Menselijke fysiologie
CVS
− Context
− CVS-leden
− CVS-functies
− CVS-anatomie
− Druk, volume, debiet en weerstand
− Hartspier en het hart
1. Context
− Menselijk hart → 7200 L bloed/dag
− Waarom?
→ Diffusie is niet voldoende voor O2-afgifte
→ Evolutie: ° Bloedsomloop
Vloeistof tussen het oppervlak van het lichaam en de diepste delen
2. CVS-leden
−
3. CVS-functies
− O2 & levering van voedingsstoffen
− Verwijderen van cellulair afval → uitscheiding
− Cel-tot-cel communicatie
− Afweer tegen indringers (immuniteit)
−
,− Uitleg CVS-functies
→ O2 & levering van voedingsstoffen
WAAROM?
Cellulaire processen
» Structureel onderhoud
» Actief vervoer
» Cel signalering Behoefte aan energie (ATP)
» Spier contractie
» DNA-synthese
Tijdens inspanning → 1000-voudige toename van de ATP-vraag versus rust
Om die ATP te blijven produceren moet je vetten en proteïne verbranden
ATP (energie) = gesynthetiseerd door het menselijk lichaam
» Meer behoefte (tijdens het sporten) → meer gesynthetiseerd
» Glucose
» Lipiden
+ O2 ATP (energie)
» Eiwitten
» (Ketonen)
=> Belang O2 en levering van voedingsstoffen aan alle cellen
HOE?
Vanuit externe omgeving
» O2 uit de lucht → longen
» Opname van voedingsstoffen in het gastro-intestinale systeem
→ Verwijderen van cellulair afval → uitscheiding
Cellulair afval voor uitscheiding
Metabolisch afval (van alle cellen) → nieren
Warmte -> huid
CO2 -> longen
,→ Cel-tot-cel communicatie
Materialen die van cel naar cel bewegen
Afvalstoffen (sommige cellen) => lever
» Gifstoffen (drugs, alcohol) => leverschade
Hormonen (endocriene cellen)
» Glucose → insuline (alvleesklier) → glucoseopslag
» Stress → cortisol (bijnieren) → ↑ Energie (bloedglucose)
» Sociale binding, liefde → oxytocine (hypothalamus) → ↓ spanning, ↑
verbinding
Opgeslagen voedingsstoffen => alle cellen
» Lever (glucose)
» Vetweefsel (lipiden)
→ Afweer tegen indringers (immuniteit)
Immuuncellen (bijv. macrofaagfagocytose)
Antilichamen
Stollingseiwitten
, 4. Belang van CVS
− 5 – 10" nadat de bloedtoevoer naar de hersenen is gestopt → bewustzijnsverlies
− 5 – 10' nadat de bloedtoevoer naar de hersenen is gestopt → blijvende hersenbeschadiging
→ Cerebrovasculair accident (stroke)
→ Verdrinking
− Neuronen in de hersenen → ↑ energiebehoefte (ATP)
→ Geen O2 en voedingsstoffen → geen ATP
−
CVS
− Context
− CVS-leden
− CVS-functies
− CVS-anatomie
− Druk, volume, debiet en weerstand
− Hartspier en het hart
1. Context
− Menselijk hart → 7200 L bloed/dag
− Waarom?
→ Diffusie is niet voldoende voor O2-afgifte
→ Evolutie: ° Bloedsomloop
Vloeistof tussen het oppervlak van het lichaam en de diepste delen
2. CVS-leden
−
3. CVS-functies
− O2 & levering van voedingsstoffen
− Verwijderen van cellulair afval → uitscheiding
− Cel-tot-cel communicatie
− Afweer tegen indringers (immuniteit)
−
,− Uitleg CVS-functies
→ O2 & levering van voedingsstoffen
WAAROM?
Cellulaire processen
» Structureel onderhoud
» Actief vervoer
» Cel signalering Behoefte aan energie (ATP)
» Spier contractie
» DNA-synthese
Tijdens inspanning → 1000-voudige toename van de ATP-vraag versus rust
Om die ATP te blijven produceren moet je vetten en proteïne verbranden
ATP (energie) = gesynthetiseerd door het menselijk lichaam
» Meer behoefte (tijdens het sporten) → meer gesynthetiseerd
» Glucose
» Lipiden
+ O2 ATP (energie)
» Eiwitten
» (Ketonen)
=> Belang O2 en levering van voedingsstoffen aan alle cellen
HOE?
Vanuit externe omgeving
» O2 uit de lucht → longen
» Opname van voedingsstoffen in het gastro-intestinale systeem
→ Verwijderen van cellulair afval → uitscheiding
Cellulair afval voor uitscheiding
Metabolisch afval (van alle cellen) → nieren
Warmte -> huid
CO2 -> longen
,→ Cel-tot-cel communicatie
Materialen die van cel naar cel bewegen
Afvalstoffen (sommige cellen) => lever
» Gifstoffen (drugs, alcohol) => leverschade
Hormonen (endocriene cellen)
» Glucose → insuline (alvleesklier) → glucoseopslag
» Stress → cortisol (bijnieren) → ↑ Energie (bloedglucose)
» Sociale binding, liefde → oxytocine (hypothalamus) → ↓ spanning, ↑
verbinding
Opgeslagen voedingsstoffen => alle cellen
» Lever (glucose)
» Vetweefsel (lipiden)
→ Afweer tegen indringers (immuniteit)
Immuuncellen (bijv. macrofaagfagocytose)
Antilichamen
Stollingseiwitten
, 4. Belang van CVS
− 5 – 10" nadat de bloedtoevoer naar de hersenen is gestopt → bewustzijnsverlies
− 5 – 10' nadat de bloedtoevoer naar de hersenen is gestopt → blijvende hersenbeschadiging
→ Cerebrovasculair accident (stroke)
→ Verdrinking
− Neuronen in de hersenen → ↑ energiebehoefte (ATP)
→ Geen O2 en voedingsstoffen → geen ATP
−
