Samenvatting Cijfers lezen bloktoets 1.1

OWG taak 10, cijfers spreken
Hoofdstuk 2 gegevens verwerven: meten. (2.1 t/m 2.5)
Objecten: onderzoekseenheden
Variabelen: kenmerken waarin objecten kunnen verschillen. -> alleen relevante variabelen.
Meetwaarden op de variabelen: eigenschappen van afzonderlijke objecten,
onderzoekgegevens. -> alleen relevante waarden.

Richting in de samenhang: de ene variabele beïnvloed de andere en niet omgekeerd.
Bijvoorbeeld geslacht -> gewicht.

Onafhankelijke variabele: de variabele die geacht wordt te beïnvloeden.
Afhankelijke variabele: de andere variabele wordt beïnvloed, hangt er kennelijk van af.

Waarde toekennen: liniaal gebruiken en hierdoor aan een object een waarde toevoegen op
de variabele -> lengte.

Meetinstrument: middel dat je gebruikt om een variabele te meten. (bijv. liniaal,
thermostaat, weegschaal etc.)

Definiëren: het vastleggen van de betekenis van een begrip.

Operationele definitie: omschrijft een begrip door de handelingen die je moet verrichten
en/of de criteria die je moet hanteren om te bepalen in hoeverre van dat begrip sprake is.
Het operationeel definiëren van een variabele wordt meestal kortweg operationaliseren
genoemd: de definitie zelf operationalisatie.

Driedeling doel: onderzoekgegevens
 Interpreteer-baar
 Onderling vergelijkbaar
 Herhaalbaar

Indirecte wijze: wanneer een variabele niet direcft waarneembaar is, moet deze op indirecte
wijze worden gemeten. Dit gebeurt met behulp van andere variabelen -> indicatorvariabelen
(indicatoren).

Noemer: Datgene wat in een breuk onder de streep staat.

Keuze van noemer: in veel situaties is er meer dan een noemer denkbaar en moet je kiezen
hoe je het uitdrukt.

Vrij in het bepalen van de noemer, maar de keuze kan tot verwarring en fouten leiden ->
noemer problemen.

, Variabele-zoals-bedoeld: een onderzoeker heeft met de variabelen van zijn probleemstelling
een bepaalde bedoeling. Voordat het echter zover is dat hij zijn meetresultaten kan
verwerken vinden er een paar vertaalslagen plaats:


Variabele-zoals-
bedoeld



Indicatoren



Operationalisatie


Variabele-zoals-
gemeten


Het geheel van mogelijke meetwaarden van een bepaalde variabele -> schaal
Schaalwaarden kunnen woorden en getallen zijn.

Meetniveau:
1. Nominale schaal: als de waarden van een variabele in feite alleen maar namen zijn.
(nomen=naam).
2. Ordinale schalen: als de schaalwaarden een volgorde met betekenis kennen (ordo =
orde). (bijv Vmbo-Havo-Mbo-Vwo-Hbo-Wo).
3. Intervalschalen: meetwaarden van elkaar aftrekken en dat verschil vergelijken met
andere verschillen tussen meetwaarden. (water van 80 en 60 graden schillen
evenveel als 40 graden en 20 graden). -> kent geen natuurlijk nulpunt.
4. Ratioschalen: wel een natuurlijk nulpunt, afstand, gewicht, tijdsduur en snelheid. Het
gevolg van het bestaan van een natuurlijk nulpunt is dat de verhouding = ratio tussen
meetwaarden kan worden berekend. (meetwaarden kun je door elkaar delen).

Er is sprake van hoge en lage meetniveaus. Echt niveau neemt toe van de nominale schaal
tot en met de ratioschaal. Overigens kun je meetwaarden altijd terugbrengen naar een lager
niveau. Zo kun je de gegevens van lengtemetingen op rationiveau indelen in kort,
middellang en lang, waardoor een ordinale (lagere) indelen ontstaat. Het omgekeerde is niet
mogelijk: je kunt van een nominale meting nooit meer een ordinale maken.

Continue variabele: is sprake van als er in theorie oneindig veel meetwaarden zijn. Tussen
twee meetwaarden zijn dan altijd weer andere meetwaarden denkbaar. (20 en 21 -> 20,3)
Discrete variabele: als tussen bepaalde meetwaarden geen andere waarden meer kunnen
liggen en de meetwaarden dus als het ware alleen staps of trapgewijs kunnen worden
doorlopen (geslacht, aantal kinderen, opleidingen).