.5.1. Aansprakelijkheid van ouders .......................................................................................................... 45
13.5.2. Aansprakelijkheid van werkgevers ................................................................................................... 45
13.6. Overige verbintenissen uit de wet ........................................................................................................... 45
3