Week 3
Onderwerp: Hypotheekbedingen
Literatuur: Pitlo H 14.5 nrs. 862 t/m 900
Arresten: Christenhusz/Brunsveld, Van Berkel/Tribosa, Gay Association/Engelen, Metterwoon/Van
Ommen, Beheersbeding
Voorbereiding Hoorcollege week 3
Hypotheekbedingen
Hypotheekgever blijft alleengerechtigde tot het gebruik en genot van het verhypothekeerde
en behoudt daarover ook zijn beheer, maar hij dient wel ervoor te zorgen dat dit gebruik en
genot NIET leidt tot waardedaling van het verhypothekeerde
Beding van niet-verandering ex 3:265:
- opgenomen in vrijwel alle hypotheekakten
- sanctie is onmiddellijke opeisbaarheid van de vordering
- niet of niet zonder toestemming van de hypotheekhouder de inrichting/gedaante van
het hypothekeerde veranderen
- als het bezwaarde is verhuurd/verpacht, mag de huurder/pachter soms buiten
hypotheekgever om de inrichting/gedaante veranderen ex 3:265 (bv. Als verandering is
aangebracht met machtiging van de kantonrechter ex 7:215 lid 3/pachter de verandering
heeft aangebracht met machtiging van de grondkamer ex 7:354 lid 2)
Ius tollendi/beding van niet-wegneming ex 3:266
- Hypotheekgever mag latere veranderingen van/toevoegingen aan de in zekerheid
gegeven zaak wegnemen MITS hij het in de oude toestand terugbrengt/zekerheid stelt
voor de waardevermindering.
- In de praktijk wordt het wegnemingsrecht doorgaans uitgesloten, mede zodat discussie
wordt voorkomen over wat wel en niet weggenomen mag worden.
- Wegnemingsrecht komt ook toe aan vruchtgebruiker, opstaller, erfpachter, die een
hypotheek op hun beperkte recht hebben gevestigd
Hulpzakenbeding ex 3:254
- Maakt het mogelijk een hypotheekrecht en een pandrecht zodanig te koppelen dat de
verhypothekeerde en de verpande goederen samen volgens de voor de hypotheek
geldende regels mogen worden geëxecuteerd
- Slechts geldig voor een beperkt aantal categorieën van roerende zaken
1. Roerende zaken die volgens verkeersopvatting bestemd zijn om een bepaalde
onroerende zaak duurzaam te dienen én door hun vorm als zodanig te herkennen
zijn
2. Machinerieën/werktuigen die bestemd zijn om daarmee een bedrijf in een bepaalde
hiertoe ingerichte fabriek/werkplaats uit te oefenen én de hypotheek is gevestigd op
die onroerende zaak/fabriek/werkplaats
- Beperkte werking; ziet slechts op de mogelijkheid om verpande hulpzaken samen met
verhypothekeerde zaak volgens de voor hypotheek geldende regels te executeren
- Op grond van het beding executeren verklaart ex 3:254 lid 2 art. 3:268-273 van
toepassing en 3:248-253 NIET van toepassing
- Pand/hypotheekhouder is niet verplicht tot gezamenlijke executie
, Huurbeding ex 3:264
- Ziet op zowel huur als op pacht
- Uitgangspunt: hypotheekgever blijft ook na de verhypothekering bevoegd om
huurovereenkomsten te sluiten
- In praktijk altijd bijna gemaakt
- Zorgt ervoor dat de hypotheekhouder een na de vestiging van zijn recht gesloten huur
niet dan binnen bepaalde grenzen tegen zich hoeft laten te gelden. Gevolg is dat hij in
afwijking van 7:226 lid 2 jo. lid 1 de zaak vrij van huur kan executeren
- Een met hypotheekakte ingeschreven huurbeding maakt deel uit van het hypotheekrecht
en kan ingeroepen worden tegen de hypotheekgever, de latere verkrijgers van het goed,
de huurder/pachter wiens recht NA de hypotheek tot stand is gekomen, degene aan wie
het recht op de huur/pachtpenningen werd vervreemd/verpand NADAT hypotheek was
gevestigd
- 3:264 lid 8 bepaalt dat onder huurder ook degene die op grond van 7:266 lid 1/7:267 lid
1 medehuurder is.
- NIET in te roepen tegen de huurder wiens huurovereenkomst al voor de vestiging van
hypotheek liep. Gevolg is dat hypotheekhouder onder bezwaar van huur kan executeren
ex 7:226 lid 2 jo. lid 1
- NIET in te roepen tegen oudere cessie/verpanding van de huurpenningen als deze al voor
de vestiging van hypotheek tot stand gekomen was.
