MEDISCH DEEL
Focale letsels:
Spraak en taal en neurologie:
Focale corticale letsels
- Potentieel reversibele uitval
Cerebrovasculair
Inflammatoir (Herpes-encephalitis)
Tumoren
- Onomkeerbare uitval
Focale neurodegeneratieve aandoeningen
Subcorticale aandoeningen
- Basale ganglia: Ziekte van Parkinson en andere extrapyramidale aandoeningen
- Witte stof: Multiple sclerose – vasculaire wittestofaantasting
Lager motorneuron lijden, neuromusculaire transmissie, spieraandoeningen
Inleiding CVA:
CVA = cerebrovasculaire aandoeningen
Twee grote groepen:
- 85% ischemisch (tekort aan zuurstof in bepaalde delen v hersenen)
Stenose (vernauwing)
Occlusie (verstopping)
- 15% = hemorragisch (bloed uit bloedvat n daardoor bloeding)
Doelstelling bij behandeling:
- Ischemisch letsel reduceren
- Verwikkelingen voorkomen
Aspiratiepneumonie
Diepe veneuze thrombose
Urinaire infecties
Decubitus (drukplek)
Depressie
- Functioneel herstel bevorderen
‘acute begin’ beroerte = ergste in begin
Multidisciplinair team van de stroke unit:
Rol van logopedist bij CVA-beleid:
- Evaluatie van slikfunctie ter preventie van aspiratiepneumonie
- Bevorderen van functioneel herstel bij afasie/dysarthrie
- Tevens psychologisch belang van spraakrevalidatie
1
,MEDISCH DEEL
Acuut CVA: kan aanleiding geven tot
- Verschillende types van afasie
- Dysarthrie
- Slikstoornissen, ongeacht localisatie
- Verschillende types van apraxie
CVA: definitie van termen:
- Hemorrhagisch CVA
CVA veroorzaakt door een scheur van de bloedvatwand
Hypertensieve bloeding
Cerebrale amyloidangiopathie (stof die bij Alzheimer ook rol speelt)
o Door afzetting van het amyloïdeiwit verzwakt de bloedvatwand
Aneurysmatische bloeding intima en media zwakker waardoor uitstulping
uitstulping scheurt
- Obstructief CVA CVA veroorzaakt door een occlusie van een bloedvat
- Ischemie
Onderbreking van de bloedtoevoer naar een deel van het lichaam
Arteriële occlusie/stenose
15% is cardiogeen embool
- Thrombus
Een bloedklonter die zich vormt in een bloedvat en die het bloedvat kan
occluderen.
- Embool
Een stuk (zoals een bloedklonter, vet of bacteriële resten) dat loskomt van
zijn oorsprong en een arterie occludeert; in de hersenen kan een embool een
CVA veroorzaken.
- Atheromatose slagaderverkalking
2
,MEDISCH DEEL
Transiënte ischemische aanval (TIA)
- Uitvalsverschijnselen door ischemie waarbij de symptomen oplossen binnen de 24
uur.
- Vaak voorteken voor ergere dingen die gaan komen
- In eerste 3 maanden volgend op TIA
Risico op CVA 10%
Recidief TIA 12%
Cardiaal event 2.6%
Dood 1.4%
- Risico op CVA na TIA
Hoger bij Leeftijd > 60j
D.M.
