Gerechtelijk recht
BEGRIPSOMSCHRIJVING
art. 6 EVRM (fundamentele rechten, geen enkele uitzondering mogelijk)
gerechtelijk recht = rechtsregels met betrekking tot de effectuering van
materieelrechtelijke aanspraken
MATERIEEL RECHT GERECHTELIJK RECHT
Notities:
Materieel waar iets mee mis is, er wordt niet gedaan wat er zou moeten gedaan worden.
(verbintenissenrecht: koop-verkoop) (bv niet betaalt)
Ik ga er voor zorgen dat het toch wordt nageleefd. (procedure opstarten bv)
Ingrijpen in vermogen, geld weghalen bij iemand.
Art. 6 EVRM: Iedere burger heeft het fundamenteel recht, als hij een geschil heeft een
jurisdictionele oplossing te krijgen. GEEN UITZONDERING!
BRONNEN
Internationale regels
- verdragen: art. 6 EVRM
- Europese verordeningen: Brussel I bis (2012)
Grondwet: rechterlijke macht + fundamentele waarborgen
Gerechtelijk Wetboek (Ger.W.):
- historiek – 1967
- Charles Van Reepinghen
- Innovaties
- wijzigingen:
Wet 3 augustus 1992
Wet 26 april 2007
gerechtelijke hervorming 2014
Potpourri I VII 2015 – 2018
Notities:
Volgorde bronnen: internationale regels gaan altijd boven nationale regels.
(smeltkaasarrest Hof van Cassatie)
Hoe gaan we om met elkaars uitspraken: bv: iemand komt binnen met een vonnis dat
uitgesproken is in nederland, griekenland,… hoe gaan we hiermee om?
Beslag leggen op goed van iemand die huis heeft in België, maar veroordeelt is in
Griekenland voor de betaling van een som geld. Kan Griekse eiser naar België
komen en beslag leggen op huis? Nemen we alles aan? Hoe omgaan met Belgisch
vonnis: bv nederlander veroordeler voor het betalen van een som geld. Daarom
europsese regels! Het kan!
, Grondwet: hoven en rechtbanken.
Formulieren procesrecht: soort kast met bakjes, schuifjes. Eis instellen? In welk bakje
moet ik zijn? Eisen uitnemen. Iedere eis noemde men een actio. Verweren: hetzelfde,
allemaal bakjes. Daaruit een bepaald verweermiddel nemen. Ieder verweer noemde
men exceptio. Combinatie kan.
BASISBEGINSELEN
Grondrechten: recht van verdediging
Toegang tot het gerecht: art. 6 EVRM
Onafhankelijk en onpartijdig gerecht
Eerlijk en openbaar proces
Tegenspraak
- Mogelijkheid
- op elk moment proces
- soms kan het niet
Procesgelijkheid
Partijautonomie
Notities:
Vroeger alles achter gesloten deuren.
Tegenspraak: woord en wederwoord
Sleutel van het succes (Burgerlijke procedure!!)
Ten allen tijde de kans hebben om u te verweren. Moet niet, mar je mag.
Bij verstek veroordelen: veroordeelde is zelf niet aanwezig.
Ieder bewijsstuk dat ik aan de rechter wil geven, moet ik eerst aan de tegenpartij
laten zien en moet dit goedkeuren.
Beide partijen zijn aanwezig.
Partijen weten perfect van elkaar wat ze gaan zeggen.
Bewarend beslag: ik neem iets in beslag, waar ik niets meer mee kan doen. Enkel
om te bewaren. Ik heb een eis van iemand, moet geld hebben, maar heb nog geen
vonnis want moet hem nog dagvaarden. Ben bang dat wanneer ik hem dagvaart
binnen X aantal tijd, ik niets meer heb. Als ik nog een half jaar moet wachten, heb ik
misschien niets meer. (bv hij mag geen huis verkopen, aan zijn rekeningen komen,
…) toestemming krijgen van de beslagrechter.
Het wordt bevroren: freezing order. Om bewarend beslag te vragen, wordt er geen
tegenspraak gevoerd. Kan geen tegenspraak gevoerd worden.
