Werkcollege Strafprocesrecht
Week 1:
Stof week 1:
Opsporing wordt gezien als het beginpunt van strafvordering. Opsporing
geschied onder de waarborgen en procedures uit het wetboek van
strafvordering. Bovendien is opsporing het begin van het voorbereidend
onderzoek.
Opsporing: Artikel 132a Sv zegt dat onder opsporing wordt verstaan het
onderzoek in verband met strafbare feiten onder gezag van de officier van
justitie met als doel het nemen van strafvordelijke beslissingen.
Voor opsporing geldt dat er sprake moet zijn van een verdenking.
Dus is er sprake van een verdachte. Artikel 27 Sv.
De personen die met opsporing bevoegd zijn opsporingsambtenaren,
artikel 141 en 142 Sv. Er bestaan bijzondere opsporingsambtenaren,
waaronder Boa’s. Zij hebben geen opsporingsbevoegdheden.
Gewone opsporingsambtenaren. Artikel 141 Sv
- Hulp-OvJ’s. artikel 146a Sv
- Politieambtenaren
- Officieren van Justitie
Marechaussee. Artikel 4 politiewet
Bijzonder opsporingsdiensten. NVWA-IOD, Inspectie SZW, FIOD en
ILT-IOD
Buitengewone opsporingsambtenaren. Artikel 142 lid 1 Sv.
Bijvoorbeeld parkeerwachters.
Indien je bevoegd bent tot opsporing mag je namelijk gebruik maken
van de opsporingsbevoegdheden.
Opsporingsbevoegdheden: aanhouden, staande houden enzv. Maar ook
de bijzondere opsporingsbevoegdheden van de BOB.
Klassieke opsporing: dit is in de literatuur een gebruikelijk begrip voor
onderzoek naar aanleiding van een redelijk vermoeden dat een strafbaar
feit is gepleegd. Voor klassieke opsporing is vaak een redelijk vermoeden
van schuld nodig.
Vroegsporing: dit is een vorm van opsporing die al begint voordat een
strafbaar feit is gepleegd. Hierbij is wel een redelijk vermoeden van schuld
aan collectief beramen nodig van misdrijven genoemd in artikel 67 lid 1
Sv. Bovendien moet het misdrijf een ernstige inbreuk op de rechtsorde
opleveren.
Terroristische aanwijzingen: deze manier van opsporing mag al worden
gehanteerd als er alleen maar aanwijzing bestaan dat een terroristisch
misdrijf is begaan of gepleegd gaat worden. dit houdt in dat sommige
,strafrechtelijke bevoegdheden al toegepast mogen worden ondanks dat er
nog geen redelijk vermoeden van een strafbaar feit is.
Verkennend onderzoek (art. 126gg Sv): dit is te zien als voorbereiding van
de opsporing en wordt gebruikt als er aanwijzingen bestaan dat binnen
groepen personen ernstige misdrijven worden beraamd of gepleegd. In het
verkennend onderzoek verzamelt men dus gegevens zodat men kan
bepalen of verdere opsporing zinvol is. De term ‘groepen mensen’ is
minder diepgaand dan georganiseerde misdaad. Je moet bij groepen
mensen meer een beetje denken aan een motorclub, niet aan echte
maffia. Wel moeten de aanwijzingen gaan over misdrijven als genoemd in
67 lid 1 Sv. Ook moeten ze weer gezien de aard of samenhang met andere
misdrijven een ernstige inbreuk op de rechtsorde maken.
Controle: onderzoek naar mogelijke strafbare feiten, je weet eigenlijk niet
of er een strafbaar feit is gepleegd. (zoals een alcohol controle). Er wordt
steekproefsgewijs gehandeld.
controlebevoegdheden: zijn bevoegdheden ter controle van de
bepalingen van een bijzondere wet. Het is een preventief
handhavingsmiddel. Dit houdt in dat er nog geen concrete verdenking van
een strafbaar feit is.
Het onderscheid tussen controle en opsporingsbevoegdheden is belangrijk
voor de vraag of er medewerking verleend moet worden en of de
waarborgen in acht genomen moeten worden. Ten aanzien van een
controle is er namelijk een medewerkingsverplichting en ten aanzien van
opsporingsbevoegdheden niet.
