UROLOGIE
INLEIDING
Leerstof = kennisclips + cursus urologie!
EXAMEN: ± 40 MCQ met aantal echte kennisvragen letterlijk uit cursus maar ook veel
toegepaste vragen adhv klinische casus bijv. man met aantal klachten en wat is meest
geschikte behandeling zijn GEEN strikvragen: wat je als eerste denkt is meestal het
antwoord, bijkomende informatie niet te maken met urologie moet je gebruiken voor
bijwerkingsprofiel etc.
HERHALING
ANATOMIE
NIER
Ligt retroperitoneaal bij bloeding tamponneert nier zichzelf
en beperkt infectie naar andere organen!
Rechts ligt lager dan links (lever)
1,5-2,5 L urineproductie/d
URETER
Histologie:
- Overgangsepitheel want wand moet kunnen uitzetten en inkrimpen
- Longitudinale en circulaire spierlaag peristaltiek!
Onderbroken peristaltiek bolussen
Bij hogere diurese neemt druk in ureter toe
Bolussen worden groter meer samentrekkingen uiteindelijk
constante diurese waarbij heel de ureter te zien is op echo
BLAAS
Ureteruitmonding
Bescherming dat urine niet terugvloeit in de nier ureter komt
schuin in de blaas terecht als druk verhoogt in blaas zal
ureteruitmonding worden dichtgedrukt
Soms zijn ureters niet goed aangelegd urine kan wel terugvloeien!
CONTINENTIE
=
1. Voldoende blaasinhoud
1
, 2. Geen activiteit detrusor tijdens vulling
3. Goede sluiting blaashals en urethra
4. Goede drukoverdracht door positie in klein bekken
Positie van blaas is schuin tov urethra bevordert continentie
5. Alle urine komt in de blaas terecht
MICTIE
=
1. Gewilde start
2. Goede detrusorcontractie
3. Vlot opengaan van blaashals en urethra
4. Voldoende lang volgehouden blaascontractie
5. Geen residu
ANATOMIE
INWENDIGE GESLACHTSORGANEN MAN
TESTIS
Verschillende lagen
1. Scrotum
Huid en oppervlakkige fascia van M. Dartos
2. Fascia spermatica externa
3. M. Cremaster
4. Fascia spermatica interna
5. Tunica vaginalis
Produceert en resorbeert vocht disbalans: hydrocoele!
6. Tunica albuginea
Zonder epididymis!
Functie = spermatogenese (tubuli) en steroidogenese (interstitium)
BEKKENBODEM
Functie van M. Levator Ani
Als spier (type I) niet goed werkt zakt alles naar beneden ligamenten
komen onder spanning te staan normaal niet erg behalve als ze al eens
2
, beschadigd zijn (bevalling, operatie,...) spanning van ligamenten laten wegvallen
door spier beter te trainen
Anterieure VS posterieure prolaps
Anterieur = blaasverzakking (cystocoele) posterieur = darmverzakking
(recto-/enterocoele)
Predisponerende factoren urinaire incontinentie
Vanaf bepaalde drempel heb je incontinentie curve zakt wanneer:
1. Genetische factoren
2. Ouder worden
3. ZWS/bevalling
4. Menopauze
5. Obesitas
6. Operaties kleine bekken/bestraling
UROLOGISCHE KINE
ALGEMEEN
Bekkenbodem is door onze wil controleerbaar! belangrijk voor revalidatie: bekkenbodem
is trainbaar en juist gebruik kan aangeleerd worden
Slow twitch vezels (2/3 vd vezels)
= Rode, tonische vezels (type I)
- Ondersteuning
- Urethra ligt in rust tegen os pubis
- Blijvende constante elektrofysiologische activiteit
Langdurige submaximale contractie ondersteuning + continentie
Fast twitch (1/3 vd vezels)
= Witte, fasische vezels (type II)
- Bij abdominale drukverhoging op proximale urethra efficiëntere sluiting
Korte maximale kracht
PREVALENTIE VAN PELVIC FLOOR DYSFUNCTION (PFD)
Stijgende prevalentie met de leeftijd!
URINAIRE INCONTINENTIE
Vaak gedacht dat het probleem zich vnl. stelt bij
1. Ouderen
2. Postmenopauzaal
3
, 3. Multipaar (verschillende bevallingen)
Maar er is ook een verband tussen urinaire incontinentie en sporten!
Prevalentie bij sporters is 28 tot 80%!!!
Sporten is een heel belangrijke risicofactor voor PFD
LEVENSLOOP VAN DE BEKKENBODEM
1. Baby
Alles gebeurt reflexmatig
Therapeuten hebben niet echt een rol
2. Zindelijkheidstraining
Is een rijpingsproces en een leerproces! Kan oorzaak zijn van functionele constipatie,
enuresis, …
3. Liefde, relatie en seks
4. ZWS en bevalling
5. Post-/preoperatief
6. Bejaarden
Therapeuten hebben wel een rol!
Er is invloed van de compartimenten op elkaar!
- Volle darm meer gevoel in de blaas MAAR motorische remming moeilijker
plassen
- Sterke blaas minder defecatie
Blaas krijgt voorrang want urineretentie heeft belangrijkere gevolgen
(nierinsufficiëntie, globus) levensbedreigend!
PELVIC FLOOR MUSCLES
3 lagen
Bewuste contractie
N. pudendus is belangrijkste zenuw
Functie
1. Continentie mechanisme
2. Ondersteuning van pelvische organen
3. Core stabiliteit
4. Seksuele functie
PELVIC FLOOR DYSFUNCTION
4
INLEIDING
Leerstof = kennisclips + cursus urologie!
