Onderzoeksrapport
verpleegkundig
leiderschap
FEBRUARY 19
Hogeschool Fontys, deeltijd minor
Verpleegkundig leiderschap.
Gemaakt door:
studentnummer:
studentnummer :
Docent:
0
Eigenaar
,Voorwoord
Mijn naam is (Eignaar) ik volg de hbo-deeltijdopleiding Verpleegkunde aan Hogeschool InHolland in Amsterdam,
daarnaast werk ik in het Amsterdam Universitair Medisch Centrum (Amsterdam UMC). Vanaf september 2020
volg de deeltijdminor Verpleegkundig leiderschap. Dit is een minor die ik graag wilde volgen, omdat ik denk dat
het verpleegkundig vak voor hbo-verpleegkundigen steeds belangrijker wordt. Ik denk dat verpleegkundig
leiderschap is: Het overbrengen van het vak naar de buitenwereld, de kwaliteit blijven verbeteren op de
afdeling waar ik werk, maar ook als verpleegkundige opkomen voor de patiënten, jezelf en de beroepsgroep van
de verpleegkundige.
In de afgelopen twintig weken ben ik bewust gaan nadenken over hoe verpleegkundig leiderschap zich in de
beroepspraktijk manifesteert. Om hierachter te komen heb ik zes verpleegkundig leiders geïnterviewd, waarna
ik een onderzoekstapport heb geschreven.
Ik ben tevreden met het resultaat en heb in de afgelopen twintig weken erg veel kennis opgedaan over
verpleegkundig leiderschap en heb daarmee een visie ontwikkeld.
Ik wil graag alle zes de geïnterviewde verpleegkundig leiders bedanken voor het meewerken aan dit onderzoek.
Ook de docent Shaun Cardiff wil ik bedanken voor alle uitleg en voor het doen en schrijven van dit onderzoek.
Veel plezier met het lezen van deze casestudie.
1
Eigenaar
, Samenvatting
Inleiding
De term verpleegkundig leiderschap vindt zijn oorsprong in de zeven nieuwe competentiegebieden van de
bachelor Verpleegkundige. Verpleegkundig leiderschap is een begrip dat nog geen echte omschrijving heeft in
de praktijk. De definities van verpleegkundig leiderschap zijn dan ook volgens de literatuur uiteenlopend, maar
zijn vooral gericht op het laten zien van het verpleegkundige beroep aan de buitenwereld. Verschillende
theorieën en stijlen zijn hierbij van belang. Vooral relationele leiderschapsstijlen blijken effectief in de praktijk.
De academisering van de verpleegkundige wordt vrijwel direct gelinkt aan verpleegkundig leiderschap. Volgens
hoogleraar Hamers (2016) ouderenzorg is dat positief. Niet handelen op ervaring maar evidence-based practise
(EBP) onderbouwd, verreikt het vak. Het vak van de verpleegkundige zal altijd dynamisch blijven en om te
onderzoeken wat leiderschap in de praktijk inhoudt, zijn zes interviews gehouden met verpleegkundig leiders in
de praktijk.
Methode
Voor het onderzoek is gebruikgemaakt van zes semigestructureerde interviews die zijn geanalyseerd aan de
hand van de coderingsfases. De hoofdvraag luidde: ‘Hoe manifesteert verpleegkundig leiderschap zich in de
beroepspraktijk?’ De participanten hebben in het onderzoek een fictieve naam gekregen om hun anonimiteit te
waarborgen. Verder is waar mogelijk gebruikgemaakt van een membercheck in de praktijk en daarnaast van
peer reviews uit de praktijk, om zo de betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek te waarborgen.
Resultaten
Het dagelijks werk van de verpleegkundig leiders is uiteenlopend en verpleegkundig leiderschap is op vele
manieren te zien in de praktijk, daar konden de participanten mooie voorbeelden bij geven. Als verpleegkundige
dien je altijd verder te kijken dan alleen naar het probleem, je moet durven opkomen voor je mening, aangeven
wat in jouw optiek ‘juist’ is en dan het liefst onderbouwd. Verpleegkundig leiderschap is overal te zien en in
verschillende situaties met samenwerkingspartners. In de toekomst zal verpleegkundig leiderschap meer
terugkomen, naast dat het vak van de verpleegkundige nooit stil zal staan. Tot slot is de definitie van
verpleegkundig leiderschap het laten zien van het vak en het kijken naar de toekomst om het werk van de
verpleegkundigen op een volgend niveau te krijgen.
Discussie
Niet alle verpleegkundig leiders zagen zichzelf ook daadwerkelijk als verpleegkundig leider. Ook in de literatuur
wordt niet gesproken over hoe leiderschap er in de verschillende beroepspraktijken uitziet.
Conclusie
Uit het onderzoek blijkt dat verpleegkundig leiderschap een ingewikkeld begrip is en op meerdere manieren is
terug te vinden in de beroepspraktijk. Het houdt vooral in het verpleegkundig vak laten zien aan de
buitenwereld en verder gaan dan alleen een probleem observeren. Het opkomen voor jouw visie en jouw
feedback, maar zeker ook opkomen voor de klinische blik van de verpleegkundigen. Het doel is om aan het
einde van de dag naar huis te gaan en te denken ‘ik heb hier een onwijs goed gevoel bij.’
Reflectie
Er kan tevreden worden teruggekeken op dit onderzoek waarbij de resultaten aansluiten bij de hoofdvraag,
ondanks dat een andere methode is gehanteerd dan voorzien werd. De leerdoelen zijn: ‘Opgedane kennis in de
praktijk herkennen en toepassen.’ En ‘Tevreden terugkijken op een mooi onderzoeksrapport.’
