V2 B k2 W1 C – Werkt aan eigen deskundigheid
Wetten voor verzorgende
Verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten hebben te maken met
uiteenlopende wetgeving. De belangrijkste wet voor de beroepsuitoefening is de Wet BIG (Beroepen
Individuele Gezondheidszorg), die zorgt dat de kwaliteit hoog is en blijft. In de WGBO (Wet
Geneeskundige BehandelOvereenkomst) staan de rechten en plichten van cliënten/patiënten die
zorg krijgen.
Verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten werken in de zorg onder
verschillende wetten: Zvw (Zorgverzekeringswet), Wlz (Wet langdurige zorg), Wmo (Wet
maatschappelijke ondersteuning) en Jeugdwet.
In de omgang met patiënten en voor het toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen in de zorg
komen zorgverleners de volgende wetten tegen: Wzd (Wet zorg en dwang) en de WvGGZ (Wet
verplichte GGZ).
In de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) heeft de overheid wettelijk vastgelegd wat
goede zorg precies inhoudt. En wat er moet gebeuren als mensen een klacht hebben over de zorg.
Ook als je als zelfstandige zorg aanbiedt heb je per 1 januari 2016 te maken met de Wet.
,Arbowet
De Arbeidsomstandighedenwet (of kortweg Arbowet) is een Nederlandse wet die regels bevat voor
werkgevers en werknemers om de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van werknemers en
zelfstandig ondernemers te bevorderen. Het doel is om ongevallen en ziekten, veroorzaakt door het
werk, te voorkomen.
De Arbowet is een kaderwet. Dat betekent dat hierin geen concrete regels staan maar algemene
bepalingen en richtlijnen over het arbeidsomstandighedenbeleid (arbobeleid) in bedrijven. De
Arbowetgeving valt uiteen in vier delen:
- de Arbeidsomstandighedenwet
- het Arbeidsomstandighedenbesluit (Arbobesluit)
- de Arbeidsomstandighedenregeling (Arboregeling)
- de Beleidsregels arbeidsomstandighedenwetgeving (Arbobeleidsregels)
Arbowet en ergonomisch werken
Ergonomisch werken houdt zich bezig met de ergonomie. De term ergonomie komt vaak voor in de
werkomgeving en met name met het werken achter een beeldscherm. Medewerkers zitten immers
uren achter elkaar naar een beeldscherm te kijken, waarbij pauzes nemen en het weglopen van een
scherm vaak worden vergeten. Ergonomie, een juiste werkhouding en mentaal en fysieke
herstelmomenten zijn voor veel beroepsgroepen een belangrijk onderdeel van hun functioneren.
Denk bijvoorbeeld aan de zorg, de bouw en de horeca. De combinatie van ergonomie en werk is dus
heel belangrijk.
Volgens de Arbowet moeten ‘werknemers veilig en gezond kunnen werken’. Hierin staan eisen waar
een werkplek aan moet voldoen, bijvoorbeeld dat zoveel mogelijk gevaren voor de gezondheid van
medewerkers bij de bron moet worden aangepakt. Het inzetten van ergonomische hulpmiddelen
helpt daarbij. Ook met ergonomische werken staat de gezondheid en veiligheid van de medewerker
centraal. Het beste is om de klachten te voorkomen en preventief te acteren. Proactief versus
reactief.
Preventie misschien nog wel belangrijker dan het bestrijden van ontstane klachten. Er vooraf op
inspelen voorkomt dat u achteraf oplossingen moet bedenken.
Ergonomisch werken
Zorg verlenen is een lichamelijk zwaar beroep. Als je ergonomisch werkt, voer je je werk zo uit dat je
je lichaam zo min mogelijk belast. Dit voorkomt veel lichamelijke problemen. Je werkt ergonomisch
door gebruik te maken van tiltechnieken en hulpmiddelen. Er bestaan regels over de hulpmiddelen
die gebruikt worden bij de verzorging van de zorgvragers, maar ook regels over de omstandigheden
waaronder de hulpmiddelen gebruikt worden. Als je ergonomisch werkt, zijn de volgende zaken
belangrijk:
1.lichaamshouding en krachtuitoefening;
2.tiltechnieken;
3.gebruik van hulpmiddelen;
4.verlichting van de werkplek;
5.klimaat van de werkplek;
6.geluid, lawaai en trillingen op de werkplek.
