SAMENVATTING SOCIALE
PSYCHOLOGIE
1.INLEIDING
1.1 DEFINITIE SOCIALE PSYCHOLOGIE
= wetenschappelijke studie over gedachten, gevoelens en gedragingen en beïnvloeding
door werkelijke of voorgestelde aanwezigheid van andere mensen
We worden vooral beïnvloed door wat we denken dat andere mensen over ons denken.
Door onze eigen interpretaties worden we het meeste beïnvloed
Daarom is het zo belangrijk dat nivea toepast
Niet
Invullen
Voor
Een
Ander
Wetenschappelijk= controleerbaar en herhaalbaar
1. Verzamelen van documenten en voorwerpen
2. Mensen vragen om informatie
3. Observeren van mensen
4. Experimenteren
1.2 FACIAL FEEDBACK HYPOTHESIS
Als je een bepaald gezicht doet bv als je blij moet kijken voel
je je gelukkiger.
Als je sip kijkt ben minder gelukkiger.
Als je voor een spiegel dat gezicht ziet word dat gevoel nog
sterker en word je nog ongelukkiger omdat je je zelf niet
graag sip ziet.
Houding heeft invloed op je geluk.
Voorovergebogen mensen hebben minder zelfvertrouwen
Omgekeerd ben je juist zelfzekerder en gelukkiger.
Als je ergens geen zin in hebt doen alsof je het wel hebt dan
krijg je er spontaan zin in.
1
,1.3 DE KRACHT VAN DE SITUATIE
ILLIUSTRATIE : HET STANFORD PRISON EXPERIMENT VAN PHIL ZIMBARDO
Hij deed een onderzoek waarom de sfeer in de gevangenis zo slecht is.
Gewone brugers deden mee aan dit expiriment via kop of munt zijn ze gevangene of
cipier.
Beschrijving van het experiment:
Psycholoog Philip Zimbardo richtte een gesimuleerde gevangenis in in de kelder van
Stanford University. 24 mannelijke studenten werden willekeurig geselecteerd om de rol
van ‘gevangene’ of ‘bewaker’ op zich te nemen. De bedoeling was om te onderzoeken
hoe mensen zich zouden gedragen in een gevangenisachtige setting. De gevangenen
werden gearresteerd door echte politieagenten, kregen gevangeniskledij en een nummer,
terwijl de bewakers uniformen, zonnebrillen en een wapenstok kregen.
Hypothese/theorie:
Zimbardo wilde testen of mensen zich in lijn met hun sociale rol gaan gedragen, zelfs als
dat gedrag indruist tegen hun persoonlijke normen. De onderliggende theorie was dat
situationele factoren (de macht van de situatie) sterker zijn dan persoonlijke
eigenschappen (dispositionele factoren) bij het verklaren van gedrag.
Resultaten:
Binnen enkele dagen begonnen de bewakers steeds autoritairder en agressiever op te
treden, terwijl de gevangenen onderdanig, depressief en gestrest raakten. Sommigen
kregen zelfs emotionele instortingen. De situatie escaleerde zo snel dat het experiment
na 6 dagen voortijdig werd stopgezet (het was gepland voor 2 weken).
→ Belangrijk inzicht: mensen nemen hun sociale rol zeer snel en ernstig op, zelfs als die
rol leidt tot immoreel of destructief gedrag.
Variaties:
Zimbardo voerde geen directe variaties uit, maar het experiment werd vaak gerepliceerd
of bekritiseerd in latere jaren. Belangrijke variaties of opvolgers zijn bijvoorbeeld het BBC
Prison Study (Reicher & Haslam, 2002), waarin de uitkomst heel anders was (minder
gehoorzaamheid en meer verzet).
Belang:
Het experiment had een grote impact op de ethische richtlijnen voor psychologisch
onderzoek. Het werd een klassiek voorbeeld van de invloed van sociale rollen en
machtsstructuren op gedrag.
