Hoofdstuk 2
Paragraaf 1
Algemeen belang
Politiek gaat over het maken van keuzes waaraan alle burgers in een staat zijn gebonden.
Ze gaan over zaken die van algemeen belang zijn.
Directe en indirecte democratie
Een democratie is een bestuursvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent
op de politieke besluitvorming.
Directe democratie is dat de bevolking mag mee besluiten over belangrijke besluiten door
bijvoorbeeld een referendum. Een referendum is een volksstemming over een bepaalde
politieke kwestie.
Een indirecte democratie is dat het volk niet zelf beslissingen neemt maar iemand kiest die
dat gaat doen.
Parlementaire democratie
Belangrijkste kenmerken parlementaire democratie
- Rechten van minderheden worden gerespecteerd
- Machtenscheiding zodat een groep niet teveel macht krijgt
- De bevolking kiest volksvertegenwoordigers
- De regering en het parlement maken samen wetten bij meerderheid
- Individuele vrijheid
- Politieke grondrechten (stemmen, partij oprichten, demonstreren)
- Persvrijheid
Autoritair regime
Autoritair regimes wanneer alle macht in handen is. Van een persoon, familie, een kleine
groep mensen, een partij of militairen. Inwoners hebben weinig vrijheden en rechten. De
meest vergaande vorm is een dictatuur.
Verschillende autoritaire regimes
- Gebaseerd op ideologie
- Religieus regime
- Militair regime
Kenmerken autoritair regime
- Geen machtenscheiding (macht in handen van een persoon of kleine groep)
- Geen onafhankelijke rechters
- Bij de verkiezingen is sprake van fraude, manipulatie en geweld
- Oppositiepartijen zijn verboden
- Geen rechtsstaat en grondrechten worden niet gerespecteerd
- Geen persvrijheid en censuur
- Grote politieke rol voor militairen
Paragraaf 2
Ideologieën
Bijna alle partijen ontstaan uit een ideologie(verzameling ideeën over wat belangrijk is in de
maatschappij en hoe mensen het best met elkaar kunnen samenleven).
Links wil dat de overheid actief ingrijpt om de ongelijkheid tussen mensen te verminderen.
Door bijvoorbeeld hogere belastingen te innen bij rijke mensen en dit te gebruiken voor
armoedebestrijding.
Rechts vindt dat mensen zelf verantwoordelijk zijn.
Zit een ideologie ertussen in dat is het midden.
, Liberalisme (rechts)
Volgens liberalisme zijn mensen niet gelijk, maar wel gelijkwaardig.
Belangrijke waarden zijn vrijheid en eigen verantwoordelijkheid
Partijen zijn VVD, D66 en Volt
Sociaaldemocratie (links)
Socialisme benadrukt dat niet iedereen gelijke kansen en mogelijkheden heeft. De overheid
vindt dat mensen solidair moeten zijn.
Belangrijke waarden zijn solidariteit en gelijkwaardigheid
Partijen zijn: PvDA, SP en GroenLinks
Christendemocratie (midden)
Het confessionalisme baseert zich op geloof. Ze streven naar een samenleving gebaseerd
op waarden uit de bijbel.
Belangrijke waarden zijn naastenliefde en saamhorigheid
Partijen zijn CDA, CU en SGP
Ecologisme
Het ecologisme in een politieke stroming die vindt dat de belangrijkste taak van de mens is
om goed voor de aarde te zorgen.
Belangrijke waarden zijn duurzaamheid en bescherming leefmilieu
Populisme
Populisme komt op voor ‘gewone’ burgers en willen ‘stem van het volk’ laten horen. Ze
zetten zich af tegen politieke elite. Ze hebben vaak nationalistische standpunten.
Bijvoorbeeld tegen immigratie
Partijen zijn PVV en FvD
Progressief en conservatief
Progressief betekent in de politiek vooruitstrevend, de maatschappij willen veranderen
Conservatief betekent behoudend. Ze benadrukken vooral wat al is bereikt.
Paragraaf 3
Verschillende soorten groepen
Actiegroepen willen een bepaald doel bereiken. Ze roepen op om actie te voeren of te gaan
demonstreren.
Belangengroepen verdedigen belangen van een bepaalde groep. Bijvoorbeeld LAKS of
ANWB. Ze proberen politici te beïnvloeden (lobbyen) en voeren soms acties
Een politieke partij bestaat uit een groep mensen met globaal dezelfde ideeën over een
goede samenleving. Het doel is om mee te beslissen over het bestuur van ons land. Ze
doen mee aan verkiezingen. Ze richten zich op meerdere belangen.
Functies van politieke partijen
1. Samenbundelen van ideeën over onze samenleving
2. Informeren van kiezers
3. Participatie van burgers
4. Selectie van kandidaten
Paragraaf 4
Wie hebben kiesrecht?
Alle Nederlandsers van 18 jaar of ouder hebben kiesrecht.
