Algemene beginselen - Openbaarheid (art. 6 EVRM + 149 GW) =
Toegang tot rechter toegang pers en publiek bij behandeling
zaak + uitspraak (= vorm sociale
Art. 6 EVRM = recht om geschil voor te leggen controle)
aan rechterlijke instantie en oplossing te krijgen - Dubbele aanleg (art. 616 Ger.W) = in
principe hoger beroep altijd mogelijk (er
Aard rechtspleging
zijn uitz)
= procedure
Rechterlijke organisatie
- Accusatoire rechtspleging (b&s) = Organen en actoren van rechterlijke macht
proces:
Hoven en rb
Mondeling = pleiten
Openbaar = iedereen mag zitting Vredegerecht
bijwonen
Tegensprekelijk = beide partijen - Per kanton = 1 alleenzetelende
mogen woord nemen tegen vrederechter
elkaar - Algemene bevoegdheid = art. 590 Ger.w
- Inquisitoire rechtspleging (s) = - Bijzondere bevoegdheid (= specifiek
vooronderzoek: toegewezen) = huur, geesteszieken, …
Schriftelijk = amper pleiten
Geheim = zitting niet openbaar Politierb
Niet-tegensprekelijk = weinig
Per arrondissement = meerdere,
tegen in te brengen
alleenzetelende rechters
Beginselen behoorlijke rechtspraak
Burgerlijk:
= moet rm zich aan houden na toegang tot
- Uitsluitende bevoegdheid = art. 601bis
rechter:
Ger.w
- Onafhankelijkheid rechter (art. 6 EVRM +
Straf:
151 GW) = rechter oordeelt in eer en
geweten onafhankelijk van - Uitsluitende bevoegdheid =
overheid/overste overtredingen + misdrijven wegverkeer
- Onpartijdigheid rechter (art. 6 EVRM) =
rechter oordeelt zonder vooroordelen: Rb eerste aanleg
Subjectieve partijdigheid =
Per arrondissement meerdere,
rechter kiest duidelijk partij
alleenzetelende/per 3 rechters
Objectieve partijdigheid = schijn
partijdigheid Burgerlijk:
- Eerlijke behandeling (art. 6 EVRM) = elke
partij kans om standpunt uiteen te - 3 afdelingen:
zetten + tegenspraak te bieden (= recht Burgerlijke rb:
verdediging) Bevoegdheid = art. 568
- Motiveringsplicht (art. 149 GW) = Ger.W (= volheid van
rechter moet verantwoorden waarom bevoegdheid = altijd
bepaalde beslissing (= welke bevoegd tenzij
rechtsregels) + antwoorden op middelen bevoegdheid specifiek tot
en excepties (= ingaan op argumenten andere rb behoort)
partijen) Hoger beroep = art. 617
- Redelijke termijn beslechting zaak (art. 6 Ger.W
EVRM) = afhankelijk van houding Familie- en jeugdrb:
partijen + evt overmacht Art. 572bis Ger.W
1
, Mof = als misdrijf - Per arrondissement = 4 rechters
omschreven feit = Voorzitter rb eerste aanleg
strafbaar feit door Voorzitter ondernemingsrb
minderjarige gepleegd Voorzitter arbeidsrb
Vof = verontrustende Voorzitter politierechters en
opvoedingssituatie vrederechters
Correctionele rb: - Bevoegdheid = art. 568 + 639 Ger.W
Bevoegdheid =
wanbedrijven + Ondernemingsrb (b)
gecorrectionaliseerde
- 9 rb = rechters + 2 lekenrechters (=
misdaden
geen professionele rechters maar
Hoger beroep = tegen
deskundigen)
uitspraken correctionele
- Bevoegdheid = art. 573 Ger.W
zaak door politierb
behandeld Arbeidsrb (b)
Straf: - 9 rb = rechers + 2 lekenrechters
- Bevoegdheid = art. 578-583 Ger.w
Hof van beroep
- Per ressort = meerdere
alleenzetelende/per 3 raadsheren
- Bevoegdheid = art. 602 + 603 Ger.W
Onderzoeksrechter:
Straf:
- Zittende magistratuur
- Alleenzetelende rechter in rb eerste - = kamer van inbeschuldigingstelling
