Aardrijkskunde samenvatting hoofdstuk 1
§ 1.2 meten van welvaart en welzijn
Er zijn 2 manieren om de welvaart van een land te meten:
1. De meest gebruikte maat is het Bruto Nationaal Product(bnp/hoofd). Dat is
alles wat in een jaar in een land verdiend wordt gedeeld door het aantal
inwoners. Om een vergelijking tussen landen te maken word het bnp
uitgedrukt in euro’s of in dollars. In Nederland is het Bnp/hoofd ongeveer
25000 euro en in Ivoorkust ongeveer 1100 euro. In werkelijkheid zijn de
verschillen kleiner. Daar zijn 2 redenen voor:
● De koopkracht verschilt. Koopkracht is hoeveel je in een land voor een
dollar kan krijgen.
● In Nederland werkt bijna in iedereen in de Formele Sector. Dat is als je
alles wat je verdiend opgeeft bij de belasting en het dan dus meetelt met
het bnp. Maar in arme landen werken veel meer mensen in de Informele
Sector. Dat is dat je bijvoorbeeld boer bent of schoenpoetser en je het
verdiende geld niet opgeeft bij de belasting en het dus niet meetelt met het
bnp. Hierdoor zijn de verschillen in bnp dus eigenlijk kleiner.
Formele sector Informele sector
Legaal/officieel Illegaal/ niet officieel
Belasting betalen Geen belasting betalen
Wit werk Zwart werk
2. Je kan ook welvaart meten door te kijken naar de beroepsbevolking. De
beroepsbevolking bestaat uit alle mensen die tegen betaling werken, plus de
werklozen.
Het werk dat mensen doen, wordt verdeeld in drie sectoren:
● primair ● landbouw
● mijnbouw
● visserij
● secundair ○ industrie
○ ambacht
○ bouw
● tertiair ● dienstensector
, Je kunt de wereld indelen in drie groepen landen:
● Centrumlanden. Dit zijn de meest ontwikkelde landen, zoals Singapore,
de Verenigde Staten en Nederland. Zij hebben een hoge productiviteit. Dat
wil zeggen dat de waarde van de productie per persoon hoog is. Dat komt
vooral door het gebruik van machines en moderne apparatuur.
● Semiperiferie. Dit zijn landen die al een eind op weg zijn in het
ontwikkeling, zoals Zuid-Korea, Brazilië en China. Dit zijn de groeiers. De
landbouw wordt steeds minder belangrijk, de industrie is meestal goed
ontwikkeld en de dienstensector neemt snel in betekenis toe.
● Periferie. Deze wordt gevormd door een grote groep landen waar de
landbouw de belangrijkste bron van inkomsten is. Zij hebben een laag
inkomen en spelen maar een kleine rol in de wereldhandel. De meeste
mensen in deze landen hebben minder dan twee dollar per dag te
besteden. Er liggen veel van deze arme landen in Afrika ten zuiden van de
Sahara. Ontwikkelingslanden zijn de arme landen.
wat is welvaart?
verschil Welvaart en Welzijn
welvaart= alles wat te maken heeft met geld ( manten waarin je dingen kunt kopen
die je in je dagelijks leven nodig hebt.)
welzijn = gaat over leefomstandigheden (als je naar school kan gaan, ziekenhuizen,
hoe oud je word)
materieel = alles wat je vast kan pakken zoals schoolspullen en kleding, huis , eten
immateriële = wat je niet kan vastpakken zoals je gevoel, als je gelukkig bent, als je kan
lezen en schrijven,
hoe meet je welvaart
weet je door te kijken in 2 manieren
1. BNP/hoofd = bruto nationaal product (hoofd is per inwoner)
top 5 BMP= al het geld wat in een land verdiend wordt.
