Samenvatting Internationaal en Europees Arbeidsrecht – hoorcolleges week 1
t/m 5
Hoorcollege 1 Int. en Europees arbeidsrecht
Programma
- Uitleg cursus:
• Internationaal arbeidsrecht: 2 wkn
• Europees arbeidsrecht: 3 wkn
• Op tentamen 1 vraag europees (6 punten) en 1 vraag internationaal (4
punten).
• Zijn aparte soorten recht die wel beide worden behandeld in dit vak.
- Social Justice lezing 2017 door Prof. Frank Hendrickx (Leuven) behoort tot de
examenstof!
- Kijk regelmatig op BB voor informatie
Programma
- Belangrijke data:
• 22 oktober 2018: Social Justice lezing 2018 door Prof. Janice Bellace,
Lorentzzaal 15.45 u. Borrel na lezing bij stenen tafel in bedrijfsrestaurant
• 7 februari 2019: Symposium ILO 100 jaar Academiegebouw Leiden
College 1
- Wat is internationaal arbeidsrecht?
- Fundamentele arbeidsrechten
- Handhaving
- Corporate Social Responsibility (CSR)
Internationaal arbeidsrecht
- Internationaal publiekrecht, géén IPR
• Internationaal arbeidsrecht is publiekrecht. Dus geen privaatrecht.
- ILO: komt in college 2 en 4 aan bod
- CSR: komt in college 1 en 4 aan bod
- Trade: komt niet aan bod
• Handelsovereenkomsten zijn ook heel belangrijk, vooral omdat daarin vaak
clausules zitten waarin arbeidsrecht wordt uitgelegd. Echter komen we in dit
vak hier niet aan toe.
Fundamentele arbeidsrechten
- Dit zijn voornamelijk zaken waarvan we het logisch vinden dat dit iedereen toekomt.
We zijn het hier met z’n alle over eens. Bijv:
- Het recht op vrije vorming van vakorganisaties;
• In je eentje sta je minder sterk.
• Een vakbond die namens jou kan onderhandelen staat veel sterker dan jij in je
eentje.
- Het recht op collectief onderhandelen en op collectieve actie;
, • Je kan wel onderhandelen maar als je niks in handen hebt om iets af te
dwingen dan sta je vaak machteloos. Staking is dus een goed pressiemiddel.
- Het verbod op kinderarbeid;
• Maar wat is kinderarbeid?
• In Nederland bepalen de regels dat je vanaf 15 jaar mag werken (volgens de
arbeidstijdenwet).
- Het verbod op dwangarbeid;
• Bijv. onder invloed van intimidatie werken.
- Het verbod op discriminatie;
- Het recht op veiligheid en gezondheid op de arbeidsplaats.
Dit zijn privaatrechtelijke normen maar Ontleend aan ILO (international labour
organisation), publieke normen.
Handhaving
- 1. Publiekrechtelijke (College 2)
• Internationale toezichtprocedures, staten partij.
• Het gaat hier altijd om staten. Staten die iets afdwingen of afspraken.
• Maar bij internationaal arbeidsrecht gaat het niet altijd om staten,
multinationals hebben een grote invloed op de internationaal arbeidsrecht
maar zij zijn geen lid van de ILO.
- 2. Privaatrechtelijke, hoe kunnen we de privaatrechtelijke normen vastleggen?
• via internationale gedragscodes (ondertekening vrijwillig);
• via handhavingsmechanismen in International Framework Agreements;
• via Codes of conduct van bedrijven (kan op de website van een bedrijf staan,
zijn eigenlijk de regels die binnen het bedrijf gelden).
> Gebaseerd op ILO, private ‘jas’
Handhaving
- Publiekrechtelijke handhaving
• geen leger; We hebben in het internationaal arbeidsrecht geen leger om iets
af te dwingen.
• geen internationale arbeidsinspectie; Ook is er geen internationale
arbeidsinspectie. Een belangrijke taak van de arbeidsinspectie is controle. Ook
bij arbeidsongevallen wordt door de arbeidsinspectie onderzocht verricht.
• wel verplichte rapportage en deskundigenoordelen.
o Is een belangrijke manier voor naleving en handhaving.
