Zelfbeschikking beginsel
- recht op onaantastbaarheid van het lichaam
- recht op eerbiediging van persoonlijke levenssfeer
- recht op zelfmanipulatie
Recht op gezondheidszorg
- waarborgen kwaliteit en toegankelijkheid
Wet BIG
doel: bevorderen en bewaken van de kwaliteit van beroepsuitoefening. En de bescherming
van publiek tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen door beroepsbeoefenaren.
Lichte regeling (verzorgende, diëtist, logopediste)
- beschermende opleidingstitel
- GEEN BIG-register, GEEN tuchtrecht
Zware regeling (artsen, verpleegkundigen, apothekers, verloskundigen)
- beschermende beroepstitel
- BIG-register, tuchtrecht
- voorbehouden handelingen
Wet WGBO (wet op de geneeskundige behandelovereenkomst)
- bescherming van in afhankelijke positief kwetsbare patiënt
- overeenkomst tussen burgers zoals: informed consent, inzage dossier, beroepsgeheim|
Informed consent (informatie en toestemming)
- informatie -> begrijpelijk, moet worden begrepen
- toestemming -> moet gevolgen kunnen overzien van besluit, moet besluit kunnen nemen
Therapeutische exceptie
- onthouden van informatie door zorgverlener aan patiënt
- zeldzaam, zeer uitzonderlijk
- collegiaal overleg vereist
- alleen als informatie “kennelijk ernstig nadeel” voor patiënt zal opleveren
- schriftelijk goed vastleggen
- inzagerecht wordt niet beperkt door therapeutische exceptie
Minderjarige en WGBO
- vanaf 18 jaar meerderjarig en handelingsbekwaam
- jonger dan 18 jaar minderjarig en handelingsonbekwaam
WGBO -> uitzondering
onder de 12 jaar -> informatie + toestemming ouders
van 12 tot 16 jaar -> informatie + dubbele toestemming
16 jaar en ouder -> informatie + toestemming patiënt
Doorbreken van beroepsgeheim
1. Toestemming van de patiënt zelf
, 2. Wettelijke voorschrift -> wetgever is terughoudend
3. Conflict van plichten -> afweging door zwijg plichtige zelf
4. Zwaarwegende omstandigheden -> handhaving beroepsgeheim schaadt een ander
zwaarwegend belang
Schending van beroepsgeheim
Opzettelijk -> wetboek van strafrecht (max 1 jaar gevangenisstraf of geldboete van €20.500)
Schuldig of nalatig schenden -> tuchtrecht (wet BIG)
Beroepsgeheim: meldcode plicht
Hoofdregel blijft om ouders te betrekken en te informeren
Nadeel meldingsplicht:
- ouders vermijden zorgverlening
- er wordt te veel gemeld om te voorkomen dat mogelijk niet voldaan wordt aan de plicht
De psychiatrische patiënt
1. Niet altijd in staat hun wil te bepalen
2. Niet altijd in staat toestemming te geven voor opname op behandeling
3. Kwetsbaar omdat psychiatrische ziekte van invloed kan zijn op wilsbekwaamheid
4. kunnen tegen hun wil worden opgenomen
5. Kunnen onderworpen worden aan gedwongen behandelingen
Iemand is wilsonbekwaam als hij:
- informatie niet kan begrijpen en afwegen
- niet begrijpt wat de gevolgen van zijn besluit zijn
- en/of geen besluit kan nemen
Wet BOPZ (bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen)
Doel: bescherming van het individu, vrijheid staat voorop. En het vastleggen criteria en
procedures.
Inbreuk op recht op vrijheid en zelfbeschikking
Voorwaarde om inbreuk te rechtvaardigen: gevaar criterium
- gevaar, onmiddellijk of dreigend
- geestesstoornis
- causaal verband = de geestelijke stoornis is de oorzaak van het gevaar
- geen alternatief dan opname (ultimum remedium criterium)
-geen bereidheid tot opname (bereidheidscriterium)
WVGGZ (vervanging wet BOPZ)
Doel: zoveel mogelijk vrijwillige ggz aanbieden, verplichte opnames zoveel mogelijk
voorkomen, zorg richt zich op rehabilitatie
Wet kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg ->waarborgen kwaliteit zorgproces
- recht op onaantastbaarheid van het lichaam
- recht op eerbiediging van persoonlijke levenssfeer
- recht op zelfmanipulatie
Recht op gezondheidszorg
- waarborgen kwaliteit en toegankelijkheid
Wet BIG
doel: bevorderen en bewaken van de kwaliteit van beroepsuitoefening. En de bescherming
van publiek tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen door beroepsbeoefenaren.
