Hoorcollege uitwerkingen Onroerendgoedrecht

Week 1

Onderwerp: Verhaal en voorrang, algemene bepalingen van pand en hypotheek

Literatuur: Pitlo H 14.1 en 14.2

Arresten: Rabobank/Visser



Voorbereiding Hoorcollege week 1

Verhaalsrecht

 Algemene regeling in titel 3.10, art. 3:276 ev
 Betreft verhaal op geldvorderingen: vorderingen die geen geldvorderingen zijn, moeten eerst
tot een geldvordering worden herleid.
 Hoofdregel ex art. 3:276 is dat verhaal op alle goederen (zaken en vermogensrechten) van de
schuldenaar mogelijk is.
 Paritas creditorum ex art. 3:277 geldt wanneer meerdere schuldeisers zich op dezelfde
goederen willen verhalen, terwijl de opbrengst onvoldoende is allen te voldoen. Allen
hebben onderling een gelijk recht op voldoening naar evenredigheid van een ieders
vordering.
NB. Het betreft hier de netto-opbrengst van de geëxecuteerde goederen = restant na aftrek
van de kosten van executie.
 Wijze:
- verhaalsuitoefening buiten faillissement van de schuldenaar is geregeld in art. 430 ev RV.
1. Leggen executoriaal beslag, schuldeiser dient hiervoor over een executoriale titel te
beschikken (eventueel conservatoir beslag leggen in afwachting van de executoriale
titel ex art. 700 ev Rv)
2. Executoriale verkoop
3. Verhaal geschiedt op netto-executieopbrengst
- Verhaalsuitoefening met schuldenaar in staat van faillissement is geregeld in art. 108 ev
Fw.
1. Beslag op gehele vermogen schuldenaar ten behoeve van gezamenlijke schuldeisers.
2. Schuldeiser dient vordering ter verificatie in bij de curator
3. In geval van erkenning heeft hij recht op een evenredig deel van de netto
executieopbrengst van de boedel
4. Voor uitkering dient de totstandkoming van de uitdelingslijst afgewacht te worden



Uitwinnen

 Niet voor uitwinning vatbare goederen: goederen die door wet of overeenkomst bepaald
niet voor uitwinning vatbaar zijn ex 3:276 jo. 447-448/475b-475e Rv
 Voorrang: paritas creditorum ex 3:277 geldt slechts als er geen door de wet erkende redenen
van voorrang bestaan. De wet kent een gesloten systeem van voorrangsrechten ex 3:278 lid
1. Onderlinge rangorde voorrangsrechten ex 3:279-281:
1. Pand en Hypotheek boven voorrecht, SLECHTS voor zover de wet niets anders bepaald
(uitzonderingen bijvoorbeeld in 3:284 lid 2/3:285 lid 2/21 Invw)
2. Verschillende voorrechten naar rangorde, TENZIJ de wet anders bepaald.

,  Samenloop van voorrang is er NIET in geval van een persoonlijke zekerheid (wanneer naast
de schuldeiser een ander met zijn vermogen verhaalsaansprakelijk is. Bijvoorbeeld bij
hoofdelijk aansprakelijkheid ex 6:6 of borgtocht ex 7:850)/oneigenlijke of feitelijke voorrang
(als schuldeiser zich kan verhalen op een afgescheiden vermogen waarop de andere
schuldeisers geen verhaal kunnen uitoefenen. Bijvoorbeeld bij verhaalsregeling bij bijzondere
gemeenschappen als bedoeld in titel 3.7.2). In deze gevallen verkrijgt de schuldeiser
voldoening van zijn vordering vóór voldoening van de vordering van de andere schuldeisers.
 Kwaliteitsrekening/derdenrekening: als er betaalt wordt op een bankrekening van een
tussenpersoon, is het daarop bijgeschreven bedrag niet afgescheiden van diens vermogen en
staat daarmee het betaalde bloot aan verhaal door schuldeisers van de tussenpersoon, OOK
AL is de tussenpersoon in verhouding tot zijn achterman verplicht het betaalde aan de laatste
door te geleiden. Dit geldt in beginsel ook voor de door notarissen/deurwaarders/advocaten
en accountants ontvangen bijschrijvingen, MAAR dit is voor hen te voorkomen door het
bijgeschrevene te ontvangen op een kwaliteitsrekening/derdenrekening ex arrest
Slis/Stroom en art. 25 Wna.



Pand en hypotheek

 Geregeld in titel 3.9
 Gemeenschappelijke omschrijving in 3:227 lid 1: het zijn beperkte rechten strekkende om op
de daaraan onderworpen goederen een vordering tot voldoening van een geldsom bij
voorrang boven andere schuldeisers te verhalen.
 Bijzondere verhaalsrechten gegoten in de vorm van een beperkt recht
 Verschillend object: gevestigd op een registergoed is een hypotheek en gevestigd op een
ander goed is een pand
 Recht met parate executie: bevoegdheid om bij verzuim van de schuldenaar tot executoriale
verkoop van het goed over te gaan om zich daarna op de opbrengst te verhalen zonder eerst
een executoriale titel gehaald te hebben of executoriaal beslag gelegd te hebben (3:248 ev
en 3:268 ev)
 Afhankelijke rechten in de zin van 3:7 jo. 3:82: algehele voldoening van de gezekerde
vordering gaat van rechtswege teniet wanneer deze voldaan is. Net als elk ander afhankelijk
recht is het pand- en hypotheekrecht niet als zelfstandig object overdraagbaar, maar gaat
slechts over op een ander door overgang van de vordering waarvan het afhankelijk is.
 Vestiging is slechts mogelijk tot zekerheid van een vordering tot voldoening van een geldsom.
Omvang van de vordering hoeft bij de vestiging niet vast te staan, als de vordering ex 3:231
lid 2 maar voldoende bepaalbaar is op het tijdstip van executie. (3:260 lid 1 vult als eis voor
hypotheek aan dat hypotheekakte een aanduiding moet bevatten van de vordering waarvoor
de hypotheek tot zekerheid strekt/van de feiten aan de hand waarvan die vordering zal
kunnen worden bepaald EN dat de vestigingsakte het maximumbedrag waarvoor de
hypotheek is gevestigd aan dient te geven)
 Zekerheidsstelling ten behoeve van toekomstige vorderingen is ex 3:231 mogelijk, MITS de
vordering ten tijde van de executie voldoende bepaalbaar is (lid 2)
 Rang: voor vestiging is niet vereist dat de te zekeren vordering al bestaat, dus neemt men de
rang naar tijdstip van vestiging van het recht.
 Pand en hypotheek strekken zich uit over al hetgeen de eigendom van de zaak omvat ex
3:227 lid 2 jo. 5:3 en 5:20