Onderzoek OL: Kinesiologie
1.Kinesiologie van knie
1.1 Osteologie
Kniegewricht = Femur , tibia en patella ( = 2 gewrichten ) in 1 gewrichtskapsel
• Tibiofemoraal gewricht
• Patellofemoraal gewricht
• = Scharniergewricht
Fibula en proximale tibiofibulair gewricht behoren hier niet toe!!!
Functie knie: moet stabiel zijn en zorgen voor mobiliteit = lichaamsgewicht dragen en mobiel zijn
Gecontroleerd buigen en strekken onder belasting
Voorwaarden : Stabiliteit en beweeglijkheid
Frontale vlak:
1) Mechanische as: loopt door midden heup , knie en enkel
2) As van Femur , loopt niet // met mechanische as
Ontstaan Fysiologische valgus-/ Q-hoek : 10-15°
A= mechanische as
B= valgus ( knie naar binnen ) , C= varus ( knie naar buiten )
Q-hoek: zorgt dat Quadriceps optimale krachtinwerking kan hebben
➔ Als deze groter is : grotere kans op X benen ( = valgus ) , vaak bij vrouwen
➔ Als deze kleiner is : omgekeerde valgushoek= O benen ( =varus )
Tibiofemoraal gewricht:
-Distale uiteinde: -> Katrolvormig
-> 2 condylen zijn convex , w anterieur voortgezet als richels facies patellaris
-> Naar achteren toe : fossa intercondylaris
-De Tibia : -> 2 concaaf gevormde groeven naast elkaar
-> Gescheiden door eminentia intercondylaris ( = stomp voor- / achterwaartse richel )
-Femurcondylen: -> Mediale condyl is groter en iets hoger
-> Condylen zijn spiraalvormig van zijkant te zien
• Varusstand: vernauwing mediale gewrichtspleet , hogere kans op artrose
• Valgusstand: vernauwing laterale gewrichtspleet
• Sagitale vlak : Nulstand = 0° extensie
,-Tibiaplateau: -> Tibiaplateau licht schotelvormig , 8° achterwaarts gekanteld
-> Menisci liggen er op
Patellofemoraal gewricht : Opgenomen in pees M.quadriceps
➔ Hoe meer flexie , hoe meer patella glijdt in wichel ( sulcus ) => Patella wordt in spoor
gehouden
➔ Proximaal patella : pees quadriceps , distaal patella : lig. Patellae , mediaal en lateraal :
retinaculum!
-Stand patella :
➔ In extensie geen contact tss patella en femur
➔ Bij flexie zal patella distaalwaarts bewegen en vindt er langszaamaan contact plaats
➔ Bij stijging flexie , stijgt contactoppervlak patella
➔ 90° flexie => patella eindigt distaal op femur
Functie patella: Een hefboom die ervoor zorgt dat de momentarm van de kniestrekkers groot
blijft bij buiging van de knie ( na patellectomie : duidelijk krachtverlies )
1.2 Osteokinematica
Flexie en extensie = sagittaal vlak , rond latero-laterale as
➔ Extensie : 0-10° + hard eindgevoel
➔ Flexie : 130° actief -> wordt beïnvloed door bi-articulaire heupspieren , passief iets
verder en zacht eindgevoel
Endo- en exorotatie = transversale vlak , rond longitudinale as
➔ Bij gebogen knie is ROM veel beter als gestrekte knie
➔ Weinig rotatie in extensie
Varus en valgus = frontale vlak , rond dorso-ventrale as
➔ Geen actieve beweging !
➔ Kleine bewegingsuitslag in licht gebogen knie
Posities :
1) Nulstand /anatomische houding : De lengteas van de tibia en de femur liggen in het
frontaal vlak en vormen bij een gestrekt been een laterale hoek van 170°
, 2) Ruststand / LLP : ong 25-30° flexie
3) CPP: Maximale extensie
4) Kapsulair patroon : flexie is meer beperkt dan extensie en in eindstadium is rotatie
beperkt
1.3 Arthrokinematica
Rol-glij mechanisme: Femur is convex en tibia concaaf
➔ Bewegend bot = concaaf / tibia => rol-glijbeweging in dezelfde richting => OKK (A)
➔ Bewegend bot = convex / femur => rol-glijbeweging in tegengestelde richting => GKK (B
Knee-locking mechanisme:
• Knie-extensie: Gaat gepaard me exorotatie tibia tijdens laatste 30° => OKK
• Knieflexie : Gaat gepaard met endorotatie femur => GKK
Komt door verschillende grootte femurcondylen en kruisbanden
1.4 Stabilisatoren
Menisci: Halvemaanvormige schijfjes van vezelig kraakbeen met voor- en achterhoorn
➔ Aan rand geïnterneerd in gewrichtskapsel , is mediaal veel duidelijker => Daardoor kan
mediale meniscus minder in staat is om botverschuivingen te volgen ( meer complexere
letsels!)
➔ Laterale meniscus is beweeglijker en is verbonden met posterieure kruisband en ook
laterale femurcondyl => beweeglijker
Rol menisci:
1) Schokdempers ( bv bij springen ) => belangrijkste functie!
2) Vorm femurcondylen ( bolvormig ) optimaal doen aansluiten op tibiacondylen ( vlak ) =>
vergroten gewrichtsoppervlak
3) Functie v sluitring : intra-articulaire druk blijft gehandhaafd => Drukverlagend effect
4) Bewegingen femur volgen
Ligamenten: Mediaal en lateraal collateraal ligament -> zijdelingse stabiliteit
➔ Mediaal is verbonden met gewrichtskapsel en deel ook meniscus ( diepe vezels )
1.Kinesiologie van knie
1.1 Osteologie
Kniegewricht = Femur , tibia en patella ( = 2 gewrichten ) in 1 gewrichtskapsel
• Tibiofemoraal gewricht
• Patellofemoraal gewricht
• = Scharniergewricht
Fibula en proximale tibiofibulair gewricht behoren hier niet toe!!!
