Familiaal vermogensrecht
Hvmr. – inleiding & herhaling
Huwelijksvermogensrecht
Huwelijksvermogensrecht:
relatievermogensrec
Een geheel van regels dat de vermogensrechtelijke verhoudingen beheerst tussen de
echtgenoten onderling en ten aanzien van derden, zowel tijdens als bij de ontbinding van
de huwelijk.
Samenwoning vermogensrecht:
Indien de partners niet gehuwd zijn.
ht
Inhoud huwelijksvermogensrecht (lex specialis):
Rechten en plichten van gehuwden
Wettelijk stelsel
Conventionele stelsels
Wijziging van huwelijksvermogensstelsel
Samenwoningsrecht
Herhaling van de geziene stof
Het huwelijk: het juridische karakter – de vereisten – de gevolgen – de ontbinding
Het primair stelsel: gevolg van het huwelijk (persoonlijk en vermogensrechtelijk)
opleidingsonderdeel personen- en familierecht
Het huwelijk
Het juridische karakter
Het huwelijk is een institutionele en vorm gebonden overeenkomst
Institutioneel:
Rechten en plichten imperatief opgelegd (openbare orde)
Vormgebonden:
Pleegvormen naleven (publiciteit)
De vereisten om te huwen
Positieve vereisten:
o Leeftijd
o Toestemming
Negatieve vereisten:
o Geen bigamie
o Geen verboden graad van bloed-of aanverwantschap
De vormvereisten van het huwelijk
Aangifte van het huwelijk (! tijdig doen !)
Huwelijk wordt voor de ambtenaar van de burgerlijke stand voltrokken in het
openbaar
, Sancties; soms relatieve nietigheid, soms absolute nietigheid
vb: ongebevoegd ambtenaar, bigamie, geen huwbare leeftijd / wilsgebrek, ontbreken
ouderlijke toestemming
De gevolgen van het huwelijk (= primair stelsel)
Persoonlijke gevolgen (openbare orde)
Plicht tot samenwoning
o Gezamenlijk verblijf
Plicht tot getrouwheid
o Verbod op overspel kan tot echtscheiding onherstelbare ontwrichting
o Dit is een bewijs bij onstelbare ontwrichting
Plicht tot bijstand
o Niet in de materiele betekenis (eerbied, affectie) ev. Regelend optreden ic
d&v maatregelen
Vermogensrechtelijke gevolgen (dwingend recht)
Minimumautonomie van de gehuwden
Vrijheid van beroep
Inning en besteding (volgorde) van de eigen inkomsten
Autonomie inzake rekeningen en bankkluizen
Woonplaats (hoeft niet dezelfde te zijn als echtelijke verblijfplaats)
Minimumverbondenheid van de gehuwden
Plicht tot hulp en bijdrage
Bescherming van de gezinswoning en huisraad (feitenkwestie!)
Hoofdelijke aansprakelijkheid van de echtgenoten
Santies: voorlopige maatregelen grote ‘variëteit’ en keuze voor de rechter
De ontbinding van het huwelijk
Elk contract of overeenkomst kan beëindigd worden, dus ook een huwelijk. Maar dit is wel
met specifieke regels voor de ontbinding want het is een bijzonder contract.
Een eenvoudige wilsovereenstemming of éénzijdige opzegging is niet mogelijk.
Een ontbinding van een huwelijk gebeurd door de dood van één van de echtnoten of door
een echtscheiding.
2 soorten echtscheidingen:
Echtscheiding onderlinge toestemming (EOT)
Echtscheiding onherstelbare ontwrichting (EOO)
De gevolgen van een echtscheiding is voor de persoon van de echtgenoten een bevrijding
van de huwelijksplichten. Voor de goederen van de echtgenoten wordt er rekening
gehouden met de overeenkomst voorafgaand de echtscheiding of er wordt een ontbinding
van de huwelijksgemeenschap in helften en desgevallend onderhoudsgeld.
, Voor de kinderen heeft een echtscheiding ook bepaalde gevolgen, zo is er een herschikking
van de rechten en plichten van de ouders. Er is wel behoud door beide ouders van het gezag
over de persoon van het kind en het beheer van de goederen van het kind. De
verblijfsregeling, daarvoor is verblijfsco-ouderschap de regel. Bij een dispuut hakt de rechter
de knoop door, desgevallend een regeling op maat gemaakt.
Toevoeging aan de reeds geziene stof – het
samenwoningsrecht
Het samenwoningsrecht
Algemeen:
je kan in verschillende relatievormen samenleven;partners, klooster, vrienden, moeder-zoon
Juridische verhouding tussen samenwonenden:
Persoonlijke verhouding: volledige vrijheid
Vermogensrechtelijke verhouding: gemeen recht (bewijs RG!)
Beëindiging samenwonen:
Eenzijdig, zonder veel formaliteiten
Eventueel kortgeding procedure
Samenlevingscontract:
Vorm: authentiek of onderhands (alleen feitelijk samenwonenden)
Inhoud: nooit tegen openbare orde!
Kan wel: clausule ivm inkomsten, bepaalde rechtshandelingen door beide partners,
financiële regeling bij beëindiging.
Onderscheid wettelijke en feitelijke samenwoning:
Feitelijke samenwoning: ↑
Wettelijke samenwoning:
Art. 1475 – 1479 BW
o Schriftelijke verklaring ambtenaar burgerlijke stand
o ‘Beetje’ gelijkgesteld met gehuwden
o Gedeeltelijk voor het erfrecht, gedeeltelijk voor het primair stelsel (oa.
