Tentamen Internationaal Privaatrecht Notariaat 27 oktober 2023
Casus I (55 punten)
De in Kazachstan geboren en getogen Elena bezit zowel de Kazachse als Sloveense
nationaliteit. Tijdens een vakantie in Slovenië ontmoet zij in 2010 Sergey die in Kazachstan
geboren is maar in Slovenië is opgegroeid en daar werkt op een middelbare school als docent
Engels. Ook Sergey bezit zowel de Kazachse als Sloveense nationaliteit. In 2012 treden zij in
Astana (Kazachstan) in het huwelijk. Zij zijn dan beiden 26 jaar oud.
Direct na de huwelijkssluiting gaan zij in Slovenië wonen waar Elena op de Kazachse
ambassade gaat werken. In de loop der jaren wordt Elena verschillende malen overgeplaatst
naar ambassades over de hele wereld. Sergey verhuist steeds met haar mee. In 2018 wordt
Elena overgeplaatst naar de ambassade in Berlijn (Duitsland). Op een zeker moment winnen
zij informatie in bij een notaris te Berlijn en in juni 2019 laten zij in een notariële akte
vastleggen dat hun huwelijksvermogensregime wordt beheerst door het Kazachse recht. In
augustus 2022 wordt Elena overgeplaatst naar de ambassade in Den Haag. Het huwelijk is
dan al niet meer goed. Sergey besluit niet mee te verhuizen en weer permanent in Slovenië te
gaan wonen. Na vanaf augustus 2022 in een huurhuis in Den Haag te hebben gewoond, koopt
Elena in april 2023 samen met haar nieuwe vriend een huis in Scheveningen waarin zij gaan
samenwonen.
In oktober 2023 dient Elena een verzoek tot echtscheiding in bij de rechtbank Den Haag. Zij
verzoekt daarbij tevens 1) partneralimentatie naar Kazachs recht op de grond dat haar
huwelijk met Sergey nauw met Kazachstan verbonden is en 2) verdeling van de
huwelijksgemeenschap naar Kazachs recht.
Sergey voert verweer. Hij stelt dat de Nederlandse rechter niet bevoegd is van het
echtscheidingsverzoek en de nevenverzoeken kennis te nemen omdat niet Nederland maar
Kazachstan als Elena’s gewone verblijfplaats moet worden gezien: zij is daar geboren en
getogen en heeft gezien haar werk op de Kazachse ambassades nooit de band met Kazachstan
verloren.
Vragen
1. Is de rechtbank Den Haag bevoegd van het door Elena ingestelde
echtscheidingsverzoek kennis te nemen? Betrek in uw antwoord het verweer van
Sergey. (8 punten)
2. (a) Is de rechtbank Den Haag bevoegd van het verzoek tot verdeling van de
huwelijksgemeenschap kennis te nemen? Betrek in uw antwoord het verweer van
Sergey. (8 punten)
1
, (b) Gesteld dat de Nederlandse rechter zich bevoegd acht van het nevenverzoek tot
verdeling van de huwelijksgemeenschap kennis te nemen, naar welk recht zal hij het
huwelijksvermogensregime van Elena en Sergey beoordelen? (8 punten)
(c) Hoe luidt uw antwoord op vraag 3 (b) indien het echtpaar zou zijn getrouwd in
1973 en geen rechtskeuze zou hebben gemaakt? (8 punten)
3. Gesteld dat de Nederlandse rechter zich bevoegd acht van het nevenverzoek tot
alimentatie kennis te nemen: naar welk recht zal de rechter het verzoek tot
partneralimentatie beoordelen? Betrek in uw antwoord de stelling van Elena
hieromtrent. (8 punten)
Vervolg Casus I
Stel dat de in Astana (Kazachstan) woonachtige moeder (Olga) van Elena in januari 2023
overlijdt. Olga bezit ten tijde van haar overlijden alleen de Sloveense nationaliteit. De vader
van Elena is reeds in 2019 overleden. De oudere broer (Viktor) van Elena die sinds 2016 in
Amsterdam (Nederland) woont en Elena zelf, zijn enig erfgenamen. Er is geen testament.
Olga blijkt zowel panden in Keulen als Amsterdam als beleggingsobjecten te bezitten. Begin
maart wijzigt de kleurcode van het door het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken
afgegeven reisadvies naar Kazachstan van geel in rood ivm dreiging van terroristische
aanslagen. Wanneer Elena en Viktor onenigheid krijgen over de verdeling van de
nalatenschap, vordert Elena op 7 maart 2023 bij de Nederlandse rechter de vaststelling van de
verdeling van de nalatenschap van haar moeder. Viktor stemt in met een procedure voor de
Nederlandse rechter.
Vragen
4. (a) Is de Nederlandse rechter bevoegd van de vordering van Elena kennis te nemen?
(8 punten)?
(b) Stel dat de Nederlandse rechter zich bevoegd acht: naar welk recht zal hij de
vordering van Elena beoordelen? (7 punten)?
Gegeven (fictief): Naar Kazachs IPR is de nationale wet van de erflater ten tijde van zijn
overlijden op de erfopvolging van toepassing.
