2024_
2025
Samenvatting; economie
en bedrijfsleven
TINNEKE NIJS
PROF. DR. ILSE SCHEERLINCK DR. TOM VERMEIRE
,HST 1: BEGINSELEN VAN ECONOMIE
INTRODUCTIE
• Belangrijke figuren in de economie
Adam Smith David Ricardo
• Grondlegger economie • Internationale handel
• Nog geen onderscheid
tussen micro-en macro-
economie
John M. Keynes Elinor Ostrom
• Grondlegger macro- • Nobelprijswinnaar
economie (jonge discipline) economie
• Pro-overheidsinmenging • Beheren
• Economie uit crisis halen gemeenschappelijke
• liberaal goederen (common
resources) en hoe die
met uitputting bedreigd
kunnen worden
• Bv: weilanden, natuur
(~klimaatwijziging)
Paul Krugman Esther Duflo
• Enigste die nog • Nobelprijs
leeft winnaar
• Hedendaagse • Sociale
macro-economie dimensie en
• Internationale armoede in
handel kader van
• Columnist in de economie
New York Times
Kate Raworth Mariana Mazzucato
• Donut-economie • Bijdrage op
vlak van
publieke
economie, rol
van de
overheid en
innovatie
1
,INHOUD HST 1
- Schaarste en efficiëntie
- De economische logica
- Economie als sociale wetenschap
- De drie economische vraagstukken
- De productiemogelijkheden
SCHAARSTE EN EFFICIËNTIE
Wat is economie?
Wetenschap die bestudeert hoe maatschappij schaar se middelen aanwendt/inzet en verdeelt
voor de productie van goederen en diensten en te voldoen aan behoefte die eindeloos zijn
Uitdaging: element van schaarse middelen tegenover eindeloze behoefte
• Als een bepaalde behoefte voldaan is, komt er vaak een andere behoe fte kijken en
het tempo en frequentie waarmee die elkaar opvolgen is niet altijd in lijn met de
beschikbaarheid van middelen
• Relatieve schaarste is niet percé armoede
▪ Bv. grondstoffen zijn eindig maar de behoefte erna zijn niet eindig
2
, Twee sleutel ideeën: (1) middelen zijn schaars & (2) belangrijk om deze efficiënt in te zetten
MIDDELEN ZIJN SCHAARS BELANGRIJK OM ZE EFFICIËNT IN TE ZETTEN
(want ze zijn schaars)
• Schaarste = menselijke behoeften overschrijden de
productiemogelijkheden • Efficiëntie = zo min mogelijk gebruik van
o Mensen willen steeds meer goederen en productiefactoren om aan behoefte te
services kopen maar de resources om deze voldoen
te vervullen is schaars • doelmatig gebruik van
o Resources = input = productiefactoren om maximaal
productiemogelijkheden aanbehoeften te voldoen
• Productiemogelijkheden worden bepaald • Keuzes maken: altijd aan een alternatief
door de 4 productiefactoren (= middelen nodig om denken (~opportuniteitskost): wat kost
te produceren = INPUT): dat alternatief?)
o Arbeid: menselijke inspanning • Geen tijd & middelen verspillen!
o Kapitaal: fysieke goederen die we nodig
hebben om andere goederen te
produceren TE KIEZEN TUSSEN ALTERNATIEVEN BIJ
▪ Niet vermogen: bv. machines, BESLUITVORMING
gebouwen, assemblagelijnen …
▪ Dus hebben het over fysiele
investeringsmiddelen en niet geld
o Natuurlijke hulpbronnen: grondstoffen,
ruwe materialen
o Ondernemerschap: inventiviteit, visie, skills
ondernemer, creativiteit ondernemer
▪ Ondernemer die waarde creeren in
de onderneming
• Schaarste op 2 manieren
o Gelimiteerd in fysieke kwantiteiten
o Gelimiteerd in gebruik (arbeid en kapitaal)
• Relatieve schaarste = de aanwezige middelen
afzetten te de behoefte
➔menselijke behoefte zijn ongelimiteerd, maar de
input om deze te voldoen zijn gelimiteerd. Schaarste is
het verschil tussen menselijke behoefte over wat er
geproduceerd wodt
Essentie economie = starten van de aanname van schaarste en dan kijken hoe ze het moeten plannen
om zo efficiënt mogelijk goederen en diensten te produceren, met de laagste materiële kost,
inspanning, geld en tijd.
