Periode 2.4
Inhoud
Hoofdpijn ................................................................................................................................................. 2
Risico-persoongebonden factoren ...................................................................................................... 2
screening ............................................................................................................................................. 3
Anamnese ............................................................................................................................................ 4
Overzicht van diagnostiek hoofdpijn ................................................................................................... 5
Inspectie/palpatie: ............................................................................................................................ 10
Testen: ............................................................................................................................................... 10
mobiliteit ....................................................................................................................................... 10
Stabiliteit: ...................................................................................................................................... 11
Passieve flexie-rotatietest: ............................................................................................................ 12
CCFT ............................................................................................................................................... 12
Deep neck flexor endurance test .................................................................................................. 13
Individuele opdracht hoofdpijn behandeling .................................................................................... 14
Casusen oefenen ............................................................................................................................... 15
Kans casus.............................................................................................................................................. 18
Werkblad FH – KANS ......................................................................................................................... 18
Meetinstrumenten ............................................................................................................................ 30
Graad 3 nekpijn ................................................................................................................................. 30
-spurling (graad 3) ......................................................................................................................... 30
-neck distraction test ..................................................................................................................... 30
- ultt→ uitsluiten ........................................................................................................................... 31
Thoracic outlet syndrome TOS .......................................................................................................... 31
Mobiliteit 1ste rib .......................................................................................................................... 32
Pecotoralis minor lengte test ........................................................................................................ 32
Krachttest scalini ........................................................................................................................... 32
Adson-test ..................................................................................................................................... 32
Wrigth-test .................................................................................................................................... 32
Roos-test........................................................................................................................................ 32
Eden-test. ...................................................................................................................................... 32
Brachiale plexus................................................................................................................................. 32
Cervical Rotation Lateral Flexion Test ........................................................................................... 32
tunnel sign ..................................................................................................................................... 33
, stretch test .................................................................................................................................... 33
Entrapment neuropathie............................................................................................................... 33
De Upper-Limb Tension Test voor de nervus medianus, radialis en ulnaris. ................................ 33
carpale tunnel syndroom .............................................................................................................. 33
De Tinel test voor carpale tunnel syndroom en cubitale tunnel syndroom. ................................ 33
Phalen-test voor carpale tunnel syndroom. .................................................................................. 33
Nervus medianus compressietest ................................................................................................. 34
Behandeling ....................................................................................................................................... 34
Neurogene rugpijn ................................................................................................................................ 37
Pathologieen...................................................................................................................................... 37
Slump ............................................................................................................................................. 38
SLR ................................................................................................................................................. 38
Pro knie bending test (pkb) ........................................................................................................... 38
Reflex testen .................................................................................................................................. 38
Palpatie periformis ........................................................................................................................ 40
rekken periformis test ................................................................................................................... 40
Onderzoek ......................................................................................................................................... 40