1. verenigde staten (VS)
2. china
3. japan
4. duitsland
5. verenigd koninkrijk (UK) Nederland staat 17e
top 5 BMP/H = alles wat verdiend word : aantal inwoners =
1. luxemburg
2. noorwegen
3. katar
4. zwitserland
5. dener marken Nederland staat 7e
§ 1.2 meten van welvaart en welzijn
Er zijn 2 manieren om de welvaart van een land te meten:
1. De meest gebruikte maat is het Bruto Nationaal Product(bnp/hoofd). Dat is
alles wat in een jaar in een land verdiend wordt gedeeld door het aantal
inwoners. Om een vergelijking tussen landen te maken word het bnp
uitgedrukt in euro’s of in dollars. In Nederland is het Bnp/hoofd ongeveer
25000 euro en in Ivoorkust ongeveer 1100 euro. In werkelijkheid zijn de
verschillen kleiner. Daar zijn 2 redenen voor:
● De koopkracht verschilt. Koopkracht is hoeveel je in een land voor een
dollar kan krijgen.
● In Nederland werkt bijna in iedereen in de Formele Sector. Dat is als je
alles wat je verdiend opgeeft bij de belasting en het dan dus meetelt met
het bnp. Maar in arme landen werken veel meer mensen in de Informele
Sector. Dat is dat je bijvoorbeeld boer bent of schoenpoetser en je het
verdiende geld niet opgeeft bij de belasting en het dus niet meetelt met het
bnp. Hierdoor zijn de verschillen in bnp dus eigenlijk kleiner.
Formele sector Informele sector
Legaal/officieel Illegaal/ niet officieel
Belasting betalen Geen belasting betalen
Wit werk Zwart werk
2. Je kan ook welvaart meten door te kijken naar de beroepsbevolking. De
beroepsbevolking bestaat uit alle mensen die tegen betaling werken, plus de
werklozen.
Het werk dat mensen doen, wordt verdeeld in drie sectoren:
● primair ● landbouw
● mijnbouw
● visserij
● secundair ○ industrie
○ ambacht
○ bouw
● tertiair ● dienstensector
, Je kunt de wereld indelen in drie groepen landen:
● Centrumlanden. Dit zijn de meest ontwikkelde landen, zoals Singapore,
de Verenigde Staten en Nederland. Zij hebben een hoge productiviteit. Dat
wil zeggen dat de waarde van de productie per persoon hoog is. Dat komt
vooral door het gebruik van machines en moderne apparatuur.
● Semiperiferie. Dit zijn landen die al een eind op weg zijn in het
ontwikkeling, zoals Zuid-Korea, Brazilië en China. Dit zijn de groeiers. De
landbouw wordt steeds minder belangrijk, de industrie is meestal goed
ontwikkeld en de dienstensector neemt snel in betekenis toe.
● Periferie. Deze wordt gevormd door een grote groep landen waar de
landbouw de belangrijkste bron van inkomsten is. Zij hebben een laag
inkomen en spelen maar een kleine rol in de wereldhandel. De meeste
mensen in deze landen hebben minder dan twee dollar per dag te
besteden. Er liggen veel van deze arme landen in Afrika ten zuiden van de
Sahara. Ontwikkelingslanden zijn de arme landen.
wat is welvaart?
verschil Welvaart en Welzijn
welvaart= alles wat te maken heeft met geld ( manten waarin je dingen kunt kopen
die je in je dagelijks leven nodig hebt.)
welzijn = gaat over leefomstandigheden (als je naar school kan gaan, ziekenhuizen,
hoe oud je word)
materieel = alles wat je vast kan pakken zoals schoolspullen en kleding, huis , eten
immateriële = wat je niet kan vastpakken zoals je gevoel, als je gelukkig bent, als je kan
lezen en schrijven,
hoe meet je welvaart
weet je door te kijken in 2 manieren
1. BNP/hoofd = bruto nationaal product (hoofd is per inwoner)
top 5 BMP= al het geld wat in een land verdiend wordt.
1. verenigde staten (VS)
2. china
3. japan
4. duitsland
5. verenigd koninkrijk (UK) Nederland staat 17e
top 5 BMP/H = alles wat verdiend word : aantal inwoners =
1. luxemburg
2. noorwegen
3. katar
4. zwitserland
5. dener marken Nederland staat 7e
