2020
VM2.3 Dossier
Zaaijer, Tamara
Christelijke Hogeschool Ede
15-4-2020
,Inhoudsopgave
Voorwoord .............................................................................................................................................. 2
Verantwoording ...................................................................................................................................... 3
Talentdifferentiatie ............................................................................................................................. 3
Onderzoekend leren ............................................................................................................................ 3
Vakoverstijgend onderwijsontwerp .................................................................................................... 4
Onderzoekende leercyclus .................................................................................................................. 5
Verplichte Bewijslast ............................................................................................................................... 6
Vakoverstijgend arrangement ............................................................................................................. 6
Ontwerp Vakoverstijgend arrangement – voorafgaand aan de uitvoering .................................... 6
Uitwerking thema-activiteiten ...................................................................................................... 11
Themahoek .................................................................................................................................... 12
Tool App ............................................................................................................................................ 19
Aanvullende bewijslast .......................................................................................................................... 23
Denkstimulerende vragen ................................................................................................................. 23
Senior Science Lab ............................................................................................................................. 24
Pinguïns verborgen talent ................................................................................................................. 25
Doelencirkel Basisontwikkeling ......................................................................................................... 26
Interactieve plaat .............................................................................................................................. 26
Nawoord ................................................................................................................................................ 33
Bibliografie ............................................................................................................................................ 34
1
,Voorwoord
Dit blok stond in het teken van vakoverstijgend leren. Het is het eerste blok wat ik bij de
kleuters stage ga lopen. Ik ben erg benieuwd naar wat voor ervaringen ik ga opdoen en
meemaken. Ik hoop dat ik aan het einde van dit blok weet hoe ik een goed thema kan
ontwerpen, waarin in een duidelijke samenhang is en waarin de leerlingen ruimte hebben
voor eigen inbreng.
2
, Verantwoording
Talentdifferentiatie
Het was de bedoeling om dit blok talenten te triggeren van kinderen. Om dit te kunnen
doen is het belangrijk dat je voor jezelf duidelijk hebt wat jij onder talent verstaat. Een
talent is een “natuurlijk vermogen om iets goed te doen” (Woorden.org Nederlands
woordenboek, z.j.). “Talent wordt zichtbaar in die activiteiten die voor jou moeiteloos
gaan en je energie opleveren. Doordat talent zo’n sterk ontwikkeld en natuurlijk patroon
in je denken en handelen is, ben je jezelf niet altijd bewust van je talent” (Dewulf &
Beschuyt, 2012). Dit citaat geeft duidelijk aan wat ik ook onder talent versta. Een talent is
iets waar je van nature al goed in bent. Doordat je het goed kan vind je het meestal leuk
en wil je er nog beter in worden, maar soms zijn die talenten verstopt omdat een leerling
weinig zelfvertrouwen heeft. “De rol van de leerkracht ligt bij talentontwikkeling in het
signaleren, ondersteunen en begeleiden van talent en interesses van het kind. Want
hoewel iedereen talenten heeft, zijn deze niet altijd direct zichtbaar”
(Talentontwikkeling, z.j.). In mijn interactieve plaat worden er verschillende talenten van
de leerlingen getriggerd. Gardner heeft een theorie ontwikkeld waarin hij de talenten
beschrijft als meervoudige intelligenties. “Gardner proposed that there are eight
intelligences, and has suggested the possible addition of a ninth known as ‘existentialist
intelligence’” (Cherry, 2019). “verbaal-linguïstisch, visueel-ruimtelijk, logisch-
mathematisch, naturalistisch-ecologisch, muzikaal-ritmisch, interpersoonlijk,
intrapersoonlijk en lichamelijk-kinesthetisch” (lerarenredactie, 2019). Tijdens de lessen
die ik nog ga geven wil ik deze intelligenties gaan triggeren bij de kinderen. In mijn
vakoverstijgend arrangement heb ik bij de activiteiten beschreven bij welke
intelligenties/talenten ik kan aansluiten. Met het boek ‘Pinguïns verborgen talent’ wil ik
de kinderen laten zien dat er ontzettend veel verschillende talenten zijn. Aan de hand
daarvan had ik een gesprek willen voeren en aan ze willen vragen waar ze goed in zijn. Op
deze manier komen de kinderen erachter wat ze goed kunnen. De talenten die ze van
benoemen wil ik ook opschrijven. Zo weet ik precies waar het talent van een kind ligt en
kan ik op die manier tijdens de speelwerkles aansluiten oftewel het talent stimuleren.