Sfeerovergang: Er ontstaat een verdenking door controle waardoor
daarna opsporingsbevoegdheden worden toegepast. Je gaat van de
controlebevoegdheid over op de opsporingsbevoegdheid. Sfeerovergang is
mogelijk indien er voldaan wordt aan de vereisten van het HR-geweer
arrest:
1. Bevoegdheid zowel eerste bevoegdheid als de bevoegdheid om te
sporen moet de ambtenaar bezitten. Je moet dus zowel de controle
als de opsporingsbevoegdheid hebben.
2. Er mag geen misbruik gemaakt worden van het recht. Verbod van
detourmement de pouvoir.
dit volgt uit twee andere arresten
Controle vs opsporing
Dynamische verkeerscontrole
- Uit deze arresten volgt dat zodra de controle
bevoegdheid wordt toegepast er geen sprake is
geweest van misbruik van het recht.
- Daarbij moeten de aan de verdachte toekomende
waarborgen in acht worden genomen
*HR geweer-arrest: Een opsporingsambtenaar was op basis van de
horeca wet aan het controle leren en vond een wapen. Dus er kwam in
, plaats van een controle bevoegdheid een opsporingsbevoegdheid bij.
De Hoge Raad zei daarover dat dat mocht. Dus als je beide
bevoegdheden hebt, mag je ze na elkaar uitoefenen.
Er zijn twee vormen van sfeerovergang:
1. Zuivere sfeerovergang: je gaat van een controlebevoegdheid die je
hebt op basis van een bepaalde wet over op de
opsporingsbevoegdheid van diezelfde wet. De wettelijke grondslag
blijft dus hetzelfde.
2. Onzuivere sfeerovergang: je gaat van een controle bevoegdheid die
je hebt op basis van een bepaalde wet over op een
opsporingsbevoegdheid die je hebt op basis van een andere wet.
Dit wordt ook wel voortgezette toepassing genoemd.
Sfeercumulatie: ziet toe op de situatie waarin controlebevoegdheden
worden toegepast op het moment dat er reeds een verdenking bestaat.
De controlebevoegdheid en opsporingsbevoegdheid gaan dus tegelijk. De
controle bevoegdheid en opsporingsbevoegdheid gaan echt samen. De
controlebevoegdheid wordt bijvoorbeeld ingezet om
opsporingsbevoegdheden toe te passen.
Sfeercumulatie mag op basis van drie voorwaarden:
Er moet voldaan worden aan de vereisten uit het HR controle vs opsporen
arrest.
1. Bevoegdheid zowel eerste bevoegdheid als de bevoegdheid om te
sporen moet de ambtenaar bezitten. Je moet dus zowel de controle
als de opsporingsbevoegdheid hebben.
2. Je mag geen misbruik maken van de bevoegdheid. De controle mag
niet uitsluitend ten behoeve van de opsporing zijn ingezet. Dit volgt
uit HR Dynamische verkeerscontrole.
3. Waarborgen dienen in acht genomen te worden waaronder de
cautieplicht. Ten aanzien van controle geldt een medewerkingsplicht
en in het strafrecht niet (nemo tenetur beginsel). De rechten van de
verdachte zijn dus van toepassing.
Het formele strafrecht: schrijft de procedure voor waarlangs het materiele
recht dient te worden gehandhaafd.
Het formele strafrecht is niet alleen terug te vinden in het Wetboek van
Strafvordering maar ook in de bijzondere wetten van het strafrecht.
Waaronder de WVW, WWM, Opiumwet. Strafvordelijke regels kunnen dus
in bijzondere wetten staan.
C.A.= Cum annexis: met bijbehoren. Dus niet alleen wetboek van
strafvordering maar ook andere wetten.
, Selecteren mag ten aanzien van het controleren. Dus wat is het meest
kansrijk vanuit het strafrechtelijke perspectief is ten aanzien van controle
toegestaan. Profileren mag daarentegen niet.
Misbruik van controle bevoegdheid volgens de Hoge Raad: ze
leggen het niet heel ruim uit. Zelf streng en strikt. Zolang je de
controle bevoegdheid uitoefent en niet uitsluitend inzet voor
opsporingsbevoegdheden. Zo lang je dus bijvoorbeeld na het
rijbewijs vraagt is zit al goed. dit staat in 3.5.1 van de arresten
Controle vs opsporing en Dynamische verkeerscontrole.