aanleg - 3 raadsheren
- Voert gerechtelijk onderzoek uit: - Bevoegd als onderzoeksgerecht:
Op vraag om of burgerlijke partij Hoger beroep tegen beslissingen
Zoekt naar waarheid = à charge onderzoeksrechter
en decharge Hoger beroep tegen beslissingen
Beslist over raadkamer
onderzoekshandelingen Toezicht GO
Kan dwangmaatregelen bevelen Verwijzingen naar hof van assisen
- Onpartijdig en onafhankelijk
Arbeidshof (b)
Raadkamer:
- Per ressort = raadsheren + 2/4
- Alleenzetelende rechter lekenrechters
- Bevoegdheid: - Bevoegdheid = art. 607 Ger.W
Als onderzoeksgerecht =
oordelen over bevel aanhouding Hof van assisen (s)
+ zaak verwijzen naar bevoegde
rb - Per provincie = 3 raadsheren + volksjury
Als vonnisgerecht = oordelen - Bevoegdheid = niet-
over strafvordering in geval van gecorrectionaliseerde misdaden +
internering/opschorting politieke- en drukpersmisdrijven
- Filter tussen GO en rb
Hof van Cassatie
Sur = bepaalt modaliteiten voor straffen 6m – 3j
- 1 hof = 5 raadsheren per kamer
Surb = bepaalt modaliteiten voor straffen >3j - 3 kamers = burgerlijke + sociale +
correctionele zaken
Arrondissementenrb (b)
2
, - Bevoegdheid = art. 608 + 609 + 613 - Door onderzoeksrechter tijdens GO =
Ger.W inverdenkinggestelde
- 3 mogelijkheden: - Voor vonnisgerecht = beklaagde
Cassatie met verwijzing = - Voor hof van assisen = beschuldigde
vernietiging eerdere uitspraak + - Na uitspraak = veroordeelde
zaak doorverwezen naar rb die
opnieuw zal oordelen Slachtoffer
Cassatie zonder verwijzing =
- Oefent in principe strafvordering niet uit
vernietiging eerdere uitspraak +
(doet OM)
geen doorverwijzing
- Kan misdrijf aan overheid melden =
Afwijzing verzoek in cassatie =
aangifte
oorspronkelijke uitspraak blijft
- Kan laten blijken dat strafrechtelijke
behouden
vervolging wil = klacht
Openbaar ministerie - Kan beslissen om al dan niet
schadevergoeding te vorderen
- Staande magistratuur
- Openbare aanklager Politie
- Vertegenwoordigt belangen
- 2 niveau’s:
gemeenschap
Lokaal = basispolitiezorg in
- Mogelijk bij alle rb behalve vredegerecht
politiezone
Griffie Federaal = taken op hele
grondgebied +
= administratief centrum rb/hof grensoverschrijdend
- Hoofdtaken:
- Hoofd griffie = griffier = art. 157 Ger.W Bestuurlijke politieopdrachten
Gerechtelijke politieopdrachten
Balie
Bovenlokale politieopdrachten
Art. 428 Ger.W
Gerechtelijke politie:
- Hoofd = stafhouder
- Spoort misdaden, wanbedrijven en
- Taak = client
overtredingen op, verzamelt bewijzen, …
vertegenwoordigen/bijstaan
- Onder bevoegdheid van:
Gerechtsdeurwaarder Pk
Federaal parket
Art. 509 Ger.W College pg’s
Minister van justitie
- Taak = betekenen gerechtelijke akten,
officiele vaststellingen, … Openbaar ministerie
Gerechtsdeskundige - Hierarchische opbouw
- Eenheid en ondeelbaarheid = 1 orgaan
Art. 962 Ger.W
+ elk lid zelfde bevoegdheid dus vrij te
- Technische raadgever rb vervangen
- Aangesteld door rb in loop procedure - Onafhankelijkheid tav rb = zijn partij
- Taak omschreven in ‘zending van zoals beklaagde/burgerlijke partij maar
deskundige’ dan van standpunt gemeenschap
- Opdrachten:
Specifieke strafrechtelijke actoren Oordelen over opportuniteit
vervolging:
(Vermoedelijke) dader Ja = strafvordering
instellen
- Tijdens opsporingsonderzoek =