, Wet- en regelgeving en het protocol met betrekking tot hygiëne
Landelijke richtlijnen die uitgangspunt zijn bij hygiënisch werken in de ouderenzorg.
- LCHV-richtlijn: verpleeghuizen en woonzorgcentra:
De 'Hygiënerichtlijn voor verpleeghuizen en woonzorgcentra' (maart 2016) is een praktische leidraad
met alle belangrijke onderwerpen: persoonlijke hygiëne medewerkers, omgang met cliënten,
omgang met lichaamsvloeistoffen, wondverzorging, omgang met en opslag medicijnen en steriele
middelen, preventie van infectieziekten, isolatie, MSRA, Norovirus, voedselveiligheid, reinigen en
desinfectie. De richtlijn is ook van toepassing voor kleinschalige woonvoorzieningen.
- WIP-richtlijnen:
In Nederland is de Werkgroep Infectie Preventie dé deskundige partij als het gaat om ontwikkeling
van richtlijnen voor hygiëne in de zorg. De Werkgroep Infectie Preventie stelt landelijke richtlijnen op
voor de preventie van infecties in Nederlandse zorginstellingen met als doel richting te geven aan het
handelen in de praktijk. De WIP is een onafhankelijke stichting. Ze gebruikt de RIVM-website om
informatie te delen.
- Overzicht richtlijnen Antibioticaresistentie:
Voor verpleeghuizen, verzorgingshuizen en thuiszorg: zie het overzicht aan richtlijnen en
maatregelen op de pagina over antibioticaresistentie in de zorg
- Richtlijnen infectiepreventie thuiszorg ontbreken:
Thuiszorgrichtlijnen op het gebied van infectiepreventie ontbreken steeds vaker. Dat is het gevolg
van afspraken tussen het Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid (LCHV) en de Expertgroep
Verpleeghuizen van de Werkgroep Infectie Preventie (WIP). Thuiszorgrichtlijnen zouden het
werkterrein van het LCHV zijn. Tot nu toe is het LCHV er echter niet in geslaagd richtlijnen te
ontwikkelen voor de thuiszorg.
- LCI-richtlijnen:
De Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding is de partij die adviseert bij uitbraak van
infectieziekten en die richtlijnen ontwikkelt voor de bestrijding daarvan. Zij richten zich dus specifiek
op infectieziekten. Bij een uitbraak van infectieziekten is de Landelijke Coördinatie
Infectieziektebestrijding verantwoordelijk voor de inhoudelijke advisering van overheid en
professionals over hoe deze uitbraak het beste kan worden bestreden en voor de implementatie van
het landelijke beleid.
- Begrijpelijke vertaling van richtlijnen: Publiek ZIPnet:
Op de website Publiek ZIPnet vind je protocollen, checklijsten en beleid gebaseerd op de landelijke
richtlijnen. De website richt zich op hygiëne en infectiepreventie in verpleeghuizen, woonzorgcentra,
kleinschalig wonen en thuiszorg.
- HACCP – voedselveiligheid:
De HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) is een voedselveiligheidssysteem. Met HACCP
kan de instelling het hele productieproces nagaan op mogelijke gevaren voor de veiligheid van
voedsel. Vervolgens worden de kritische punten vastgesteld en maatregelen genomen. Denk aan de
inkoop, het bereiden en bewaren van eten, de schoonmaak van koelkast, keuken en kookmaterialen,
de afwas en de afvalverwerking. De HACCP is voor veel bedrijven vertaald in een hygiënecode. Er zijn
twee Hygiënecodes opgesteld: één voor zorginstellingen en één voor kleinschalig wonen.