Er zijn twee soorten kiesrecht:
1. Actief kiesrecht: het recht om je stem uit te brengen
Paragraaf 1
Algemeen belang
Politiek gaat over het maken van keuzes waaraan alle burgers in een staat zijn gebonden.
Ze gaan over zaken die van algemeen belang zijn.
Directe en indirecte democratie
Een democratie is een bestuursvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed uitoefent
op de politieke besluitvorming.
Directe democratie is dat de bevolking mag mee besluiten over belangrijke besluiten door
bijvoorbeeld een referendum. Een referendum is een volksstemming over een bepaalde
politieke kwestie.
Een indirecte democratie is dat het volk niet zelf beslissingen neemt maar iemand kiest die
dat gaat doen.
Parlementaire democratie
Belangrijkste kenmerken parlementaire democratie
- Rechten van minderheden worden gerespecteerd
- Machtenscheiding zodat een groep niet teveel macht krijgt
- De bevolking kiest volksvertegenwoordigers
- De regering en het parlement maken samen wetten bij meerderheid
- Individuele vrijheid
- Politieke grondrechten (stemmen, partij oprichten, demonstreren)
- Persvrijheid
Autoritair regime
Autoritair regimes wanneer alle macht in handen is. Van een persoon, familie, een kleine
groep mensen, een partij of militairen. Inwoners hebben weinig vrijheden en rechten. De
meest vergaande vorm is een dictatuur.
Verschillende autoritaire regimes
- Gebaseerd op ideologie
- Religieus regime
- Militair regime
Kenmerken autoritair regime
- Geen machtenscheiding (macht in handen van een persoon of kleine groep)
- Geen onafhankelijke rechters
- Bij de verkiezingen is sprake van fraude, manipulatie en geweld
- Oppositiepartijen zijn verboden
- Geen rechtsstaat en grondrechten worden niet gerespecteerd
- Geen persvrijheid en censuur
- Grote politieke rol voor militairen
Paragraaf 2
Ideologieën
Bijna alle partijen ontstaan uit een ideologie(verzameling ideeën over wat belangrijk is in de
maatschappij en hoe mensen het best met elkaar kunnen samenleven).
Links wil dat de overheid actief ingrijpt om de ongelijkheid tussen mensen te verminderen.
Door bijvoorbeeld hogere belastingen te innen bij rijke mensen en dit te gebruiken voor
armoedebestrijding.
Rechts vindt dat mensen zelf verantwoordelijk zijn.
Zit een ideologie ertussen in dat is het midden.
, Liberalisme (rechts)
Volgens liberalisme zijn mensen niet gelijk, maar wel gelijkwaardig.
Belangrijke waarden zijn vrijheid en eigen verantwoordelijkheid
Partijen zijn VVD, D66 en Volt
Sociaaldemocratie (links)
Socialisme benadrukt dat niet iedereen gelijke kansen en mogelijkheden heeft. De overheid
vindt dat mensen solidair moeten zijn.
Belangrijke waarden zijn solidariteit en gelijkwaardigheid
Partijen zijn: PvDA, SP en GroenLinks
Christendemocratie (midden)
Het confessionalisme baseert zich op geloof. Ze streven naar een samenleving gebaseerd
op waarden uit de bijbel.
Belangrijke waarden zijn naastenliefde en saamhorigheid
Partijen zijn CDA, CU en SGP
Ecologisme
Het ecologisme in een politieke stroming die vindt dat de belangrijkste taak van de mens is
om goed voor de aarde te zorgen.
Belangrijke waarden zijn duurzaamheid en bescherming leefmilieu
Populisme
Populisme komt op voor ‘gewone’ burgers en willen ‘stem van het volk’ laten horen. Ze
zetten zich af tegen politieke elite. Ze hebben vaak nationalistische standpunten.
Bijvoorbeeld tegen immigratie
Partijen zijn PVV en FvD
Progressief en conservatief
Progressief betekent in de politiek vooruitstrevend, de maatschappij willen veranderen
Conservatief betekent behoudend. Ze benadrukken vooral wat al is bereikt.
Paragraaf 3
Verschillende soorten groepen
Actiegroepen willen een bepaald doel bereiken. Ze roepen op om actie te voeren of te gaan
demonstreren.
Belangengroepen verdedigen belangen van een bepaalde groep. Bijvoorbeeld LAKS of
ANWB. Ze proberen politici te beïnvloeden (lobbyen) en voeren soms acties
Een politieke partij bestaat uit een groep mensen met globaal dezelfde ideeën over een
goede samenleving. Het doel is om mee te beslissen over het bestuur van ons land. Ze
doen mee aan verkiezingen. Ze richten zich op meerdere belangen.
Functies van politieke partijen
1. Samenbundelen van ideeën over onze samenleving
2. Informeren van kiezers
3. Participatie van burgers
4. Selectie van kandidaten
Paragraaf 4
Wie hebben kiesrecht?
Alle Nederlandsers van 18 jaar of ouder hebben kiesrecht.
Er zijn twee soorten kiesrecht:
1. Actief kiesrecht: het recht om je stem uit te brengen
