100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Gezondheidspsychologie, ISBN: 9789043034579 Gezondheidspsychologie £3.45   Add to cart

Summary

Samenvatting Gezondheidspsychologie, ISBN: 9789043034579 Gezondheidspsychologie

 6 views  0 purchase
  • Module
  • Institution
  • Book

Uitgebreide samenvatting voor GZP. Nederlands geschreven met bijgevoegde matrix en afbeeldingen van besproken modellen. 21 pagina's

Preview 3 out of 21  pages

  • No
  • Hoofdstuk 1 t/m 6 , h10, h11, h13 en h15
  • April 20, 2022
  • 21
  • 2021/2022
  • Summary
avatar-seller

Available practice questions

Flashcards 95 Flashcards
£4.75 0 sales

Some examples from this set of practice questions

1.

De betekenis van de kwalitatieve aspecten van ziekte en gezondheid wordt genegeerd in het psychosociale model.

Answer: Onjuist

2.

Wat wordt verstaan onder incidentie?

Answer: Het aantal nieuwe gevallen dat zich voordoet in een bepaald tijdsinterval

3.

Welke drie categorieën waren de antwoorden van de respondenten die in het onderzoek van Baumann antwoord gaven op de vraag wat gezondheid inhield?

Answer: Gevoel, gerichtheid op symptomen en prestaties

4.

Subjectieve oordelen over de eigen gezondheid worden door ouderen vaker aan gezondheidsgedrag gekoppeld.

Answer: Juist

5.

Bij individualistische benadering is sprake wanneer een meisje met overgewicht te horen krijgt dat de oorzaak ligt in haar eigen gedrag.

Answer: Juist

6.

Machteld Huber heeft het begrip positieve gezondheid ingevoerd, wat wordt hiermee bedoeld?

Answer: Dat het gaat om welke regie iemand nog kan voeren als hij ziek is.

7.

Op welke dimensie van gezondheid gaat het onderzoek van Bibace en Walsh in waarin zij spreken over het ziekteconcept van kinderen?

Answer: De veroorzaking van ziekte

8.

De kans dat volwassenen gedrag vertonen dat een risico vormt voor de gezondheid is kleiner. De kans dat volwassenen preventief gedrag vertonen is groter.

Answer: Juist.

9.

Het begrip zelfconcept houdt in: Het uit zelfreflectie opgebouwde beeld dat een persoon heeft van zichzelf.

Answer: Juist

10.

De bloeddruk van mevrouw X wordt veroorzaakt door een stressvolle leefsituatie, ze krijgt medicijnen die zij nodig heeft om haar bloeddruk weer op normale hoogte te brengen, van welk denkmodel is hier sprake?

Answer: Psychosomatische geneeskunde.

Flashcards 240 Flashcards
£4.75 1 sales

Some examples from this set of practice questions

1.

Hoe probeert een sociaal psycholoog gewelddadig gedrag primair te verklaren?

Answer: Via het gedrag van leeftijdsgenoten in zijn omgeving

2.

Het is voor een sociaal psycholoog interessant om zich bezig te houden met de mate waarin sociale klasse voorspelt welk inkomen mensen zullen verdienen

Answer: Onjuist

3.

Wat is het verschil tussen sociale psychologie en persoonlijkheidspsychologie?

Answer: Sociale psychologie richt zich op de gemeenschappelijke processen die mensen vatbaar maken voor sociale invloed, terwijl persoonlijkheidspsychologie zich richt op individuele verschillen

4.

Wat is het analyseniveau voor een sociaal psycholoog?

Answer: Het individu in context van een sociale omgeving

5.

Een voorbeeld van een onderzoeksvraag die een sociaal psycholoog zou willen beantwoorden is: ‘Welke hersenafwijkingen leiden tot agressie wanneer iemand wordt geprovoceerd’.

Answer: Onjuist

6.

Wat is de fundamentele attributiefout?

Answer: Het verklaren van ons eigen en andermans gedrag in termen van persoonlijkheid en daarmee het onderschatten van sociale invloeden.

7.