Besluit
Geen afwijkende persoonlijkheden vóór het experiment de situatie zelf is
verantwoordelijk voor het gedrag van de deelnemers
Na afloop bleek dat het experiment niet werd opgezet zoals het moest opgezet
worden. Hij wou kost wat kost zijn lucifer effect bewijzen
morele mensen stellen gemakkelijk immoreel gedrag als je een beetje prutst
aan de omstandigheden.
EXPERIMENT BEURSSPEL VS SAMENWERKINGSSPEL
Onderzoeksassistenten delen studenten in in een competitieve groep en in een
coöperatieve groep op basis van hun kennis van de studenten.
Onderzoekers: Daniel Liberman, Steve Samuels & Lee Ross
Korte beschrijving:
Dit experiment onderzocht hoe de manier waarop een situatie wordt benoemd invloed
heeft op gedrag. Deelnemers kregen een scenario over een spelletje waarbij ze de keuze
moesten maken tussen eerlijk of oneerlijk spelen. Afhankelijk van de framing — als een
2
,“Wall Street game” (competitief) of als een “Community game” (samenwerkend) —
gedroegen mensen zich anders.
Geteste hypothese:
Gedrag wordt sterk beïnvloed door de sociale context en de manier waarop een situatie
wordt gekaderd (framing effect).
Resultaten:
Deelnemers in de “Wall Street game” speelden veel competitiever en minder coöperatief
dan deelnemers in de “Community game”, die juist meer samenwerken vertoonden. Dit
toont aan dat labels en verwachtingen het gedrag sturen, zelfs bij dezelfde taak.
Variaties:
Het experiment toont aan dat simpele verandering in de naam van een spel invloed kan
hebben op sociale interacties en besluitvorming.
CONCLUSIE
Mensen worden heel sterk bepaald door de situatie waarin ze zich bevinden
2. SOCIALE WAARNEMING/ SOCIALE PERCEPTIE
Het beeld dat mensen zich van elkaar vormen
2.1 SOCIALE PERCEPTIE
2.1.1 PERCEPT VS CONCEPT
Sociale waarneming = is een
concept
En word omgezet tot een
Zintuigelijke waarneming=
percept
2.1.2 EERSTE INDRUK
fysiek uiterlijk
gedrag
lichaamstaal
word beïnvloed door
- lengte,gewicht,haarkleur,bril
- zelf door de kleren
beoordeling agressiviteit bij verdachten van misdaad
- zelf door namen
ouderwetse namen worden als intilligent beschouwd
Ambigue situatie= waarbij lichaamstaal iets anders zegt dan je woorden
3
, Uiterlijk
Het gedrag
Context speelt een belangrijke rol stanford prison experiment
Non verbale gedragingen
Het paard van Hans dat kon
rekenen
Het paard zag dat het baasje iets naar
voren ging en zijn neusflappen iets uit
elkaar ging bij het juiste antwoord.
En stamptte toen met zijn hoef maar als
2.1.3 LICHAAMSTAAL
Heel belangrijk bij communicatie
Als wij schriftelijk met elkaar communiceren hebben wij nood aan emoticons of we
kunnen het anders gaan inteperteren.
Oogcontact
Is zeer belangrijk bij mensen.
Onze ogen zijn gevormd zodat andere mensen kunnen zien naar wie dat we kijken.
Als je iemand niet kijkt in de ogen= ze zijn niet betrouwbaar, niet geïntresseerd dat
kunnen we denken.
Als iemand heel hard in je ogen kijkt= als je echt verlieft bent op elkaar, maar als je niet
verliefd bent kan dit zeer dominant lijken.
Lichaamstaal
Lichaamshouding manier van lopen
Inemen van ruimte wij als mens vinden het belangrijk dat we ruimt hebben onze eigen
space onze bubbel die is meestal een halve ruimte.