Verzonnen casus................................................................................................................................ 50
Hoofdpijn
Risico-persoongebonden factoren
Persoonsgebonden factoren:
• SCEGS
• Illness Beliefs
• Locus of Control
• Copingstijl
• Attributies
• Self efficacy
• Disstress, angst, depressie, somatisatie
Factoren die chronische hoofdpijn kunnen veroorzaken:
,− Overmatige spierspanning in samenhang met verkrampt bewegen of niet kunnen
ontspannen
− Verslechterde lichamelijke conditie
− Negatieve emoties: neerslachtig, boos, machteloos of verdrietig zijn
− Angst: om te bewegen, voor pijn of voor een ernstige ziekte
− Stress: niet kunnen voldoen aan de eisen die de omgeving aan u stelt of aan de
eisen die u aan zichzelf stelt; niet tevreden zijn met uzelf
− Opkroppen van spanning, woede of verdriet
− Overbelasting: teveel tegelijk willen, teveel achter elkaar plannen, altijd voor
anderen klaarstaan of altijd doorgaan tot iets af is
− Te veel aandacht gericht op pijnlijke plaatsen in uw lichaam
screening
Rode vlaggen bij hoofdpijn (NHG)
Tabel 1 Ernstige, met hoofdpijn gepaard gaande aandoeningen, waarbij beoordeling op (zeer) korte
termijn van de patiënt door de huisarts noodzakelijk is
Kenmerken Differentiële diagnose
(per)acuut ontstane, zeer heftige hoofdpijn eventueel in meningitis, beroerte,
combinatie met nekpijn subarachnoïdale bloeding
nekstijfheid/neurologische symptomen meningitis, hersentumor
hoofdpijn met koorts (en gedaald bewustzijn) meningitis
hoofdpijn met focale neurologische symptomen hersentumor
toename van hoofdpijn < 6 weken na trauma capitis (vooral bij
sub/epiduraal hematoom
ouderen)
hoofdpijn met atypische aura (duur > 1 uur (arbitrair)),
beroerte
motorische zwakte
hoofdpijn met aura in begin van gebruik van hormonale
beroerte
anticonceptie (combinatiepreparaat)
hoofdpijn in de zwangerschap (derde trimester) (pre-)eclampsie
hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, lethargie CO-intoxicatie
Tabel 2 Ernstige, met hoofdpijn gepaard gaande aandoeningen, waarbij verwijzing naar de tweede lijn
op korte termijn noodzakelijk is
Kenmerken Differentiële diagnose
hoofdpijn beneden de leeftijd van 6 jaar hersentumor, hydrocephalus
, hersentumor, arteriitis temporalis (zie NHG-
nieuwe hoofdpijn leeftijd ≥ 50 jaar Standaard Polymyalgia rheumatica en arteriitis
temporalis), maligne hypertensie
hoofdpijn met visusproblemen: arteriitis temporalis (zie NHG-Standaard
gezichtsveldverlies, snel ontstane visusdaling, Polymyalgia rheumatica en arteriitis
dubbelzien temporalis), acuut glaucoom
nieuwe hoofdpijn bij patiënt met kanker, hiv-
infectie of immunodeficiëntie in de hersentumor, hersenabces, meningitis
voorgeschiedenis
progressieve verergering van hoofdpijn in verloop
hersentumor
van weken of langer
hoofdpijn met tekenen van drukverhoging hersentumor
hoofdpijn met ochtendbraken; braken niet
hersentumor, cerebrale sinustrombose
gerelateerd aan hoofdpijn
hoofdpijn met persoonlijkheidsveranderingen of
hersentumor
achteruitgang schoolprestaties
Anamnese
Stroomdiagram anamnese
Waar en wanneer is de hoofdpijn begonnen?
Unilateraal, bilateraal, side-shift?
Wat voor soort hoofdpijn is het?
Wat is de intensiteit van de hoofdpijn?
Hoelang is de duur van een hoofdpijn-aanval?
Is de hoofdpijn uitlokbaar?
Is er sprake van nek-, schouder-, armklachten?
Is er sprake van een bewegingsbeperking?
Verergert de hoofdpijn bij inspanning?
Is er sprake van fotofobie/fonofobie?
Is er sprake van misselijkheid?
Inhoud
Hoofdpijn ................................................................................................................................................. 2
Risico-persoongebonden factoren ...................................................................................................... 2
screening ............................................................................................................................................. 3
Anamnese ............................................................................................................................................ 4
Overzicht van diagnostiek hoofdpijn ................................................................................................... 5
Inspectie/palpatie: ............................................................................................................................ 10
Testen: ............................................................................................................................................... 10
mobiliteit ....................................................................................................................................... 10
Stabiliteit: ...................................................................................................................................... 11
Passieve flexie-rotatietest: ............................................................................................................ 12
CCFT ............................................................................................................................................... 12
Deep neck flexor endurance test .................................................................................................. 13
Individuele opdracht hoofdpijn behandeling .................................................................................... 14
Casusen oefenen ............................................................................................................................... 15
Kans casus.............................................................................................................................................. 18
Werkblad FH – KANS ......................................................................................................................... 18
Meetinstrumenten ............................................................................................................................ 30
Graad 3 nekpijn ................................................................................................................................. 30
-spurling (graad 3) ......................................................................................................................... 30
-neck distraction test ..................................................................................................................... 30
- ultt→ uitsluiten ........................................................................................................................... 31
Thoracic outlet syndrome TOS .......................................................................................................... 31
Mobiliteit 1ste rib .......................................................................................................................... 32
Pecotoralis minor lengte test ........................................................................................................ 32