Waar heeft de sociale psychologie zijn wortels?

Answer: In de Gestaltpsychologie

8.

Naïef realisme refereert aan het gegeven dat de meeste mensen liever naïef zijn dan accuraat willen zijn.

Answer: Onjuist

9.

Onderzoekers die zich bezighouden met sociale cognitie nemen aan dat mensen de wereld zo accuraat mogelijk proberen waar te nemen.

Answer: Juist

10.

Wat is de selffulfilling prophecy?

Answer: Dat men zich op een bepaalde manier gedraagt zodat voorspellingen over hun eigen gedrag of dat van anderen waarheid wordt

Samenvatting Gezondheid Psychologie Lj1 Kwartiel 3



GEZOND ZIJN EN GEZOND BLIJVEN

HOOFDSTUK 1

Doel: Onderscheiden en benoemen van de belangrijkste aspecten op het gebied van gezondheid.

Gezondheid heeft lichamelijke en geestelijke aspecten. We hebben hierover meerdere opvattingen
uitgelegd in Inleiding in de Psychologie, denk bijvoorbeeld aan de 4 humoren van de Oude Grieken,
de bezettingen van demonen en ook de ontdekking van Descartes dat lichaam en ziel los van elkaar
bestudeerd konden worden. We maken in gezondheidspsychologie gebruik van meerdere modellen.
* Het biomedisch ziektemodel -> De opvatting dat ziekten en symptomen een achterliggende
fysiologische verklaring hebben en dat genezing dus ook mechanistisch en rechtlijnig werkt.
* Het biologisch psychosociaal ziektemodel -> Het standpunt dat ziekten en symptomen door een
combinatie van lichamelijke, sociale, culturele, en psychologische factoren kunnen worden verklaard.
Huber onderscheid een aantal lichaamsfuncties om gezondheid te kunnen meten; mentale functies/
ziektebeleving, spiritueel/existentiële beleving, kwaliteit van het leven, sociaal-maatschappelijke
participatie en dagelijks functioneren. Poisz, Caris en Lapré maken juist onderscheid tussen
gezondheid als toestand en gezondheid als gedrag. Ook zijn er verschillende onderzoeken gedaan
naar wat mensen zien als ‘gezondheid’, daar kwamen grofweg 3 theorieën uit.
* Gezondheid betekent een overwegend gevoel van welzijn.
* Gezondheid heeft te maken met de afwezigheid van symptomen van ziekte.
* Gezondheid is zichtbaar in de handelingen waartoe een lichamelijk gezond persoon toe in staat is.

Uit ander, grootschalig onderzoek zijn 6 hoofdopvattingen gekomen wat betreft gezondheid.
* Gezondheid als niet ziek zijn: Geen symptomen, geen bezoeken aan artsen, om die reden ben ik
gezond.
* Gezondheid als bezit: Uit een sterke familie komen en snel herstellen na operaties.
* Gezondheid als gedrag: Zij zijn gezond omdat ze goed voor zichzelf zorgen door te sporten etc.
* Gezondheid als lichamelijke fitheid en vitaliteit: Dit wordt vooral genoemd door jongere
respondenten.
* Gezondheid als psychosociaal welzijn: Gezondheid in mentaal opzicht (mentale harmonie, trots
voelen, van gezelschap genieten).
* Gezondheid als functie: Het vermogen om taken te verrichten, om te doen wat je wilt en wanneer
je dat wilt.

Gezondheidspsychologie integreert cognitieve, ontwikkeling en sociale theorieën en verklaringen en
past deze toe op gezondheid, ziekte en gezondheidszorg. De belangrijkste doelstellingen van
gezondheidspsychologie zijn.
* De bevordering en het in stand houden van de gezondheid.
* De verbetering van de gezondheidszorg en het gezondheidsbeleid.
* De preventie en behandeling van ziekte.
* De oorzaken van ziekten, bijvoorbeeld risicofactoren en kwetsbaarheid.
Tegenwoordig wordt de GZP gecombineerd met andere vakgebieden zoals geneeskunde, medische
sociologie en gezondheidseconomie.
 Psychosomatische geneeskunde: Hier werd gesteld dat een bepaalde persoonlijkheid zou
leiden tot bepaalde ziekten.
 Gedragsgeneeskunde: Hier wordt gesteld dat gedrag de resultante is van het leren via
klassieke of operante conditionering.