Duur van TIA > 10 min
Motorisch deficit of fatische stoornis
Oorzaken van ischemisch CVA:
Atherosclerose
- Mind Dash Dieet
MIND: Mediterranean Intervention for
Neurodegenerative Delay
DASH: Dietary Approaches to Stop Hypertension
Dieet om de bloeddruk te normaliseren en het medit. dieet
Om hypercholesterolemie te vermijden
Arteriële dissectie:
1. Intima scheurt
2. Bloed tussen intima en media
3. Lumen wordt vernauwd
- Relatief frequente oorzaak van CVA op jonge leeftijd
Cardiale oorzaak:
- Turbulentie
- Embool
- Voorkamerfibrillatie
vnl in aanwezigheid van bijkomende risicofactoren zoals leeftijd, diabetes,
hypertensie, linkerventrikelhypertrofie
Pathofysiologie van ischemisch CVA:
Zekere tijdsdimentie: staat niet in de grafiek maar is
zeer belangrijk
Eerste wat men altijd doet: CT-scan nemen
- Men wil weten of het H-CVA is of I-CVA
- MAAR CT toont pas ischemie na enkele
dagen
3
, MEDISCH DEEL
Andere techniek: MR
- Kan verschillende soorten sequenties doen
- Diffusie-gewogen beelden (kunnen in 1e uur de core (afgestorven zenuwen) tonen)
1e 10 dagen: hyperintens signaal
> 10 dagen: negatief signaal
- Perfusie-gewogen beelden (penumbra goed zien)
Perfusie: bevloeiing van de hersenen
Wanneer perfusie daalt van 50ml/min/100g naar 20-40ml/min/100g niet
meer functioneel actief maar kunnen overleven
= penumbra/schemerzone
Oorzaken van hemorrhagisch CVA
- Hypertensieve bloeding
- Cerebrale amyloïdangiopathie
- Aneurysmatische bloeding
Bv a. communicans anterior
Door familiale voorgeschiedenis of hypertensie
- Hemorrhagische omvorming van ischemisch CVA
- Verminderde stollingsneiging van het bloed
Bevloeiing van de hemisferen:
- A. cerebri anterior
- A. cerebri media
Ramus superior
o o.a. Frontale operculum
o BROCA
Ramus inferior
o o.a. g. temporalis superior en medius
o WERNICKE
- A. cerebri posterior
Bevloeiing van de hersenen:
Supratentoriele deel van hersenen
Tentorium (rode lijn) vlies tussen beide hemisferen en kleine hersenen
Afasie supratentoriele CVA
Rood: bevloeiing van arterie cerebri media
Groen: arteria cerebri anterior
Blauw: arteria cerebri posterior
Motorisch deficit =
- Parese krachtsvermindering
- Paralyse volledige verlamming
1) PMC naar medulla
= hoge motor neuron
= trach piramideus
2) = lage motor neuron
4
Focale letsels:
Spraak en taal en neurologie:
Focale corticale letsels
- Potentieel reversibele uitval
Cerebrovasculair
Inflammatoir (Herpes-encephalitis)
Tumoren
- Onomkeerbare uitval
Focale neurodegeneratieve aandoeningen
Subcorticale aandoeningen
- Basale ganglia: Ziekte van Parkinson en andere extrapyramidale aandoeningen
- Witte stof: Multiple sclerose – vasculaire wittestofaantasting
Lager motorneuron lijden, neuromusculaire transmissie, spieraandoeningen
Inleiding CVA:
CVA = cerebrovasculaire aandoeningen
Twee grote groepen:
- 85% ischemisch (tekort aan zuurstof in bepaalde delen v hersenen)
Stenose (vernauwing)
Occlusie (verstopping)
- 15% = hemorragisch (bloed uit bloedvat n daardoor bloeding)
Doelstelling bij behandeling:
- Ischemisch letsel reduceren
- Verwikkelingen voorkomen
Aspiratiepneumonie
Diepe veneuze thrombose
Urinaire infecties
Decubitus (drukplek)
Depressie
- Functioneel herstel bevorderen
‘acute begin’ beroerte = ergste in begin
Multidisciplinair team van de stroke unit:
Rol van logopedist bij CVA-beleid:
- Evaluatie van slikfunctie ter preventie van aspiratiepneumonie
- Bevorderen van functioneel herstel bij afasie/dysarthrie
- Tevens psychologisch belang van spraakrevalidatie
1
,MEDISCH DEEL
Acuut CVA: kan aanleiding geven tot
- Verschillende types van afasie
- Dysarthrie
- Slikstoornissen, ongeacht localisatie
- Verschillende types van apraxie
CVA: definitie van termen:
- Hemorrhagisch CVA
CVA veroorzaakt door een scheur van de bloedvatwand
Hypertensieve bloeding
Cerebrale amyloidangiopathie (stof die bij Alzheimer ook rol speelt)
o Door afzetting van het amyloïdeiwit verzwakt de bloedvatwand
Aneurysmatische bloeding intima en media zwakker waardoor uitstulping
uitstulping scheurt
- Obstructief CVA CVA veroorzaakt door een occlusie van een bloedvat
- Ischemie
Onderbreking van de bloedtoevoer naar een deel van het lichaam
Arteriële occlusie/stenose
15% is cardiogeen embool
- Thrombus
Een bloedklonter die zich vormt in een bloedvat en die het bloedvat kan
occluderen.