• ILO kent geen klachtrecht voor individuen
o Klachtrecht individuen is er wel op grond van het EVRM.
• Bij EHRM en het Europees Hof van Justitie van de EU kunnen individuen wel
terecht.
- Privaatrechtelijke handhaving
• Art. 2:8 en 2:15 BW;
o Binnen een rechterpersoon moet iedereen (ook organen) zich ook
naar de maatstaven van redelijkheid en billijkheid gedragen.
• Enquêterecht (OK);
o Onderzoek doen naar wanbeleid/de gang van beleid en zaken binnen
de rechtspersoon.
, • Onrechtmatige daad (art.6:162 BW);
• Nb. Denk in dit kader aan verwachtingen gewekt door gedragscodes.
Kijk eerst naar wat is de regel en daarna wat is de norm?
Corporate Social Responsibility (CSR)
- Wat is CSR?
• Het is maatschappelijk verantwoord ondernemen.
- Het door bedrijven op vrijwillige basis accepteren van verantwoordelijkheid voor hun
impact op de maatschappij
• Het eerste doel van een bedrijf is winst, niet hoe kan ik de mensen aardig
behandelen.
- Waarom zou een bedrijf dat doen? De opdracht is toch enkel om de aandeelhouders
tevreden te houden?
• Waarom zou een bedrijf zich vrijwillig willen houden aan de normen?
o Positieve publiciteit Ook een vorm van reclame.
o Als je het vrijwillig met elkaar afspreekt dan zit je niet met een
wetgever die met afspraken en aansprakelijkheden gaat komen. Dan
hebben de bedrijven dus meer vrijheid om het zelf te regelen.
o Maar ook subsidies zouden mee kunnen spelen.
o Level playing field als we ons allemaal aan dezelfde regels houden
dan verkopen we allemaal hetzelfde en zijn we allemaal even duur. Er
wordt dan niet meer geconcurreerd op kostprijs.
CSR: “That’s politics, not business!”
- Na WO-II: nadruk op economische groei;
- Periode 1970-1980: globalisering
• Het gaat nu niet meer alleen over Nederland maar ook alle andere langen met
grote multinationals spelen nu mee.
2008: Het “Ruggie-kader”
Ruggie-kader waar moeten we ons
aan houden? Waar moeten we dingen
insteken? Nou mensen moeten het goed
hebben, de planeet moet het goed
hebben en we moeten winst maken.
, Globalisering
- Multinationals opereren wereldwijd, met gebruikmaking van lokale toeleveranciers;
• Ze gaan over de grenzen heen. Dus niet alleen in de eigen chain van moeder-
dochter is dan sprake.
- Zoektocht naar plaatsten waar arbeid goedkoop is en de kosten laag zijn;
- behoefte aan ‘global governance’ we hebben geen “baas” van de wereld.
Waardoor het regelen dat het overal hetzelfde is/gaat heel moeilijk is.
- toenemende aandacht voor rechten van werknemers in ‘global supply chains’
de Nederlandse moeder heeft soms geen idee dat er 16 ketens onderhangen en wat
de rechten van de werknemers daar zijn.
- * Het feit dat iets goedkoop is, betekend niet dat het “besmet” is. Het kan ook
gewoon goed geproduceerde kleding zijn. De prijs is hierbij niet doorslaggevend.
Supply-chain:
Mogelijke problemen:
- Blauw mineralen hebben bijv. wapens gefinancierd.
- Grijs milieu
- Overal in de supply schain kunnen zich problemen voordoen maar vaak weet een
moedermaatschappij niet eens hoe ver de chain loopt.
Tazreen fire (2012)
- Groot ongeluk. Brand in kledingfabriek in Bangladesh. 100 mensen overleden.
- Veiligheidsomstandigheden waren heel slecht.
• Vluchtgangen waren heel slecht en een deel was afgesloten.
• Mensen zaten dus als ratten in de val.