- Kan worden ingeroepen door de hypotheekhouder OF de koper na uitwinning van het
bezwaarde goed (echter alleen voor zover deze bevoegdheid op het tijdstip van de
verkoop nog aan de hypotheekhouder toekomt en deze de uitoefening daarvan volgens
de verkoopvoorwaarden aan de koper overlaat)
- Wijze en werking van de vernietiging wordt in beginsel geregeld door algemene
bepalingen betreffende vernietiging ex 3:49. Vernietiging werkt relatief ex 3:264 lid 2
1. Vernietiging heeft alleen plaats ten behoeve van degene die het beding inroept. De
verhuurder wordt dus niet bevrijd van zijn verplichting om de huurder het huurgenot
te verschaffen waardoor de huurder hem dus gewoon wegens wanprestatie kan
aanspreken, indien hij door de hypotheekhouder gedwongen het verhuurde verlaat.
Met schadevergoeding ex 3:264 lid 7 tot gevolg
2. Vernietiging werkt niet verder dan met het recht van degene die het inroept in
overeenstemming is. Zo kan een koper de huurovereenkomst dus niet verder
vernietigen dan vanaf het tijdstip dat hij rechthebbende op het goed wordt.
- Beperkingen bij huur van een woonruimte/bedrijfsruimte ex leden 4,5,6
- Ontruimt de huurder niet vrijwillig, dan kan dit langs 555 ev Rv worden geëffectueerd
met een afzonderlijke executoriale titel tot ontruiming, omdat de huurder geen partij bij
de hypotheekakte/geëxecuteerde in de zin van 525 lid 3 Rv is.
Beheersbeding ex 3:267
- Hypotheekhouder kan bedingen dat hij bevoegd is om het verhypothekeerde goed in
beheer te nemen, indien de hypotheekgever in ernstige mate tekortschiet in zijn
verplichtingen tegenover hem
- Verbonden goed mag pas in beheer van hypotheekhouder genomen worden nadat
voorzieningenrechter hem daartoe machtiging verleent
Ontruimingsbeding ex 3:267
- Hypotheekhouder kan bedingen dat hij bevoegd is de aan de hypotheek onderworpen
zaak onder zich te nemen, indien dat met het oog op executie vereist is.
Onderwerp: Hypotheekbedingen
Literatuur: Pitlo H 14.5 nrs. 862 t/m 900
Arresten: Christenhusz/Brunsveld, Van Berkel/Tribosa, Gay Association/Engelen, Metterwoon/Van
Ommen, Beheersbeding
Voorbereiding Hoorcollege week 3
Hypotheekbedingen
Hypotheekgever blijft alleengerechtigde tot het gebruik en genot van het verhypothekeerde
en behoudt daarover ook zijn beheer, maar hij dient wel ervoor te zorgen dat dit gebruik en
genot NIET leidt tot waardedaling van het verhypothekeerde
Beding van niet-verandering ex 3:265:
- opgenomen in vrijwel alle hypotheekakten
- sanctie is onmiddellijke opeisbaarheid van de vordering
- niet of niet zonder toestemming van de hypotheekhouder de inrichting/gedaante van
het hypothekeerde veranderen
- als het bezwaarde is verhuurd/verpacht, mag de huurder/pachter soms buiten
hypotheekgever om de inrichting/gedaante veranderen ex 3:265 (bv. Als verandering is
aangebracht met machtiging van de kantonrechter ex 7:215 lid 3/pachter de verandering
heeft aangebracht met machtiging van de grondkamer ex 7:354 lid 2)
Ius tollendi/beding van niet-wegneming ex 3:266
- Hypotheekgever mag latere veranderingen van/toevoegingen aan de in zekerheid
gegeven zaak wegnemen MITS hij het in de oude toestand terugbrengt/zekerheid stelt
voor de waardevermindering.
- In de praktijk wordt het wegnemingsrecht doorgaans uitgesloten, mede zodat discussie
wordt voorkomen over wat wel en niet weggenomen mag worden.