Onderzoekend leren
“Een hulpmiddel om bij jonge kinderen op het juiste niveau vragen te stellen met als doel
de denk- en taalontwikkeling te stimuleren is de denkstimulerende gesprekstechniek van
Marion Blank. Haar doel is om kinderen met een achterstand in de taaldenkontwikkeling
verder op weg te helpen door interventies en het stellen van de juiste vragen. In haar
onderzoek kwam zij erachter dat er vaak allerlei vooronderstellingen waren in de
benadering waardoor kinderen blokkeerden. Door het laten ervaren van de wereld om hen
heen (Hoe voelt zand? Hoe voelt modder? Hoe ziet zand eruit als ik er water bij doe?) leren
kinderen. Door het stellen van de juiste vragen krijgt het kind de mogelijkheid om zijn
gedachten hierover in woorden om te zetten. Dit wordt stapsgewijs opgebouwd in een
gesprek. Blank onderscheidt vier niveaus van abstract taalgebruik; voor elk niveau zijn
vragen geformuleerd” (Langberg & Blockhuis, 2014, p. 25). “De vier niveaus van abstractie
die Blank bij het stellen van een denkvraag hanteert zijn:
1. Het weergeven van opvallende informatie of erop reageren.
2. Aangeduide en minder opvallende kenmerken weergeven of erop reageren.
3. Herstructureren van waarnemingen en ervaringen.
4. Reflecteren en beredeneren” (Aanen, 2020).
“Lagere orde denkniveaus doen een beroep op onthouden, begrijpen en (deels) toepassen
van kennis. Bij hogere orde denkniveaus gaat het om de vaardigheden analyseren,
evalueren en creëren. Leerlingen worden dan gestimuleerd om verder en meer kritisch na
te denken en hun probleemoplossend vermogen aan te spreken” (Cora, 2018).
Tijdens het spelen en werken wilde ik in de leeshoek samen met een leerling het boek
‘Boris en de eieren’ gaan lezen. Voor, tijdens en na het lezen wilde ik gebruik maken van
3
VM2.3 Dossier
Zaaijer, Tamara
Christelijke Hogeschool Ede
15-4-2020
,Inhoudsopgave
Voorwoord .............................................................................................................................................. 2
Verantwoording ...................................................................................................................................... 3
Talentdifferentiatie ............................................................................................................................. 3
Onderzoekend leren ............................................................................................................................ 3
Vakoverstijgend onderwijsontwerp .................................................................................................... 4
Onderzoekende leercyclus .................................................................................................................. 5
Verplichte Bewijslast ............................................................................................................................... 6
Vakoverstijgend arrangement ............................................................................................................. 6
Ontwerp Vakoverstijgend arrangement – voorafgaand aan de uitvoering .................................... 6
Uitwerking thema-activiteiten ...................................................................................................... 11
Themahoek .................................................................................................................................... 12
Tool App ............................................................................................................................................ 19
Aanvullende bewijslast .......................................................................................................................... 23
Denkstimulerende vragen ................................................................................................................. 23
Senior Science Lab ............................................................................................................................. 24
Pinguïns verborgen talent ................................................................................................................. 25
Doelencirkel Basisontwikkeling ......................................................................................................... 26
Interactieve plaat .............................................................................................................................. 26
Nawoord ................................................................................................................................................ 33
Bibliografie ............................................................................................................................................ 34
1
,Voorwoord
Dit blok stond in het teken van vakoverstijgend leren. Het is het eerste blok wat ik bij de
kleuters stage ga lopen. Ik ben erg benieuwd naar wat voor ervaringen ik ga opdoen en
meemaken. Ik hoop dat ik aan het einde van dit blok weet hoe ik een goed thema kan
ontwerpen, waarin in een duidelijke samenhang is en waarin de leerlingen ruimte hebben
voor eigen inbreng.