- Embool
Een stuk (zoals een bloedklonter, vet of bacteriële resten) dat loskomt van
zijn oorsprong en een arterie occludeert; in de hersenen kan een embool een
CVA veroorzaken.
- Atheromatose slagaderverkalking
2
,MEDISCH DEEL
Transiënte ischemische aanval (TIA)
- Uitvalsverschijnselen door ischemie waarbij de symptomen oplossen binnen de 24
uur.
- Vaak voorteken voor ergere dingen die gaan komen
- In eerste 3 maanden volgend op TIA
Risico op CVA 10%
Recidief TIA 12%
Cardiaal event 2.6%
Dood 1.4%
- Risico op CVA na TIA
Hoger bij Leeftijd > 60j
D.M.
Duur van TIA > 10 min
Motorisch deficit of fatische stoornis
Oorzaken van ischemisch CVA:
Atherosclerose
- Mind Dash Dieet
MIND: Mediterranean Intervention for
Neurodegenerative Delay
DASH: Dietary Approaches to Stop Hypertension
Dieet om de bloeddruk te normaliseren en het medit. dieet
Om hypercholesterolemie te vermijden
Arteriële dissectie:
1. Intima scheurt
2. Bloed tussen intima en media
3. Lumen wordt vernauwd
- Relatief frequente oorzaak van CVA op jonge leeftijd
Cardiale oorzaak:
- Turbulentie
- Embool
- Voorkamerfibrillatie
vnl in aanwezigheid van bijkomende risicofactoren zoals leeftijd, diabetes,
hypertensie, linkerventrikelhypertrofie
Pathofysiologie van ischemisch CVA:
Zekere tijdsdimentie: staat niet in de grafiek maar is
zeer belangrijk
Eerste wat men altijd doet: CT-scan nemen
- Men wil weten of het H-CVA is of I-CVA
- MAAR CT toont pas ischemie na enkele
dagen
3
, MEDISCH DEEL
Andere techniek: MR
- Kan verschillende soorten sequenties doen
- Diffusie-gewogen beelden (kunnen in 1e uur de core (afgestorven zenuwen) tonen)
1e 10 dagen: hyperintens signaal
> 10 dagen: negatief signaal
- Perfusie-gewogen beelden (penumbra goed zien)
Perfusie: bevloeiing van de hersenen
Wanneer perfusie daalt van 50ml/min/100g naar 20-40ml/min/100g niet
meer functioneel actief maar kunnen overleven
= penumbra/schemerzone
Oorzaken van hemorrhagisch CVA
- Hypertensieve bloeding
- Cerebrale amyloïdangiopathie
- Aneurysmatische bloeding
Bv a. communicans anterior
Door familiale voorgeschiedenis of hypertensie
- Hemorrhagische omvorming van ischemisch CVA
- Verminderde stollingsneiging van het bloed
Bevloeiing van de hemisferen:
- A. cerebri anterior
- A. cerebri media
Ramus superior
o o.a. Frontale operculum
o BROCA
Ramus inferior
o o.a. g. temporalis superior en medius
o WERNICKE
- A. cerebri posterior
Bevloeiing van de hersenen:
Supratentoriele deel van hersenen
Tentorium (rode lijn) vlies tussen beide hemisferen en kleine hersenen
Afasie supratentoriele CVA
Rood: bevloeiing van arterie cerebri media
Groen: arteria cerebri anterior
Blauw: arteria cerebri posterior
Motorisch deficit =
- Parese krachtsvermindering
- Paralyse volledige verlamming
1) PMC naar medulla
= hoge motor neuron
= trach piramideus
2) = lage motor neuron
4