Lichte regeling (verzorgende, diëtist, logopediste)
- beschermende opleidingstitel
- GEEN BIG-register, GEEN tuchtrecht
Zware regeling (artsen, verpleegkundigen, apothekers, verloskundigen)
- beschermende beroepstitel
- BIG-register, tuchtrecht
- voorbehouden handelingen
Wet WGBO (wet op de geneeskundige behandelovereenkomst)
- bescherming van in afhankelijke positief kwetsbare patiënt
- overeenkomst tussen burgers zoals: informed consent, inzage dossier, beroepsgeheim|
Informed consent (informatie en toestemming)
- informatie -> begrijpelijk, moet worden begrepen
- toestemming -> moet gevolgen kunnen overzien van besluit, moet besluit kunnen nemen
Therapeutische exceptie
- onthouden van informatie door zorgverlener aan patiënt
- zeldzaam, zeer uitzonderlijk
- collegiaal overleg vereist
- alleen als informatie “kennelijk ernstig nadeel” voor patiënt zal opleveren
- schriftelijk goed vastleggen
- inzagerecht wordt niet beperkt door therapeutische exceptie
Minderjarige en WGBO
- vanaf 18 jaar meerderjarig en handelingsbekwaam
- jonger dan 18 jaar minderjarig en handelingsonbekwaam
WGBO -> uitzondering
onder de 12 jaar -> informatie + toestemming ouders
van 12 tot 16 jaar -> informatie + dubbele toestemming
16 jaar en ouder -> informatie + toestemming patiënt
Doorbreken van beroepsgeheim
1. Toestemming van de patiënt zelf
, 2. Wettelijke voorschrift -> wetgever is terughoudend
3. Conflict van plichten -> afweging door zwijg plichtige zelf
4. Zwaarwegende omstandigheden -> handhaving beroepsgeheim schaadt een ander
zwaarwegend belang
Schending van beroepsgeheim
Opzettelijk -> wetboek van strafrecht (max 1 jaar gevangenisstraf of geldboete van €20.500)
Schuldig of nalatig schenden -> tuchtrecht (wet BIG)
Beroepsgeheim: meldcode plicht
Hoofdregel blijft om ouders te betrekken en te informeren
Nadeel meldingsplicht:
- ouders vermijden zorgverlening
- er wordt te veel gemeld om te voorkomen dat mogelijk niet voldaan wordt aan de plicht
De psychiatrische patiënt
1. Niet altijd in staat hun wil te bepalen
2. Niet altijd in staat toestemming te geven voor opname op behandeling
3. Kwetsbaar omdat psychiatrische ziekte van invloed kan zijn op wilsbekwaamheid
4. kunnen tegen hun wil worden opgenomen
5. Kunnen onderworpen worden aan gedwongen behandelingen
Iemand is wilsonbekwaam als hij:
- informatie niet kan begrijpen en afwegen
- niet begrijpt wat de gevolgen van zijn besluit zijn
- en/of geen besluit kan nemen
Wet BOPZ (bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen)
Doel: bescherming van het individu, vrijheid staat voorop. En het vastleggen criteria en
procedures.
Inbreuk op recht op vrijheid en zelfbeschikking
Voorwaarde om inbreuk te rechtvaardigen: gevaar criterium
- gevaar, onmiddellijk of dreigend
- geestesstoornis
- causaal verband = de geestelijke stoornis is de oorzaak van het gevaar
- geen alternatief dan opname (ultimum remedium criterium)
-geen bereidheid tot opname (bereidheidscriterium)
WVGGZ (vervanging wet BOPZ)
Doel: zoveel mogelijk vrijwillige ggz aanbieden, verplichte opnames zoveel mogelijk
voorkomen, zorg richt zich op rehabilitatie
Wet kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg ->waarborgen kwaliteit zorgproces
