Organisatiekunde
Strategie – 7s model
Micro-omgeving
- 7s model - om na te denken over de prestaties van de organisatie; te
sturen in de beste resultaten. De factoren moeten elkaar ondersteunen
- Harde elementen: tastbaar, zijn te beschrijven of in een schema te
zetten (Strategie, Structuur, Systemen)
- Zachte elementen: laten de menselijke kant van de organisatie zien
(Stijl van management, Staf, Sleutelvaardigheden)
Strategie
Wat wil een organisatie doen om haar doelstellingen te realiseren?
Strategisch management = afstemming met de omgeving:
- Klassieke benadering: strategisch management = strategische
planning (balans tussen middelen, sterktes en zwaktes VS kansen
en bedreigingen die de organisatie tegenkomt)
- Moderne benadering: strategisch management = strategisch
denken (in staat visie in de praktijk te brengen)
Strategie is afhankelijk van:
Marktaandeel Mate van turbulentie Expansie
1. Marktleider 1. Immunificatie (immuun)
2. Uitdager 2. Adaptie (aanpassing)
3. Volger 3. Manipulatie
4. Specialisten 4. Innovatie
Strategieën marktleider
- Positieverbetering – vesting opbouwen rondom product
- Flankaanval – concurrentie aanvallen
- Mobiliteitsverhoging – mobiliteit te verhogen rondom onderneming
Strategieën uitdagers
- Marktleider frontaal aanvallen – aanval openen op sterke punten marktleider
- Marktleider in de flank aanvallen – hanteren van eigen sterke punten bij de aanval
- Marktleider omcirkelen – veelheid van fronten aanvallen
- Marktleider aanvallen via omweg – aangaan van concurrentie op andere markten
- Guerrillastrategie – korte aanvallen op verschillende punten uit evenwicht brengen
Strategieën volgers
- Volgen van het beleid van de marktleider
- Volgen van het beleid met enige afstand
- Volgen van het beleid op selectieve wijze
Immunificatie = niet vatbaar maken tegen kwetsbare factoren. Diversificeren is dan een optie;
nieuwe markten, nieuwe producten penetreren = risicospreiding
1
, Adaptatie = flexibiliteit van de organisatie door aanpassing.
Manipulatie = gedeeltelijk terugwinnen van de beïnvloedingsmogelijkheden die organisaties in het
verleden zijn kwijtgeraakt.
Innovatie = flexibiliteit en innovatie.
Expansiestrategieën
Marktpenetratie: organisatie probeert in bestaande markt, met bestaand product het
marktaandeel te vergroten
Productontwikkeling: nieuwe productontwikkeling, op bestaande markt
Marktontwikkeling: bestaand product, op een nieuwe markt
Diversificatie: nieuwe producten, op nieuwe markten
Veelvoorkomende problemen, onvoldoende:
- Betrokkenheid medewerkers & management
- Kennis van en voorbereiding op strategisch management
- Expliciet maken van strategie
- Ondersteuning van informatiesystemen
- Inzicht in invloed van snel veranderde omgeving
= Oplossing is goede communicatie!
Kritische kanttekeningen van Mintzberg bij klassieke benadering
Strategie kun je nooit plannen (creativiteit wordt beperkt)
Scheiding tussen denken en doen
Menselijke intuïtie is niet volledig te formaliseren
Nieuwe benadering – Hamel & Prahalad
‘Strategische intentie’ = obsessie marktleider te worden binnen
10 jaar
‘Strategy as stretch’ = mismatch aspiraties onderneming en
toereikendheid huidige middelen
Structuur
De verdeling van taken, bevoegdheden en
verantwoordelijkheden en de onderlinge relaties. De
structuur komt tot stand door een overeenstemming van
een aantal eigenschappen van de organisatie =
configuraties.
Organisatieschema’s
Hoe formeel de taken onderling verdeeld zijn, hoe de gezag verdeling is.