Functie knie: moet stabiel zijn en zorgen voor mobiliteit = lichaamsgewicht dragen en mobiel zijn
Gecontroleerd buigen en strekken onder belasting
Voorwaarden : Stabiliteit en beweeglijkheid
Frontale vlak:
1) Mechanische as: loopt door midden heup , knie en enkel
2) As van Femur , loopt niet // met mechanische as
Ontstaan Fysiologische valgus-/ Q-hoek : 10-15°
A= mechanische as
B= valgus ( knie naar binnen ) , C= varus ( knie naar buiten )
Q-hoek: zorgt dat Quadriceps optimale krachtinwerking kan hebben
➔ Als deze groter is : grotere kans op X benen ( = valgus ) , vaak bij vrouwen
➔ Als deze kleiner is : omgekeerde valgushoek= O benen ( =varus )
Tibiofemoraal gewricht:
-Distale uiteinde: -> Katrolvormig
-> 2 condylen zijn convex , w anterieur voortgezet als richels facies patellaris
-> Naar achteren toe : fossa intercondylaris
-De Tibia : -> 2 concaaf gevormde groeven naast elkaar
-> Gescheiden door eminentia intercondylaris ( = stomp voor- / achterwaartse richel )
-Femurcondylen: -> Mediale condyl is groter en iets hoger
-> Condylen zijn spiraalvormig van zijkant te zien
• Varusstand: vernauwing mediale gewrichtspleet , hogere kans op artrose
• Valgusstand: vernauwing laterale gewrichtspleet
• Sagitale vlak : Nulstand = 0° extensie
,-Tibiaplateau: -> Tibiaplateau licht schotelvormig , 8° achterwaarts gekanteld
-> Menisci liggen er op
Patellofemoraal gewricht : Opgenomen in pees M.quadriceps
➔ Hoe meer flexie , hoe meer patella glijdt in wichel ( sulcus ) => Patella wordt in spoor
gehouden
➔ Proximaal patella : pees quadriceps , distaal patella : lig. Patellae , mediaal en lateraal :
retinaculum!
-Stand patella :
➔ In extensie geen contact tss patella en femur
➔ Bij flexie zal patella distaalwaarts bewegen en vindt er langszaamaan contact plaats
➔ Bij stijging flexie , stijgt contactoppervlak patella
➔ 90° flexie => patella eindigt distaal op femur
Functie patella: Een hefboom die ervoor zorgt dat de momentarm van de kniestrekkers groot
blijft bij buiging van de knie ( na patellectomie : duidelijk krachtverlies )
1.2 Osteokinematica
Flexie en extensie = sagittaal vlak , rond latero-laterale as
➔ Extensie : 0-10° + hard eindgevoel
➔ Flexie : 130° actief -> wordt beïnvloed door bi-articulaire heupspieren , passief iets
verder en zacht eindgevoel
Endo- en exorotatie = transversale vlak , rond longitudinale as
➔ Bij gebogen knie is ROM veel beter als gestrekte knie
➔ Weinig rotatie in extensie
Varus en valgus = frontale vlak , rond dorso-ventrale as
➔ Geen actieve beweging !
➔ Kleine bewegingsuitslag in licht gebogen knie
Posities :
1) Nulstand /anatomische houding : De lengteas van de tibia en de femur liggen in het
frontaal vlak en vormen bij een gestrekt been een laterale hoek van 170°
, 2) Ruststand / LLP : ong 25-30° flexie
3) CPP: Maximale extensie
4) Kapsulair patroon : flexie is meer beperkt dan extensie en in eindstadium is rotatie
beperkt
1.3 Arthrokinematica
Rol-glij mechanisme: Femur is convex en tibia concaaf
➔ Bewegend bot = concaaf / tibia => rol-glijbeweging in dezelfde richting => OKK (A)
➔ Bewegend bot = convex / femur => rol-glijbeweging in tegengestelde richting => GKK (B
Knee-locking mechanisme:
• Knie-extensie: Gaat gepaard me exorotatie tibia tijdens laatste 30° => OKK
• Knieflexie : Gaat gepaard met endorotatie femur => GKK
Komt door verschillende grootte femurcondylen en kruisbanden
1.4 Stabilisatoren
Menisci: Halvemaanvormige schijfjes van vezelig kraakbeen met voor- en achterhoorn
➔ Aan rand geïnterneerd in gewrichtskapsel , is mediaal veel duidelijker => Daardoor kan
mediale meniscus minder in staat is om botverschuivingen te volgen ( meer complexere
letsels!)
➔ Laterale meniscus is beweeglijker en is verbonden met posterieure kruisband en ook
laterale femurcondyl => beweeglijker
Rol menisci:
1) Schokdempers ( bv bij springen ) => belangrijkste functie!
2) Vorm femurcondylen ( bolvormig ) optimaal doen aansluiten op tibiacondylen ( vlak ) =>
vergroten gewrichtsoppervlak
3) Functie v sluitring : intra-articulaire druk blijft gehandhaafd => Drukverlagend effect
4) Bewegingen femur volgen
Ligamenten: Mediaal en lateraal collateraal ligament -> zijdelingse stabiliteit
➔ Mediaal is verbonden met gewrichtskapsel en deel ook meniscus ( diepe vezels )
