Notities Wereld in verbinding
WERELD IN VERBINDING
INHOUDSOPGAVE
Globalisering 5
Economische globalisering 5
Impact op bedrijven 6
Impact op werknemers 6
Impact op consumenten 6
Impact op overheden 6
Politieke globalisering 6
Impact op overheden 7
Impact bevolking 7
Impact natiestaten 7
Culturele globalisering 7
Impact 7
Ecologische globalisering 8
SDG’s = Sustainable Development Goals 9
Systeem- en toekomstdenken 10
EDO: wat? 10
EDO: Waarom? 10
EDO: Waartoe leren? 10
DE centrale onderzoeksvraag 11
Duurzaamheidskwestie 11
Systeemdenken 13
Uitgangspunten 13
andere manier van kijken = systeemkijken 13
Andere manier van denken = cyclisch denken 13
andere manier van aanpakken = structuuraanpak 13
Technieken 14
Toekomstdenken 15
Werken met toekomstbeelden 15
3 basiswerkvormen 15
Klassieke visioning 15
Imagineering 15
Backcasting 15
Klimaatverandering 16
Klimaatsysteem 17
Broeikasgassen 17
1
,Notities Wereld in verbinding
Koolstofdioxide 18
Waterdamp 19
Methaan 19
Natuurlijke broeikaseffect 19
Menselijke broeikaseffect 20
Concentraties 3 belangrijkste broeikasgassen 20
Koolstofcyclus 20
Klimaatschommelingen 21
oorzaken klimaatschommelingen 22
stralingsforcering in klimaatsysteem 23
Terugkoppeling in klimaatsysteem 24
Klimaatmigitatie en –adaptatie 24
Klimaat & de mens 26
Hoe voorziet de mens in zijn levensonderhoud? 26
Hoe functioneert onze economie? 27
Industriële revolutie 28
Club van rome 29
Voordelen 29
Gevolgen van de klimaatopwarming (p. 728 – 741) 30
meer extreme weersomstandigheden 30
Hittegolf 31
Overstromingen 32
orkanen 32
Grotere droogtes 32
Meer woestijnvorming 33
Conflict in Syrië 33
Link met de SDG’s 34
Verdwijnende/ smeltende gletsjers 35
Veranderende oceanen 36
Zeespiegelstijging: 8cm/ 20 jaar, tegen 2100: 1 meter 36
Verzilting polders: 36
Uitsterven organismen 36
Koraalriffen afsterven 37
Verzuring oceanen: 37
link SDG’s 38
afsmelten poolijs 39
Andere gevolgen 40
Invloed op biodiversiteit 41
Verschuiving soorten naar polen/ hogere gebieden 41
Verandering in levenscyclus 41
plagen van inavsieve soorten 42
wat met de biodiversiteit in de toekomst 42
Link SDG’s 42
2
,Notities Wereld in verbinding
Energie (p. 643 – 654) 43
Fysica 43
Kinetische & potentiële energie 44
Elektrische energie 44
Elektrische energie opwekken 44
energie bewaren 51
Elektriciteit transporteren 53
Overige energiesoorten 54
Oplossingen 56
Wie doet iets? wie kan iets doen? 56
Het beleid 57
Taak: kledij 58
Migratie van soorten/ levende wezens 58
Door de mens uitgevoerde, gewilde migratie 58
Positieve gevolgen 59
Negatieve gevolgen 60
Door de mens uitgevoerde, ongewilde migratie 62
Linken met de SDG’s 63
Natuurlijke migratie 64
Dispersie (verspreiden) 64
Trek (migratie) 66
Link SDG’s dispersie 69
Link sdg’s migratie 70
Migraties in het verleden 71
Historische voorbeelden van migraties van grote groepen mensen uit de geschiedenis 71
Amerikaanse continent 73
wie zijn de oudste inwoners? 73
wie ontdekte amerika? 75
europese migraties in de nieuwe tijden 75
afrikaanse migraties in de nieuwe tijden 76
Sociale structuur in Spaanse en portugeze gebieden 79
Geschiedenis van migratie in belgië 82
Begripsvorming 82
Emigratie (= weg uit België) 83
Frankrijk: grote ‘uitwijking’ 83
“Interne verschuivingen”: Vlamingen naar Wallonië 83
Noord- en zuidamerika: overzeese lokroep 84
Congo-vrijstaat/ belgisch congo 84
1914 – 1918 en 1940 – 1945: oorlogsvluchtelingen 85
Besluit 85
immigraties (= naar belgië) 86
Voor 1914: overwegend buurlanden 86
Interbellum: 1918 – 1940: van spontane → georganiseerd 86
3
, Notities Wereld in verbinding
van 1946 – 1956: italiaans decennium 86
1956 – 1970: the golden sixties: op zoek naar nieuwe wervingslanden 87
Jaren ’70: economische crisis, regularisatie en immigratiestop 88
samenvatting 88
Actuele migratie naar België 89
Verblijfsrecht van bepaalde duur 89
burgers van de europese unie+ 89
Derdelanders 89
Verblijfsrecht van onbeperkte duur 90
burger van europese unie 90
Derdelanders 90
Grafieken 95
Belg worden? 95
Link systeemdenken en toekomstdenken 96
