1
Begrippen – Neuropsychologie
Met een PET scan kun je de hersenactiviteit in kaart brengen door middel van het inbrengen van
PET radioactieve glucose. De radioactieve glucose wordt namelijk het meest opgenomen waar de
meeste hersenactiviteit is (hoger energieverbruik)
Meet de verandering in magnetische aantrekkingskracht van het bloed in de hersenen. Wordt
fMRI gebruikt om de cerebrale bloedstroom te meten (meer zuurstofrijk bloed gaat naar actieve
hersengebieden)
Geeft graduele potentialen van veel neuronen weer doordat er elektroden op de schedel
EEG
worden geplakt
Een CT-scan is een driedimensionaal beeld, dat gebruikt kan worden voor het lokaliseren van
CT hersentumoren en -schade, waarbij een röntgenstraal onder verschillende hoeken door de
schedel wordt gestuurd
= Deep Brain Stimulation
Hiermee kun je hersengebieden stimuleren. Je kunt aanjagende gebieden stimuleren om de
DBS
activiteit te verhogen, maar ook remmende gebieden om de activiteit te verminderen
Kan ingezet worden bij depressie, Parkinson, epilepsie en OCD
= Proces waarbij functies zich voornamelijk aan één kant van de hersenen gelokaliseerd worden
Links > Taal
Rechts > Visueel-ruimtelijk
De hersenen van mannen zijn meer gelateraliseerd dan de hersenen van vrouwen, doordat er
meer verbindingen van voor naar achter en vice versa zijn dan tussen de hersenhelften
Lateralisatie
Mannen > Connectiviteit tussen perceptie en gecoördineerde actie, wat leidt tot snellere
en nauwkeurigere prestaties bij motorische en ruimtelijke taken
Vrouwen > Connectiviteit tussen analytische en intuïtieve verwerking van communicatie,
wat leidt tot betere prestaties op verbale, aandachts- en sociale cognitietests
Bij het leren en uitleg hebben mannen meer aan plaatjes en vrouwen meer aan tekst
Verbinden de twee hersenhelften
Commissurale paden
Bestaat onder andere uit de corpus callosum, anterior commissuur en de hippocampus (fornix)
Een van de commisurale paden die de twee hersenhelften verbindt
Schade (> commissurotomie):
- Een bevel komt binnen en wordt begrepen in de linkerhersenhelft, dit commando kan niet
naar de rechterhersenhelft om de linkerhand te bewegen (apraxie)
- Een geur die door het rechter neusgat wordt geroken, kan niet worden benoemd. Wel kan
het voorwerp dat geroken is door het rechterneusgat, gepakt worden door de linkerhand
- Een voorwerp in de linkerhand kan niet benoemd worden
Corpus callosum - Kan niet geblinddoekt met beide handen dezelfde vorm maken
- Taal dat links wordt gepresenteerd, kan niet begrepen en gelezen worden
- Complexe visuele informatie die rechts wordt gepresenteerd, wordt niet goed verwerkt en
complexe figuren, zoals een geometrisch ontwerp, kunnen niet gekopieerd worden met
rechts (acopie)
- Niet kunnen schrijven (agrafie) met links
- Beiden handen kunnen niet samenwerken
- Geluid gepresenteerd aan de linkerkant gaat naar rechts en vice versa
Agonist Bevordert de neurotransmissie
Hindert de neurotransmissie (een competitieve antagonist blokkeert bijvoorbeeld receptoren)
- Bètablokkers worden gebruikt als adrenerge receptorantagonist bij hart- en vaatziekten
Antagonist
- Antipsychotica worden gebruikt als dopaminereceptorantagonisten (schizofrenie, manie)
Dit remt ook de creativiteit en het initiatief nemen
Er is een hogere doses van de stof nodig om hetzelfde effect te krijgen, door constant herhaald
gebruik
Tolerantie Metabolische > Meer enzymen voor de afbraak, het lichaam metaboliseert de stof sneller
Cellulaire > Activiteit van neuronen wordt aangepast om de effect te minimaliseren
Aangeleerde > Leren omgaan met
Verhoogde respons op een gelijke doses dat zich ontwikkelt bij incidenteel gebruik
Sensibilisatie Sensibilisatie voor stress draagt bij aan depressie
Morfinegebruik zorgt zowel voor tolerantie als sensibilisatie > Gevaar voor overdosis/dood