Opsporingsambtenaar 141/142 Sv
Bijzonder opsporingsambtenaren die hebben niet altijd een algemene
opsporingsbevoegdheid. Als zij dus controleren hebben ze niet
opsporingsbevoegdheid. Ze hebben enkel de controlebevoegdheid. In dat
geval mag er dus geen sprake zijn van sfeerovergang en ook niet van
sfeecumulatie.
HR dynamische verkeerscontrole: bij een controle mag er geselecteerd
worden. Maar er mag niet alleen geselecteerd worden op gelsacht,
huidskleur, geloof en etniciteit. * Maar als daar niet alleen op wordt gelet
maar ook objectieve factoren mag dat dus wel. Te denken valt aan het
type auto die bijvoorbeeld niet een bepaalde wijk komt.
Vragen week 1:
1. Wat wordt in het Wetboek van Strafvordering verstaan onder
opsporing en wat is de relevantie van het opsporingsbegrip? Noem
ten minste twee gevolgen van de kwalificatie van bepaald handelen
als "opsporing".
Artikel 132a Sv zegt dat onder opsporing wordt verstaan het onderzoek in
verband met strafbare feiten onder gezag van de officier van justitie met
als doel het nemen van strafvordelijke beslissingen. Het is een
fundamenteel concept binnen het strafrecht en de strafrechtelijke
handhaving.
Alleen de opsporingsambtenaren zijn bevoegd tot opsporing. Dit betekent
dat als er sprake is van opsporing de wettelijke regels die daarop van
toepassing zijn moeten worden gehandhaafd. Dit houdt in dat er alleen
opsporingsbevoegdheden gebruikt kunnen worden als er sprake is van een
verdenking (artikel 27 Sv).
2. Welke vormen van opsporing kunnen worden onderscheiden? Geef
van elke vorm een voorbeeld
Je hebt 5 type opsporingsonderzoeken:
1. Klassieke opsporing: omdat je gaat opsporen naar aanleiding van een
vermoedelijk gepleegd strafbaar feit (meest voorkomende)
Week 1:
Stof week 1:
Opsporing wordt gezien als het beginpunt van strafvordering. Opsporing
geschied onder de waarborgen en procedures uit het wetboek van
strafvordering. Bovendien is opsporing het begin van het voorbereidend
onderzoek.
Opsporing: Artikel 132a Sv zegt dat onder opsporing wordt verstaan het
onderzoek in verband met strafbare feiten onder gezag van de officier van
justitie met als doel het nemen van strafvordelijke beslissingen.
Voor opsporing geldt dat er sprake moet zijn van een verdenking.
Dus is er sprake van een verdachte. Artikel 27 Sv.
De personen die met opsporing bevoegd zijn opsporingsambtenaren,
artikel 141 en 142 Sv. Er bestaan bijzondere opsporingsambtenaren,
waaronder Boa’s. Zij hebben geen opsporingsbevoegdheden.
Gewone opsporingsambtenaren. Artikel 141 Sv
- Hulp-OvJ’s. artikel 146a Sv
- Politieambtenaren
- Officieren van Justitie
Marechaussee. Artikel 4 politiewet
Bijzonder opsporingsdiensten. NVWA-IOD, Inspectie SZW, FIOD en
ILT-IOD
Buitengewone opsporingsambtenaren. Artikel 142 lid 1 Sv.
Bijvoorbeeld parkeerwachters.
Indien je bevoegd bent tot opsporing mag je namelijk gebruik maken
van de opsporingsbevoegdheden.
Opsporingsbevoegdheden: aanhouden, staande houden enzv. Maar ook
de bijzondere opsporingsbevoegdheden van de BOB.
Klassieke opsporing: dit is in de literatuur een gebruikelijk begrip voor
onderzoek naar aanleiding van een redelijk vermoeden dat een strafbaar
feit is gepleegd. Voor klassieke opsporing is vaak een redelijk vermoeden
van schuld nodig.
Vroegsporing: dit is een vorm van opsporing die al begint voordat een
strafbaar feit is gepleegd. Hierbij is wel een redelijk vermoeden van schuld
aan collectief beramen nodig van misdrijven genoemd in artikel 67 lid 1
Sv. Bovendien moet het misdrijf een ernstige inbreuk op de rechtsorde
opleveren.