Nee = seponeren
verdachte
3
Toegang tot rechter toegang pers en publiek bij behandeling
zaak + uitspraak (= vorm sociale
Art. 6 EVRM = recht om geschil voor te leggen controle)
aan rechterlijke instantie en oplossing te krijgen - Dubbele aanleg (art. 616 Ger.W) = in
principe hoger beroep altijd mogelijk (er
Aard rechtspleging
zijn uitz)
= procedure
Rechterlijke organisatie
- Accusatoire rechtspleging (b&s) = Organen en actoren van rechterlijke macht
proces:
Hoven en rb
Mondeling = pleiten
Openbaar = iedereen mag zitting Vredegerecht
bijwonen
Tegensprekelijk = beide partijen - Per kanton = 1 alleenzetelende
mogen woord nemen tegen vrederechter
elkaar - Algemene bevoegdheid = art. 590 Ger.w
- Inquisitoire rechtspleging (s) = - Bijzondere bevoegdheid (= specifiek
vooronderzoek: toegewezen) = huur, geesteszieken, …
Schriftelijk = amper pleiten
Geheim = zitting niet openbaar Politierb
Niet-tegensprekelijk = weinig
Per arrondissement = meerdere,
tegen in te brengen
alleenzetelende rechters
Beginselen behoorlijke rechtspraak
Burgerlijk:
= moet rm zich aan houden na toegang tot
- Uitsluitende bevoegdheid = art. 601bis
rechter:
Ger.w
- Onafhankelijkheid rechter (art. 6 EVRM +
Straf:
151 GW) = rechter oordeelt in eer en
geweten onafhankelijk van - Uitsluitende bevoegdheid =
overheid/overste overtredingen + misdrijven wegverkeer
- Onpartijdigheid rechter (art. 6 EVRM) =
rechter oordeelt zonder vooroordelen: Rb eerste aanleg
Subjectieve partijdigheid =
Per arrondissement meerdere,
rechter kiest duidelijk partij
alleenzetelende/per 3 rechters
Objectieve partijdigheid = schijn
partijdigheid Burgerlijk:
- Eerlijke behandeling (art. 6 EVRM) = elke
partij kans om standpunt uiteen te - 3 afdelingen:
zetten + tegenspraak te bieden (= recht Burgerlijke rb:
verdediging) Bevoegdheid = art. 568
- Motiveringsplicht (art. 149 GW) = Ger.W (= volheid van
rechter moet verantwoorden waarom bevoegdheid = altijd
bepaalde beslissing (= welke bevoegd tenzij
rechtsregels) + antwoorden op middelen bevoegdheid specifiek tot
en excepties (= ingaan op argumenten andere rb behoort)
partijen) Hoger beroep = art. 617
- Redelijke termijn beslechting zaak (art. 6 Ger.W
EVRM) = afhankelijk van houding Familie- en jeugdrb:
partijen + evt overmacht Art. 572bis Ger.W
1
, Mof = als misdrijf - Per arrondissement = 4 rechters
omschreven feit = Voorzitter rb eerste aanleg
strafbaar feit door Voorzitter ondernemingsrb
minderjarige gepleegd Voorzitter arbeidsrb
Vof = verontrustende Voorzitter politierechters en
opvoedingssituatie vrederechters
Correctionele rb: - Bevoegdheid = art. 568 + 639 Ger.W
Bevoegdheid =
wanbedrijven + Ondernemingsrb (b)
gecorrectionaliseerde
- 9 rb = rechters + 2 lekenrechters (=
misdaden
geen professionele rechters maar
Hoger beroep = tegen
deskundigen)
uitspraken correctionele
- Bevoegdheid = art. 573 Ger.W
zaak door politierb
behandeld Arbeidsrb (b)
Straf: - 9 rb = rechers + 2 lekenrechters
- Bevoegdheid = art. 578-583 Ger.w
Hof van beroep
- Per ressort = meerdere
alleenzetelende/per 3 raadsheren
- Bevoegdheid = art. 602 + 603 Ger.W
Onderzoeksrechter:
Straf:
- Zittende magistratuur
- Alleenzetelende rechter in rb eerste - = kamer van inbeschuldigingstelling
aanleg - 3 raadsheren