Partijen staan op gelijk niveau. Dezelfde mogelijkheden. (Burgerlijk procesrecht)
(wapengelijkheid). Lukt niet altijd.
, De grenzen van het geschil bepalen, wie stuurt het geschil? Partijen sturen het
geschil. Zij bepalen voor een groot stuk hoe een procedure verloopt.
Bv: iemand lijdt schade. Stapt naar rechter: tegenpartij aansprakelijk en je vraagt
schadenvergoeding van 20.000 euro. Rechter kan zeggen: “geen sprake van
aansprakelijkheid”, “indd er is sprake van aansprakelijkheid, maar geen 20.000 euro,
maar 10.000 (een deel afwijzen)”, “indd er is sprake van aansprakelijkheid, je hebt
recht op 20.000 euro.”
De rechter kan NIET zeggen: “20.000 euro is wat weinig, je hebt recht op meer dan
20.000 euro.”
AMBTSHALVE kan dit wel.
RECHT:
aanvullend recht
dwingend recht
>zuiver dwingend recht
>openbare orde
Notities:
Partijenautonomie: partijen staan aan het stuur van de procedure. Zij bepalen hoe het
verloopt, niet de rechter. Hij kan alleen maar aggeren op datgene wat de partijen hem
brengen.
Aanvullend recht: vb huur-verhuur
Dwingend recht: bescherming. Enkel vergroten, niet verkleinen.
Openbare orde: sommige regels zo belangrijk dat je er nooit van mag afwijken.
Soms hele rechtstak van openbare orde bv: het integrale arbeidsrecht. Omdat men
vond dat ongelijkheid tussen contractpartijen te groot was. Strafrecht is integraal van
openbare orde (vb moord van een man, waarbij de moordenaar hem opeet. Hier was
een contract over gesloten)
Ontoelaatbaarheid (schema): ik heb een materieel recht, er is iets mis aan.
(materieel recht is geschonden). Dan rechtsvordering (= de kans krijgen om naar de
rechter te stappen, moet niet maar mag). Ga ik effectief naar de rechter? Dan stel ik
, een eis. Eis heeft link met geschonden materieel recht. Kan niet link rechtstreeks
leggen, moet altijd via rechtvordering. Rechter gaat vraag stellen: heeft die wel een
rechtsvordering als basis (3 hoek volgen (schema)). Geen rechtsvordering? Geen eis
stellen eis is ontoelaatbaar.
KENMERKEN RECHTSVORDERING
facultatief
- nooit verplicht
openbare orde
- geen overeenkomsten
doelgebonden
- procesrechtmisbruik (art. 780bis Ger.W.)
Notities:
Misbruik van procesrecht: bv vertragen. Je weet dat je moet betalen, je gaat dit
uitstellen. Procedure beginnen voor niks, om het andere proces te vertragen =
procesmisbruik.
EXCEPTIE VAN ONTOELAATBAARHEID
Algemene toelaatbaarheidsvereisten:
1. rechtspersoonlijkheid en handeiingsbekwaamheid
- art. 703 Ger.W.: feitelijke vereniging ingeschreven in het KBO kan wel
optreden (via lasthebber)
Notities:
moet er zijn zowel voor de eiser als de verweerder
Rechtspersoonlijkheid: wij zijn allemaal fysische personen, mensen. Op een
bepaald ogenblik collectiviteiten ook als een rechtspersoon te zien. (Vennootschap is
ook een rechtspersoon.)
Handelingsbekwaamheid: niet handelingsbekwaam? Niet optreden als eiser of
verweerder. Iedereen is in principe handelingsbekwaam. Iemand die
handelingsonbekwaam is heeft dit oftewel verloren of heeft dit nog niet gekregen.
EXCEPTIE VAN ONTOELAATBAARHEID
Algemene toelaatbaarheidsvereisten:
(art. 17en 18 Ger.W.)
