Geschiedenis pww
2022 // franse revolutie
Revolutie
= een grote structurele verandering in een samenleving in relatief korte tijd. Kan op
veel terreinen voorkomen maar vaak politiek.
Oorzaken Franse Revolutie
Macht: Lodewijk XVI (16e) en Marie-antoinette → absolute macht
→ 2 steunpilaren: adel + geestelijkheid
3e stand kon niet lezen of schrijven. Standenmaatschappij = je wordt geboren in
een stand en kan er bijna niet uitkomen
Oorzaken:
1. Ongelijkheid
Adel en geestelijk bevoorrecht:
- grond: boeren niet hun eigen land, maar huren van adel of lodewijk
- belasting: alleen voor 3e stand.
- Rechtspraak: de straf hangt af van de stand waarin jij en het slachtoffer
zich in bevindt.
2. Problemen 3e stand
- geen toegang tot belangrijke functies
- lage lonen
- uitbuiting door belastingen
3. Disfunctionerend bestuur
Er kwamen geen oplossingen want het bestuur deed niks.
Waarom gaat het mis rond 1789?
1. oogst mislukt → in de 3e stand voedseltekort
2. Schatkist leeg → geld nodig voor leger om alles in orde te houden
3. Extra belasting innen
→ overleg: Staten-Generaal bijeen 5 mei 1789.
Staten-Generaal = vergadering van tegenwoordigers van de drie standen → nieuwe
belastingen.
Hoe werkt het? → elke stand 1 stem, adel een geestelijke domineren.
Cahiers des doleance = klaagbrieven van de derde stand
Meeste over: stemrecht in de staten-generaal, voorrecht 1e en 2e stand & grondwet
krijgen. Grondwet = basisrechten die voor alle burgers gelden.
→ frankrijk moet een grondwet! (verlicht)
Vergadering begint → niet geluisterd naar 3e stand.
20 Juni: 3e stand begint hun eigen parlement → Assemblee nationale
, Zweren dat ze een grondwet maken tot hij wordt geaccepteerd. 1e en 2e stand
mogen uiteindelijk meedoen van de koning. Maar hij stuurt legers naar parijs →
Parijs nog onrustiger!
14 Juli: bestorming bastille
→ bestorming plekken die de koning steunen.
Augustus naar Oktober 1789
Angst opstand boeren:
4 Aug: verzoek afschaffen voorrechten → koning weigert
Oktober:
Door hongersnoden → parijse bevolking naar versailles
Hof en regering naar parijs → lodewijk keurt alles goed wat NV voorstelt: afschaffen
voorrechten & meer vrijheden.
1789: regering in Parijs, hervorming:
- koning blijft maar macht wordt beperkt door een grondwet → constitutionele
monarchie. Ministeriële verantwoordelijkheid = ministers zijn
verantwoordelijk, niet de koning.
- Nieuwe grondwet met trias politica:
● onafhankelijke rechters
● parlement maakt wetten
● regering, ministers en koning voeren uit
Censuskiesrecht = je vermogen bepaalt of je mag stemmen. Hoezo ‘eerlijk’? meer
belasting betalen dus meer bepalen.
Situatie begin 1791
- NV heeft de macht maar Lodewijk koning
- Twee groepen ontstaan:
1. Girondijnen (gematigd) → blij met resultaten
2. Jacobijnen (radicale) → er moet nog meer verandering komen!!
- Dreiging naar revolutie
reactionairen = groep mensen die weer terug willen naar hoe het ervoor was.
20 Juni 1791: lodewijk vlucht → op zoek naar steun in het buitenland (oostenrijk)
Gevolgen:
1. angst voor inval door oostenrijk
2. 10-8-1792: koning lodewijk afgezet
21-9-1792: einde monarchie
21-1-1793: executie Lodewijk
De 2e fase
Juni 1793: volk arresteert girondijnen → Jacobijnen aan de macht!
Leider Jacobijnen: Maximiliaan Robespierre
In deze tijd 30.000 mensen onder guillotine. Belangrijkste slachtoffers adel en
geestelijken maar ook gematigde die kritiek hadden in het openbaar.