Casus II (35 punten)
De Belgische onderneming Bloem bvba (bvba≈B.V.), gevestigd te Antwerpen (België), heeft
op 25 februari 2023 een grote partij bomen en planten waaronder met name acacia’s en
2
Casus I (55 punten)
De in Kazachstan geboren en getogen Elena bezit zowel de Kazachse als Sloveense
nationaliteit. Tijdens een vakantie in Slovenië ontmoet zij in 2010 Sergey die in Kazachstan
geboren is maar in Slovenië is opgegroeid en daar werkt op een middelbare school als docent
Engels. Ook Sergey bezit zowel de Kazachse als Sloveense nationaliteit. In 2012 treden zij in
Astana (Kazachstan) in het huwelijk. Zij zijn dan beiden 26 jaar oud.
Direct na de huwelijkssluiting gaan zij in Slovenië wonen waar Elena op de Kazachse
ambassade gaat werken. In de loop der jaren wordt Elena verschillende malen overgeplaatst
naar ambassades over de hele wereld. Sergey verhuist steeds met haar mee. In 2018 wordt
Elena overgeplaatst naar de ambassade in Berlijn (Duitsland). Op een zeker moment winnen
zij informatie in bij een notaris te Berlijn en in juni 2019 laten zij in een notariële akte
vastleggen dat hun huwelijksvermogensregime wordt beheerst door het Kazachse recht. In
augustus 2022 wordt Elena overgeplaatst naar de ambassade in Den Haag. Het huwelijk is
dan al niet meer goed. Sergey besluit niet mee te verhuizen en weer permanent in Slovenië te
gaan wonen. Na vanaf augustus 2022 in een huurhuis in Den Haag te hebben gewoond, koopt
Elena in april 2023 samen met haar nieuwe vriend een huis in Scheveningen waarin zij gaan
samenwonen.
In oktober 2023 dient Elena een verzoek tot echtscheiding in bij de rechtbank Den Haag. Zij
verzoekt daarbij tevens 1) partneralimentatie naar Kazachs recht op de grond dat haar
huwelijk met Sergey nauw met Kazachstan verbonden is en 2) verdeling van de
huwelijksgemeenschap naar Kazachs recht.
Sergey voert verweer. Hij stelt dat de Nederlandse rechter niet bevoegd is van het
echtscheidingsverzoek en de nevenverzoeken kennis te nemen omdat niet Nederland maar
Kazachstan als Elena’s gewone verblijfplaats moet worden gezien: zij is daar geboren en
getogen en heeft gezien haar werk op de Kazachse ambassades nooit de band met Kazachstan
verloren.
Vragen
1. Is de rechtbank Den Haag bevoegd van het door Elena ingestelde
echtscheidingsverzoek kennis te nemen? Betrek in uw antwoord het verweer van
Sergey. (8 punten)
2. (a) Is de rechtbank Den Haag bevoegd van het verzoek tot verdeling van de
huwelijksgemeenschap kennis te nemen? Betrek in uw antwoord het verweer van
Sergey. (8 punten)
1
, (b) Gesteld dat de Nederlandse rechter zich bevoegd acht van het nevenverzoek tot
verdeling van de huwelijksgemeenschap kennis te nemen, naar welk recht zal hij het
huwelijksvermogensregime van Elena en Sergey beoordelen? (8 punten)
(c) Hoe luidt uw antwoord op vraag 3 (b) indien het echtpaar zou zijn getrouwd in
1973 en geen rechtskeuze zou hebben gemaakt? (8 punten)
3. Gesteld dat de Nederlandse rechter zich bevoegd acht van het nevenverzoek tot
alimentatie kennis te nemen: naar welk recht zal de rechter het verzoek tot
partneralimentatie beoordelen? Betrek in uw antwoord de stelling van Elena
hieromtrent. (8 punten)
Vervolg Casus I
Stel dat de in Astana (Kazachstan) woonachtige moeder (Olga) van Elena in januari 2023
overlijdt. Olga bezit ten tijde van haar overlijden alleen de Sloveense nationaliteit. De vader
van Elena is reeds in 2019 overleden. De oudere broer (Viktor) van Elena die sinds 2016 in
Amsterdam (Nederland) woont en Elena zelf, zijn enig erfgenamen. Er is geen testament.
Olga blijkt zowel panden in Keulen als Amsterdam als beleggingsobjecten te bezitten. Begin
maart wijzigt de kleurcode van het door het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken
afgegeven reisadvies naar Kazachstan van geel in rood ivm dreiging van terroristische
aanslagen. Wanneer Elena en Viktor onenigheid krijgen over de verdeling van de
nalatenschap, vordert Elena op 7 maart 2023 bij de Nederlandse rechter de vaststelling van de
verdeling van de nalatenschap van haar moeder. Viktor stemt in met een procedure voor de
Nederlandse rechter.
Vragen
4. (a) Is de Nederlandse rechter bevoegd van de vordering van Elena kennis te nemen?
(8 punten)?
(b) Stel dat de Nederlandse rechter zich bevoegd acht: naar welk recht zal hij de
vordering van Elena beoordelen? (7 punten)?
Gegeven (fictief): Naar Kazachs IPR is de nationale wet van de erflater ten tijde van zijn
overlijden op de erfopvolging van toepassing.
Casus II (35 punten)
De Belgische onderneming Bloem bvba (bvba≈B.V.), gevestigd te Antwerpen (België), heeft
op 25 februari 2023 een grote partij bomen en planten waaronder met name acacia’s en
2