Krachttest scalini ........................................................................................................................... 32
Adson-test ..................................................................................................................................... 32
Wrigth-test .................................................................................................................................... 32
Roos-test........................................................................................................................................ 32
Eden-test. ...................................................................................................................................... 32
Brachiale plexus................................................................................................................................. 32
Cervical Rotation Lateral Flexion Test ........................................................................................... 32
tunnel sign ..................................................................................................................................... 33
, stretch test .................................................................................................................................... 33
Entrapment neuropathie............................................................................................................... 33
De Upper-Limb Tension Test voor de nervus medianus, radialis en ulnaris. ................................ 33
carpale tunnel syndroom .............................................................................................................. 33
De Tinel test voor carpale tunnel syndroom en cubitale tunnel syndroom. ................................ 33
Phalen-test voor carpale tunnel syndroom. .................................................................................. 33
Nervus medianus compressietest ................................................................................................. 34
Behandeling ....................................................................................................................................... 34
Neurogene rugpijn ................................................................................................................................ 37
Pathologieen...................................................................................................................................... 37
Slump ............................................................................................................................................. 38
SLR ................................................................................................................................................. 38
Pro knie bending test (pkb) ........................................................................................................... 38
Reflex testen .................................................................................................................................. 38
Palpatie periformis ........................................................................................................................ 40
rekken periformis test ................................................................................................................... 40
Onderzoek ......................................................................................................................................... 40
Verzonnen casus................................................................................................................................ 50
Hoofdpijn
Risico-persoongebonden factoren
Persoonsgebonden factoren:
• SCEGS
• Illness Beliefs
• Locus of Control
• Copingstijl
• Attributies
• Self efficacy
• Disstress, angst, depressie, somatisatie
Factoren die chronische hoofdpijn kunnen veroorzaken:
,− Overmatige spierspanning in samenhang met verkrampt bewegen of niet kunnen
ontspannen
− Verslechterde lichamelijke conditie
− Negatieve emoties: neerslachtig, boos, machteloos of verdrietig zijn
− Angst: om te bewegen, voor pijn of voor een ernstige ziekte
− Stress: niet kunnen voldoen aan de eisen die de omgeving aan u stelt of aan de
eisen die u aan zichzelf stelt; niet tevreden zijn met uzelf
− Opkroppen van spanning, woede of verdriet
− Overbelasting: teveel tegelijk willen, teveel achter elkaar plannen, altijd voor
anderen klaarstaan of altijd doorgaan tot iets af is
− Te veel aandacht gericht op pijnlijke plaatsen in uw lichaam
screening
Rode vlaggen bij hoofdpijn (NHG)
Tabel 1 Ernstige, met hoofdpijn gepaard gaande aandoeningen, waarbij beoordeling op (zeer) korte
termijn van de patiënt door de huisarts noodzakelijk is
Kenmerken Differentiële diagnose
(per)acuut ontstane, zeer heftige hoofdpijn eventueel in meningitis, beroerte,
combinatie met nekpijn subarachnoïdale bloeding
nekstijfheid/neurologische symptomen meningitis, hersentumor
hoofdpijn met koorts (en gedaald bewustzijn) meningitis
hoofdpijn met focale neurologische symptomen hersentumor
toename van hoofdpijn < 6 weken na trauma capitis (vooral bij
sub/epiduraal hematoom
ouderen)
hoofdpijn met atypische aura (duur > 1 uur (arbitrair)),
beroerte
motorische zwakte
hoofdpijn met aura in begin van gebruik van hormonale
beroerte
anticonceptie (combinatiepreparaat)
hoofdpijn in de zwangerschap (derde trimester) (pre-)eclampsie
hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, lethargie CO-intoxicatie
Tabel 2 Ernstige, met hoofdpijn gepaard gaande aandoeningen, waarbij verwijzing naar de tweede lijn
op korte termijn noodzakelijk is
Kenmerken Differentiële diagnose
hoofdpijn beneden de leeftijd van 6 jaar hersentumor, hydrocephalus
, hersentumor, arteriitis temporalis (zie NHG-
nieuwe hoofdpijn leeftijd ≥ 50 jaar Standaard Polymyalgia rheumatica en arteriitis
temporalis), maligne hypertensie
hoofdpijn met visusproblemen: arteriitis temporalis (zie NHG-Standaard
gezichtsveldverlies, snel ontstane visusdaling, Polymyalgia rheumatica en arteriitis
dubbelzien temporalis), acuut glaucoom
nieuwe hoofdpijn bij patiënt met kanker, hiv-
infectie of immunodeficiëntie in de hersentumor, hersenabces, meningitis
voorgeschiedenis
progressieve verergering van hoofdpijn in verloop
hersentumor
van weken of langer
hoofdpijn met tekenen van drukverhoging hersentumor
hoofdpijn met ochtendbraken; braken niet
hersentumor, cerebrale sinustrombose
gerelateerd aan hoofdpijn
hoofdpijn met persoonlijkheidsveranderingen of
hersentumor
achteruitgang schoolprestaties
Anamnese
Stroomdiagram anamnese
Waar en wanneer is de hoofdpijn begonnen?
Unilateraal, bilateraal, side-shift?
Wat voor soort hoofdpijn is het?
Wat is de intensiteit van de hoofdpijn?
Hoelang is de duur van een hoofdpijn-aanval?
Is de hoofdpijn uitlokbaar?
Is er sprake van nek-, schouder-, armklachten?
Is er sprake van een bewegingsbeperking?
Verergert de hoofdpijn bij inspanning?
Is er sprake van fotofobie/fonofobie?
Is er sprake van misselijkheid?