Stemgebruik
Gebaren cultureel bepaald
4
PSYCHOLOGIE
1.INLEIDING
1.1 DEFINITIE SOCIALE PSYCHOLOGIE
= wetenschappelijke studie over gedachten, gevoelens en gedragingen en beïnvloeding
door werkelijke of voorgestelde aanwezigheid van andere mensen
We worden vooral beïnvloed door wat we denken dat andere mensen over ons denken.
Door onze eigen interpretaties worden we het meeste beïnvloed
Daarom is het zo belangrijk dat nivea toepast
Niet
Invullen
Voor
Een
Ander
Wetenschappelijk= controleerbaar en herhaalbaar
1. Verzamelen van documenten en voorwerpen
2. Mensen vragen om informatie
3. Observeren van mensen
4. Experimenteren
1.2 FACIAL FEEDBACK HYPOTHESIS
Als je een bepaald gezicht doet bv als je blij moet kijken voel
je je gelukkiger.
Als je sip kijkt ben minder gelukkiger.
Als je voor een spiegel dat gezicht ziet word dat gevoel nog
sterker en word je nog ongelukkiger omdat je je zelf niet
graag sip ziet.
Houding heeft invloed op je geluk.
Voorovergebogen mensen hebben minder zelfvertrouwen
Omgekeerd ben je juist zelfzekerder en gelukkiger.
Als je ergens geen zin in hebt doen alsof je het wel hebt dan
krijg je er spontaan zin in.
1
,1.3 DE KRACHT VAN DE SITUATIE
ILLIUSTRATIE : HET STANFORD PRISON EXPERIMENT VAN PHIL ZIMBARDO
Hij deed een onderzoek waarom de sfeer in de gevangenis zo slecht is.
Gewone brugers deden mee aan dit expiriment via kop of munt zijn ze gevangene of
cipier.
Beschrijving van het experiment:
Psycholoog Philip Zimbardo richtte een gesimuleerde gevangenis in in de kelder van
Stanford University. 24 mannelijke studenten werden willekeurig geselecteerd om de rol
van ‘gevangene’ of ‘bewaker’ op zich te nemen. De bedoeling was om te onderzoeken
hoe mensen zich zouden gedragen in een gevangenisachtige setting. De gevangenen
werden gearresteerd door echte politieagenten, kregen gevangeniskledij en een nummer,
terwijl de bewakers uniformen, zonnebrillen en een wapenstok kregen.
Hypothese/theorie:
Zimbardo wilde testen of mensen zich in lijn met hun sociale rol gaan gedragen, zelfs als
dat gedrag indruist tegen hun persoonlijke normen. De onderliggende theorie was dat
situationele factoren (de macht van de situatie) sterker zijn dan persoonlijke
eigenschappen (dispositionele factoren) bij het verklaren van gedrag.
Resultaten:
Binnen enkele dagen begonnen de bewakers steeds autoritairder en agressiever op te
treden, terwijl de gevangenen onderdanig, depressief en gestrest raakten. Sommigen
kregen zelfs emotionele instortingen. De situatie escaleerde zo snel dat het experiment
na 6 dagen voortijdig werd stopgezet (het was gepland voor 2 weken).
→ Belangrijk inzicht: mensen nemen hun sociale rol zeer snel en ernstig op, zelfs als die
rol leidt tot immoreel of destructief gedrag.
Variaties:
Zimbardo voerde geen directe variaties uit, maar het experiment werd vaak gerepliceerd
of bekritiseerd in latere jaren. Belangrijke variaties of opvolgers zijn bijvoorbeeld het BBC
Prison Study (Reicher & Haslam, 2002), waarin de uitkomst heel anders was (minder
gehoorzaamheid en meer verzet).
Belang:
Het experiment had een grote impact op de ethische richtlijnen voor psychologisch
onderzoek. Het werd een klassiek voorbeeld van de invloed van sociale rollen en
machtsstructuren op gedrag.