Terroristische aanwijzingen: deze manier van opsporing mag al worden
gehanteerd als er alleen maar aanwijzing bestaan dat een terroristisch
misdrijf is begaan of gepleegd gaat worden. dit houdt in dat sommige
,strafrechtelijke bevoegdheden al toegepast mogen worden ondanks dat er
nog geen redelijk vermoeden van een strafbaar feit is.
Verkennend onderzoek (art. 126gg Sv): dit is te zien als voorbereiding van
de opsporing en wordt gebruikt als er aanwijzingen bestaan dat binnen
groepen personen ernstige misdrijven worden beraamd of gepleegd. In het
verkennend onderzoek verzamelt men dus gegevens zodat men kan
bepalen of verdere opsporing zinvol is. De term ‘groepen mensen’ is
minder diepgaand dan georganiseerde misdaad. Je moet bij groepen
mensen meer een beetje denken aan een motorclub, niet aan echte
maffia. Wel moeten de aanwijzingen gaan over misdrijven als genoemd in
67 lid 1 Sv. Ook moeten ze weer gezien de aard of samenhang met andere
misdrijven een ernstige inbreuk op de rechtsorde maken.
Controle: onderzoek naar mogelijke strafbare feiten, je weet eigenlijk niet
of er een strafbaar feit is gepleegd. (zoals een alcohol controle). Er wordt
steekproefsgewijs gehandeld.
controlebevoegdheden: zijn bevoegdheden ter controle van de
bepalingen van een bijzondere wet. Het is een preventief
handhavingsmiddel. Dit houdt in dat er nog geen concrete verdenking van
een strafbaar feit is.
Het onderscheid tussen controle en opsporingsbevoegdheden is belangrijk
voor de vraag of er medewerking verleend moet worden en of de
waarborgen in acht genomen moeten worden. Ten aanzien van een
controle is er namelijk een medewerkingsverplichting en ten aanzien van
opsporingsbevoegdheden niet.
Sfeerovergang: Er ontstaat een verdenking door controle waardoor
daarna opsporingsbevoegdheden worden toegepast. Je gaat van de
controlebevoegdheid over op de opsporingsbevoegdheid. Sfeerovergang is
mogelijk indien er voldaan wordt aan de vereisten van het HR-geweer
arrest:
1. Bevoegdheid zowel eerste bevoegdheid als de bevoegdheid om te
sporen moet de ambtenaar bezitten. Je moet dus zowel de controle
als de opsporingsbevoegdheid hebben.
2. Er mag geen misbruik gemaakt worden van het recht. Verbod van
detourmement de pouvoir.
dit volgt uit twee andere arresten
Controle vs opsporing
Dynamische verkeerscontrole
- Uit deze arresten volgt dat zodra de controle
bevoegdheid wordt toegepast er geen sprake is
geweest van misbruik van het recht.
- Daarbij moeten de aan de verdachte toekomende
waarborgen in acht worden genomen
*HR geweer-arrest: Een opsporingsambtenaar was op basis van de
horeca wet aan het controle leren en vond een wapen. Dus er kwam in
, plaats van een controle bevoegdheid een opsporingsbevoegdheid bij.
De Hoge Raad zei daarover dat dat mocht. Dus als je beide
bevoegdheden hebt, mag je ze na elkaar uitoefenen.
Er zijn twee vormen van sfeerovergang:
1. Zuivere sfeerovergang: je gaat van een controlebevoegdheid die je
hebt op basis van een bepaalde wet over op de
opsporingsbevoegdheid van diezelfde wet. De wettelijke grondslag
blijft dus hetzelfde.
2. Onzuivere sfeerovergang: je gaat van een controle bevoegdheid die
je hebt op basis van een bepaalde wet over op een
opsporingsbevoegdheid die je hebt op basis van een andere wet.
Dit wordt ook wel voortgezette toepassing genoemd.
Sfeercumulatie: ziet toe op de situatie waarin controlebevoegdheden
worden toegepast op het moment dat er reeds een verdenking bestaat.