3
2025
Samenvatting; economie
en bedrijfsleven
TINNEKE NIJS
PROF. DR. ILSE SCHEERLINCK DR. TOM VERMEIRE
,HST 1: BEGINSELEN VAN ECONOMIE
INTRODUCTIE
• Belangrijke figuren in de economie
Adam Smith David Ricardo
• Grondlegger economie • Internationale handel
• Nog geen onderscheid
tussen micro-en macro-
economie
John M. Keynes Elinor Ostrom
• Grondlegger macro- • Nobelprijswinnaar
economie (jonge discipline) economie
• Pro-overheidsinmenging • Beheren
• Economie uit crisis halen gemeenschappelijke
• liberaal goederen (common
resources) en hoe die
met uitputting bedreigd
kunnen worden
• Bv: weilanden, natuur
(~klimaatwijziging)
Paul Krugman Esther Duflo
• Enigste die nog • Nobelprijs
leeft winnaar
• Hedendaagse • Sociale
macro-economie dimensie en
• Internationale armoede in
handel kader van
• Columnist in de economie
New York Times
Kate Raworth Mariana Mazzucato
• Donut-economie • Bijdrage op
vlak van
publieke
economie, rol
van de
overheid en
innovatie
1
,INHOUD HST 1
- Schaarste en efficiëntie
- De economische logica
- Economie als sociale wetenschap
- De drie economische vraagstukken
- De productiemogelijkheden
SCHAARSTE EN EFFICIËNTIE
Wat is economie?
Wetenschap die bestudeert hoe maatschappij schaar se middelen aanwendt/inzet en verdeelt
voor de productie van goederen en diensten en te voldoen aan behoefte die eindeloos zijn
Uitdaging: element van schaarse middelen tegenover eindeloze behoefte
• Als een bepaalde behoefte voldaan is, komt er vaak een andere behoe fte kijken en
het tempo en frequentie waarmee die elkaar opvolgen is niet altijd in lijn met de
beschikbaarheid van middelen
• Relatieve schaarste is niet percé armoede
▪ Bv. grondstoffen zijn eindig maar de behoefte erna zijn niet eindig
2
, Twee sleutel ideeën: (1) middelen zijn schaars & (2) belangrijk om deze efficiënt in te zetten
MIDDELEN ZIJN SCHAARS BELANGRIJK OM ZE EFFICIËNT IN TE ZETTEN
(want ze zijn schaars)
• Schaarste = menselijke behoeften overschrijden de
productiemogelijkheden • Efficiëntie = zo min mogelijk gebruik van
o Mensen willen steeds meer goederen en productiefactoren om aan behoefte te
services kopen maar de resources om deze voldoen
te vervullen is schaars • doelmatig gebruik van
o Resources = input = productiefactoren om maximaal
productiemogelijkheden aanbehoeften te voldoen
• Productiemogelijkheden worden bepaald • Keuzes maken: altijd aan een alternatief
door de 4 productiefactoren (= middelen nodig om denken (~opportuniteitskost): wat kost
te produceren = INPUT): dat alternatief?)
o Arbeid: menselijke inspanning • Geen tijd & middelen verspillen!
o Kapitaal: fysieke goederen die we nodig
hebben om andere goederen te
produceren TE KIEZEN TUSSEN ALTERNATIEVEN BIJ
▪ Niet vermogen: bv. machines, BESLUITVORMING
gebouwen, assemblagelijnen …
▪ Dus hebben het over fysiele
investeringsmiddelen en niet geld
o Natuurlijke hulpbronnen: grondstoffen,
ruwe materialen
o Ondernemerschap: inventiviteit, visie, skills
ondernemer, creativiteit ondernemer
▪ Ondernemer die waarde creeren in
de onderneming
• Schaarste op 2 manieren
o Gelimiteerd in fysieke kwantiteiten
o Gelimiteerd in gebruik (arbeid en kapitaal)
• Relatieve schaarste = de aanwezige middelen
afzetten te de behoefte
➔menselijke behoefte zijn ongelimiteerd, maar de
input om deze te voldoen zijn gelimiteerd. Schaarste is
het verschil tussen menselijke behoefte over wat er
geproduceerd wodt
Essentie economie = starten van de aanname van schaarste en dan kijken hoe ze het moeten plannen
om zo efficiënt mogelijk goederen en diensten te produceren, met de laagste materiële kost,
inspanning, geld en tijd.
3
