ARGUMENTATIELEER - NOTITIES
HOOFDSTUK 1: wat is argumentatieleer
Wanneer argumenteren we?
discussie, uw visie uitleggen, overtuigen dat het een goede keuze vinden,
verduidelijken, zoeken naar bevestiging, ruzies, meningsverschillen, tijdens een
examen, sollicitatie, verschillende jobs(advocaat, verkoper, hulpverlener,
iemand in de politiek,…)
Argumentatie gebeurd ook met jezelf als je een keuze moet maken wikken en
wegen voor een beslissing
Waarom argumenteren we?
uit frustratie, uit interesse, je gelijk krijgen,…
Wanneer mensen emotioneel worden vergeet men soms te argumenteren Ze gaan
zaken betrekken die niks met de oorspronkelijke situatie te maken had.
WE ARGUMENTEREN ELKE DAG! op professioneel en privé vlak
Exponentiële toename: 3 factoren die het belang van argumenteren laten toenemen
o Opkomst massamedia en sociale media
o Politiek (Democratie = het volk aan de macht) verschillende standpunten en
opvattingen kunnen enkel gerealiseerd worden adv argumentatie.
Mensen overtuigen van jouw standpunten
Dictatuur = wordt niet geargumenteerd polariseren = tegenpolen groter
maken, tegengestelde meningen, genuanceerde meningen verdwijn.
Dit doen ze door een zondebok(=minderwaardige bevolkingsgroep) aan te duiden =
zondebokmechanisme
+ gebruik maken van propaganda = manipulatie(=iemand niet de keuze laten, in een
richting proberen te duwen) en misleiden
o Emancipatie(bewegingen) = het vrijmaken van een bepaalde
onderdrukking ontstaat vaak bij bepaalde
minderheden/minderheidsgroepen.
Voor en tegenstanders van argumentatie
o Optimistische strekking argumenteren helpt om samen te komen tot
het best mogelijke standpunt
o Pessimistische strekking argumentatie gebruiken als machtsmiddel
om gelijk te halen ook als je ongelijk hebt, dingen aan elkaar koppelen die
niks met elkaar te maken hebben om te kunnen overtuigen
Extremisten en fundamentalisten zeggen dat er maar 1 standpunt waar is.
o Bij exacte wetenschappen bestaat 1 juist antwoord wel.
Doelstellingen
o Beschrijven
, o Voorschrijven waarden en normen/ regels voorschrijven = Hoe argumenteer
je goed?
o Soorten communicatie
Persuasief/overtuigend
Ethiek gebruiken ze waarden en normen
Filosofie kritisch doordenken, waarom…/vragen naar goede argumenten
Basiselementen van communicatieproces
o Zender met bepaalde ideeën, opvattingen, standpunten
o Coderingsproces zender die zijn standpunt probeert te vertalen in een
boodschap
o Decodering ontvanger gaat
boodschap interpreteren/begrijpen
o Ontvanger
o Ruis er kan iets mis zijn met de
boodschap/codering/decodering
Voorwaarden om communicatie/argumentatie te laten slagen:
o Luisterbereidheid bij ontvanger
Als er frustratie komt omdat de andere partij niet aan het luisteren is “we
zouden het beter op een ander moment verder zetten” niet de andere
aanvallen door: “Jij bent….”
o Empathie/inlevingsvermogen (van beide gesprekspartners) In de andere zijn
schoenen gaan staan.
Bv, Taalgebruik aanpassen bv bij jongere kinderen geen moeilijkere taal
gebruiken
o Gemeenschappelijke betekeniscontext hoe verder je van elkaar afstaat qua
cultuur, standpunten,… hoe moeilijker het gaat worden om met elkaar te praten
o Afstemmen op uw doelpubliek bv volgorden argument aanpassen
Bv, Wanneer iemand helemaal niet akkoord is met jouw standpunten:
1) Begin met een gemeenschappelijk punt of met punten die de andere partij
aanhaalde die je zelf ook goed vind benoemen. Op deze manier toon je je
goede wil + toon je dat je openstaat voor de argumenten van de tegenpartij.
2) Noem een krachtig tegenargument met opeenvolgende argumenten om
uiteindelijk te eindigen met jouw standpunt.
Op deze manier zorg je ervoor dat de andere partij mee is.
Communicatie en argumentatie
DOEL
= Het standpunt van je gesprekspartner beïnvloeden De andere overtuigen.
Je wil niet alleen je visie meedelen. De bedoeling is dat het publiek ermee
instemt.