EXAMEN: ± 40 MCQ met aantal echte kennisvragen letterlijk uit cursus maar ook veel
toegepaste vragen adhv klinische casus bijv. man met aantal klachten en wat is meest
geschikte behandeling zijn GEEN strikvragen: wat je als eerste denkt is meestal het
antwoord, bijkomende informatie niet te maken met urologie moet je gebruiken voor
bijwerkingsprofiel etc.
HERHALING
ANATOMIE
NIER
Ligt retroperitoneaal bij bloeding tamponneert nier zichzelf
en beperkt infectie naar andere organen!
Rechts ligt lager dan links (lever)
1,5-2,5 L urineproductie/d
URETER
Histologie:
- Overgangsepitheel want wand moet kunnen uitzetten en inkrimpen
- Longitudinale en circulaire spierlaag peristaltiek!
Onderbroken peristaltiek bolussen
Bij hogere diurese neemt druk in ureter toe
Bolussen worden groter meer samentrekkingen uiteindelijk
constante diurese waarbij heel de ureter te zien is op echo
BLAAS
Ureteruitmonding
Bescherming dat urine niet terugvloeit in de nier ureter komt
schuin in de blaas terecht als druk verhoogt in blaas zal
ureteruitmonding worden dichtgedrukt
Soms zijn ureters niet goed aangelegd urine kan wel terugvloeien!
CONTINENTIE
=
1. Voldoende blaasinhoud
1
, 2. Geen activiteit detrusor tijdens vulling
3. Goede sluiting blaashals en urethra
4. Goede drukoverdracht door positie in klein bekken
Positie van blaas is schuin tov urethra bevordert continentie
5. Alle urine komt in de blaas terecht
MICTIE
=
1. Gewilde start
2. Goede detrusorcontractie
3. Vlot opengaan van blaashals en urethra
4. Voldoende lang volgehouden blaascontractie
5. Geen residu
ANATOMIE
INWENDIGE GESLACHTSORGANEN MAN
TESTIS
Verschillende lagen
1. Scrotum
Huid en oppervlakkige fascia van M. Dartos
2. Fascia spermatica externa
3. M. Cremaster
4. Fascia spermatica interna
5. Tunica vaginalis
Produceert en resorbeert vocht disbalans: hydrocoele!
6. Tunica albuginea
Zonder epididymis!
Functie = spermatogenese (tubuli) en steroidogenese (interstitium)
BEKKENBODEM
Functie van M. Levator Ani
Als spier (type I) niet goed werkt zakt alles naar beneden ligamenten
komen onder spanning te staan normaal niet erg behalve als ze al eens
2
, beschadigd zijn (bevalling, operatie,...) spanning van ligamenten laten wegvallen
door spier beter te trainen
Anterieure VS posterieure prolaps
Anterieur = blaasverzakking (cystocoele) posterieur = darmverzakking
(recto-/enterocoele)
Predisponerende factoren urinaire incontinentie
Vanaf bepaalde drempel heb je incontinentie curve zakt wanneer:
1. Genetische factoren
2. Ouder worden
3. ZWS/bevalling
4. Menopauze
5. Obesitas
6. Operaties kleine bekken/bestraling
UROLOGISCHE KINE
ALGEMEEN
Bekkenbodem is door onze wil controleerbaar! belangrijk voor revalidatie: bekkenbodem
is trainbaar en juist gebruik kan aangeleerd worden
Slow twitch vezels (2/3 vd vezels)
= Rode, tonische vezels (type I)
- Ondersteuning
- Urethra ligt in rust tegen os pubis
- Blijvende constante elektrofysiologische activiteit
Langdurige submaximale contractie ondersteuning + continentie
Fast twitch (1/3 vd vezels)
= Witte, fasische vezels (type II)
- Bij abdominale drukverhoging op proximale urethra efficiëntere sluiting
Korte maximale kracht
PREVALENTIE VAN PELVIC FLOOR DYSFUNCTION (PFD)
Stijgende prevalentie met de leeftijd!
URINAIRE INCONTINENTIE
Vaak gedacht dat het probleem zich vnl. stelt bij
1. Ouderen
2. Postmenopauzaal
3
, 3. Multipaar (verschillende bevallingen)
Maar er is ook een verband tussen urinaire incontinentie en sporten!
Prevalentie bij sporters is 28 tot 80%!!!
Sporten is een heel belangrijke risicofactor voor PFD
LEVENSLOOP VAN DE BEKKENBODEM
1. Baby
Alles gebeurt reflexmatig
Therapeuten hebben niet echt een rol
2. Zindelijkheidstraining
Is een rijpingsproces en een leerproces! Kan oorzaak zijn van functionele constipatie,
enuresis, …
3. Liefde, relatie en seks
4. ZWS en bevalling
5. Post-/preoperatief
6. Bejaarden
Therapeuten hebben wel een rol!
Er is invloed van de compartimenten op elkaar!
- Volle darm meer gevoel in de blaas MAAR motorische remming moeilijker
plassen
- Sterke blaas minder defecatie
Blaas krijgt voorrang want urineretentie heeft belangrijkere gevolgen
(nierinsufficiëntie, globus) levensbedreigend!
PELVIC FLOOR MUSCLES
3 lagen
Bewuste contractie
N. pudendus is belangrijkste zenuw
Functie
1. Continentie mechanisme
2. Ondersteuning van pelvische organen
3. Core stabiliteit
4. Seksuele functie
PELVIC FLOOR DYSFUNCTION
4