,  Medische psychologie: Deze neemt een holistisch model aan en is meer van toepassing op
een beroep dan op een specifiek academisch vakgebied.
 Medische sociologie: Hier wordt gezondheid en ziekte bestudeerd in relatie tot sociale
factoren.
 Klinische psychologie: Deze houdt zich bezig met de geestelijke gezondheid en de diagnose
en behandeling van problemen met de geestelijke gezondheid.


HOOFDSTUK 2

Doel: Onderscheiden en benoemen van sociale verschillen in ziekte en gezondheid.

Verschillen in landen zijn goed te zien op het gebied van inkomen en bijbehorende ziekten. In lage
inkomenslanden zien we dat er vooral ziekten ontwikkelen die gerelateerd zijn aan armoede,
gevolgen van slechte hygiëne en onveilige seks. Ook de levensverwachting ligt in deze landen lager
dan in hoge inkomenslanden. In hoge inkomenslanden zijn ziekten vaker gerelateerd aan welvaart,
bijvoorbeeld overgewicht en de gevolgen hiervan. De levensverwachting ligt over het algemeen
hoger in deze landen.
Tevens zijn er verschillen gevonden in gezondheid bij mensen met een hoge sociaaleconomische
status (afgekort SES) en mensen met een lage sociaaleconomische status. De verklaringen hiervoor
vallen uiteen in sociale en individuele varianten. Het sociale causaliteitsmodel stelt dat een lage SES-
gezondheidsproblemen veroorzaakt. Dat wil zeggen dat deel uitmaken van deze groep aspecten met
zich meebrengt die een negatieve invloed hebben op de gezondheid van mensen.
Het model van de ‘sociale drift’ (het overgaan naar een andere sociale groep) stelt dat mensen
gezondheidsklachten krijgen soms niet in staat zijn hun baan te behouden of niet genoeg kunnen
werken om hun levensstandaard te handhaven. Als gevolg daarvan dalen ze op de sociale ladder.

Er wordt ook een verband gelegd tussen opleiding en levensverwachting, een hogere opleiding zou
leiden tot een hogere levensverwachting. Ook wordt gezien dat mensen uit een lage klasse wel
weten van hun ongezondheid maar dit in stand houden door middel van het stellen van andere
prioriteiten en het vermijden/onderdrukken van stress.
Een andere verklaring voor deze verschillen is de omgeving waar mensen zich in bevinden. Mensen
met een lage SES staan vaker bloot aan een omgeving die schadelijk is voor de gezondheid.
Daarnaast hebben ze vaker te maken met slechte huisvesting, vochtproblemen en luchtvervuiling.
Met omgeving kan ook de sociaal psychologische omgeving bedoeld worden. Bijvoorbeeld een grote
afstand tot sportscholen kan de lichaamsbeweging verkleinen. Mensen met een lage SES ervaren ook
meer stress door bovengenoemde oorzaken, deze stress draagt bij aan de achteruitgang van de
gezondheid.
Uit onderzoek is gebleken dat de gemiddelde welstand van een land niet aan levensverwachting was
gerelateerd maar dat het tegenovergestelde gold voor inkomensverdeling en ongezond gedrag (meer
gelijkheid in inkomen betekend meer ongezondheid).

Een deel van de hogere mortaliteit onder de lage SES zouden gevolgen zijn uit factoren van de
werkomgeving. Volgens het werkstressmodel van Karasek & Theorell worden de 3 belangrijkste
factoren van werkstress gesteld.
* De eisen van het werk
* De vrijheid om beslissingen te nemen over vervulling van de werkeisen; werkautonomie
* De beschikbaarheid van sociale ondersteuning
Deze elementen werken op elkaar in en kunnen de kans op werk gerelateerde ziekten voorspellen.

