Toegepaste dieetleer 1 samenvatting H15

HOOFDSTUK 15: Voedingen met gewijzigde consistentie
Indeling en begripsomschrijving
Voedings met gewijzigde consistentie (per os)
Wanneer patiënt door lichamelijke of geestelijke factoren niet in staat is om normaal te kauwen of
te slikken, of wanneer het voedsel niet ‘zakt’ of wanneer via de gewone voeding de energie- of
nutriëntenbehoefte niet kan worden gedekt  kan het noodzakelijk zijn om de consistentie van
voeding aan te passen

Er zijn verschillende consistenties naarmate de indicatie:
 Enteraal per os: zacht, vloeibaar, halfvloeibaar
 Enteraal via sonde: vloeibaar via neussonde of darmsonde
 Parenteraal via infuus (IV)

Voedingen met gewijzigde consistentie (per os)
 Zacht of gemalen
 Halfvloeibaar of dikvloeibare voeding
 Vloeibare (drink)voeding

Klinische voeding
= Verzamelnaam voor industrieel bereide voedingen voor medisch gebruik
 Dieetpreparaten zoals
o Drink- of bijvoeding
o Enterale voeding of sondevoeding
o Parenterale voeding

Wanneer een normale voeding onvoldoende / niet meer kan bijdragen aan het behoud of verbeteren
van een goede voedingstoestand
Bv. bij muco heel hoge behoeften

Soorten klinische voedingen:
1. Enterale voeding per os:
o Kant-en-klare medische voedingen verkrijgbaar als drankje, sap, crème en yoghurt
o Voedingstekort op medisch verantwoorde wijze aanvullen
 Als bijvoeding (aanvulling) of volledige voeding (ipv normale voeding)
o Verschillende samenstellingen zoals energierijke, eiwitrijke voedingen of voeding
aangepast aan de pathologie,
2. Enterale voeding per sonde:
o Vloeibare voeding die via sonde in maag-darmkanaal terecht komt
o Voor mensen die niet voldoende kunnen, willen of mogen eten
o Volledige vervanger van gewone voeding of als (nachtelijke) bijvoeding
o Veel varianten
3. Parenterale voeding:
o Parenteraal: “buiten de darm”
o Voeding rechtstreeks in de bloedbaan via katheter
o Darm wordt ontzien
o Alle VS in deze kunstmatige voeding die lichaam nodig heeft zijn

Voordelen enteraal tov parenteraal:
 Fysiologischer: if the gut works, use it

,  Goedkoper
 Minder arbeidsintensief
 Minder invasief, ingrijpend
 Minder kans op verwikkelingen
Parenterale voeding  alleen wanneer orale- en sondevoeding contra-geïndiceerd zijn!




 Steeds moet getracht worden parenterale en enterale voeding te combineren
 Bij totale parenterale voeding gaat zowel de kwaliteit als kwantiteit van de GI-mucosa en
flora aangetast worden

Enterale voeding met gewijzigde consistentie per os
Inleiding
= Voedingen met een gewijzigde consistentie omwille van noodzakelijke medische redenen

wanneer niet mogelijk is om vast voedsel te eten:
 Na operatie of bestraling
 Eten van vaste voeding afgeraden in kader van belang van de behandeling (gebit, keelholte)
 Moeilijkheden bij het inslikken van vast of vloeibaar voedsel (dysfagie)
 Tekorten aanvullen

Zachte (gemalen) voeding, halfvloeibare voeding of vloeibare voeding
 ALTIJD zo snel mogelijk terug naar de gewone voeding overschakelen
 Langdurig gebruik vermijden  orale luiheid tgv prikkelarmoede

Veranderen van de consistentie is pas verantwoord wanneer het strikt noodzakelijk en stapsgewijs
verloopt  zoveel mogelijk aan te sluiten bij een normale voeding

Zachte of gemalen voeding
= Gewone voeding die gemalen of fijn gesneden is en geen harde stukjes bevat  deze is
gemakkelijk te kauwen en door te slikken

Indicaties
- Gebitsproblemen
- Ontstekingen in de mond (aften)
- Stoornissen in kauw- en slikmechanisme
- Passagestoornissen in slokdarm, maag en of dunne darm
- Slokdarmvarices  zweren kunnen openspringen en gaan bloeden
- Anorexie