Rana Plaza (2013)
- Kledingfabriek met 1 laag. Werd te klein dus tweede laag kwam. Etc. men bleef
doorbouwen tot de 7e laag. Het pand is gaan kraken en scheuren en is toen volledig
ingestort.
t/m 5
Hoorcollege 1 Int. en Europees arbeidsrecht
Programma
- Uitleg cursus:
• Internationaal arbeidsrecht: 2 wkn
• Europees arbeidsrecht: 3 wkn
• Op tentamen 1 vraag europees (6 punten) en 1 vraag internationaal (4
punten).
• Zijn aparte soorten recht die wel beide worden behandeld in dit vak.
- Social Justice lezing 2017 door Prof. Frank Hendrickx (Leuven) behoort tot de
examenstof!
- Kijk regelmatig op BB voor informatie
Programma
- Belangrijke data:
• 22 oktober 2018: Social Justice lezing 2018 door Prof. Janice Bellace,
Lorentzzaal 15.45 u. Borrel na lezing bij stenen tafel in bedrijfsrestaurant
• 7 februari 2019: Symposium ILO 100 jaar Academiegebouw Leiden
College 1
- Wat is internationaal arbeidsrecht?
- Fundamentele arbeidsrechten
- Handhaving
- Corporate Social Responsibility (CSR)
Internationaal arbeidsrecht
- Internationaal publiekrecht, géén IPR
• Internationaal arbeidsrecht is publiekrecht. Dus geen privaatrecht.
- ILO: komt in college 2 en 4 aan bod
- CSR: komt in college 1 en 4 aan bod
- Trade: komt niet aan bod
• Handelsovereenkomsten zijn ook heel belangrijk, vooral omdat daarin vaak
clausules zitten waarin arbeidsrecht wordt uitgelegd. Echter komen we in dit
vak hier niet aan toe.
Fundamentele arbeidsrechten
- Dit zijn voornamelijk zaken waarvan we het logisch vinden dat dit iedereen toekomt.
We zijn het hier met z’n alle over eens. Bijv:
- Het recht op vrije vorming van vakorganisaties;
• In je eentje sta je minder sterk.
• Een vakbond die namens jou kan onderhandelen staat veel sterker dan jij in je
eentje.
- Het recht op collectief onderhandelen en op collectieve actie;
, • Je kan wel onderhandelen maar als je niks in handen hebt om iets af te
dwingen dan sta je vaak machteloos. Staking is dus een goed pressiemiddel.
- Het verbod op kinderarbeid;
• Maar wat is kinderarbeid?
• In Nederland bepalen de regels dat je vanaf 15 jaar mag werken (volgens de
arbeidstijdenwet).
- Het verbod op dwangarbeid;
• Bijv. onder invloed van intimidatie werken.
- Het verbod op discriminatie;
- Het recht op veiligheid en gezondheid op de arbeidsplaats.
Dit zijn privaatrechtelijke normen maar Ontleend aan ILO (international labour
organisation), publieke normen.
Handhaving
- 1. Publiekrechtelijke (College 2)
• Internationale toezichtprocedures, staten partij.
• Het gaat hier altijd om staten. Staten die iets afdwingen of afspraken.
• Maar bij internationaal arbeidsrecht gaat het niet altijd om staten,
multinationals hebben een grote invloed op de internationaal arbeidsrecht
maar zij zijn geen lid van de ILO.
- 2. Privaatrechtelijke, hoe kunnen we de privaatrechtelijke normen vastleggen?
• via internationale gedragscodes (ondertekening vrijwillig);
• via handhavingsmechanismen in International Framework Agreements;
• via Codes of conduct van bedrijven (kan op de website van een bedrijf staan,
zijn eigenlijk de regels die binnen het bedrijf gelden).
> Gebaseerd op ILO, private ‘jas’
Handhaving
- Publiekrechtelijke handhaving
• geen leger; We hebben in het internationaal arbeidsrecht geen leger om iets
af te dwingen.
• geen internationale arbeidsinspectie; Ook is er geen internationale
arbeidsinspectie. Een belangrijke taak van de arbeidsinspectie is controle. Ook
bij arbeidsongevallen wordt door de arbeidsinspectie onderzocht verricht.
• wel verplichte rapportage en deskundigenoordelen.
o Is een belangrijke manier voor naleving en handhaving.