2
Eigenaar
verpleegkundig
leiderschap
FEBRUARY 19
Hogeschool Fontys, deeltijd minor
Verpleegkundig leiderschap.
Gemaakt door:
studentnummer:
studentnummer :
Docent:
0
Eigenaar
,Voorwoord
Mijn naam is (Eignaar) ik volg de hbo-deeltijdopleiding Verpleegkunde aan Hogeschool InHolland in Amsterdam,
daarnaast werk ik in het Amsterdam Universitair Medisch Centrum (Amsterdam UMC). Vanaf september 2020
volg de deeltijdminor Verpleegkundig leiderschap. Dit is een minor die ik graag wilde volgen, omdat ik denk dat
het verpleegkundig vak voor hbo-verpleegkundigen steeds belangrijker wordt. Ik denk dat verpleegkundig
leiderschap is: Het overbrengen van het vak naar de buitenwereld, de kwaliteit blijven verbeteren op de
afdeling waar ik werk, maar ook als verpleegkundige opkomen voor de patiënten, jezelf en de beroepsgroep van
de verpleegkundige.
In de afgelopen twintig weken ben ik bewust gaan nadenken over hoe verpleegkundig leiderschap zich in de
beroepspraktijk manifesteert. Om hierachter te komen heb ik zes verpleegkundig leiders geïnterviewd, waarna
ik een onderzoekstapport heb geschreven.
Ik ben tevreden met het resultaat en heb in de afgelopen twintig weken erg veel kennis opgedaan over
verpleegkundig leiderschap en heb daarmee een visie ontwikkeld.
Ik wil graag alle zes de geïnterviewde verpleegkundig leiders bedanken voor het meewerken aan dit onderzoek.
Ook de docent Shaun Cardiff wil ik bedanken voor alle uitleg en voor het doen en schrijven van dit onderzoek.
Veel plezier met het lezen van deze casestudie.
1
Eigenaar
, Samenvatting
Inleiding
De term verpleegkundig leiderschap vindt zijn oorsprong in de zeven nieuwe competentiegebieden van de
bachelor Verpleegkundige. Verpleegkundig leiderschap is een begrip dat nog geen echte omschrijving heeft in
de praktijk. De definities van verpleegkundig leiderschap zijn dan ook volgens de literatuur uiteenlopend, maar
zijn vooral gericht op het laten zien van het verpleegkundige beroep aan de buitenwereld. Verschillende
theorieën en stijlen zijn hierbij van belang. Vooral relationele leiderschapsstijlen blijken effectief in de praktijk.
De academisering van de verpleegkundige wordt vrijwel direct gelinkt aan verpleegkundig leiderschap. Volgens
hoogleraar Hamers (2016) ouderenzorg is dat positief. Niet handelen op ervaring maar evidence-based practise
(EBP) onderbouwd, verreikt het vak. Het vak van de verpleegkundige zal altijd dynamisch blijven en om te
onderzoeken wat leiderschap in de praktijk inhoudt, zijn zes interviews gehouden met verpleegkundig leiders in
de praktijk.
Methode
Voor het onderzoek is gebruikgemaakt van zes semigestructureerde interviews die zijn geanalyseerd aan de
hand van de coderingsfases. De hoofdvraag luidde: ‘Hoe manifesteert verpleegkundig leiderschap zich in de
beroepspraktijk?’ De participanten hebben in het onderzoek een fictieve naam gekregen om hun anonimiteit te
waarborgen. Verder is waar mogelijk gebruikgemaakt van een membercheck in de praktijk en daarnaast van
peer reviews uit de praktijk, om zo de betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek te waarborgen.
Resultaten
Het dagelijks werk van de verpleegkundig leiders is uiteenlopend en verpleegkundig leiderschap is op vele
manieren te zien in de praktijk, daar konden de participanten mooie voorbeelden bij geven. Als verpleegkundige
dien je altijd verder te kijken dan alleen naar het probleem, je moet durven opkomen voor je mening, aangeven
wat in jouw optiek ‘juist’ is en dan het liefst onderbouwd. Verpleegkundig leiderschap is overal te zien en in
verschillende situaties met samenwerkingspartners. In de toekomst zal verpleegkundig leiderschap meer
terugkomen, naast dat het vak van de verpleegkundige nooit stil zal staan. Tot slot is de definitie van
verpleegkundig leiderschap het laten zien van het vak en het kijken naar de toekomst om het werk van de
verpleegkundigen op een volgend niveau te krijgen.
Discussie
Niet alle verpleegkundig leiders zagen zichzelf ook daadwerkelijk als verpleegkundig leider. Ook in de literatuur
wordt niet gesproken over hoe leiderschap er in de verschillende beroepspraktijken uitziet.
Conclusie
Uit het onderzoek blijkt dat verpleegkundig leiderschap een ingewikkeld begrip is en op meerdere manieren is
terug te vinden in de beroepspraktijk. Het houdt vooral in het verpleegkundig vak laten zien aan de
buitenwereld en verder gaan dan alleen een probleem observeren. Het opkomen voor jouw visie en jouw
feedback, maar zeker ook opkomen voor de klinische blik van de verpleegkundigen. Het doel is om aan het
einde van de dag naar huis te gaan en te denken ‘ik heb hier een onwijs goed gevoel bij.’
Reflectie
Er kan tevreden worden teruggekeken op dit onderzoek waarbij de resultaten aansluiten bij de hoofdvraag,
ondanks dat een andere methode is gehanteerd dan voorzien werd. De leerdoelen zijn: ‘Opgedane kennis in de
praktijk herkennen en toepassen.’ En ‘Tevreden terugkijken op een mooi onderzoeksrapport.’
2
Eigenaar