Lijnorganisatie: bevel-verdeling vind uitsluitend
verticaal plaats, strikte hiërarchie tussen leider en
ondergeschikte (eenheid van bevel)
Matrixorganisatie: specialisten worden op een
tijdelijk project gezet. Resterende tijd werken ze
op de normale afdelingen
2
Strategie – 7s model
Micro-omgeving
- 7s model - om na te denken over de prestaties van de organisatie; te
sturen in de beste resultaten. De factoren moeten elkaar ondersteunen
- Harde elementen: tastbaar, zijn te beschrijven of in een schema te
zetten (Strategie, Structuur, Systemen)
- Zachte elementen: laten de menselijke kant van de organisatie zien
(Stijl van management, Staf, Sleutelvaardigheden)
Strategie
Wat wil een organisatie doen om haar doelstellingen te realiseren?
Strategisch management = afstemming met de omgeving:
- Klassieke benadering: strategisch management = strategische
planning (balans tussen middelen, sterktes en zwaktes VS kansen
en bedreigingen die de organisatie tegenkomt)
- Moderne benadering: strategisch management = strategisch
denken (in staat visie in de praktijk te brengen)
Strategie is afhankelijk van:
Marktaandeel Mate van turbulentie Expansie
1. Marktleider 1. Immunificatie (immuun)
2. Uitdager 2. Adaptie (aanpassing)
3. Volger 3. Manipulatie
4. Specialisten 4. Innovatie
Strategieën marktleider
- Positieverbetering – vesting opbouwen rondom product
- Flankaanval – concurrentie aanvallen
- Mobiliteitsverhoging – mobiliteit te verhogen rondom onderneming
Strategieën uitdagers
- Marktleider frontaal aanvallen – aanval openen op sterke punten marktleider
- Marktleider in de flank aanvallen – hanteren van eigen sterke punten bij de aanval
- Marktleider omcirkelen – veelheid van fronten aanvallen
- Marktleider aanvallen via omweg – aangaan van concurrentie op andere markten
- Guerrillastrategie – korte aanvallen op verschillende punten uit evenwicht brengen
Strategieën volgers
- Volgen van het beleid van de marktleider
- Volgen van het beleid met enige afstand
- Volgen van het beleid op selectieve wijze
Immunificatie = niet vatbaar maken tegen kwetsbare factoren. Diversificeren is dan een optie;
nieuwe markten, nieuwe producten penetreren = risicospreiding
1
, Adaptatie = flexibiliteit van de organisatie door aanpassing.
Manipulatie = gedeeltelijk terugwinnen van de beïnvloedingsmogelijkheden die organisaties in het
verleden zijn kwijtgeraakt.
Innovatie = flexibiliteit en innovatie.
Expansiestrategieën
Marktpenetratie: organisatie probeert in bestaande markt, met bestaand product het
marktaandeel te vergroten
Productontwikkeling: nieuwe productontwikkeling, op bestaande markt
Marktontwikkeling: bestaand product, op een nieuwe markt
Diversificatie: nieuwe producten, op nieuwe markten
Veelvoorkomende problemen, onvoldoende:
- Betrokkenheid medewerkers & management
- Kennis van en voorbereiding op strategisch management
- Expliciet maken van strategie
- Ondersteuning van informatiesystemen
- Inzicht in invloed van snel veranderde omgeving
= Oplossing is goede communicatie!
Kritische kanttekeningen van Mintzberg bij klassieke benadering
Strategie kun je nooit plannen (creativiteit wordt beperkt)
Scheiding tussen denken en doen
Menselijke intuïtie is niet volledig te formaliseren
Nieuwe benadering – Hamel & Prahalad
‘Strategische intentie’ = obsessie marktleider te worden binnen
10 jaar
‘Strategy as stretch’ = mismatch aspiraties onderneming en
toereikendheid huidige middelen
Structuur
De verdeling van taken, bevoegdheden en
verantwoordelijkheden en de onderlinge relaties. De
structuur komt tot stand door een overeenstemming van
een aantal eigenschappen van de organisatie =
configuraties.
Organisatieschema’s
Hoe formeel de taken onderling verdeeld zijn, hoe de gezag verdeling is.
Lijnorganisatie: bevel-verdeling vind uitsluitend
verticaal plaats, strikte hiërarchie tussen leider en
ondergeschikte (eenheid van bevel)
Matrixorganisatie: specialisten worden op een
tijdelijk project gezet. Resterende tijd werken ze
op de normale afdelingen
2