2. hoedanigheid
- formele en materiele procespartij
Notities:
hoedanigheid: alleen ik kan MIJN rechten opvorderen. Ik kan niet de rechten van
iemand anders opvorderen. (ten aanzien van de schuldenaar van mijn rechten)
BEGRIPSOMSCHRIJVING
art. 6 EVRM (fundamentele rechten, geen enkele uitzondering mogelijk)
gerechtelijk recht = rechtsregels met betrekking tot de effectuering van
materieelrechtelijke aanspraken
MATERIEEL RECHT GERECHTELIJK RECHT
Notities:
Materieel waar iets mee mis is, er wordt niet gedaan wat er zou moeten gedaan worden.
(verbintenissenrecht: koop-verkoop) (bv niet betaalt)
Ik ga er voor zorgen dat het toch wordt nageleefd. (procedure opstarten bv)
Ingrijpen in vermogen, geld weghalen bij iemand.
Art. 6 EVRM: Iedere burger heeft het fundamenteel recht, als hij een geschil heeft een
jurisdictionele oplossing te krijgen. GEEN UITZONDERING!
BRONNEN
Internationale regels
- verdragen: art. 6 EVRM
- Europese verordeningen: Brussel I bis (2012)
Grondwet: rechterlijke macht + fundamentele waarborgen
Gerechtelijk Wetboek (Ger.W.):
- historiek – 1967
- Charles Van Reepinghen
- Innovaties
- wijzigingen:
Wet 3 augustus 1992
Wet 26 april 2007
gerechtelijke hervorming 2014
Potpourri I VII 2015 – 2018
Notities:
Volgorde bronnen: internationale regels gaan altijd boven nationale regels.
(smeltkaasarrest Hof van Cassatie)
Hoe gaan we om met elkaars uitspraken: bv: iemand komt binnen met een vonnis dat
uitgesproken is in nederland, griekenland,… hoe gaan we hiermee om?
Beslag leggen op goed van iemand die huis heeft in België, maar veroordeelt is in
Griekenland voor de betaling van een som geld. Kan Griekse eiser naar België
komen en beslag leggen op huis? Nemen we alles aan? Hoe omgaan met Belgisch
vonnis: bv nederlander veroordeler voor het betalen van een som geld. Daarom
europsese regels! Het kan!
, Grondwet: hoven en rechtbanken.
Formulieren procesrecht: soort kast met bakjes, schuifjes. Eis instellen? In welk bakje
moet ik zijn? Eisen uitnemen. Iedere eis noemde men een actio. Verweren: hetzelfde,
allemaal bakjes. Daaruit een bepaald verweermiddel nemen. Ieder verweer noemde
men exceptio. Combinatie kan.
BASISBEGINSELEN
Grondrechten: recht van verdediging
Toegang tot het gerecht: art. 6 EVRM
Onafhankelijk en onpartijdig gerecht
Eerlijk en openbaar proces
Tegenspraak
- Mogelijkheid
- op elk moment proces
- soms kan het niet
Procesgelijkheid
Partijautonomie
Notities:
Vroeger alles achter gesloten deuren.
Tegenspraak: woord en wederwoord
Sleutel van het succes (Burgerlijke procedure!!)
Ten allen tijde de kans hebben om u te verweren. Moet niet, mar je mag.
Bij verstek veroordelen: veroordeelde is zelf niet aanwezig.
Ieder bewijsstuk dat ik aan de rechter wil geven, moet ik eerst aan de tegenpartij
laten zien en moet dit goedkeuren.
Beide partijen zijn aanwezig.
Partijen weten perfect van elkaar wat ze gaan zeggen.
Bewarend beslag: ik neem iets in beslag, waar ik niets meer mee kan doen. Enkel
om te bewaren. Ik heb een eis van iemand, moet geld hebben, maar heb nog geen
vonnis want moet hem nog dagvaarden. Ben bang dat wanneer ik hem dagvaart
binnen X aantal tijd, ik niets meer heb. Als ik nog een half jaar moet wachten, heb ik
misschien niets meer. (bv hij mag geen huis verkopen, aan zijn rekeningen komen,
…) toestemming krijgen van de beslagrechter.
Het wordt bevroren: freezing order. Om bewarend beslag te vragen, wordt er geen
tegenspraak gevoerd. Kan geen tegenspraak gevoerd worden.