- Voert gerechtelijk onderzoek uit: - Bevoegd als onderzoeksgerecht:
Op vraag om of burgerlijke partij Hoger beroep tegen beslissingen
Zoekt naar waarheid = à charge onderzoeksrechter
en decharge Hoger beroep tegen beslissingen
Beslist over raadkamer
onderzoekshandelingen Toezicht GO
Kan dwangmaatregelen bevelen Verwijzingen naar hof van assisen
- Onpartijdig en onafhankelijk
Arbeidshof (b)
Raadkamer:
- Per ressort = raadsheren + 2/4
- Alleenzetelende rechter lekenrechters
- Bevoegdheid: - Bevoegdheid = art. 607 Ger.W
Als onderzoeksgerecht =
oordelen over bevel aanhouding Hof van assisen (s)
+ zaak verwijzen naar bevoegde
rb - Per provincie = 3 raadsheren + volksjury
Als vonnisgerecht = oordelen - Bevoegdheid = niet-
over strafvordering in geval van gecorrectionaliseerde misdaden +
internering/opschorting politieke- en drukpersmisdrijven
- Filter tussen GO en rb
Hof van Cassatie
Sur = bepaalt modaliteiten voor straffen 6m – 3j
- 1 hof = 5 raadsheren per kamer
Surb = bepaalt modaliteiten voor straffen >3j - 3 kamers = burgerlijke + sociale +
correctionele zaken
Arrondissementenrb (b)
2
, - Bevoegdheid = art. 608 + 609 + 613 - Door onderzoeksrechter tijdens GO =
Ger.W inverdenkinggestelde
- 3 mogelijkheden: - Voor vonnisgerecht = beklaagde
Cassatie met verwijzing = - Voor hof van assisen = beschuldigde
vernietiging eerdere uitspraak + - Na uitspraak = veroordeelde
zaak doorverwezen naar rb die
opnieuw zal oordelen Slachtoffer
Cassatie zonder verwijzing =
- Oefent in principe strafvordering niet uit
vernietiging eerdere uitspraak +
(doet OM)
geen doorverwijzing
- Kan misdrijf aan overheid melden =
Afwijzing verzoek in cassatie =
aangifte
oorspronkelijke uitspraak blijft
- Kan laten blijken dat strafrechtelijke
behouden
vervolging wil = klacht
Openbaar ministerie - Kan beslissen om al dan niet
schadevergoeding te vorderen
- Staande magistratuur
- Openbare aanklager Politie
- Vertegenwoordigt belangen
- 2 niveau’s:
gemeenschap
Lokaal = basispolitiezorg in
- Mogelijk bij alle rb behalve vredegerecht
politiezone
Griffie Federaal = taken op hele
grondgebied +
= administratief centrum rb/hof grensoverschrijdend
- Hoofdtaken:
- Hoofd griffie = griffier = art. 157 Ger.W Bestuurlijke politieopdrachten
Gerechtelijke politieopdrachten
Balie
Bovenlokale politieopdrachten
Art. 428 Ger.W
Gerechtelijke politie:
- Hoofd = stafhouder
- Spoort misdaden, wanbedrijven en
- Taak = client
overtredingen op, verzamelt bewijzen, …
vertegenwoordigen/bijstaan
- Onder bevoegdheid van:
Gerechtsdeurwaarder Pk
Federaal parket
Art. 509 Ger.W College pg’s
Minister van justitie
- Taak = betekenen gerechtelijke akten,
officiele vaststellingen, … Openbaar ministerie
Gerechtsdeskundige - Hierarchische opbouw
- Eenheid en ondeelbaarheid = 1 orgaan
Art. 962 Ger.W
+ elk lid zelfde bevoegdheid dus vrij te
- Technische raadgever rb vervangen
- Aangesteld door rb in loop procedure - Onafhankelijkheid tav rb = zijn partij
- Taak omschreven in ‘zending van zoals beklaagde/burgerlijke partij maar
deskundige’ dan van standpunt gemeenschap
- Opdrachten:
Specifieke strafrechtelijke actoren Oordelen over opportuniteit
vervolging:
(Vermoedelijke) dader Ja = strafvordering
instellen
- Tijdens opsporingsonderzoek =
Nee = seponeren
verdachte
3
