De Nederlandse Primitieven
(1425–1500)
Overzicht van de karakteristieken, periodes, kunstenaars en vergelijking met
de Italiaanse Renaissance.
Algemene Karakteristieken
Sterk realisme en naturalisme: aandacht voor detail, textuur, licht en
schaduw.
Symboliek en devotie: religieuze thema’s met diepere betekenis in
alledaagse objecten.
Olieverftechniek: verfijnd gebruik, vooral door Jan van Eyck.
Disguised symbolism: realistische objecten met verborgen religieuze
betekenis.
Huiskamers als decor voor Bijbelse scènes.
De Drie Generaties
1ste Generatie (ca. 1425–1450)
Ontwikkeling van een nieuw realisme met minutieus oog voor detail.
Gebruik van olieverf in transparante lagen (glacis), vooral door Jan van
Eyck.
Religieuze thema’s met diep symbolische voorstellingen.
Burgerlijke devotie en individuele spiritualiteit zichtbaar in intieme
interieurs.
Opkomst van disguised symbolism: gewone objecten met verborgen
betekenissen.
Stedelijke en burgerlijke opdrachtgevers, minder afhankelijk van adel en
kerk.
2e Generatie (ca. 1450–1475)
Verdieping van het psychologisch realisme: gezichten tonen meer emotie.
Meer dramatiek en levendige expressie in religieuze taferelen.
Groeien in het gebruik van doek als drager in plaats van paneel.
Breder gebruik van perspectief en ruimtelijke compositie.
Samenvatting Geschiedenis van de Westerse Kunst KULAK
, Ontwikkeling van internationale invloeden door reizen en
prentuitwisseling.
Grotere variatie in onderwerpen: ook meer aandacht voor profane
motieven.
3e Generatie (ca. 1475–1500+)
Sterkere invloed van de Italiaanse Renaissance, o.a. via perspectief en
anatomie.
Verschuiving naar wereldlijke en mythologische onderwerpen (bv.
Gossaert).
Individuele stijl en fantasierijke thema’s, zoals bij Jheronimus Bosch.
Combinatie van traditionele Vlaamse realiteit met Italiaanse idealen.
Toenemende belangstelling voor het menselijk lichaam en menselijke
emoties.
Gebruik van prentkunst als inspiratie en medium voor verspreiding van
ideeën.
Vergelijking met de Italiaanse Renaissance
Aspect Nederlanden Italië
Inspiratiebron Christelijke devotie Klassieke Oudheid
Medium Olieverf op paneel/doek Fresco’s, marmer
Thema's Religieus, symbolisch Religieus en
mythologisch
Techniek Detail, symboliek, olieverf Perspectief, anatomie
Sociaal Burgerij, gilden Mecenaat van elite
netwerk (Medici)
Samenvatting Geschiedenis van de Westerse Kunst KULAK
(1425–1500)
Overzicht van de karakteristieken, periodes, kunstenaars en vergelijking met
de Italiaanse Renaissance.
Algemene Karakteristieken
Sterk realisme en naturalisme: aandacht voor detail, textuur, licht en
schaduw.
Symboliek en devotie: religieuze thema’s met diepere betekenis in
alledaagse objecten.
Olieverftechniek: verfijnd gebruik, vooral door Jan van Eyck.
Disguised symbolism: realistische objecten met verborgen religieuze
betekenis.
Huiskamers als decor voor Bijbelse scènes.
De Drie Generaties
1ste Generatie (ca. 1425–1450)
Ontwikkeling van een nieuw realisme met minutieus oog voor detail.
Gebruik van olieverf in transparante lagen (glacis), vooral door Jan van
Eyck.
Religieuze thema’s met diep symbolische voorstellingen.
Burgerlijke devotie en individuele spiritualiteit zichtbaar in intieme
interieurs.
Opkomst van disguised symbolism: gewone objecten met verborgen
betekenissen.
Stedelijke en burgerlijke opdrachtgevers, minder afhankelijk van adel en
kerk.
2e Generatie (ca. 1450–1475)
Verdieping van het psychologisch realisme: gezichten tonen meer emotie.
Meer dramatiek en levendige expressie in religieuze taferelen.
Groeien in het gebruik van doek als drager in plaats van paneel.
Breder gebruik van perspectief en ruimtelijke compositie.
Samenvatting Geschiedenis van de Westerse Kunst KULAK
, Ontwikkeling van internationale invloeden door reizen en
prentuitwisseling.
Grotere variatie in onderwerpen: ook meer aandacht voor profane
motieven.
3e Generatie (ca. 1475–1500+)
Sterkere invloed van de Italiaanse Renaissance, o.a. via perspectief en
anatomie.
Verschuiving naar wereldlijke en mythologische onderwerpen (bv.
Gossaert).
Individuele stijl en fantasierijke thema’s, zoals bij Jheronimus Bosch.
Combinatie van traditionele Vlaamse realiteit met Italiaanse idealen.
Toenemende belangstelling voor het menselijk lichaam en menselijke
emoties.
Gebruik van prentkunst als inspiratie en medium voor verspreiding van
ideeën.
Vergelijking met de Italiaanse Renaissance
Aspect Nederlanden Italië
Inspiratiebron Christelijke devotie Klassieke Oudheid
Medium Olieverf op paneel/doek Fresco’s, marmer
Thema's Religieus, symbolisch Religieus en
mythologisch
Techniek Detail, symboliek, olieverf Perspectief, anatomie
Sociaal Burgerij, gilden Mecenaat van elite
netwerk (Medici)
Samenvatting Geschiedenis van de Westerse Kunst KULAK