2
, Verantwoording
Talentdifferentiatie
Het was de bedoeling om dit blok talenten te triggeren van kinderen. Om dit te kunnen
doen is het belangrijk dat je voor jezelf duidelijk hebt wat jij onder talent verstaat. Een
talent is een “natuurlijk vermogen om iets goed te doen” (Woorden.org Nederlands
woordenboek, z.j.). “Talent wordt zichtbaar in die activiteiten die voor jou moeiteloos
gaan en je energie opleveren. Doordat talent zo’n sterk ontwikkeld en natuurlijk patroon
in je denken en handelen is, ben je jezelf niet altijd bewust van je talent” (Dewulf &
Beschuyt, 2012). Dit citaat geeft duidelijk aan wat ik ook onder talent versta. Een talent is
iets waar je van nature al goed in bent. Doordat je het goed kan vind je het meestal leuk
en wil je er nog beter in worden, maar soms zijn die talenten verstopt omdat een leerling
weinig zelfvertrouwen heeft. “De rol van de leerkracht ligt bij talentontwikkeling in het
signaleren, ondersteunen en begeleiden van talent en interesses van het kind. Want
hoewel iedereen talenten heeft, zijn deze niet altijd direct zichtbaar”
(Talentontwikkeling, z.j.). In mijn interactieve plaat worden er verschillende talenten van
de leerlingen getriggerd. Gardner heeft een theorie ontwikkeld waarin hij de talenten
beschrijft als meervoudige intelligenties. “Gardner proposed that there are eight
intelligences, and has suggested the possible addition of a ninth known as ‘existentialist
intelligence’” (Cherry, 2019). “verbaal-linguïstisch, visueel-ruimtelijk, logisch-
mathematisch, naturalistisch-ecologisch, muzikaal-ritmisch, interpersoonlijk,
intrapersoonlijk en lichamelijk-kinesthetisch” (lerarenredactie, 2019). Tijdens de lessen
die ik nog ga geven wil ik deze intelligenties gaan triggeren bij de kinderen. In mijn
vakoverstijgend arrangement heb ik bij de activiteiten beschreven bij welke
intelligenties/talenten ik kan aansluiten. Met het boek ‘Pinguïns verborgen talent’ wil ik
de kinderen laten zien dat er ontzettend veel verschillende talenten zijn. Aan de hand
daarvan had ik een gesprek willen voeren en aan ze willen vragen waar ze goed in zijn. Op
deze manier komen de kinderen erachter wat ze goed kunnen. De talenten die ze van
benoemen wil ik ook opschrijven. Zo weet ik precies waar het talent van een kind ligt en
kan ik op die manier tijdens de speelwerkles aansluiten oftewel het talent stimuleren.
Onderzoekend leren
“Een hulpmiddel om bij jonge kinderen op het juiste niveau vragen te stellen met als doel
de denk- en taalontwikkeling te stimuleren is de denkstimulerende gesprekstechniek van
Marion Blank. Haar doel is om kinderen met een achterstand in de taaldenkontwikkeling
verder op weg te helpen door interventies en het stellen van de juiste vragen. In haar
onderzoek kwam zij erachter dat er vaak allerlei vooronderstellingen waren in de
benadering waardoor kinderen blokkeerden. Door het laten ervaren van de wereld om hen
heen (Hoe voelt zand? Hoe voelt modder? Hoe ziet zand eruit als ik er water bij doe?) leren
kinderen. Door het stellen van de juiste vragen krijgt het kind de mogelijkheid om zijn
gedachten hierover in woorden om te zetten. Dit wordt stapsgewijs opgebouwd in een
gesprek. Blank onderscheidt vier niveaus van abstract taalgebruik; voor elk niveau zijn
vragen geformuleerd” (Langberg & Blockhuis, 2014, p. 25). “De vier niveaus van abstractie
die Blank bij het stellen van een denkvraag hanteert zijn:
1. Het weergeven van opvallende informatie of erop reageren.
2. Aangeduide en minder opvallende kenmerken weergeven of erop reageren.
3. Herstructureren van waarnemingen en ervaringen.
4. Reflecteren en beredeneren” (Aanen, 2020).
“Lagere orde denkniveaus doen een beroep op onthouden, begrijpen en (deels) toepassen
van kennis. Bij hogere orde denkniveaus gaat het om de vaardigheden analyseren,
evalueren en creëren. Leerlingen worden dan gestimuleerd om verder en meer kritisch na
te denken en hun probleemoplossend vermogen aan te spreken” (Cora, 2018).
Tijdens het spelen en werken wilde ik in de leeshoek samen met een leerling het boek
‘Boris en de eieren’ gaan lezen. Voor, tijdens en na het lezen wilde ik gebruik maken van
3