Partijen staan op gelijk niveau. Dezelfde mogelijkheden. (Burgerlijk procesrecht)
(wapengelijkheid). Lukt niet altijd.
, De grenzen van het geschil bepalen, wie stuurt het geschil? Partijen sturen het
geschil. Zij bepalen voor een groot stuk hoe een procedure verloopt.
Bv: iemand lijdt schade. Stapt naar rechter: tegenpartij aansprakelijk en je vraagt
schadenvergoeding van 20.000 euro. Rechter kan zeggen: “geen sprake van
aansprakelijkheid”, “indd er is sprake van aansprakelijkheid, maar geen 20.000 euro,
maar 10.000 (een deel afwijzen)”, “indd er is sprake van aansprakelijkheid, je hebt
recht op 20.000 euro.”
De rechter kan NIET zeggen: “20.000 euro is wat weinig, je hebt recht op meer dan
20.000 euro.”
AMBTSHALVE kan dit wel.
RECHT:
aanvullend recht
dwingend recht
>zuiver dwingend recht
>openbare orde
Notities:
Partijenautonomie: partijen staan aan het stuur van de procedure. Zij bepalen hoe het
verloopt, niet de rechter. Hij kan alleen maar aggeren op datgene wat de partijen hem
brengen.
Aanvullend recht: vb huur-verhuur
Dwingend recht: bescherming. Enkel vergroten, niet verkleinen.
Openbare orde: sommige regels zo belangrijk dat je er nooit van mag afwijken.
Soms hele rechtstak van openbare orde bv: het integrale arbeidsrecht. Omdat men
vond dat ongelijkheid tussen contractpartijen te groot was. Strafrecht is integraal van
openbare orde (vb moord van een man, waarbij de moordenaar hem opeet. Hier was
een contract over gesloten)
Ontoelaatbaarheid (schema): ik heb een materieel recht, er is iets mis aan.
(materieel recht is geschonden). Dan rechtsvordering (= de kans krijgen om naar de
rechter te stappen, moet niet maar mag). Ga ik effectief naar de rechter? Dan stel ik
, een eis. Eis heeft link met geschonden materieel recht. Kan niet link rechtstreeks
leggen, moet altijd via rechtvordering. Rechter gaat vraag stellen: heeft die wel een
rechtsvordering als basis (3 hoek volgen (schema)). Geen rechtsvordering? Geen eis
stellen eis is ontoelaatbaar.
KENMERKEN RECHTSVORDERING
facultatief
- nooit verplicht
openbare orde
- geen overeenkomsten
doelgebonden
- procesrechtmisbruik (art. 780bis Ger.W.)
Notities:
Misbruik van procesrecht: bv vertragen. Je weet dat je moet betalen, je gaat dit
uitstellen. Procedure beginnen voor niks, om het andere proces te vertragen =
procesmisbruik.
EXCEPTIE VAN ONTOELAATBAARHEID
Algemene toelaatbaarheidsvereisten:
1. rechtspersoonlijkheid en handeiingsbekwaamheid
- art. 703 Ger.W.: feitelijke vereniging ingeschreven in het KBO kan wel
optreden (via lasthebber)
Notities:
moet er zijn zowel voor de eiser als de verweerder
Rechtspersoonlijkheid: wij zijn allemaal fysische personen, mensen. Op een
bepaald ogenblik collectiviteiten ook als een rechtspersoon te zien. (Vennootschap is
ook een rechtspersoon.)
Handelingsbekwaamheid: niet handelingsbekwaam? Niet optreden als eiser of
verweerder. Iedereen is in principe handelingsbekwaam. Iemand die
handelingsonbekwaam is heeft dit oftewel verloren of heeft dit nog niet gekregen.
EXCEPTIE VAN ONTOELAATBAARHEID
Algemene toelaatbaarheidsvereisten:
(art. 17en 18 Ger.W.)
2. hoedanigheid
- formele en materiele procespartij
Notities:
hoedanigheid: alleen ik kan MIJN rechten opvorderen. Ik kan niet de rechten van
iemand anders opvorderen. (ten aanzien van de schuldenaar van mijn rechten)