Bescherming gezinswoning
Opmerking: familierechtbank
Arti kel 572bis en 577 derde lid
In werking sedert 1/9/14
Bij de Eechtbank van Eerste Aanleg
Hvmr. – inleiding & herhaling
Huwelijksvermogensrecht
Huwelijksvermogensrecht:
relatievermogensrec
Een geheel van regels dat de vermogensrechtelijke verhoudingen beheerst tussen de
echtgenoten onderling en ten aanzien van derden, zowel tijdens als bij de ontbinding van
de huwelijk.
Samenwoning vermogensrecht:
Indien de partners niet gehuwd zijn.
ht
Inhoud huwelijksvermogensrecht (lex specialis):
Rechten en plichten van gehuwden
Wettelijk stelsel
Conventionele stelsels
Wijziging van huwelijksvermogensstelsel
Samenwoningsrecht
Herhaling van de geziene stof
Het huwelijk: het juridische karakter – de vereisten – de gevolgen – de ontbinding
Het primair stelsel: gevolg van het huwelijk (persoonlijk en vermogensrechtelijk)
opleidingsonderdeel personen- en familierecht
Het huwelijk
Het juridische karakter
Het huwelijk is een institutionele en vorm gebonden overeenkomst
Institutioneel:
Rechten en plichten imperatief opgelegd (openbare orde)
Vormgebonden:
Pleegvormen naleven (publiciteit)
De vereisten om te huwen
Positieve vereisten:
o Leeftijd
o Toestemming
Negatieve vereisten:
o Geen bigamie
o Geen verboden graad van bloed-of aanverwantschap
De vormvereisten van het huwelijk
Aangifte van het huwelijk (! tijdig doen !)
Huwelijk wordt voor de ambtenaar van de burgerlijke stand voltrokken in het
openbaar
, Sancties; soms relatieve nietigheid, soms absolute nietigheid
vb: ongebevoegd ambtenaar, bigamie, geen huwbare leeftijd / wilsgebrek, ontbreken
ouderlijke toestemming
De gevolgen van het huwelijk (= primair stelsel)
Persoonlijke gevolgen (openbare orde)
Plicht tot samenwoning
o Gezamenlijk verblijf
Plicht tot getrouwheid
o Verbod op overspel kan tot echtscheiding onherstelbare ontwrichting
o Dit is een bewijs bij onstelbare ontwrichting
Plicht tot bijstand
o Niet in de materiele betekenis (eerbied, affectie) ev. Regelend optreden ic
d&v maatregelen
Vermogensrechtelijke gevolgen (dwingend recht)
Minimumautonomie van de gehuwden
Vrijheid van beroep
Inning en besteding (volgorde) van de eigen inkomsten
Autonomie inzake rekeningen en bankkluizen
Woonplaats (hoeft niet dezelfde te zijn als echtelijke verblijfplaats)
Minimumverbondenheid van de gehuwden
Plicht tot hulp en bijdrage
Bescherming van de gezinswoning en huisraad (feitenkwestie!)
Hoofdelijke aansprakelijkheid van de echtgenoten
Santies: voorlopige maatregelen grote ‘variëteit’ en keuze voor de rechter
De ontbinding van het huwelijk
Elk contract of overeenkomst kan beëindigd worden, dus ook een huwelijk. Maar dit is wel
met specifieke regels voor de ontbinding want het is een bijzonder contract.
Een eenvoudige wilsovereenstemming of éénzijdige opzegging is niet mogelijk.
Een ontbinding van een huwelijk gebeurd door de dood van één van de echtnoten of door
een echtscheiding.
2 soorten echtscheidingen:
Echtscheiding onderlinge toestemming (EOT)
Echtscheiding onherstelbare ontwrichting (EOO)
De gevolgen van een echtscheiding is voor de persoon van de echtgenoten een bevrijding
van de huwelijksplichten. Voor de goederen van de echtgenoten wordt er rekening
gehouden met de overeenkomst voorafgaand de echtscheiding of er wordt een ontbinding
van de huwelijksgemeenschap in helften en desgevallend onderhoudsgeld.
, Voor de kinderen heeft een echtscheiding ook bepaalde gevolgen, zo is er een herschikking
van de rechten en plichten van de ouders. Er is wel behoud door beide ouders van het gezag
over de persoon van het kind en het beheer van de goederen van het kind. De
verblijfsregeling, daarvoor is verblijfsco-ouderschap de regel. Bij een dispuut hakt de rechter
de knoop door, desgevallend een regeling op maat gemaakt.
Toevoeging aan de reeds geziene stof – het
samenwoningsrecht
Het samenwoningsrecht
Algemeen:
je kan in verschillende relatievormen samenleven;partners, klooster, vrienden, moeder-zoon
Juridische verhouding tussen samenwonenden:
Persoonlijke verhouding: volledige vrijheid
Vermogensrechtelijke verhouding: gemeen recht (bewijs RG!)
Beëindiging samenwonen:
Eenzijdig, zonder veel formaliteiten
Eventueel kortgeding procedure
Samenlevingscontract:
Vorm: authentiek of onderhands (alleen feitelijk samenwonenden)
Inhoud: nooit tegen openbare orde!
Kan wel: clausule ivm inkomsten, bepaalde rechtshandelingen door beide partners,
financiële regeling bij beëindiging.
Onderscheid wettelijke en feitelijke samenwoning:
Feitelijke samenwoning: ↑
Wettelijke samenwoning:
Art. 1475 – 1479 BW
o Schriftelijke verklaring ambtenaar burgerlijke stand
o ‘Beetje’ gelijkgesteld met gehuwden
o Gedeeltelijk voor het erfrecht, gedeeltelijk voor het primair stelsel (oa.
Bescherming gezinswoning
Opmerking: familierechtbank
Arti kel 572bis en 577 derde lid
In werking sedert 1/9/14
Bij de Eechtbank van Eerste Aanleg