Samenvatting expliciete instructie H3 – H7
Hoofdstuk 3 ‘Controleren van begrip’
In dit hoofdstuk wordt veel aandacht besteed aan het uitleggen van verschillende
technieken die je kunt gebruiken voor het controleren van begrip.
3.1 Definitie
Controleren van begrip (cvb) = De leerkracht controleert of de leerlingen de
leerstof begrijpen of monitoren van begrip.
EDI maakt gebruik van een zeer effectieve vorm van controleren van begrip: De
leerkracht controleert TIJDENS het lesgeven voortdurend of de leerlingen de
leerstof begrijpen.
3.2 Waarom begrip controleren?
Voordelen van begrip controleren:
Het controleren van begrip is belangrijk, omdat je je hiermee richt op preventie en
op tijd kunt ingrijpen als je merkt dat sommige leerlingen niet goed mee kunnen
komen.
Je voorkomt dat de leerstof verkeerd is ingeslepen. Het afleren van fouten is zeer
lastig en kost veel tijd.
De kracht van het controleren van begrip schuilt in het feit dat het al tijdens de
les wordt ingezet. Door vragen te stellen aan leerlingen kun je besluiten
versnellen of juist vertragen.
Door vragen te stellen ben je in interactie met je leerlingen en leer je ze goed
kennen.
3.3 Wanneer begrip controleren?
Het controleren van begrip gebeurt gedurende de hele les en wordt bijvoorbeeld
toegepast in de volgende situaties:
Na het bespreken van het lesdoel word gevraagd wat de leerlingen gaan leren.
Ook kan er worden gevraagd waarom dit belangrijk is of waarvoor dit nodig is.
Na het geven van een definitie wordt de leerlingen gevraagd dit te he rhalen in
hun eigen woorden.
Na het uitleggen van stappen die moeten worden genomen om een probleem op
te lossen, worden de leerlingen gevraagd om het één voor één te herhalen of
uitteleggen
Na het oefenen in tweetallen wordt er gervaagd om het juiste antwoord te delen
met de klas + antw toelichten
Tijdens de voorbereiding van een EDI-les bedenk je bij iedere lesdeel cvb-vragen die je
gaat stellen.
3.4 Voorbeelden van controle begrip-vragen
Een goede cvb-vraag voldoet aan de volgende 3 kenmerken:
1. De vraag wordt aan de hele klas gesteld.
, 2. Er wordt even gewacht, voordat een leerling een beurt krijgt. Hierdoor worden alle
leerlingen aangezet tot nadenken.
3. Er wordt willekeurig een beurt gegeven. Je wilt weten of iedereen tot leren komt.
3.5-3.11 Stapstenen van het controleren van begrip
1.Eerst instructie geven:
Begin altijd de les eerst met instructie, anders kan je niet controleren of je instructie
effectief is geweest. Leg het eerst uit, doe het voor en denk hardop na.
2.Vragen stellen
Stel altijd specifieke vragen die duidelijk maken of de leerlingen de leerstof wel of niet
goed snappen. Vraag nooit of leerlingen het begrijpen, want ze zullen dan alleen ‘ja’ of
‘nee’ zeggen.
3.Denktijd bieden
Bij het stellen van een cvb-vraag altijd enkele seconden wachten en dan pas de naam
van leerlinge noemen. Volgorde: Vraag stellen, wachten, naam noemen.
Het is belangrijk om 3-5 seconden te wachten. Bij een moeilijke vraag die meer
inzicht of toepassing vraagt, geef dan 8-10 seconden de denktijd.
Tijdens het nadenken, kun je jezelf ook routines aanleren om even te wachten.
Dat kan door de vraag enkele malen te herhalen of een vast loopje in te bouwen
(van voor naar achter door de klas lopen)
Laat kinderen niet allen zelf nadenken, maar zorg ook dat ze hun gedachten
hardop kunnen verwoorden. Dit kan door schoudermaatjes: leerlingen overleggen
met degene naast zich over de cvb-vraag die gesteld wordt.
4.Willekeurig beurten geven
Als je alleen leerlingen een beurt geeft die hun vinger opsteken, dan krijg je
waarschijnlijk alleen goede antwoorden te horen en dit kan onterecht het beeld geven
dat ook de andere leerlingen het begrijpen.
Geef tenminste 3 leerlingen een beurt bij het controleren van begrip
Manieren voor willekeurige beurten: Beurtenbakje(namen op ijsstokje en daar
stokje uitpakken en naam voorlezen. Diegene moet na de denktijd het antwoord
zeggen.), Speelkaarten, pingpongballetjes enzv.
5.Luisteren
Luister goed en aandachtig naar de antwoorden op cvb-vragen. Zo kun je bepalen hoever
de aangeboden leerstof wordt beheerst.
6. feedback geven
Door goed te luisteren, kun je je feedback goed afstemmen: herhalen, aanvullen of
uitleggen.
Herhalen: Als een leerlingen een goed antwoord geeft op de vraag, herhaal je het
antwoord. ‘Heel goed! Aan het begin van een zin gebruik je altijd een hoofdletter.’
