Begrippenlijst Inleiding in de Gezondheidspsychologie - Health Psychologie, Sarafino

Begrippen
Hoofdstuk 1

 Ziekte-gezondheidscontinuum = in plaats van een dichotoom systeem waarin je of
gezond of ongezond ben, overlappen de twee concepten en is er sprake van een
continuum met optimale gezondheid aan de ene kant, en de dood aan de andere kant

 Infectieziekte = een acute ziekte dat veroorzaakt wordt door schadelijke stoffen of
micro-organismen, zoals bacterie of virus. vb COVID-19

 chronische ziektes = degeneratieve ziektes, die ontwikkelen en persisteren over een
lange periode.

 mind/bodyproblem = de vraag of lichaam en geest gescheiden zijn of samenwerken

 biomedisch model = alle ziektes kunnen verklaard worden door verstoringen in
fysiologische processen (staat los van psychologische processen!)

 Morbiditeit = ziekte, verwonding of beperking, iedere afwijking van gezond zijn

 Prevalentie = aantal gevallen, continue en nieuwe gevallen op een bepaald moment.

 Incidentie = aantal nieuwe gevallen gedurende een tijd

 Epidemie = situatie waarin de incidentie snel groeit

 persoonlijkheid = cognitieve, affectieve en gedragsmatige neigingen die redelijk
stabiel zijn over tijd.

 Psychosomatische geneeskunde = een onderzoeksveld dat ingaat op de invloed van
het psychologische aspect of de fysieke processen

 Behavioral medicine = een onderzoeksveld dat de Society of Behavioral Medicine
opgericht heeft. Ze focussen op interdisciplinariteit en het behaviorisme

 Epidemiologie = de wetenschap van verspreiding en frequentie van ziekte en
verwonding

 Life-span perspective = karakteristieken van een persoon in het licht van de
ontwikkeling, huidig niveau en verwachte ontwikkeling in de toekomst



Hoofdstuk 2

 Hypothalamus-hypofyse-bijnier as = reactie door sympathisch zenuwstelsel, de
hypothalamus laat een hormoon los, corticotropine, in de bijnier, waar als reactie
1

, (ACTH (adrenocorticotropic hormone) in het bloed wordt verspreid. Die belanden bij
verschillende klieren, voornamelijk de bijnier, die reactie op noodgevallen beinvloed.

 Hepatitis = virale ziekteklasse, Hepatitis A krijg je van geinfecteerd voedsel, B en C
door seksueel contact, aanraking met geinfecteerd bloed, en leiden tot permanente
leverschade.

 Cirrose = levercellen sterven af en worden vervangen door littekenweefsel, wat
gevolgen heeft voor de leverfunctie. Oorzaken kunnen zijn hepatitis en
alcoholmisbruik

 Synthese = nieuw celmateriaal maken van proteine en mineralen om te herstellen

 Rustmetabolisme = hangt af van de grootte van het lichaam. Het aantal calorieen dat
we verbranden in rustmodus, uitgedrukt in calorien per deel lichaamsoppvervlakte per
uur
 Emfyseem = de wanden tussen de longblaasjes zijn verwoest, wat het oppervlakte
waarin gassen uitgewisseld worden, en de elasticiteit voor uitademen beperkt.

 Pneumoconiosis = mensen die hoge hoeveelheden stof inademen, die in de longen
terecht komt, en daar de longblaasjes en bronchieen beperkt in luchtuitwisseling

 Astma = de bronchien zijn vernauwd, ontstoken en ontwikkelen spasmen. Resulteert
in benauwdheidsaanvallen

 Chronische bronchitis = ontsteking en overmatige slijmproductie, wat resulteert in
veelvuldig hoesten

 Cardivasculaire systeem / hart- en vaatstelsel = het transportsysteem van het
lichaam. Het transporteert zuurstof, voedingsstoffen, afvalstoffen, hormonen en meer.
Het hart is het centrum van dit systeem

 Bloeddruk = de druk die uitgeoefend wordt op de vaatwanden, als gevolg van
myocadiale samentrekking, uitgedrukt in mm Hg

 Systolische druk = bovendruk, de druk op de wanden bij contractie van het
myocardium

 Diastolische druk = onderdruk, de druk op de wanden in rustfase

 Formed elements = cellen en cellachtige structuren in het bloed, dat verantwoordelijk
is voor 45% van het volume. Bestaande uit rode en witte (leukocyten) bloedcellen en
bloedplaatjes



2