De controlebevoegdheid en opsporingsbevoegdheid gaan dus tegelijk. De
controle bevoegdheid en opsporingsbevoegdheid gaan echt samen. De
controlebevoegdheid wordt bijvoorbeeld ingezet om
opsporingsbevoegdheden toe te passen.
Sfeercumulatie mag op basis van drie voorwaarden:
Er moet voldaan worden aan de vereisten uit het HR controle vs opsporen
arrest.
1. Bevoegdheid zowel eerste bevoegdheid als de bevoegdheid om te
sporen moet de ambtenaar bezitten. Je moet dus zowel de controle
als de opsporingsbevoegdheid hebben.
2. Je mag geen misbruik maken van de bevoegdheid. De controle mag
niet uitsluitend ten behoeve van de opsporing zijn ingezet. Dit volgt
uit HR Dynamische verkeerscontrole.
3. Waarborgen dienen in acht genomen te worden waaronder de
cautieplicht. Ten aanzien van controle geldt een medewerkingsplicht
en in het strafrecht niet (nemo tenetur beginsel). De rechten van de
verdachte zijn dus van toepassing.
Het formele strafrecht: schrijft de procedure voor waarlangs het materiele
recht dient te worden gehandhaafd.
Het formele strafrecht is niet alleen terug te vinden in het Wetboek van
Strafvordering maar ook in de bijzondere wetten van het strafrecht.
Waaronder de WVW, WWM, Opiumwet. Strafvordelijke regels kunnen dus
in bijzondere wetten staan.
C.A.= Cum annexis: met bijbehoren. Dus niet alleen wetboek van
strafvordering maar ook andere wetten.
, Selecteren mag ten aanzien van het controleren. Dus wat is het meest
kansrijk vanuit het strafrechtelijke perspectief is ten aanzien van controle
toegestaan. Profileren mag daarentegen niet.
Misbruik van controle bevoegdheid volgens de Hoge Raad: ze
leggen het niet heel ruim uit. Zelf streng en strikt. Zolang je de
controle bevoegdheid uitoefent en niet uitsluitend inzet voor
opsporingsbevoegdheden. Zo lang je dus bijvoorbeeld na het
rijbewijs vraagt is zit al goed. dit staat in 3.5.1 van de arresten
Controle vs opsporing en Dynamische verkeerscontrole.
Opsporingsambtenaar 141/142 Sv
Bijzonder opsporingsambtenaren die hebben niet altijd een algemene
opsporingsbevoegdheid. Als zij dus controleren hebben ze niet
opsporingsbevoegdheid. Ze hebben enkel de controlebevoegdheid. In dat
geval mag er dus geen sprake zijn van sfeerovergang en ook niet van
sfeecumulatie.
HR dynamische verkeerscontrole: bij een controle mag er geselecteerd
worden. Maar er mag niet alleen geselecteerd worden op gelsacht,
huidskleur, geloof en etniciteit. * Maar als daar niet alleen op wordt gelet
maar ook objectieve factoren mag dat dus wel. Te denken valt aan het
type auto die bijvoorbeeld niet een bepaalde wijk komt.
Vragen week 1:
1. Wat wordt in het Wetboek van Strafvordering verstaan onder
opsporing en wat is de relevantie van het opsporingsbegrip? Noem
ten minste twee gevolgen van de kwalificatie van bepaald handelen
als "opsporing".
Artikel 132a Sv zegt dat onder opsporing wordt verstaan het onderzoek in
verband met strafbare feiten onder gezag van de officier van justitie met
als doel het nemen van strafvordelijke beslissingen. Het is een
fundamenteel concept binnen het strafrecht en de strafrechtelijke
handhaving.
Alleen de opsporingsambtenaren zijn bevoegd tot opsporing. Dit betekent
dat als er sprake is van opsporing de wettelijke regels die daarop van
toepassing zijn moeten worden gehandhaafd. Dit houdt in dat er alleen
opsporingsbevoegdheden gebruikt kunnen worden als er sprake is van een
verdenking (artikel 27 Sv).
2. Welke vormen van opsporing kunnen worden onderscheiden? Geef
van elke vorm een voorbeeld
Je hebt 5 type opsporingsonderzoeken:
1. Klassieke opsporing: omdat je gaat opsporen naar aanleiding van een
vermoedelijk gepleegd strafbaar feit (meest voorkomende)