Het publiek:
o Tegen jezelf zelf-overleg
o Één persoon dialoog
, o Meerdere personen (meerdere constellaties mogelijk) spreker tegenover
auditorium, een panelgesprek,…
Universeel auditorium = Argument door de gehele mensheid kan aanvaard worden.
Specifiek auditorium = Instemming door een specifieke persoon of groep personen.
MIDDELEN:
Welke middelen om de ander te overtuigen ken jij?
Op gevoelens inspelen, zeggen dat je dat ergens gelezen/gehoord hebt,
manipulatie, veralgemenen(=Iedereen zegt dat…), geweld, omkopen =
steekpenning, propaganda, indoctrinatie (= een persoon iets laten geloven door
het heel veel te herhalen en het er in te drillen.)
! Argumenteren is het omgekeerde van manipuleren!
(Populistisch = proberen in te spelen op de opvattingen van het volk.)
!!Niet alle uitspraken zijn argumenten!!
Wat zijn echte/goede argumenten?
Wanneer je zelf redelijk bent en de andere als redelijk mens au serieux nemen.
= respecteren
Redelijk = dat we ons verstand/rede kunnen gebruiken = rationeel zijn.
EXAMENVRAAG: Leg uit dat een argument een rationele aangelegenheid moet zijn.
! Je gaat alleen argumenteren als je weet dat de andere partij ook respecteert!
Wat moet je doen als de andere partij je argumenten niet wil horen/negeren?
Aanhalen: Ik heb de indruk dat we moeite hebben om open te staan voor
elkaars standpunten…
ROL VAN HET GEVOEL
o Vaak ontstaat je standpunt vanuit je gevoelens, MAAR de argumenten moeten
wel redelijk zijn. Op een rationele manier rechtvaardigen.
o Pathetische drogreden = een argument dat geen correct argument is omdat het
overdreven emotioneel is.
o Emotionele reacties bij kritiek op standpunt Als je kritiek op een standpunt
geeft kan het dat een persoon zich persoonlijk aangevallen voelt.
BELANGRIJK!: JIJ BENT NIET JE STANDPUNT! Identificatie = Je voelt je persoonlijk
verbonden met je standpunt.
VRIJE MENINGSUITING
o Grenzen? Je mag alles zeggen, maar heb respect voor elkaar in hoe je het
zegt en kader het eventueel. Het is niet de bedoeling om iemand neer te
halen.
o Standpunt T.Beekman: We leven in een democratie dus je mag je vrije mening
uiten.
HOOFDSTUK 1: wat is argumentatieleer
Wanneer argumenteren we?
discussie, uw visie uitleggen, overtuigen dat het een goede keuze vinden,
verduidelijken, zoeken naar bevestiging, ruzies, meningsverschillen, tijdens een
examen, sollicitatie, verschillende jobs(advocaat, verkoper, hulpverlener,
iemand in de politiek,…)
Argumentatie gebeurd ook met jezelf als je een keuze moet maken wikken en
wegen voor een beslissing
Waarom argumenteren we?
uit frustratie, uit interesse, je gelijk krijgen,…
Wanneer mensen emotioneel worden vergeet men soms te argumenteren Ze gaan
zaken betrekken die niks met de oorspronkelijke situatie te maken had.
WE ARGUMENTEREN ELKE DAG! op professioneel en privé vlak
Exponentiële toename: 3 factoren die het belang van argumenteren laten toenemen
o Opkomst massamedia en sociale media
o Politiek (Democratie = het volk aan de macht) verschillende standpunten en
opvattingen kunnen enkel gerealiseerd worden adv argumentatie.
Mensen overtuigen van jouw standpunten
Dictatuur = wordt niet geargumenteerd polariseren = tegenpolen groter
maken, tegengestelde meningen, genuanceerde meningen verdwijn.
Dit doen ze door een zondebok(=minderwaardige bevolkingsgroep) aan te duiden =
zondebokmechanisme
+ gebruik maken van propaganda = manipulatie(=iemand niet de keuze laten, in een
richting proberen te duwen) en misleiden
o Emancipatie(bewegingen) = het vrijmaken van een bepaalde
onderdrukking ontstaat vaak bij bepaalde
minderheden/minderheidsgroepen.
Voor en tegenstanders van argumentatie
o Optimistische strekking argumenteren helpt om samen te komen tot
het best mogelijke standpunt
o Pessimistische strekking argumentatie gebruiken als machtsmiddel
om gelijk te halen ook als je ongelijk hebt, dingen aan elkaar koppelen die
niks met elkaar te maken hebben om te kunnen overtuigen
Extremisten en fundamentalisten zeggen dat er maar 1 standpunt waar is.
o Bij exacte wetenschappen bestaat 1 juist antwoord wel.