2022 // franse revolutie
Revolutie
= een grote structurele verandering in een samenleving in relatief korte tijd. Kan op
veel terreinen voorkomen maar vaak politiek.
Oorzaken Franse Revolutie
Macht: Lodewijk XVI (16e) en Marie-antoinette → absolute macht
→ 2 steunpilaren: adel + geestelijkheid
3e stand kon niet lezen of schrijven. Standenmaatschappij = je wordt geboren in
een stand en kan er bijna niet uitkomen
Oorzaken:
1. Ongelijkheid
Adel en geestelijk bevoorrecht:
- grond: boeren niet hun eigen land, maar huren van adel of lodewijk
- belasting: alleen voor 3e stand.
- Rechtspraak: de straf hangt af van de stand waarin jij en het slachtoffer
zich in bevindt.
2. Problemen 3e stand
- geen toegang tot belangrijke functies
- lage lonen
- uitbuiting door belastingen
3. Disfunctionerend bestuur
Er kwamen geen oplossingen want het bestuur deed niks.
Waarom gaat het mis rond 1789?
1. oogst mislukt → in de 3e stand voedseltekort
2. Schatkist leeg → geld nodig voor leger om alles in orde te houden
3. Extra belasting innen
→ overleg: Staten-Generaal bijeen 5 mei 1789.
Staten-Generaal = vergadering van tegenwoordigers van de drie standen → nieuwe
belastingen.
Hoe werkt het? → elke stand 1 stem, adel een geestelijke domineren.
Cahiers des doleance = klaagbrieven van de derde stand
Meeste over: stemrecht in de staten-generaal, voorrecht 1e en 2e stand & grondwet
krijgen. Grondwet = basisrechten die voor alle burgers gelden.
→ frankrijk moet een grondwet! (verlicht)
Vergadering begint → niet geluisterd naar 3e stand.
20 Juni: 3e stand begint hun eigen parlement → Assemblee nationale
, Zweren dat ze een grondwet maken tot hij wordt geaccepteerd. 1e en 2e stand
mogen uiteindelijk meedoen van de koning. Maar hij stuurt legers naar parijs →
Parijs nog onrustiger!
14 Juli: bestorming bastille
→ bestorming plekken die de koning steunen.
Augustus naar Oktober 1789
Angst opstand boeren:
4 Aug: verzoek afschaffen voorrechten → koning weigert
Oktober:
Door hongersnoden → parijse bevolking naar versailles
Hof en regering naar parijs → lodewijk keurt alles goed wat NV voorstelt: afschaffen
voorrechten & meer vrijheden.
1789: regering in Parijs, hervorming:
- koning blijft maar macht wordt beperkt door een grondwet → constitutionele
monarchie. Ministeriële verantwoordelijkheid = ministers zijn
verantwoordelijk, niet de koning.
- Nieuwe grondwet met trias politica:
● onafhankelijke rechters
● parlement maakt wetten
● regering, ministers en koning voeren uit
Censuskiesrecht = je vermogen bepaalt of je mag stemmen. Hoezo ‘eerlijk’? meer
belasting betalen dus meer bepalen.
Situatie begin 1791
- NV heeft de macht maar Lodewijk koning
- Twee groepen ontstaan:
1. Girondijnen (gematigd) → blij met resultaten
2. Jacobijnen (radicale) → er moet nog meer verandering komen!!
- Dreiging naar revolutie
reactionairen = groep mensen die weer terug willen naar hoe het ervoor was.
20 Juni 1791: lodewijk vlucht → op zoek naar steun in het buitenland (oostenrijk)
Gevolgen:
1. angst voor inval door oostenrijk
2. 10-8-1792: koning lodewijk afgezet
21-9-1792: einde monarchie
21-1-1793: executie Lodewijk
De 2e fase
Juni 1793: volk arresteert girondijnen → Jacobijnen aan de macht!
Leider Jacobijnen: Maximiliaan Robespierre
In deze tijd 30.000 mensen onder guillotine. Belangrijkste slachtoffers adel en
geestelijken maar ook gematigde die kritiek hadden in het openbaar.