, Minderheidsstatus en gezondheid.
Mensen uit etnische minderheidsgroepen hebben relatief een slechtere gezondheid. Het
belangrijkste probleem hierin is dat veel mensen uit die groep ook een lage SES hebben. Een tweede
verklaring richt zich op de sociale invloed van een minderheidsstatus. Als gevolg van discriminatie,
raciale intimidatie en de eisen om de eigen cultuur te behouden of te veranderen ervaren zij mogelijk
meer stress dan meerderheidsgroepen. Een derde verklaring is te vinden in de problemen die men
heeft als het gaat om toegang tot de gezondheidszorg. In eerstelijnszorg zouden Turkse en
Marokkaanse mensen in vergelijking met Belgen minder vaak een vaste huisarts hebben en minder
vaak deelnemen aan screening en vaccinatie.

Geslacht en gezondheid.
De gemiddelde levensverwachting voor vrouwen ligt fors hoger dan voor mannen. Maar er zijn wel
verschillen gevonden in doodsoorzaken. Mannen scoren namelijk hoger op longkanker als oorzaak,
dit is terug te voeren op het feit dat veel mannen in het verleden gerookt hebben. Vrouwen scoren
het hoogst op dementie. Vrouwen lijken een grotere bescherming tegen ziekten te hebben
gedurende het leven. Andere verklaringen draaien om de rol van geslachtshormonen. Een tweede
biologische oorzaak van hogere ziektegevallen bij mannen is een sterke fysiologische reactie op
stress voor dominant gedrag van anderen, dit bleek steeds samen te hangen met een hogere
bloeddrukactiviteit. Ook vertonen mannen en vrouwen verschillend gedrag. Mannen schijnen hun
mannelijkheid en macht te uiten door riskant gedrag en het niet willen tonen van zwakte, ook niet bij
ziekte. Maatschappelijke normen bevestigen dit beeld voor/over mannen.


HOOFDSTUK 3

Doel: Onderscheiden en benoemen van de belangrijkste aspecten van ongezond gedrag.

In gezondheidsgedrag maken we onderscheid in gedragsmatig pathogeen (schadelijk voor de
gezondheid) en gedragsmatig immunogeen (bevorderend voor de gezondheid). Een studie uit
Alameda, USA heeft 2 groepen vergeleken op een aantal variabelen; mensen die een ziekte kregen
en mensen die gezond bleven. De factoren die het meest van invloed bleken op gezondheid en
levensduur staan bekend als de 7 van Alameda.
* 7 tot 8 uur per nacht slapen
* Niet roken
* Niet meer dan één tot twee alcoholische dranken per dag
* Regelmatig bewegen
* Niet eten tussen maaltijden door
* Ontbijten
* Niet meer dan 10% overgewicht hebben
In dit hoofdstuk gaan we dieper in op aandoeningen waar men in hoge inkomenslanden aan sterft en
gedrag dat de gezondheid negatief beïnvloedt.
* Hart en vaatziekten: roken, cholesterolrijk dieet volgen, gebrek aan lichaamsbeweging.
* Kanker: roken, alcoholgebruik, gebruik van bepaalde voeding, risicovol seksueel gedrag.
* Herseninfarct: roken, cholesterolrijkdieet volgen, alcoholgebruik
* Longontsteking/ griep: roken, gebrek aan vaccinatie
* HIV/AIDS: onveilig vrijen

Vooral roken, overmatig drinken en drugsgebruik veroorzaken een grote ziektelast. Na cafeïne is
nicotine tegenwoordig de meest gebruikte psychoactieve stof. Toch is er een consistente daling te
zien in het aantal dagelijkse rokers evenals het aantal sigaretten. Hierdoor dalen ook de gevallen van
longkanker. Alcohol is de op één na meest gebruikte psychoactieve stof en word in westerse culturen
als wezenlijk onderdeel beschouwd bij levensgebeurtenissen. Hoewel het geldt als stimulerend

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SaxionDeventer20212022. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for £3.45. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

73243 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy revision notes and other study material for 14 years now

Start selling
£3.45
  • (0)
  Add to cart