Begrippen – Neuropsychologie
Met een PET scan kun je de hersenactiviteit in kaart brengen door middel van het inbrengen van
PET radioactieve glucose. De radioactieve glucose wordt namelijk het meest opgenomen waar de
meeste hersenactiviteit is (hoger energieverbruik)
Meet de verandering in magnetische aantrekkingskracht van het bloed in de hersenen. Wordt
fMRI gebruikt om de cerebrale bloedstroom te meten (meer zuurstofrijk bloed gaat naar actieve
hersengebieden)
Geeft graduele potentialen van veel neuronen weer doordat er elektroden op de schedel
EEG
worden geplakt
Een CT-scan is een driedimensionaal beeld, dat gebruikt kan worden voor het lokaliseren van
CT hersentumoren en -schade, waarbij een röntgenstraal onder verschillende hoeken door de
schedel wordt gestuurd
= Deep Brain Stimulation
Hiermee kun je hersengebieden stimuleren. Je kunt aanjagende gebieden stimuleren om de
DBS
activiteit te verhogen, maar ook remmende gebieden om de activiteit te verminderen
Kan ingezet worden bij depressie, Parkinson, epilepsie en OCD
= Proces waarbij functies zich voornamelijk aan één kant van de hersenen gelokaliseerd worden
Links > Taal
Rechts > Visueel-ruimtelijk
De hersenen van mannen zijn meer gelateraliseerd dan de hersenen van vrouwen, doordat er
meer verbindingen van voor naar achter en vice versa zijn dan tussen de hersenhelften
Lateralisatie
Mannen > Connectiviteit tussen perceptie en gecoördineerde actie, wat leidt tot snellere
en nauwkeurigere prestaties bij motorische en ruimtelijke taken
Vrouwen > Connectiviteit tussen analytische en intuïtieve verwerking van communicatie,
wat leidt tot betere prestaties op verbale, aandachts- en sociale cognitietests
Bij het leren en uitleg hebben mannen meer aan plaatjes en vrouwen meer aan tekst
Verbinden de twee hersenhelften
Commissurale paden
Bestaat onder andere uit de corpus callosum, anterior commissuur en de hippocampus (fornix)
Een van de commisurale paden die de twee hersenhelften verbindt
Schade (> commissurotomie):
- Een bevel komt binnen en wordt begrepen in de linkerhersenhelft, dit commando kan niet
naar de rechterhersenhelft om de linkerhand te bewegen (apraxie)
- Een geur die door het rechter neusgat wordt geroken, kan niet worden benoemd. Wel kan
het voorwerp dat geroken is door het rechterneusgat, gepakt worden door de linkerhand
- Een voorwerp in de linkerhand kan niet benoemd worden
Corpus callosum - Kan niet geblinddoekt met beide handen dezelfde vorm maken
- Taal dat links wordt gepresenteerd, kan niet begrepen en gelezen worden
- Complexe visuele informatie die rechts wordt gepresenteerd, wordt niet goed verwerkt en
complexe figuren, zoals een geometrisch ontwerp, kunnen niet gekopieerd worden met
rechts (acopie)
- Niet kunnen schrijven (agrafie) met links
- Beiden handen kunnen niet samenwerken
- Geluid gepresenteerd aan de linkerkant gaat naar rechts en vice versa
Agonist Bevordert de neurotransmissie
Hindert de neurotransmissie (een competitieve antagonist blokkeert bijvoorbeeld receptoren)
- Bètablokkers worden gebruikt als adrenerge receptorantagonist bij hart- en vaatziekten
Antagonist
- Antipsychotica worden gebruikt als dopaminereceptorantagonisten (schizofrenie, manie)
Dit remt ook de creativiteit en het initiatief nemen
Er is een hogere doses van de stof nodig om hetzelfde effect te krijgen, door constant herhaald
gebruik
Tolerantie Metabolische > Meer enzymen voor de afbraak, het lichaam metaboliseert de stof sneller
Cellulaire > Activiteit van neuronen wordt aangepast om de effect te minimaliseren
Aangeleerde > Leren omgaan met
Verhoogde respons op een gelijke doses dat zich ontwikkelt bij incidenteel gebruik
Sensibilisatie Sensibilisatie voor stress draagt bij aan depressie
Morfinegebruik zorgt zowel voor tolerantie als sensibilisatie > Gevaar voor overdosis/dood