Wetten voor verzorgende
Verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten hebben te maken met
uiteenlopende wetgeving. De belangrijkste wet voor de beroepsuitoefening is de Wet BIG (Beroepen
Individuele Gezondheidszorg), die zorgt dat de kwaliteit hoog is en blijft. In de WGBO (Wet
Geneeskundige BehandelOvereenkomst) staan de rechten en plichten van cliënten/patiënten die
zorg krijgen.
Verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten werken in de zorg onder
verschillende wetten: Zvw (Zorgverzekeringswet), Wlz (Wet langdurige zorg), Wmo (Wet
maatschappelijke ondersteuning) en Jeugdwet.
In de omgang met patiënten en voor het toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen in de zorg
komen zorgverleners de volgende wetten tegen: Wzd (Wet zorg en dwang) en de WvGGZ (Wet
verplichte GGZ).
In de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) heeft de overheid wettelijk vastgelegd wat
goede zorg precies inhoudt. En wat er moet gebeuren als mensen een klacht hebben over de zorg.
Ook als je als zelfstandige zorg aanbiedt heb je per 1 januari 2016 te maken met de Wet.
,Arbowet
De Arbeidsomstandighedenwet (of kortweg Arbowet) is een Nederlandse wet die regels bevat voor
werkgevers en werknemers om de gezondheid, de veiligheid en het welzijn van werknemers en
zelfstandig ondernemers te bevorderen. Het doel is om ongevallen en ziekten, veroorzaakt door het
werk, te voorkomen.
De Arbowet is een kaderwet. Dat betekent dat hierin geen concrete regels staan maar algemene
bepalingen en richtlijnen over het arbeidsomstandighedenbeleid (arbobeleid) in bedrijven. De
Arbowetgeving valt uiteen in vier delen:
- de Arbeidsomstandighedenwet
- het Arbeidsomstandighedenbesluit (Arbobesluit)
- de Arbeidsomstandighedenregeling (Arboregeling)
- de Beleidsregels arbeidsomstandighedenwetgeving (Arbobeleidsregels)
Arbowet en ergonomisch werken
Ergonomisch werken houdt zich bezig met de ergonomie. De term ergonomie komt vaak voor in de
werkomgeving en met name met het werken achter een beeldscherm. Medewerkers zitten immers
uren achter elkaar naar een beeldscherm te kijken, waarbij pauzes nemen en het weglopen van een
scherm vaak worden vergeten. Ergonomie, een juiste werkhouding en mentaal en fysieke
herstelmomenten zijn voor veel beroepsgroepen een belangrijk onderdeel van hun functioneren.
Denk bijvoorbeeld aan de zorg, de bouw en de horeca. De combinatie van ergonomie en werk is dus
heel belangrijk.
Volgens de Arbowet moeten ‘werknemers veilig en gezond kunnen werken’. Hierin staan eisen waar
een werkplek aan moet voldoen, bijvoorbeeld dat zoveel mogelijk gevaren voor de gezondheid van
medewerkers bij de bron moet worden aangepakt. Het inzetten van ergonomische hulpmiddelen
helpt daarbij. Ook met ergonomische werken staat de gezondheid en veiligheid van de medewerker
centraal. Het beste is om de klachten te voorkomen en preventief te acteren. Proactief versus
reactief.
Preventie misschien nog wel belangrijker dan het bestrijden van ontstane klachten. Er vooraf op
inspelen voorkomt dat u achteraf oplossingen moet bedenken.
Ergonomisch werken
Zorg verlenen is een lichamelijk zwaar beroep. Als je ergonomisch werkt, voer je je werk zo uit dat je
je lichaam zo min mogelijk belast. Dit voorkomt veel lichamelijke problemen. Je werkt ergonomisch
door gebruik te maken van tiltechnieken en hulpmiddelen. Er bestaan regels over de hulpmiddelen
die gebruikt worden bij de verzorging van de zorgvragers, maar ook regels over de omstandigheden
waaronder de hulpmiddelen gebruikt worden. Als je ergonomisch werkt, zijn de volgende zaken
belangrijk:
1.lichaamshouding en krachtuitoefening;
2.tiltechnieken;
3.gebruik van hulpmiddelen;
4.verlichting van de werkplek;
5.klimaat van de werkplek;
6.geluid, lawaai en trillingen op de werkplek.