Besluit
Geen afwijkende persoonlijkheden vóór het experiment de situatie zelf is
verantwoordelijk voor het gedrag van de deelnemers
Na afloop bleek dat het experiment niet werd opgezet zoals het moest opgezet
worden. Hij wou kost wat kost zijn lucifer effect bewijzen
morele mensen stellen gemakkelijk immoreel gedrag als je een beetje prutst
aan de omstandigheden.
EXPERIMENT BEURSSPEL VS SAMENWERKINGSSPEL
Onderzoeksassistenten delen studenten in in een competitieve groep en in een
coöperatieve groep op basis van hun kennis van de studenten.
Onderzoekers: Daniel Liberman, Steve Samuels & Lee Ross
Korte beschrijving:
Dit experiment onderzocht hoe de manier waarop een situatie wordt benoemd invloed
heeft op gedrag. Deelnemers kregen een scenario over een spelletje waarbij ze de keuze
moesten maken tussen eerlijk of oneerlijk spelen. Afhankelijk van de framing — als een
2
,“Wall Street game” (competitief) of als een “Community game” (samenwerkend) —
gedroegen mensen zich anders.
Geteste hypothese:
Gedrag wordt sterk beïnvloed door de sociale context en de manier waarop een situatie
wordt gekaderd (framing effect).
Resultaten:
Deelnemers in de “Wall Street game” speelden veel competitiever en minder coöperatief
dan deelnemers in de “Community game”, die juist meer samenwerken vertoonden. Dit
toont aan dat labels en verwachtingen het gedrag sturen, zelfs bij dezelfde taak.
Variaties:
Het experiment toont aan dat simpele verandering in de naam van een spel invloed kan
hebben op sociale interacties en besluitvorming.
CONCLUSIE
Mensen worden heel sterk bepaald door de situatie waarin ze zich bevinden
2. SOCIALE WAARNEMING/ SOCIALE PERCEPTIE
Het beeld dat mensen zich van elkaar vormen
2.1 SOCIALE PERCEPTIE
2.1.1 PERCEPT VS CONCEPT
Sociale waarneming = is een
concept
En word omgezet tot een
Zintuigelijke waarneming=
percept
2.1.2 EERSTE INDRUK
fysiek uiterlijk
gedrag
lichaamstaal
word beïnvloed door
- lengte,gewicht,haarkleur,bril
- zelf door de kleren
beoordeling agressiviteit bij verdachten van misdaad
- zelf door namen
ouderwetse namen worden als intilligent beschouwd
Ambigue situatie= waarbij lichaamstaal iets anders zegt dan je woorden
3
, Uiterlijk
Het gedrag
Context speelt een belangrijke rol stanford prison experiment
Non verbale gedragingen
Het paard van Hans dat kon
rekenen
Het paard zag dat het baasje iets naar
voren ging en zijn neusflappen iets uit
elkaar ging bij het juiste antwoord.
En stamptte toen met zijn hoef maar als
2.1.3 LICHAAMSTAAL
Heel belangrijk bij communicatie
Als wij schriftelijk met elkaar communiceren hebben wij nood aan emoticons of we
kunnen het anders gaan inteperteren.
Oogcontact
Is zeer belangrijk bij mensen.
Onze ogen zijn gevormd zodat andere mensen kunnen zien naar wie dat we kijken.
Als je iemand niet kijkt in de ogen= ze zijn niet betrouwbaar, niet geïntresseerd dat
kunnen we denken.
Als iemand heel hard in je ogen kijkt= als je echt verlieft bent op elkaar, maar als je niet
verliefd bent kan dit zeer dominant lijken.
Lichaamstaal
Lichaamshouding manier van lopen
Inemen van ruimte wij als mens vinden het belangrijk dat we ruimt hebben onze eigen
space onze bubbel die is meestal een halve ruimte.
Stemgebruik
Gebaren cultureel bepaald
4