Hoofdstuk 3 ‘Controleren van begrip’
In dit hoofdstuk wordt veel aandacht besteed aan het uitleggen van verschillende
technieken die je kunt gebruiken voor het controleren van begrip.
3.1 Definitie
Controleren van begrip (cvb) = De leerkracht controleert of de leerlingen de
leerstof begrijpen of monitoren van begrip.
EDI maakt gebruik van een zeer effectieve vorm van controleren van begrip: De
leerkracht controleert TIJDENS het lesgeven voortdurend of de leerlingen de
leerstof begrijpen.
3.2 Waarom begrip controleren?
Voordelen van begrip controleren:
Het controleren van begrip is belangrijk, omdat je je hiermee richt op preventie en
op tijd kunt ingrijpen als je merkt dat sommige leerlingen niet goed mee kunnen
komen.
Je voorkomt dat de leerstof verkeerd is ingeslepen. Het afleren van fouten is zeer
lastig en kost veel tijd.
De kracht van het controleren van begrip schuilt in het feit dat het al tijdens de
les wordt ingezet. Door vragen te stellen aan leerlingen kun je besluiten
versnellen of juist vertragen.
Door vragen te stellen ben je in interactie met je leerlingen en leer je ze goed
kennen.
3.3 Wanneer begrip controleren?
Het controleren van begrip gebeurt gedurende de hele les en wordt bijvoorbeeld
toegepast in de volgende situaties:
Na het bespreken van het lesdoel word gevraagd wat de leerlingen gaan leren.
Ook kan er worden gevraagd waarom dit belangrijk is of waarvoor dit nodig is.
Na het geven van een definitie wordt de leerlingen gevraagd dit te he rhalen in
hun eigen woorden.
Na het uitleggen van stappen die moeten worden genomen om een probleem op
te lossen, worden de leerlingen gevraagd om het één voor één te herhalen of
uitteleggen
Na het oefenen in tweetallen wordt er gervaagd om het juiste antwoord te delen
met de klas + antw toelichten
Tijdens de voorbereiding van een EDI-les bedenk je bij iedere lesdeel cvb-vragen die je
gaat stellen.
3.4 Voorbeelden van controle begrip-vragen
Een goede cvb-vraag voldoet aan de volgende 3 kenmerken:
1. De vraag wordt aan de hele klas gesteld.
, 2. Er wordt even gewacht, voordat een leerling een beurt krijgt. Hierdoor worden alle
leerlingen aangezet tot nadenken.
3. Er wordt willekeurig een beurt gegeven. Je wilt weten of iedereen tot leren komt.
3.5-3.11 Stapstenen van het controleren van begrip
1.Eerst instructie geven:
Begin altijd de les eerst met instructie, anders kan je niet controleren of je instructie
effectief is geweest. Leg het eerst uit, doe het voor en denk hardop na.
2.Vragen stellen
Stel altijd specifieke vragen die duidelijk maken of de leerlingen de leerstof wel of niet
goed snappen. Vraag nooit of leerlingen het begrijpen, want ze zullen dan alleen ‘ja’ of
‘nee’ zeggen.
3.Denktijd bieden
Bij het stellen van een cvb-vraag altijd enkele seconden wachten en dan pas de naam
van leerlinge noemen. Volgorde: Vraag stellen, wachten, naam noemen.
Het is belangrijk om 3-5 seconden te wachten. Bij een moeilijke vraag die meer
inzicht of toepassing vraagt, geef dan 8-10 seconden de denktijd.
Tijdens het nadenken, kun je jezelf ook routines aanleren om even te wachten.
Dat kan door de vraag enkele malen te herhalen of een vast loopje in te bouwen
(van voor naar achter door de klas lopen)
Laat kinderen niet allen zelf nadenken, maar zorg ook dat ze hun gedachten
hardop kunnen verwoorden. Dit kan door schoudermaatjes: leerlingen overleggen
met degene naast zich over de cvb-vraag die gesteld wordt.
4.Willekeurig beurten geven
Als je alleen leerlingen een beurt geeft die hun vinger opsteken, dan krijg je
waarschijnlijk alleen goede antwoorden te horen en dit kan onterecht het beeld geven
dat ook de andere leerlingen het begrijpen.
Geef tenminste 3 leerlingen een beurt bij het controleren van begrip
Manieren voor willekeurige beurten: Beurtenbakje(namen op ijsstokje en daar
stokje uitpakken en naam voorlezen. Diegene moet na de denktijd het antwoord
zeggen.), Speelkaarten, pingpongballetjes enzv.
5.Luisteren
Luister goed en aandachtig naar de antwoorden op cvb-vragen. Zo kun je bepalen hoever
de aangeboden leerstof wordt beheerst.
6. feedback geven
Door goed te luisteren, kun je je feedback goed afstemmen: herhalen, aanvullen of
uitleggen.
Herhalen: Als een leerlingen een goed antwoord geeft op de vraag, herhaal je het
antwoord. ‘Heel goed! Aan het begin van een zin gebruik je altijd een hoofdletter.’