, Wet- en regelgeving en het protocol met betrekking tot hygiëne
Landelijke richtlijnen die uitgangspunt zijn bij hygiënisch werken in de ouderenzorg.
- LCHV-richtlijn: verpleeghuizen en woonzorgcentra:
De 'Hygiënerichtlijn voor verpleeghuizen en woonzorgcentra' (maart 2016) is een praktische leidraad
met alle belangrijke onderwerpen: persoonlijke hygiëne medewerkers, omgang met cliënten,
omgang met lichaamsvloeistoffen, wondverzorging, omgang met en opslag medicijnen en steriele
middelen, preventie van infectieziekten, isolatie, MSRA, Norovirus, voedselveiligheid, reinigen en
desinfectie. De richtlijn is ook van toepassing voor kleinschalige woonvoorzieningen.
- WIP-richtlijnen:
In Nederland is de Werkgroep Infectie Preventie dé deskundige partij als het gaat om ontwikkeling
van richtlijnen voor hygiëne in de zorg. De Werkgroep Infectie Preventie stelt landelijke richtlijnen op
voor de preventie van infecties in Nederlandse zorginstellingen met als doel richting te geven aan het
handelen in de praktijk. De WIP is een onafhankelijke stichting. Ze gebruikt de RIVM-website om
informatie te delen.
- Overzicht richtlijnen Antibioticaresistentie:
Voor verpleeghuizen, verzorgingshuizen en thuiszorg: zie het overzicht aan richtlijnen en
maatregelen op de pagina over antibioticaresistentie in de zorg
- Richtlijnen infectiepreventie thuiszorg ontbreken:
Thuiszorgrichtlijnen op het gebied van infectiepreventie ontbreken steeds vaker. Dat is het gevolg
van afspraken tussen het Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid (LCHV) en de Expertgroep
Verpleeghuizen van de Werkgroep Infectie Preventie (WIP). Thuiszorgrichtlijnen zouden het
werkterrein van het LCHV zijn. Tot nu toe is het LCHV er echter niet in geslaagd richtlijnen te
ontwikkelen voor de thuiszorg.
- LCI-richtlijnen:
De Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding is de partij die adviseert bij uitbraak van
infectieziekten en die richtlijnen ontwikkelt voor de bestrijding daarvan. Zij richten zich dus specifiek
op infectieziekten. Bij een uitbraak van infectieziekten is de Landelijke Coördinatie
Infectieziektebestrijding verantwoordelijk voor de inhoudelijke advisering van overheid en
professionals over hoe deze uitbraak het beste kan worden bestreden en voor de implementatie van
het landelijke beleid.
- Begrijpelijke vertaling van richtlijnen: Publiek ZIPnet:
Op de website Publiek ZIPnet vind je protocollen, checklijsten en beleid gebaseerd op de landelijke
richtlijnen. De website richt zich op hygiëne en infectiepreventie in verpleeghuizen, woonzorgcentra,
kleinschalig wonen en thuiszorg.
- HACCP – voedselveiligheid:
De HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) is een voedselveiligheidssysteem. Met HACCP
kan de instelling het hele productieproces nagaan op mogelijke gevaren voor de veiligheid van
voedsel. Vervolgens worden de kritische punten vastgesteld en maatregelen genomen. Denk aan de
inkoop, het bereiden en bewaren van eten, de schoonmaak van koelkast, keuken en kookmaterialen,
de afwas en de afvalverwerking. De HACCP is voor veel bedrijven vertaald in een hygiënecode. Er zijn
twee Hygiënecodes opgesteld: één voor zorginstellingen en één voor kleinschalig wonen.
