Samenvatting Schema's bij Materieel Strafrecht

Art. 141 Sr: openlijke geweldpleging
“Zij die openlijk in vereniging geweld plegen tegen personen of goederen, worden gestraft met een
gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren en zes maanden of geldboete van de vierde categorie.”

Openlijk Openlijk is niet hetzelfde als openbaar. Met openlijk geweld is bedoeld geweld dat
zich onverholen door niet-heimelijke daden heeft geopenbaard, zodat daardoor de
openbare orde is verstoord. Niet is vereist dat ten tijde van het plegen van het
geweld publiek aanwezig is, voldoende is dat het geweld wordt gepleegd op een
plaats waar normaliter publiek aanwezig is (dat er dus een willekeurig publiek
aanwezig was of had kunnen zijn). HR vormt ook criterium: dat het geweld
waarneembaar is vanaf de openbare weg, althans als dit niet het geval is, dat goed
gemotiveerd zal moeten worden waarom het geweld dan toch openlijk is.

Opzet hoeft niet te zien op de openlijkheid van het geweld . Openlijke
geweldpleging-arrest: op een feest met een groot publiek worden de deuren van
een afgesloten ruime gesloten en daarin wordt geweld gepleegd, dit geweld is dus
niet openlijk, omdat er geen willekeurig publiek aanwezig was of aanwezig had
kunnen zijn.

In vereniging Tot 2000 was de strafbaarstelling: ‘met verenigde krachten geweld plegen’. Dit
betekende dat de verdachte zelf een gewelddadige handeling moest verrichten.
Dit is nu geworden: ‘in vereniging geweld plegen’. Uit de MvT en MvA blijkt dat
ook degenen die op andere wijze bijdragen aan de openlijke geweldpleging
kunnen worden veroordeeld als pleger van openlijke geweldpleging. Hiermee
werd beoogd dat de strafbaarstelling van openlijke geweldpleging meer op een lijn
te brengen met de strafrechtelijke aansprakelijkheid wegens medeplegen van
andere delicten.

Voor in vereniging is vereist: (voorwaardelijk) opzet op het geweld en een
voldoende significante bijdrage aan het geweld.
 HR 11 november 2003, LJN AL6209 : De enkele aanwezigheid is niet
voldoende
 Bemoeilijken herkenning van andere plegers
 Wezenlijk bevorderen van gewelddadige handelingen
 Het aanreiken van voorwerpen om mee te gooien zoals stenen of stokken
 PSV-Tottenham-arrest: Doelbewust de confrontatie opzoeken met
tegensupporters en het scharen in de gelederen van de vechtende groep
(meegaan in de aanvalsgolf) kan een voldoende significante bijdrage zijn.
Het enkel instemmen met het geweld van de groep niet.

In vereniging plegen betekent nog niet dat de daders ook medeplegers van het
delict zijn, want medeplegen (art. 47 Sr) vereist een voldoende nauwe en bewuste
samenwerking. Uitgangspunt bij openlijke geweldpleging is een vrij
ongestructureerd samenwerkingsverband dat veel minder planmatig te werk gaat.
Degene die heeft bijgedragen aan de openlijke geweldpleging is aansprakelijk
o.g.v. lid 1 en degene die daadwerkelijk zelf geweld tegen personen of goederen
heeft aangewend, riskeert strafverhoging o.g.v. lid 2.

Geweld Geweld plegen, bijvoorbeeld: gooien met voorwerpen, slaan, schoppen, opdringen
plegen tegen tegen personen. Opzet moet zijn gericht op het plegen van geweld, maar het

, personen geweld hoeft geen gevolg te hebben gehad (tenzij lid 2). Een acuut gevaat voor
of goederen gevolgen van het geweld is voldoende.

Art. 306 Sr: deelneming aan vechterij
“Zij die opzettelijk deelnemen aan een aanval of vechterij waarin onderscheiden personen zijn
gewikkeld, worden, behoudens ieders verantwoordelijkheid voor de bijzondere door hem bedreven
feiten, gestraft:
1. met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie, indien
de aanval of vechterij alleen zwaar lichamelijk letsel ten gevolge heeft;
2. met gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of geldboete van de vierde categorie, indien
de aanval of vechterij iemands dood ten gevolge heeft. ”

Opzettelijk Opzet moet zijn gericht op het deelnemen aan een aanval of vechterij.
Voorwaardelijk opzet volstaat. Het opzet hoeft niet te zijn gericht op het
gevolg (zwaar lichamelijk letsel of de dood).

Deelnemen Het gaat niet om deelnemen in de zin van Titel V van Boek 1 Sr.
Deelnemen in de zin van art. 306 Sr houdt in: feitelijk in de aanval of
vechterij optreden. Hij die een daadwerkelijke bijdrage levert, neemt
deel aan een aanval of vechterij. Slag bij Beverwijk-arrest: Deze
daadwerkelijke bijdrage kan ook bestaan uit het scharen in de gelederen
van de vechtende partij, het is dus niet vereist dat men zelf aan het
vechten is geweest.

Er is geen causaal verband vereist tussen het deelnemen en het zwaar
letsel of de dood. Er is alleen een causaal verband vereist tussen de
aanval/vechterij en het zwaar lichamelijk letsel/de dood. Dus niet de
bijdrage van de dader, maar de aanval/vechterij moet het zwaar
lichamelijk letsel/de dood hebben veroorzaakt. De strafbaarheid berust
op het gevaarzettend handelen (gevaarzettingsdelict), maar treedt pas in
bij het intreden van de ernstige gevolgen.

Noot Noyon/Langemeijer/Remmelink, aant. 6 op art. 306 Sr: De
aansprakelijkheid van de deelnemer wordt niet uitgesloten wanneer het
gevolg intreedt voor of na afloop van zijn bijdrage; wel is vereist dat het
gevecht nog niet was geëindigd ten tijde van de bijdrage.

Aanval of vechterij Onderscheid tussen aanval en vechterij. Bij een aanval komt het geweld
waarin onderscheiden van één kant; een vechterij is een gevecht waar aan weerszijden
personen zijn gelijkelijk wordt opgetreden. Bij een aanval is er geen kans voor een
gewikkeld beroep op noodweer; bij een vechterij kan dat er wel zijn. Een aanval kan
in een vechterij omslaan als de wederpartij zich niet slechts
proportioneel (evenredig en noodzakelijk) verdedigt.

Pluraliteit van deelnemers (T&C): in de aanval of vechterij moeten
onderscheiden personen gewikkeld zijn, als er slechts twee personen
betrokken zijn of de aanval slechts vanuit één is gegaan, dan kan omtrent
de schuld van de ernstige gevolgen geen twijfel bestaan.

Behoudens ieders Aansprakelijkheid wegens art. 306 Sr sluit aansprakelijkheid wegens
verantwoordelijkheid bijvoorbeeld zware mishandeling niet uit, want ‘behoudens ieders