1
HOOFDSTUK 13 GELD, BANKEN EN DE MONETAIRE POLITIEK
1. INLEIDENDE CASES
Case 1: De oorlog in Oekraïne houdt ook de Nationale Bank bezig
Oorlog heeft grote impact op de Nationale Bank van België (NBB)
Oekraïense vluchtelingen konden hryvnia’s omwisselen voor euro’s
NBB werkte samen met OCMW om beschermingstatussen te geven en ze
op te vangen
Case 2: Forse koerswijziging van het monetaire beleid in 2022
Nettoaankopen van activa in het kader v/h PEPP (Pandemic Emergency
Purchase Programme) werden eind maart 2022 stopgezet, terwijl die
krachtens het APP (Asset Purchase Programme) geleidelijk afnamen en op
1 juli werden stopgezet
2. INLEIDING
Centrale bank: geeft bankbiljetten uit (chartaal geld) + verantwoordelijk
voor de monetaire politiek belangrijk mechanisme om de economie bij
te sturen
NBB + ECB (Europese Centrale bank) + centrale banken van overige
eurolanden = eurosysteem
‘commerciële banken’: sparen v/d gezinnen, investeringen v/d bedrijven
(ook belangrijk)
Banken geven deposito’s voor als we bankbiljetten deponeren of krediet
verlenen
Geld heeft 3 functies:
- Ruilmiddel
- Bewaarmiddel van koopkracht (vermogen)
- Rekeneenheid
De 3 functies moeten aanwezig zijn (cryptovaluta is dat dus niet)
Hoeveel geld er is in de economie zichtdeposito’s & bankbiljetten
3. DE GELDHOEVEELHEID
We gebruiken heeeeel vaak onze zichtrekening
Chartaal geld: bankbiljetten uitgegeven door de ECB in handen van het
publiek
+
, 2
Giraal geld: zichtdeposito’s van het publiek bij de banken
= Geldhoeveelheid M1
+
Spaar- en termijndeposito’s met korte looptijd bij de banken
= Geldhoeveelheid M2
+
Termijndeposito’s met langere looptijd bij de banken
= Geldhoeveelheid M3
Quasi-geld = spaarrekeningen & geld dat vast staat brengt uiteindelijk
meer op maar je kan er niet direct mee betalen
4. DE GELDCREATIE
hier gaan we kijken hoe chartaal en giraal geld gecreëerd worden
Geldaanbodmechanisme wordt onderverdeeld in:
Creatie van basisgeld (= chartaal geld + bankreserves)
Creatie van giraal geld (zichtdeposito’s)
Totaal geldaanbod = chartaal geld + giraal geld
Banken houden deposito’s aan bij de centrale bank (voor onderlinge
transacties)
4.1. De creatie van basisgeld
Centrale bank creëert basisgeld onder de vorm van bankbiljetten &
deposito’s die de commerciële bank bij haar aanhouden (centrale bank is
verantwoordelijk voor de uitgegeven bankbiljetten)
Actief en passief zijn aan
elkaar gelijk
Bronnen v/h Aanwending van het
basisgeld basisgeld
goudvoorraad + vreemde valuta
overheidseffecten (overheidsobligaties) die de centrale bank bezit
HOOFDSTUK 13 GELD, BANKEN EN DE MONETAIRE POLITIEK
1. INLEIDENDE CASES
Case 1: De oorlog in Oekraïne houdt ook de Nationale Bank bezig
Oorlog heeft grote impact op de Nationale Bank van België (NBB)
Oekraïense vluchtelingen konden hryvnia’s omwisselen voor euro’s
NBB werkte samen met OCMW om beschermingstatussen te geven en ze
op te vangen
Case 2: Forse koerswijziging van het monetaire beleid in 2022
Nettoaankopen van activa in het kader v/h PEPP (Pandemic Emergency
Purchase Programme) werden eind maart 2022 stopgezet, terwijl die
krachtens het APP (Asset Purchase Programme) geleidelijk afnamen en op
1 juli werden stopgezet
2. INLEIDING
Centrale bank: geeft bankbiljetten uit (chartaal geld) + verantwoordelijk
voor de monetaire politiek belangrijk mechanisme om de economie bij
te sturen
NBB + ECB (Europese Centrale bank) + centrale banken van overige
eurolanden = eurosysteem
‘commerciële banken’: sparen v/d gezinnen, investeringen v/d bedrijven
(ook belangrijk)
Banken geven deposito’s voor als we bankbiljetten deponeren of krediet
verlenen
Geld heeft 3 functies:
- Ruilmiddel
- Bewaarmiddel van koopkracht (vermogen)
- Rekeneenheid
De 3 functies moeten aanwezig zijn (cryptovaluta is dat dus niet)
Hoeveel geld er is in de economie zichtdeposito’s & bankbiljetten
3. DE GELDHOEVEELHEID
We gebruiken heeeeel vaak onze zichtrekening
Chartaal geld: bankbiljetten uitgegeven door de ECB in handen van het
publiek
+
, 2
Giraal geld: zichtdeposito’s van het publiek bij de banken
= Geldhoeveelheid M1
+
Spaar- en termijndeposito’s met korte looptijd bij de banken
= Geldhoeveelheid M2
+
Termijndeposito’s met langere looptijd bij de banken
= Geldhoeveelheid M3
Quasi-geld = spaarrekeningen & geld dat vast staat brengt uiteindelijk
meer op maar je kan er niet direct mee betalen
4. DE GELDCREATIE
hier gaan we kijken hoe chartaal en giraal geld gecreëerd worden
Geldaanbodmechanisme wordt onderverdeeld in:
Creatie van basisgeld (= chartaal geld + bankreserves)
Creatie van giraal geld (zichtdeposito’s)
Totaal geldaanbod = chartaal geld + giraal geld
Banken houden deposito’s aan bij de centrale bank (voor onderlinge
transacties)
4.1. De creatie van basisgeld
Centrale bank creëert basisgeld onder de vorm van bankbiljetten &
deposito’s die de commerciële bank bij haar aanhouden (centrale bank is
verantwoordelijk voor de uitgegeven bankbiljetten)
Actief en passief zijn aan
elkaar gelijk
Bronnen v/h Aanwending van het
basisgeld basisgeld
goudvoorraad + vreemde valuta
overheidseffecten (overheidsobligaties) die de centrale bank bezit