- Wegnemingsrecht komt ook toe aan vruchtgebruiker, opstaller, erfpachter, die een
hypotheek op hun beperkte recht hebben gevestigd
Hulpzakenbeding ex 3:254
- Maakt het mogelijk een hypotheekrecht en een pandrecht zodanig te koppelen dat de
verhypothekeerde en de verpande goederen samen volgens de voor de hypotheek
geldende regels mogen worden geëxecuteerd
- Slechts geldig voor een beperkt aantal categorieën van roerende zaken
1. Roerende zaken die volgens verkeersopvatting bestemd zijn om een bepaalde
onroerende zaak duurzaam te dienen én door hun vorm als zodanig te herkennen
zijn
2. Machinerieën/werktuigen die bestemd zijn om daarmee een bedrijf in een bepaalde
hiertoe ingerichte fabriek/werkplaats uit te oefenen én de hypotheek is gevestigd op
die onroerende zaak/fabriek/werkplaats
- Beperkte werking; ziet slechts op de mogelijkheid om verpande hulpzaken samen met
verhypothekeerde zaak volgens de voor hypotheek geldende regels te executeren
- Op grond van het beding executeren verklaart ex 3:254 lid 2 art. 3:268-273 van
toepassing en 3:248-253 NIET van toepassing
- Pand/hypotheekhouder is niet verplicht tot gezamenlijke executie
, Huurbeding ex 3:264
- Ziet op zowel huur als op pacht
- Uitgangspunt: hypotheekgever blijft ook na de verhypothekering bevoegd om
huurovereenkomsten te sluiten
- In praktijk altijd bijna gemaakt
- Zorgt ervoor dat de hypotheekhouder een na de vestiging van zijn recht gesloten huur
niet dan binnen bepaalde grenzen tegen zich hoeft laten te gelden. Gevolg is dat hij in
afwijking van 7:226 lid 2 jo. lid 1 de zaak vrij van huur kan executeren
- Een met hypotheekakte ingeschreven huurbeding maakt deel uit van het hypotheekrecht
en kan ingeroepen worden tegen de hypotheekgever, de latere verkrijgers van het goed,
de huurder/pachter wiens recht NA de hypotheek tot stand is gekomen, degene aan wie
het recht op de huur/pachtpenningen werd vervreemd/verpand NADAT hypotheek was
gevestigd
- 3:264 lid 8 bepaalt dat onder huurder ook degene die op grond van 7:266 lid 1/7:267 lid
1 medehuurder is.
- NIET in te roepen tegen de huurder wiens huurovereenkomst al voor de vestiging van
hypotheek liep. Gevolg is dat hypotheekhouder onder bezwaar van huur kan executeren
ex 7:226 lid 2 jo. lid 1
- NIET in te roepen tegen oudere cessie/verpanding van de huurpenningen als deze al voor
de vestiging van hypotheek tot stand gekomen was.
- Kan worden ingeroepen door de hypotheekhouder OF de koper na uitwinning van het
bezwaarde goed (echter alleen voor zover deze bevoegdheid op het tijdstip van de
verkoop nog aan de hypotheekhouder toekomt en deze de uitoefening daarvan volgens
de verkoopvoorwaarden aan de koper overlaat)
- Wijze en werking van de vernietiging wordt in beginsel geregeld door algemene
bepalingen betreffende vernietiging ex 3:49. Vernietiging werkt relatief ex 3:264 lid 2
1. Vernietiging heeft alleen plaats ten behoeve van degene die het beding inroept. De
verhuurder wordt dus niet bevrijd van zijn verplichting om de huurder het huurgenot
te verschaffen waardoor de huurder hem dus gewoon wegens wanprestatie kan
aanspreken, indien hij door de hypotheekhouder gedwongen het verhuurde verlaat.
Met schadevergoeding ex 3:264 lid 7 tot gevolg
2. Vernietiging werkt niet verder dan met het recht van degene die het inroept in
overeenstemming is. Zo kan een koper de huurovereenkomst dus niet verder
vernietigen dan vanaf het tijdstip dat hij rechthebbende op het goed wordt.
- Beperkingen bij huur van een woonruimte/bedrijfsruimte ex leden 4,5,6
- Ontruimt de huurder niet vrijwillig, dan kan dit langs 555 ev Rv worden geëffectueerd
met een afzonderlijke executoriale titel tot ontruiming, omdat de huurder geen partij bij
de hypotheekakte/geëxecuteerde in de zin van 525 lid 3 Rv is.
Beheersbeding ex 3:267
- Hypotheekhouder kan bedingen dat hij bevoegd is om het verhypothekeerde goed in
beheer te nemen, indien de hypotheekgever in ernstige mate tekortschiet in zijn
verplichtingen tegenover hem
- Verbonden goed mag pas in beheer van hypotheekhouder genomen worden nadat
voorzieningenrechter hem daartoe machtiging verleent
Ontruimingsbeding ex 3:267
- Hypotheekhouder kan bedingen dat hij bevoegd is de aan de hypotheek onderworpen
zaak onder zich te nemen, indien dat met het oog op executie vereist is.