Doelstellingen
o Beschrijven
, o Voorschrijven waarden en normen/ regels voorschrijven = Hoe argumenteer
je goed?
o Soorten communicatie
Persuasief/overtuigend
Ethiek gebruiken ze waarden en normen
Filosofie kritisch doordenken, waarom…/vragen naar goede argumenten
Basiselementen van communicatieproces
o Zender met bepaalde ideeën, opvattingen, standpunten
o Coderingsproces zender die zijn standpunt probeert te vertalen in een
boodschap
o Decodering ontvanger gaat
boodschap interpreteren/begrijpen
o Ontvanger
o Ruis er kan iets mis zijn met de
boodschap/codering/decodering
Voorwaarden om communicatie/argumentatie te laten slagen:
o Luisterbereidheid bij ontvanger
Als er frustratie komt omdat de andere partij niet aan het luisteren is “we
zouden het beter op een ander moment verder zetten” niet de andere
aanvallen door: “Jij bent….”
o Empathie/inlevingsvermogen (van beide gesprekspartners) In de andere zijn
schoenen gaan staan.
Bv, Taalgebruik aanpassen bv bij jongere kinderen geen moeilijkere taal
gebruiken
o Gemeenschappelijke betekeniscontext hoe verder je van elkaar afstaat qua
cultuur, standpunten,… hoe moeilijker het gaat worden om met elkaar te praten
o Afstemmen op uw doelpubliek bv volgorden argument aanpassen
Bv, Wanneer iemand helemaal niet akkoord is met jouw standpunten:
1) Begin met een gemeenschappelijk punt of met punten die de andere partij
aanhaalde die je zelf ook goed vind benoemen. Op deze manier toon je je
goede wil + toon je dat je openstaat voor de argumenten van de tegenpartij.
2) Noem een krachtig tegenargument met opeenvolgende argumenten om
uiteindelijk te eindigen met jouw standpunt.
Op deze manier zorg je ervoor dat de andere partij mee is.
Communicatie en argumentatie
DOEL
= Het standpunt van je gesprekspartner beïnvloeden De andere overtuigen.
Je wil niet alleen je visie meedelen. De bedoeling is dat het publiek ermee
instemt.
Het publiek:
o Tegen jezelf zelf-overleg
o Één persoon dialoog
, o Meerdere personen (meerdere constellaties mogelijk) spreker tegenover
auditorium, een panelgesprek,…
Universeel auditorium = Argument door de gehele mensheid kan aanvaard worden.
Specifiek auditorium = Instemming door een specifieke persoon of groep personen.
MIDDELEN:
Welke middelen om de ander te overtuigen ken jij?
Op gevoelens inspelen, zeggen dat je dat ergens gelezen/gehoord hebt,
manipulatie, veralgemenen(=Iedereen zegt dat…), geweld, omkopen =
steekpenning, propaganda, indoctrinatie (= een persoon iets laten geloven door
het heel veel te herhalen en het er in te drillen.)
! Argumenteren is het omgekeerde van manipuleren!
(Populistisch = proberen in te spelen op de opvattingen van het volk.)
!!Niet alle uitspraken zijn argumenten!!
Wat zijn echte/goede argumenten?
Wanneer je zelf redelijk bent en de andere als redelijk mens au serieux nemen.
= respecteren
Redelijk = dat we ons verstand/rede kunnen gebruiken = rationeel zijn.
EXAMENVRAAG: Leg uit dat een argument een rationele aangelegenheid moet zijn.
! Je gaat alleen argumenteren als je weet dat de andere partij ook respecteert!
Wat moet je doen als de andere partij je argumenten niet wil horen/negeren?
Aanhalen: Ik heb de indruk dat we moeite hebben om open te staan voor
elkaars standpunten…
ROL VAN HET GEVOEL
o Vaak ontstaat je standpunt vanuit je gevoelens, MAAR de argumenten moeten
wel redelijk zijn. Op een rationele manier rechtvaardigen.
o Pathetische drogreden = een argument dat geen correct argument is omdat het
overdreven emotioneel is.
o Emotionele reacties bij kritiek op standpunt Als je kritiek op een standpunt
geeft kan het dat een persoon zich persoonlijk aangevallen voelt.
BELANGRIJK!: JIJ BENT NIET JE STANDPUNT! Identificatie = Je voelt je persoonlijk
verbonden met je standpunt.
VRIJE MENINGSUITING
o Grenzen? Je mag alles zeggen, maar heb respect voor elkaar in hoe je het
zegt en kader het eventueel. Het is niet de bedoeling om iemand neer te
halen.
o Standpunt T.Beekman: We leven in een democratie dus je mag je vrije mening
uiten.