Synthesemoment 97
4
WERELD IN VERBINDING
INHOUDSOPGAVE
Globalisering 5
Economische globalisering 5
Impact op bedrijven 6
Impact op werknemers 6
Impact op consumenten 6
Impact op overheden 6
Politieke globalisering 6
Impact op overheden 7
Impact bevolking 7
Impact natiestaten 7
Culturele globalisering 7
Impact 7
Ecologische globalisering 8
SDG’s = Sustainable Development Goals 9
Systeem- en toekomstdenken 10
EDO: wat? 10
EDO: Waarom? 10
EDO: Waartoe leren? 10
DE centrale onderzoeksvraag 11
Duurzaamheidskwestie 11
Systeemdenken 13
Uitgangspunten 13
andere manier van kijken = systeemkijken 13
Andere manier van denken = cyclisch denken 13
andere manier van aanpakken = structuuraanpak 13
Technieken 14
Toekomstdenken 15
Werken met toekomstbeelden 15
3 basiswerkvormen 15
Klassieke visioning 15
Imagineering 15
Backcasting 15
Klimaatverandering 16
Klimaatsysteem 17
Broeikasgassen 17
1
,Notities Wereld in verbinding
Koolstofdioxide 18
Waterdamp 19
Methaan 19
Natuurlijke broeikaseffect 19
Menselijke broeikaseffect 20
Concentraties 3 belangrijkste broeikasgassen 20
Koolstofcyclus 20
Klimaatschommelingen 21
oorzaken klimaatschommelingen 22
stralingsforcering in klimaatsysteem 23
Terugkoppeling in klimaatsysteem 24
Klimaatmigitatie en –adaptatie 24
Klimaat & de mens 26
Hoe voorziet de mens in zijn levensonderhoud? 26
Hoe functioneert onze economie? 27
Industriële revolutie 28
Club van rome 29
Voordelen 29
Gevolgen van de klimaatopwarming (p. 728 – 741) 30
meer extreme weersomstandigheden 30
Hittegolf 31
Overstromingen 32
orkanen 32
Grotere droogtes 32
Meer woestijnvorming 33
Conflict in Syrië 33
Link met de SDG’s 34
Verdwijnende/ smeltende gletsjers 35
Veranderende oceanen 36
Zeespiegelstijging: 8cm/ 20 jaar, tegen 2100: 1 meter 36
Verzilting polders: 36
Uitsterven organismen 36
Koraalriffen afsterven 37
Verzuring oceanen: 37
link SDG’s 38
afsmelten poolijs 39
Andere gevolgen 40
Invloed op biodiversiteit 41
Verschuiving soorten naar polen/ hogere gebieden 41
Verandering in levenscyclus 41
plagen van inavsieve soorten 42
wat met de biodiversiteit in de toekomst 42
Link SDG’s 42
2
,Notities Wereld in verbinding
Energie (p. 643 – 654) 43
Fysica 43
Kinetische & potentiële energie 44
Elektrische energie 44
Elektrische energie opwekken 44
energie bewaren 51
Elektriciteit transporteren 53
Overige energiesoorten 54
Oplossingen 56
Wie doet iets? wie kan iets doen? 56
Het beleid 57
Taak: kledij 58
Migratie van soorten/ levende wezens 58
Door de mens uitgevoerde, gewilde migratie 58
Positieve gevolgen 59
Negatieve gevolgen 60
Door de mens uitgevoerde, ongewilde migratie 62
Linken met de SDG’s 63
Natuurlijke migratie 64
Dispersie (verspreiden) 64
Trek (migratie) 66
Link SDG’s dispersie 69
Link sdg’s migratie 70
Migraties in het verleden 71
Historische voorbeelden van migraties van grote groepen mensen uit de geschiedenis 71
Amerikaanse continent 73
wie zijn de oudste inwoners? 73
wie ontdekte amerika? 75
europese migraties in de nieuwe tijden 75
afrikaanse migraties in de nieuwe tijden 76
Sociale structuur in Spaanse en portugeze gebieden 79
Geschiedenis van migratie in belgië 82
Begripsvorming 82
Emigratie (= weg uit België) 83
Frankrijk: grote ‘uitwijking’ 83
“Interne verschuivingen”: Vlamingen naar Wallonië 83
Noord- en zuidamerika: overzeese lokroep 84
Congo-vrijstaat/ belgisch congo 84
1914 – 1918 en 1940 – 1945: oorlogsvluchtelingen 85
Besluit 85
immigraties (= naar belgië) 86
Voor 1914: overwegend buurlanden 86
Interbellum: 1918 – 1940: van spontane → georganiseerd 86
3
, Notities Wereld in verbinding
van 1946 – 1956: italiaans decennium 86
1956 – 1970: the golden sixties: op zoek naar nieuwe wervingslanden 87
Jaren ’70: economische crisis, regularisatie en immigratiestop 88
samenvatting 88
Actuele migratie naar België 89
Verblijfsrecht van bepaalde duur 89
burgers van de europese unie+ 89
Derdelanders 89
Verblijfsrecht van onbeperkte duur 90
burger van europese unie 90
Derdelanders 90
Grafieken 95
Belg worden? 95
Link systeemdenken en toekomstdenken 96
Synthesemoment 97
4