• ILO kent geen klachtrecht voor individuen
o Klachtrecht individuen is er wel op grond van het EVRM.
• Bij EHRM en het Europees Hof van Justitie van de EU kunnen individuen wel
terecht.
- Privaatrechtelijke handhaving
• Art. 2:8 en 2:15 BW;
o Binnen een rechterpersoon moet iedereen (ook organen) zich ook
naar de maatstaven van redelijkheid en billijkheid gedragen.
• Enquêterecht (OK);
o Onderzoek doen naar wanbeleid/de gang van beleid en zaken binnen
de rechtspersoon.
, • Onrechtmatige daad (art.6:162 BW);
• Nb. Denk in dit kader aan verwachtingen gewekt door gedragscodes.
Kijk eerst naar wat is de regel en daarna wat is de norm?
Corporate Social Responsibility (CSR)
- Wat is CSR?
• Het is maatschappelijk verantwoord ondernemen.
- Het door bedrijven op vrijwillige basis accepteren van verantwoordelijkheid voor hun
impact op de maatschappij
• Het eerste doel van een bedrijf is winst, niet hoe kan ik de mensen aardig
behandelen.
- Waarom zou een bedrijf dat doen? De opdracht is toch enkel om de aandeelhouders
tevreden te houden?
• Waarom zou een bedrijf zich vrijwillig willen houden aan de normen?
o Positieve publiciteit Ook een vorm van reclame.
o Als je het vrijwillig met elkaar afspreekt dan zit je niet met een
wetgever die met afspraken en aansprakelijkheden gaat komen. Dan
hebben de bedrijven dus meer vrijheid om het zelf te regelen.
o Maar ook subsidies zouden mee kunnen spelen.
o Level playing field als we ons allemaal aan dezelfde regels houden
dan verkopen we allemaal hetzelfde en zijn we allemaal even duur. Er
wordt dan niet meer geconcurreerd op kostprijs.
CSR: “That’s politics, not business!”
- Na WO-II: nadruk op economische groei;
- Periode 1970-1980: globalisering
• Het gaat nu niet meer alleen over Nederland maar ook alle andere langen met
grote multinationals spelen nu mee.
2008: Het “Ruggie-kader”
Ruggie-kader waar moeten we ons
aan houden? Waar moeten we dingen
insteken? Nou mensen moeten het goed
hebben, de planeet moet het goed
hebben en we moeten winst maken.
, Globalisering
- Multinationals opereren wereldwijd, met gebruikmaking van lokale toeleveranciers;
• Ze gaan over de grenzen heen. Dus niet alleen in de eigen chain van moeder-
dochter is dan sprake.
- Zoektocht naar plaatsten waar arbeid goedkoop is en de kosten laag zijn;
- behoefte aan ‘global governance’ we hebben geen “baas” van de wereld.
Waardoor het regelen dat het overal hetzelfde is/gaat heel moeilijk is.
- toenemende aandacht voor rechten van werknemers in ‘global supply chains’
de Nederlandse moeder heeft soms geen idee dat er 16 ketens onderhangen en wat
de rechten van de werknemers daar zijn.
- * Het feit dat iets goedkoop is, betekend niet dat het “besmet” is. Het kan ook
gewoon goed geproduceerde kleding zijn. De prijs is hierbij niet doorslaggevend.
Supply-chain:
Mogelijke problemen:
- Blauw mineralen hebben bijv. wapens gefinancierd.
- Grijs milieu
- Overal in de supply schain kunnen zich problemen voordoen maar vaak weet een
moedermaatschappij niet eens hoe ver de chain loopt.
Tazreen fire (2012)
- Groot ongeluk. Brand in kledingfabriek in Bangladesh. 100 mensen overleden.
- Veiligheidsomstandigheden waren heel slecht.
• Vluchtgangen waren heel slecht en een deel was afgesloten.
• Mensen zaten dus als ratten in de val.
Rana Plaza (2013)
- Kledingfabriek met 1 laag. Werd te klein dus tweede laag kwam. Etc. men bleef
doorbouwen tot de 7e laag. Het pand is gaan kraken en scheuren en is toen volledig
ingestort.
